Temat: Giełda papierów wartościowych.
Kapitalizacja spółki - to rynkowa wartość jej wszystkich akcji będących w publicznym obrocie, liczona jako iloczyn akcji i kursu rynkowego.
Kapitalizacja giełdy - to całkowita wartość wszystkich papierów wartościowych lub wybranej ich grupy notowanych na rynku publicznym, liczona wg kursu ustalonego na tym rynku. Zmiany kapitalizacji są zmianami wartości rynkowej przedsiębiorstw, których akcje są w obrocie. Kiedy rośnie kapitalizacja, rośnie też wartość walorów będących w posiadaniu inwestorów. Spadek kapitalizacji jest skutkiem dekoniunktury na rynku kapitałowym. Aby często i jednoznacznie oceniać sytuację na wtórnym rynku kapitałowym jest potrzeba posługiwania się syntetycznymi wskaźnikami określanymi mianem indeksów giełdowych. Na warszawskiej giełdzie funkcjonują następujące indeksy:
WIG - jest wyliczany dla spółek na rynku podstawowym od pierwszej sesji w dniu 16 kwietnia 1991 r. Nie obejmuje NFI.
WIG-20 - obejmuje 20 największych spółek w aspekcie cenowym. Jest podstawa wyliczeń dla kontraktów terminowych.
MIDWIG - odwzorowuje zachowanie 40 akcji średnich spółek, wyliczanych od 31 grudnia 1997 r. Jego wartość podawana jest na początku i na końcu sesji, a w trakcie notowań zmienia się, co minutę.
WIRR - Warszawski Indeks Rynku Równoległego, obliczany jest od 31 grudnia 1994 r. W dniu sesji podawany jest dwukrotnie: w wartości otwarcia i w wartości zamknięcia.
NIF - Narodowe Inwestycyjne Fundusze, pokazuje zmiany cen akcji NFI, obliczany od 12 czerwca 1997 r., podawany na otwarcie i zamknięcie sesji a w trakcie sesji jego wartość obliczana jest, co 1,5 minuty.
Tech-WIG - opisuje segment innowacyjnych technologii, czyli spółek z sektora medialnego, informatycznego i telekomunikacyjnego. Jest obliczany od 31 grudnia 1999 r. i podawany w wartości otwarcia, zamknięcia oraz bieżącej.
subindeksy sektorowe - obrazują zmiany cen akcji spółek z różnych segmentów gospodarki. Oblicza się wartości otwarcia i zamknięcia. WIG - banki, WIG - budownictwo, WIG - informatyka, WIG - spożywczy, WIG- telekomunikacja.
Największymi giełdami na świecie są giełdy w Nowym Jorku, Londynie, Tokio i Frankfurcie. Spośród nich najbardziej znana jest Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych - New York Stock Exchange, która publikuje jeden z najbardziej znanych indeksów - Dow Jones Industrial Average obliczany na podstawie 30 największych spółek, publikowany od 1886 r. oraz Standard & Poor's 500 (S&P 500) obliczany wg wartości 500 spółek, Nasdaq - obejmuje spółki nowych technologii.
W USA działają również inne giełdy, jak w Chicago - Chicago Mercanlite Exchange, gdzie handluje się towarami spożywczymi i International Monetarny Market - specjalizujący się w walutowych transakcjach.
W Europie najbardziej znana jest londyńska giełda London Stock Exchange z indeksami FTSE 100, FTSE 250, dla 100 i 250 spółek, a wśród giełd środkowoeuropejskich najbardziej znana jest obok warszawskiej - praska Px50, budapeszteńska BUX i moskiewska RTS.
Kursy akcji kształtują się w trakcie falowania, czyli cykli zmienności. Taka obserwację uczynił Charles Dow w XIX w., twórca indeksu Dow Jones, wyodrębniając trendy zmian rosnące, malejące i horyzontalne. Wyodrębnił trzy kategorie trendu:
główną
wtórną
krótkookresową
Trend główny - porównał z przypływami i odpływami morza, wtórny - z falami przypływów i odpływów, a krótkookresowy - ze zmarszczkami wody tworzącymi się na fali.
Trendy główne mogą trwać od kilku do kilkunastu lat, wtórne od kilku tygodni do kilku miesięcy, trendy krótkookresowe do kilku dni.
Zauważono, że zarówno hossa (wzrost), jak i bessa (spadek) nie są procesami jednorodnymi, ich ruchomości w górę i w dół towarzyszą słabsze ruchy nazywane korektami. Rozwinięciem tej teorii SA dociekania R.N. Elliota, którego teoria oparła się na trzech elementach - na wzorze kształtu indeksu giełdowego, na stosunku liczbowym i na czasie.
Elementem wzoru jest dwuodcinkowy fragment wykresu składający się z impulsu i korekty. Według teorii takie elementarne fale przy rynku rosnącym składają się z cykli trzech faz rosnących i dwóch spadających. Drugim elementem jest stosunek liczbowy pomocny przy określaniu, jak głęboki może być spadek lub wzrost a podstawą jest ciąg Fibbonacciego, charakteryzujący się tym, że stosunek kolejnych liczb w ciągu jest stały i wynosi 0,618. Ostatnim elementem tej teorii jest czas trwania fal związany ze stosunkiem liczbowym.
Kształtowanie się kursów na giełdzie podlega 3 analizom:
technicznej
fundamentalnej
portfelowej
Analiza techniczna - wykorzystuje prawidłowości w kształtowaniu się kursów akcji, do przewidywania zmian trendów cenowych, zanim trendy te ulegną odwróceniu.
Analiza techniczna oparta jest na trzech przesłankach:
rynek dyskontuje wszystko - skoro rynek dyskontuje wszystko, co wpływa na kurs akcji to badanie samych cen jest podejściem samowystarczalnym (nie interesuje nas, co się działo przed, nie mechanizm zmian tylko sama cena akcji - metoda Black box)
ceny podlegają trendom - kursy poruszają się w trendach, a zadaniem analizy jest wychwytywanie tych zmian.
historia się powtarza - dotyczy psychologii rynków i zakłada, że w warunkach zbliżonych do przeszłych sytuacja będzie kształtować się podobnie. Podstawą analizy są wykresy, wartość obrotów i wskaźniki techniczne. Analiza wykresów polega na badaniu wzajemnego położenia linii sygnałowych i na poszukiwaniu formacji, czyli charakterystycznych układów linii.
Analiza techniczna jest przydatna przy krótkoterminowych inwestycjach papiery wartościowe, często o charakterze spekulacyjnym.
Trzeba pamiętać o następujących zasadach:
wartość rynkowa określa relacja popytu i podaży,
na kurs rynkowy wpływają zarówno czynniki racjonalne, jak i irracjonalne,
ceny zmieniają się zgodnie z trendem trwającym przez pewien czas,
zmiany w trendzie wynikają ze zmian w popycie i podaży,
wzorce zmian maja charakter prawidłowości i są powtarzalne,
cena akcji jest związana z obrotem.
Analiza fundamentalna - zakłada, że na zjawiska rynkowe zasadniczy wpływ maja procesy ekonomiczne, zachodzące poza giełdą. Bada sprawozdania finansowe spółek, plany strategiczne, wypłacaną dywidendę i kondycję finansową spółki w oparciu o wyspecjalizowane zestawy wskaźników. Ocena spółki jest uzupełniana ocena koniunktury, wskaźników monetarnych badaniem marketingowym branży. Pełna analiza składa się z części makroekonomicznej, sektorowej i dotyczącej konkretnej spółki.
Analiza fundamentalna jest przydatna przy długoterminowych inwestycjach w papiery wartościowe.
Analiza portfelowa - pomaga wybrać i zestawić ze sobą odpowiednie instrumenty finansowe w celu obniżenia ryzyka. Chodzi o dywersyfikację (zróżnicowania) portfela, aby osiągnąć tzw. efektywny portfel przynoszący wyższą stopę zysku niż inne portfele o takim samym ryzyku albo przynoszącym najniższe ryzyko wśród portfeli o takiej samej stopie.
Analiza portfelowa wykorzystuje matematyczno-ekonometryczne modele rynku kapitałowego.
Przestępstwa występujące na rynku kapitałowym można podzielić na trzy grupy:
nieuczciwe wykorzystanie przez maklerów zleceń i zasobów klienta - maklerzy maksymalizują marżę brokerską a nie realizują zleceń klienta po najlepszej cenie. Występuje też wysuwanie własnych zleceń maklerów przed zlecenia klientów.
sztuczne zawyżanie lub obniżanie cen - temu służy sprzedaż wewnętrzna, umówiona sprzedaż i odsprzedaż między tymi samymi partnerami oraz sztuczna aktywność rynkowa, czyli operacje zmowy rynkowej.
posługiwanie się w obrocie poufnymi, niedostępnymi publicznie informacjami lub posługiwanie się dezinformacją - posługiwanie się najbardziej niebezpieczną bronią na rynkach kapitałowych, jaka jest informacja. Chodzi o jej nieprawidłowe wykorzystanie, wykorzystanie informacji poufnych albo celowe wprowadzanie informacji błędnych, co zawsze stanowi poważne zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania rynku.
3