Rachunkowość-system informacji przedsiębiorstwa. Całościowy i zwarty system ciągłego i system gromadzenia, przetwarzania danych oraz prezentacji zjawisk ekonomiczno-finansowych. Stosuje miernik pieniężny.
-rejestruje wszystkie fakty, zdarzenia które wpływają na zmianę majątku podmiotu gospodarczego.
Zakres rachunkowości
Księgowość-część odpowiedzialna za gromadzenie danych (część rejestrująca zdarzenia, które zachodzą w przedsiębiorstwie) prowadzenie ksiąg rachunkowych.
Rachunek kosztów -ewidencje, kalkulacje, analiza i planowanie kosztów.
Sprawozdawczość finansowa -wypadkowa dwóch pierwszych elementów. Generuje na zewnątrz informacje o stanie majątku i finansów przedsiębiorstw, wyniku finansowym przedsiębiorstw oraz rentowności w określonej formie i na określony moment czasowy.
Elementy sprawozdania finansowego.
Bilans-zestawienie składników majątkowych przedsiębiorstw i źródeł ich finansowania w określonej formie i na określony moment czasowy.
Rachunek zysków i strat- informuje o wyniku finansowym osiąganym przez przedsiębiorstwo finansowe za dany okres oraz o jego strukturze.
Informacja dodatkowa-uszczegóławianie informacji z bilansu i z rachunku zysków i strat.
Obligatoryjne dla wszystkich przedsiębiorstw.
Sprawozdanie z przepływów środków pieniężnych-informacje o wpływach i wypływach środków pieniężnych w ciągu danego okresu.
Funkcje rachunkowości:
-kontrolna -np. inwentaryzacja
-sprawozdawczo-analityczna- zestawienie liczbowe
-dowodowa-obowiązek archiwizowania dokumentów i urządzeń księgowych. Mogą się stać dowodem dla NIK, sądu.
AKTYWA PODMIOTU-środki gospodarcze (majątek)jakimi dysponuje jednostka, aby mogła prowadzić działalność gospodarczą.
PASYWA- źródło pochodzenia środków gospodarczych (źródła finansowe)- inaczej kapitały
Majątek podmiotu gospodarczego:- klasyfikowany wg 2 kryteriów
Kryterium przedmiotowe (rzeczowe)-odpowiada na pytanie: co jest przedmiotem majątku?
Kryterium podmiotowe-odpowiada na pytanie kto i w jakiej wysokości ma prawo do majątku (określony właściciel majątku podmiotu gosp).
Aktywa zawsze muszą być równe pasywą. -zasada równowagi bilansowej. Metoda bilansowa-to podwójna, jednoczesna interpretacja każdego zjawiska w rachunkowości.
Bilans - jest to zestawienie aktywów i pasywów sporządzane w odpowiedniej formie i na określony moment bilansowy.
Operacja gospodarcza-to każdy fakt, który wywołuje zmiany w majątku podmiotu lub w źródłach jego finansowania i dlatego podlega zapisowi w księgach rachunkowych. Każda operacja gosp. jest zdarzeniem gosp. ale nie każde zdarzenie gosp .jest operacja gosp.
Cechy operacji gospodarczych:
Każda operacja wywołuje zmiany w dwóch składnikach majątku
Pieniężne zmiany tych składników majątkowych są równe co do wartości bezwzględnej
Zasada równowagi bilansowej-zmiany majątku wywołane każdą operacją gosp. nie mogą naruszyć zasady równowagi bilansowej.
Typy operacji gospodarczych:
A+O-O=P
O-kwota operacji gosp.
A=P+O-O
A+O=P+O
A-O=P-O
I i II typ operacji nie wpływa na wysokość sumy bilansowej(A=P)
III-typ operacji podwyższa sumę bilansową (A=)
IV typ operacji obniża sumę bilansową(A=P)
Zestawienie bilansowe-
-nazwa jednostki gospodarczej
-nazwa dokumentu(bilans)
-określenie momentu bilansowego
-forma bilansu
-kolejność bilansu(obligatoryjna)
Konto księgowe-rachunek zmian pojedynczej kategorii majątku podmiotu gosp.(tzw. konto teowe)
Rodzaje kont
Konta bilansowe
k. aktywów, k. pasywów, k. Mieszane -aktywno -pasywne
Konta wynikowe (procesowe)
k. kosztów, k. przychodów, wynik finansowy
Konta syntetyczne i analityczne (konta księgi gł. -syntetyczne, konta ksiąg pomocniczych-analityczne)
-k bilansowe
-k wynikowe
Na kontach analitycznych (szczegółowych) obowiązuje zasada zapisu powtórzonego, a na syntetycznych podwójnego
Konta podstawowe i pomocnicze
-k. podstawowe-środki trwałe
-k pomocnicze -umożenie środków trwałych
Zasada podwójnego zapisu zdarzenia gospodarczego
Księgowanie na dwóch kontach
Księgowanie takiej samej wartości pieniężnej
Księgowanie na dwóch różnych stronach kont
Zasada powtórnego zapisu zdarzenia gospodarczego-obowiązuje w momencie rejestracji zdarzeń na kontach analitycznych
Rozrachunki - łączy elementy należności i zobowiązań
Konto dwusaldowe rozliczenia międzyokresowe kosztów, towarów itd.
KOSZTY I PRZYCHODY
Koszty-to wyrażone w pieniądzu celowe zużycie majątku, a także elementy nie wyrażające zużycia związane ściśle z jednostką czasu.
W działalności podmiotu gosp. mogą się zużywać: materiały, środki trwałe (środki pracy, przedmioty pracy), WNiP, praca ludzka.
Elementy nie wyrażające zużycia: opłaty i podatki nałożone na podmiot gosp. na mocy obowiązującego prawa. Zaliczane są do kosztów działania podmiotów gospodarczych (opłaty skarbowe, OC, podatek od nieruchomości, oprocentowanie zaciągniętego kredytu bankowego) Elementy zużywające się i nie zużywające się określone są w pieniądzu.
Zjawisko niecelowe-nadzwyczajne (zużycie np.; przez podróż to nie koszt, a STRATA NADZWYCZJNA JEDNOSTKI GOSP.
Koszty podlegają rozliczeniu w czasie
Wydatek-ruch środków pieniężnych. Wydatek kiedy zapłaciliśmy powstaje należność, zobowiązanie. W. możemy ponosić za okres większy niż 1 okres sprawozd.
Rezerwa- zalicza się do kosztów działalności podmiotu gosp. Opłata z dołu najpierw koszt a potem wydatek
Nie każdy wydatek będzie kosztem
RMK czynne-zalicza się do aktywów-na samym końcu pod środkami pieniężnymi w bilansie
RMK bierne -pasyw w zestawieniu bilansowym-rezerwy tworzone na pokrycie przyszłych wydatków
Przychód cena sprzedaży netto
Układ rodzajowy kosztów:
-amortyzacja
zużycie materiałów i energii
-wynagrodzenie
-świadczenia na rzecz pracowników
-usługi obce
-podatki i opłaty
pozostałe koszty układu rodzajowego
Działalność operacyjna zasadnicza - to taka do zrealizowania której podmiot został powołany do życia.
Przychody dz. op. - rejestrowanie ich na koncie przychody ze sprzedaży 9ilość sprzedaży x cena).
Koszty dz. za. (potrzeby ewidencyjne) mogą być grupowane w przekroju wg rodzaju, przekroju układu kalkulacyjnego kosztów.
Układ kalkulacyjny kosztów: -charakteryzuje koszty zgodnie z miejscem ich powstania, możliwość odmierzenia ich na jednostkę wytworzonego produktu.
koszty bezpośrednie-na podstawie dokumentacji źródłowej można odnieść na jednostkę wytworzenia produktu
-koszty materiałów bezpośrednich
-koszty płac bezpośr.
-inne koszty bezpośr,
koszty pośrednie-są rejestrowane na koncie „koszty produkcji” lub „produkcja podstawowa”. Nie dadzą się na podstawie dokumentacji źródłowej odnieść się na jednostkę wytworzonego produktu.
Segment działalności finansowej -zjawiska związane z obrotem papierami wartościowymi i środkami pieniężnymi.
-kosztem i przychodem są otrzymane lub zapłacone odsetki z tytułu kredytu
-sprzedaż papierów wartościowych
-różnice kursowe
VAT, podatek dochodowy nie jest kosztem
Cena nabycia- jest to cena wyższa od ceny zakupu gdyż obejmuje koszty związane z zakupem, kwota należna sprzedającemu powiększona o:
-koszty związane z zakupem (transport, ubezpieczenie)
-koszty związane z montażem środka trwałego
-koszty odsetek, prowizji i różnic kursowych
-koszty opłat notarialnych i skarbowych
-cło, podatek akcyzowy, podatek importowy
-o VAT
Cena zakupu-kosztów zakupu w tej cenie nie uwzględnia się ,jeżeli takie koszty ponosimy to są one rejestrowane w księgach rachunkowych odrębnie w kategorii koszty zakupu.
Cena rzeczywista -cena, którą rzeczywiście płacimy, która zawarta jest w dokumentacji
Cena ewidencyjna-jest pewną stałą kategorią, przyjętą do ewidencjonowania zakupu i ustaloną indywidualnie dla każdego rodzaju materiału posiadanych w magazynie. Ustalona jest ona na podstawie średnich cen z poprzednich okresów sprawozdawczych.
*cena rzeczywista - cena ewid. = odchylenie od cen ewidencyj. mat
*cena rzecz. > cena ewid. = odchylenie Dt (+)
*cena rze. < cena ewi. = odchylenie Ct (-)
*cena rz. = cena ew. =odchylenia nie wyst.
Koszty wytworzenia-suma ceny nabycia zużytych do wytworzenia rzeczowych składników majątku oraz usług obcych, koszty wynagrodzeń wraz z narzutami i innych kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem danego obiektu.
Amortyzacja- planowane zużycie śr, tr. i wartości niematerialnych i prawnych.
Metody amortyzacji; -metoda równomierna, malejącego salda, sumy cyfr rocznych, naturalna.
Wycena- wykazanie w sprawozdawczości, w bilansie możliwa jest w rzeczywistej cenie nabycia.
Ustalenie rozchodów zapasów może być ustalone przy pomocy 4 metod; - ceny najwcześniejszej FIFO, najpóźniejszej LIFO, przeciętnej (średnia ważona), ewidencyjnej.
?Z czego mogą wynikać zapisy bieżące Dt? - ze zwiększenia należności i zmniejszenia zobowiązań.
?- Ct? zw. zob., zm należ.
? Przychód zawsze wyrażony jest w cenie sprzedaży netto.