„Urazy i uszkodzenia w sporcie” - Artur Dziak
ORTOPEDIA I TRAUMATOLOGIA. URAZY I USZKODZENIA
Do chwili obecnej nie wynaleziono sposobu zapobiegania przedwczesnemu zużyciu narządu ruchu w wyniku nadmiernej eksploatacji. Prawdą jest, że w przypadku młodej osoby olbrzymie rezerwy regeneracyjne tkanek nierzadko umożliwiają doskonałą samo naprawę, rzecz ma się jednak inaczej w przypadku osoby dorosłej lub starzejącej się.
Obserwujemy współcześnie różnorodne przeciwdziałania: rekreacja, ścieżki zdrowia, programy utrzymujące sprawność fizyczną, a z drugiej strony wysiłek fizyczny przekraczający wydolność i możliwość starzejących się tkanek ciała, następstwa długotrwałej pracy fizycznej czy treningu doprowadzające do metaplazji elementów kostno-stawowych narządu ruchu dochodzi do utraty pewnych właściwości np. utraty elastyczności tk. miękkich na korzyść wytrzymałości, co może m.in. wyrażać się rozplemem tk. łącznej w mm lub zjawiskiem kostnienia pozaszkieletowego w ścięgnach i więzadłach, ograniczeniem zakresu ruchu w stawach. W przeważającej części w grę wchodzi sumowanie się mikrourazów i skryty rozwój choroby niedający objawów przez wiele m-cy a nawet lat. Zaliczamy tutaj następstwa źle leczonych lub lekceważonych skręceń, stłuczeń, naciągnięć pozaszkieletowej komponenty ruchu. Złamania, nadwichnięcia, zwichnięcia wzbudzają odpowiedni respekt i są odpowiednio leczone, ale uszkodzenia tkanek miękkich nieobjawiające się w RTG są z reguły lekceważone, skraca się czas potrzebny na wygojenie uszkodzenia. Ceną intensywnego doskonalenia ruchów i wzrostu siły mm jest przyśpieszone zużycie tkanek, zwłaszcza w okolicy tk. genetycznie mniej wartościowych i podatnych na sumowanie się mikrourazów. U podłoża większości tych zmian leżą zespoły przeciążeniowe, miopatie, dyskopatie.
Problemy lecznicze:
Osobowość chorego ma ogromny wpływ na przebieg leczenia. Sportowcy wyczynowi są szczególnie podatni na nerwice sytuacyjne powstające w wyniku zetknięcia się z przewlekłą urazowością, gdzie należy liczyć się z powikłaniami np. charakteropatią
Niemały problem stanowi również przyzwyczajenie pacjentów do leczenia ludowego, co opóźnia prawidłowe leczenie. Dochodzi do tego brak wiary w słuszność medycyny konwencjonalnej, nieufność do wiedzy lekarzy, zaburzenia psychiczne i charakteropatie.
Często młodzi sportowcy wybierają leczenie operacyjne na żądanie pacjenta.
Wygojenie tkanek w obrębie narządu ruchu zawsze pozostawia ślad
Żadne pojedyncze uszkodzenie a tym bardziej sumujące się mikrourazy nie goją się bez śladu
Do wygojenia tkanek dochodzi jedynie przez zastąpienie elementów wartościowych tk. niepełnowartościowymi
Duża urazowość mięśnia zmienia go w kologomerat blizn i kom. tk. mm o różnej utracie stopnia kurczliwości, siły i wytrzymałości
Urażane wielokrotnie więzadło, ścięgno, torebka stawowa tracą elastyczność i ograniczają zakres ruchu albo doprowadzają do destabilizacji stawów
Źle rokują uszkodzenia zaniedbane, przewlekłe, z przeciążeń wymagających zabiegów naprawczych więzadeł, ścięgien.
Główne przyczyny dysfunkcji i urazów sportowych:
Wrodzone np. koślawość kolan
Sumowanie się przeciążeń np. doc. kręgosłupa - kręgozmyki
Wypadki np. uszkodzenie splotu ramiennego u motocyklisty
Cudowne wyleczenie:
Bez względu na wszelkie zalety ciała i umysłu sportowców narząd ruchu podlega prawom natury jednakowych dla wszystkich. Leczenie bólów tkanek miękkich narządu ruchu jest trudne i wymaga dużej dozy cierpliwości obu zainteresowanych stron.