Smugowatość ziemniaka (potarto virus Y PVY)
1.występowanie i szkodliwość
-wysęp dość powszechnie zwłaszcza na dużych aglomeracjach
-straty mogą wynosić nawet 80%
-wirus powoduje degenerację bulwy.
2.charakterystyka wirusa
-wirus izometryczny 25nm
-genom: ss RNA
-sposób przenoszenia przez mszyce, bulwy
-oligofagi.
3.objawy choroby
-przejaśnienia liści
-roślina dużo mniejsza skarłowaciała
-międzywęźla skrócone
-znikomy plon
4.zwalcznie
-izolacja przestrzenna uprawy sadzeniaka
-lustracja upraw
-kontrola materiału rozmnoż
-dobór odmian.
Wirus liściozwoju ziemniaka (potarto leafrool wirus PLRV)
1.występowanie i szkodl
-powszechna w Polsce
-straty 70-80%
-wirus powoduje degeneracje bulwy
2.charakterystyka wirusa
-wirus izomeryczny 25nm
-genom: ss RNA
-przenoszony przez mszyce, bulwy
-oligofagi
3.objawy choroby
-zwinięte liście
-liście ziemniaczane chrzęszcza
-zahamowanie wzrostu
4.zwalczanie
-ochrona plantacji przed mszycami
-lustracja plantacji
-kwalifikowanie
Mozaika pomidora (tomato mosaic verius TomMV)
1.występowanie i szkodliwość
-powszechne najczęściej w upr polowej, w szklarniach praktycznie nie występuje
-straty do 30%
2.charakterystyka wirusa
-wirus pałeczkowaty 17x300 nm
-genom: ssRNA
-przenoszony z sokiem kom, z nasionami
-polifag poraża paprykę
3.objawy choroby
-przebarwienie liści (mozaika)
-deformacja blaszek liściowych
-nitkowatość zamiast blaszek same wiązki przewodzące
4.zwalczanie
-stosow odmian odpornych
-jeśli roślina posiada geny Tm1, Tm2, Tm22 to jest odporna
-dezynfekcja termiczna nasion
-dezynfekcja chemiczna
Wirus żółtej karłowatości jęczmienia (baryle yellow dozorf wirus BYDV)
1.wystepowanie
-najpowszechniejsza choroba zbóż
-we wszystkich regionach
-straty nawet 100%
2.charakterystyjka wirusa
-genom ssRNA
-polifag
3.obiawy choroby
-odbarwiona blaszka liśćowa
-zahamowanie we wzroście
-nie tworzy się kłos
4.zwalczanie
-opóźnienie siewów jesiennych
-ograniczenie populacji wektorów
Wrzecionowatość bulw ziemniaka (potato szpindle tuber viroid PSTVd)
1.występowanie i szkodliwość
-straty do 60%
-degeneracja bulw
2.charakterystyka wirusa
-wiroid 359 nukleotydów
-przenoszenie mechaniczne z sokiem, z pyłkiem roślin i w kapsydzie PLRV
-polifag
3.obiawy choroby
-ograniczenie wzrostu
-miotlasty pokrój
-zdeformowane mogą być blaszki liściowe
wrzecionowatość bulw
4.zwalczanie
-zdrowy materiał rozmnoż
-selekcja negatywna
-kwarantanny