Kierunek: Pedagogika
Specjalność: edukacja pedagogiczna - zintegrowana edukacja wczesnoszkolna
Semestr: I
System kształcenia: dzienny
Status przedmiotu: obowiązkowy
Nazwa przedmiotu: wprowadzenie do filozofii
Forma zajęć: wykład
Liczba godzin: 15 godz.
Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie
Prowadzący: dr Cezary Makles
Cele: zapoznanie studentów z wybranymi pojęciami filozoficznymi oraz ich różnymi znaczeniami, na podstawie wybranych aspektów różnych koncepcji filozoficznych; przedstawienie najważniejszych problemów filozoficznych, w obrębie poszczególnych dyscyplin, prezentacja możliwych rozstrzygnięć; oswojenie z terminologią, wyrobienie umiejętności prawidłowego jej rozumienia i używania, rozbudzanie własnych zainteresowań filozoficznych i zachęta do ich samodzielnego rozwijania i krytycznego myślenia.
Opis przedmiotu: filozofia - etymologia, przedmiot, dyscypliny, periodyzacja, początki filozofii europejskiej, teoria poznania: definicje prawdy - klasyczna i nieklasyczne, geneza poznania (genetyczny racjonalizm i empiryzm), metoda poznania (aprioryzm i aposterioryzm), racjonalizm a irracjonalizm; granice poznania: trancendencja - immanencja, idealny - realny, immanentne granice poznania (idealizm - realizm immanentny), poznanie przedmiotów transcendentnych (transcendentalny idealizm - realizm); spór o uniwersalia: realizm pojęciowy, konceptualizm, nominalizm; metafizyka: idealizm subiektywny i obiektywny, realizm: materializm mechanicystyczny i dialektyczny; stałość - zmiana: arche i substancja, pluralizm, dualizm, monizm (matrializm, spirytualizm, teoria identyczności, monizm immanentny); relacja umysł - ciało: nierozstrzygalność, redukcjonizm: materializm, spirytualizm, okazjonalizm, interakcjonizm, epifenomenalizm, paralelizm; determinizm - indetermiznizm: przyczyna - problem z definicją, krytyka pojęcia, wymiar antropologiczny - kwestia wolnej woli, rodzaje wolności; etyka a moralność, etyka normatywna a opisowa, wartość i jej definiowanie; norma i sposób jej obowiązywania; metaetyka: subiektywizm, relatywizm, emotywizm, obiektywizm, absolutyzm; antropologie i etyki naturalistyczne (hedonizm starożytny i nowożytny, utylitaryzm) antynaturalistyczne (idealistyczne i religijne); estetyka - problematyka
Metody: wykład, prezentacja najsłynniejszych fragmentów oryginalnych dzieł filozoficznych
Literatura:
obowiązkowa:
Ajdukiewicz K., Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania. Metafizyka, Warszawa 1984.
Anzenbacher A., Wprowadzenie do filozofii, Kraków 1987.
Galerowicz J., Na ścieżkach prawdy. Wprowadzenie do filozofii, Kraków 1992.
Nagel T., Co to wszystko znaczy? Bardzo krótkie wprowadzenie do filozofii, Warszawa 1993.
Popkin R. H., Stroll A., Filozofia. Najpopularniejszy na świecie podręcznik filozofii dla niefilozofów, przeł. J. Karłowski, N. Leśniewski, A. Przyłębski. Poznań 1994.
Przybył B., Swianiewicz J., Edukacja filozoficzna. Myślenie krytyczne, Kielce 2002.
Schrade U., Etyka. Główne systemy, Warszawa 1992.
Sikora A., Spotkania z filozofią, Warszawa 1983.
Stępień A., Wstęp do filozofii, Lublin 1995.
Strawson P. F., Analiza i metafizyka. Wstęp do filozofii, Kraków 1994.
uzupełniająca:
Bocheński J., Zarys historii filozofii, Kraków 1993.
Posiad A., Więckowski Z., Mały słownik terminów i pojęć filozoficznych dla studiujących filozofię chrześcijańską, Warszawa 1983.
Julia D., Słownik filozofii, przeł. Jarosz K., Katowice 1992.
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 1-3. Warszawa 2005.