LASY - podstawowe pojęcia

DEFINICJA POJĘCIA LASU

1. Według ustawy o lasach

LAS -to grunt:

1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 hektara, pokryty roślinnością leśną ( uprawami leśnymi) -drzewami i krzewami oraz runem leśnym -lub częściowo jej pozbawiony:

• przeznaczony do produkcji leśnej lub

• stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego,

• albo wpisany do rejestru zabytków.

2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej:

budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnej, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także tereny wykorzystywane na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.

2. Z przyrodniczego punktu widzenia:

LAS -jest to zasób odnawialny, najbardziej złożony ekosystem lądowy. Głównym składnikiem lasu są drzewa, krzaki. Układ roślinności -struktura w typowym lesie jest zwykle warstwowa: drzewostan

• warstwa najwyższa dużych drzew. W lasach naturalnych drzewostan dzieli się na kilka pięter.

• Druga warstwa - podszyt, warstwa niższa to krzewy i młode drzewa, warstwa najniższa

• runo leśne, czyli rośliny zielne, drobna krzewina, paprocie, mchy, porosty, grzyby.

PODZIAŁ PRZESTRZENNY LASU:

Las dzieli się na:

ODDZIAŁY - oddział jest to podstawowy element podziału przestrzennego lasu o powierzchni ok. 25 ha. Najczęściej jest on w kształcie prostokąta, o typowych wymiarach 400x500, 400x600 lub 500x600. Oddział leśny utożsamiany jest z działką ewidencyjną, różni się tym, że sąsiednie oddziały mogą posiadać ten sam stan prawny.

Oddziały numerowane są dużymi liczbami z północy na południe i ze wschodu na zachód. Linie gospodarcze pionowe to linie oddziałowe idące z północy na południe i linie poziome - ostępowe biegnące ze wschodu na zachód. Linie gospodarcze są to przecinki o szerokości 4-7m, powstałe w celu ułatwienia gospodarki leśnej (podział na działki leśne ), mogą to być drogi, pasy przeciwpożarowe. Dłuższy bok oddziału leży w kierunku północ- południe.

PODODDZIAŁY - (wyłączenia) jest to część lasu wyodrębniona ze względu na podobne cechy taksacyjne drzewostanu, oznaczone małymi literami alfabetu wyłączając litery: e, ą, ę, ć, ż...

POMIAR WYDZIELEŃ LEŚNYCH

1. Zaznaczenie przebiegu granicy - opaskami na drzewie,

2. Sporządzenie szkicu pododdziału,

3. Pomiar techniką ciągów busolowych:

- założenie ciągów busolowych,

- pomiar azymutów lub czwartaków oraz długości konturów wydzieleń, (pomiar wykonuje się z omijaniem punktów, jeżeli punktu nie da się włączyć do ciągu wykonuje się wcięcia lub stosuje się metodę biegunową lub domiarów, każdy ciąg busolowy musi być nawiązany do 2 punktów stałych).

Siedliskowy typ lasu -kategoria powierzchni leśnej scharakte­ryzowana warunkami glebowymi i wilgotnościowymi na podstawie tzw. siatki edaficznej (np. BMśw -bór mieszany świeży). Praktycznej oceny siedliska można dokonać na podstawie charakte­rystyki ukształtowania terenu, jakości gleb i roślin wskaźni­kowych występujących w tzw. pokrywie gleby;

Gospodarczy typ drzewostanu - docelowy skład gatunkowy drze­wostanu dla określonego siedliskowego typu lasu /np. BMśw Bk Db Sw So -bór mieszany świeży bukowo - dębowo - świerkowo - sosno­wy ;

Powierzchnia leśna - powierzchnia leśna ,zalesiona i szkółki leśne oraz powierzchnia leśna nie zalesiona /zręby, halizny, płazowiny , grunty porolne przeznaczone do zalesienia /;

Powierzchnia nieleśna - powierzchnia użytkowa z produkcją /ro­la, łąka, pastwisko, wody użytkowe, poletka łowieckie itp./ oraz powierzchnia użytkowa bez produkcji /linie gospodarcze, drogi, tereny zabudowane, pasy przeciwpożarowe, linie energe­tyczne, parki itp./, ponadto nieużytki;

Powierzchnia zredukowana - część całkowitej powierzchni leś­nej, której wyodrębnienie uzasadniają względy gospodarcze;

Kategoria lasu ochronnego - powierzchnie lasów, których główną funkcją są względy ochronne, / lasy glebochronne, lasy wodoch­ronne , lasy rezerwatowe lasy uzdrowiskowo - klimatyczne , lasy wysokiej strefy zieleni miejskiej lub przemysłowej i lasy kra­jobrazowe ;

Struktura drzewostanu -budowa pionowa drzewostanu /jednopię­trowa, dwupiętrowa, w klasie odnowienia, przerębowa/;

Skład gatunkowy- udział w drzewostanie poszczególnych gatun­ków i rodzajów drzew wyrażony w skali dziesiętnej jod l do10 /;

Pochodzenie -sposób "powstania" drzewostanu /z sadzenia, z samosiewu , z odrośli /;

Zmieszanie - przestrzenny układ poszczególnych gatunków w drzewostanie / jednostkowe, grupowe, drobnokępowe, rzędowe, pasmowe, smugowe /;

Jakość drzewostanu -hodowlana w przypadku drzewostanów młod­szych, hodowlana i techniczna w odniesieniu do drzewostanów bliskorębnych, przedrębnych, rębnych i starszych;

Zwarcie -stopień wykorzystania przestrzeni przez korony drzew w rzucie na płaszczyznę poziomą / 1 -pełne, 2 -umiarkowane, 3 -przerywane, 4 -luźne/;

Podrost -młode pokolenie drzew powstające pod okapem starod­rzewu, rokujące nadzieje na wytworzenie przyszłego drzewostanu głównego /wysokość od 0,5 m do jednej trzeciej wysokości drze­wostanu głównego/;

Podszyt - krzewy i skarłowaciałe formy drzew nie rokujące na­dziei na wytworzenie drzewostanu głównego;

Nalot- młody drzewostan z samosiewu w wieku od 5 lat, nie przekraczający 0,5 m wysokości, przekształcający się w przysz­łości w podrost lub podszyt;

Nasienniki -pojedyncze stare egzemplarze drzew / zostawione najczęściej na zrębie /,pełniące funkcje produkcyjne nasion przy odnowieniu drzewostanu z samosiewu;

Przestoje - przeznaczone do wyrębu nasienniki, które spełniły już swoją funkcję;

Zadrzewienie lub wskaźnik zadrzewienia -stosunek rzeczywistej zasobności / objętości / grubizny danego drzewostanu do zasob­ności grubizny drzewostanu wzorcowego, przyjmowanego na podstawie tablicy zasobności, wyrażone w ułamku dziesiętnym od 0,0 do 1,0. Zadrzewienie można również ustalać na podstawie stosunku powierzchni przekroju całego drzewostanu do powierz­chni przekroju pełnego drzewostanu wzorcowego;

Pierśnica - średnica drzewa rosnącego, mierzona na wysokości piersi dorosłego człowieka /1,30m /;

Przeciętna wysokość - wysokość drzewostanu głównego, określana z dokładnością do 1 m, oddzielna dla każdego piętra drzewosta­nu, na podstawie pomiaru bezpośredniego w terenie dla kilku drzew typowych w danym wyłączeniu leśnym;

Bonitacja drzewostanu - klasę bonitacji / I-V /określa się na podstawie porównania wysokości przeciętnej faktycznej, z prze­ciętną wysokością drzewostanu tego samego gatunku i wieku w przyjętych do oceny tablicach zasobności;

Zasobność - objętość drzewostanu w m³, określona w masie brutto / na pniu ,w korze i bez potrącenia strat przy wyróbce / osobno dla każdego piętra i gatunku drzewostanu. Zasobność można określać przez : pełny pomiar - w drzewostanach rębnych na podstawie próbnych powierzchni masowych lub trzebieżowych - w drzewostanach bliskorębnych, na podstawie próbnych powierzchni trzebieżowych lub szacunkowo -w drzewostanach młod­szych;

Wskazania gospodarcze- syntetyczne zakończenie opisu taksa­cyjnego określające zalecenia, co do użytkowania rębnego, cięć pielęgnacyjnych, odnowienia i pielęgnowania lasu, jego ochrony itp.

---