I.
1. Czym zajmuje się psychologia? Co to jest?
PSYCHOLOGIA (def.) - jest to nauka o zachowaniu człowieka i o człowieku jako jego podmiocie.
(i stosunek człowieka do otoczenia, środowiska, jak zachowują się w środowisku, psychika człowieka)
Psychologia - jest to funkcja wysoko zorganizowanej materii jaką jest mózg.
(= funkcja mózgu. Mózg jest szczególnym rodzajem materii w odróżnieniu od mięśni)
2. Jakie metody stosuje się w psychologii?
1. specyficzne: obserwacja: {innych ludzi lub zwierząt (zoopsychologia), samoobserwacja}, eksperyment: {naturalny, laboratoryjny}, test (4 podstawowe)
2. niespecyficzne: wywiad, ankieta, kwestionariusz
3. Jakie działy wyróżnia się w psychologii?
DZIAŁY PSYCHOLOGII:
-Teoretyczna: ogólna, społeczna, genetyczna (bada genezę psychiki), rozwojowa, różnicowa, porównawcza, psychopatologia (wszelkie zaburzenia, nerwice)
-stosowana: wychowawcza ( w szkolnictwie, w oświacie), kliniczna (bada zaburzenia zachowania ludzi wywołane czynnikami środowiskowymi, w zakładach zamkniętych), pracy (analizuje przebieg psychologii zawodowej w przemyśle, wojsku, ustala warunki pracy), sądowa, rehabilitacyjna, sportu, sztuki
4. Gdzie ma zastosowanie wiedza psychologiczna?
II.
1. Co to jest wrażenie?
Wrażenie (def.) jest to odzwierciedlenie/odbicie pojedynczej cechy bodźca ( a nie całego bodźca) np. barwy, zapachu, dźwięku.
2. Co to jest spostrzeganie?
SPOSTRZEGANIE- jest to proces odzwierciedlania bodźców złożonych, dokonujący się z wykorzystaniem wcześniejszego doświadczenia
3. Jakie są 2 poziomy org. Spostrzegania?
4. Od czego zależy spostrzeganie?
od doświadczenia, wieku, płci, zainteresowania, wykształcenia, cech języka, czynników emocjonalno-motywacyjnych
III.
1. Czym jest pamięć?
Pamięć = proces poznawczy składający się z 3 procesów: zapamiętywanie, przechowywanie, przypominanie.
2. Opisz jedna z teorii pamięci i zapominania?
- Zapamiętywanie = utrwalanie odbieranych informacji , może dokonywać się samorzutnie bez zamiaru zapamiętywania , mimo woli i wtedy mówimy o zapamiętywaniu mimowolnym lub dokonuje się w sposób zamierzony = zapamiętywanie dowolne
- teoria zanikania śladów - wg. Tej teorii wyuczony materiał zostawia „ ślad” w mózgu i jeżeli nia czyni się z niego użytku to z czasem zanika
3. Jakie są fizjologiczne podłoże pamięci?
Cała działalność umysłowa odbywa się dzięki aktywności elektrycznej i istnieje prawi8e całkowita zgodność, że przechowywanie informacji związane jest z chemicznymi lub strukturalnymi zmianami mózgu.
Znaczy to że zmiany chemiczne i strukturalne mózgu wpływają na aktywność elektryczną ( bioprądy)
4. Jak można polepszyć pamięć?
3 techniki sprzyjające lepszemu przechowywaniu materiału:
1.przeuczania się ( = overlerning)
2.okresowe przeglądanie materiałów
3.powtarzanie z pamięci
IV.
1. Czym jest myślenie w porównaniu ze spostrzeganiem?
Myślenie
- proces poznawczy - są to czynność psychiczne prowadzące do pośredniego poznania rzeczywistości .
Jednostka na podstawie informacji posiadanych poddaje je rożnego rodzaju przekształceniom i dochodzi do info. Nowych czyli myślenie jest wykroczeniem poza bezpośrednie informacje.
2. Jakie składniki wchodzą w skład myślenia?
W strukturze czynności myślenia wyróżniamy 3 składniki :
1) info . o świecie które są materiałem myślenia
2) operacje czyli elementarne przekształcenia umysłowe
3) reguły ( metody ,taktyki, strategie) czyli to co wpływa na kolejność operacji ; dzięki regułom operacje mają prawidłowy ciąg/ charakter
3. Co to są reguły algorytmiczne?
Algorytm - jest to niezawodny przepis który określa jaki skończony ciąg operacji należy wykonać aby rozwiązać zadanie danej klasy
Np. znamy rodzaj rozwiązywania danych zadań matematycznych
Np. jak upiec placek
4. Co to są reguły heurystyczne?
Reguły heurystyki ( są przeciwieństwem algorytmu) zawodne reguły taktyki , intuicja które nie gwarantują rozwiązania danego zadania ( bądź też każą nam dokonać ponownej analizy danych nie mówiąc jak konkretnie rozwiązać zadanie )
Są mniej określone niż algorytmy, pozostawiają dużą swobodę w wyborze operacji ( kolejności)
V.
1. Jakie są komponenty emocji?
2. Jakie zależności uwzględniają prawa Yerkesa - Dodsona?
I prawo Yerkesa - Dodsona - próbuje określić zależność pomiędzy sprawnością działania a natężeniem aktywacji.
W miarę wzrostu natężenia aktywacji sprawność działania wzrasta do pewnego optymalnego poziomu, a następnie zaczyna spadać
II prawo Yerkesa - Dodsona - jest uszczegółowieniem pierwszego.
Im zadanie trudniejsze tym niższy poziom aktywacji jest optymalny, tym wcześniej pojawia się dezorganizacja.
3. Na czym polega selektywna funkcja emocji? (mogą przeszkadzac lub pomagac)
Emocje oddziałują w sposób selektywny na nasze funkcjonowanie intelektualne (raz tak, raz inaczej -> zależy to np.: od znaku emocji).
4. Na czym polega samokontrola emocji na poziomie A,B,C?
- recepcji informacji - ten pierwszy poziom wg, którego kontrolujemy emocje dot. unikania sytuacji, osób, zdarzeń, które mogłyby w nas wywołać negatywne emocje (oglądanie agresywnych filmów, meczy). Jeśli chcemy doświadczyć emocji dodatnich to poszukujemy osoby, sytuacji, zdarzeń, które wywołują w nas te emocje
- procesów intrapsychicznych (wewnątrz psychicznych - ale tak się nie mówi) - polega na tym, że człowiek dokonuje interpretacji informacji, które do niego docierają, opracowuje je poznawczo w taki sposób, aby przykre informacje były mniej szkodliwe, możliwe do zaakceptowania. Bronimy się, aby nie powstały w nas emocje ujemne, pocieszamy się sami albo ktoś to robi. Funkcje ochrony przed negatywnymi emocjami pełnią mechanizmy obronne - mechanizmy racjonalizacji;
- mogą dot. ekspresji emocji i związanych z emocjami działań - poziom, o którym najczęściej mówimy myśląc o samorealizacji. Staramy się wyrażać swoje emocje w sposób akceptowany społecznie np.: jeżeli ktoś ze zbytnią ekspresją wyraża swoje silne emocje może być nieakceptowany przez społeczeństwo
VI.
1. Co to jest sytuacja trudna?
Cechy sytuacji, aby określić ją jako trudną:
- zawierają czynniki wywołujące zakłócenia w działalności jednostki ukierunkowanej na cel aktywności;
- zawierają pewne właściwości lub czynniki zagrażające zaspokojeniu potrzeby czy realizacji wartości cenionej przez jednostkę; np.: choroba - czynnik zagrażający naszemu zdrowiu
- 3 cechą wspólną sytuacji trudnych jest to, że wywołują przykre przeżycia (napięcia) emocjonalne
2. Co to jest frustracja?
Frustracja - zakłócenie czynności zmierzającej do danego celu.
Psychiczną odporność jednostki można ujmować jako odporność na frustrację.
3. Jakie są reakcje na frustracje? (wymienić i opisać)
Reakcje na frustracje - najczęściej frustracja rodzi tendencję do:
- agresji bądź to w formie merytorycznej lub werbalnej. 3 rodzaj agresji to agresja przeniesiona, występuje wówczas gdy jednostka nie może sobie pozwolić na wyładowanie frustracji, wobec osoby, która wywołała ta frustrację
- regresja polega na pojawieniu się bardzo prymitywnych form zachowań spotykanych we wcześniejszych okresach etapów rozwojowych; schodzimy na niższe piętra rozwojowe w zachowaniu
- fiksacja - usztywnienie zachowania - przejawia się w uporczywym powtarzaniu tych samych nieskutecznych sposobów postępowania w sytuacjach trudnych np.: rozwiązanie trudnego zadania, po raz kolejny tym samym sposobem, co nie prowadzi do rozwiązania, stwarza pozory aktywności, frustracja narasta.
- rezygnacja - zaprzestanie wysiłków w kierunku realizacji celów. Jednostka rezygnuje zanim nie skorzystała ze wszystkich możliwości
- mechanizmy obronne - jako forma reagowania na frustrację: wypieranie/wyparcie, projekcja, mechanizm racjonalizacji
4. Wyznaczniki odporności psychicznej wg. M. Tyczkowej
- stan zaspokojenia potrzeb psychicznych dzieci i młodzieży - potrzeby psychiczne to np.: potrzeba więzi, potrzeby emocjonalne, uznania / miłości są sfrustrowane / nie są zaspokojone, wówczas ta frustracja powoduje wzmożenie pobudliwości emocjonalnej
- stopień lękliwości dzieci i młodzieży - dzieci o wysokim poziomie lękliwości są mniej twórcze, schematyczne w działaniu, bardziej zależne od działań eksperymentatora, popełniamy więcej błędów w zadaniach wymagających szybkości zadani
- przystosowanie społeczne w grupie rówieśniczej - popularność w grupie, miara przystosowania; kto jest popularny? - osoba, która podejmuje cele ważne dla grupy, reprezentuje grupę na zewnątrz, stara się robić dużo dla grupy.
- niekorzystne formy reagowania na sytuacje trudne - wg Ireny Obuchowskiej jedną z przyczyn niekorzystnych wpływających na odporność jest lęk przed niepowodzeniem - niewłaściwe oddziaływania wychowawcze - pod tym wpływem
1. co to jest komunikacja
Komunikacja to przekazywanie i odbieranie informacji, sygnałów, przekazów poprzez mowę, gesty, pismo.
Nadawca(kodowanie)sygnał(odkodowanie)odbiorca
Źródłem przekazu jest umysł nadawcy. Przekaz musi być czytelny
Nadawca musi dysponować środkiem do wysyłania przekazu - pismo, mowa, gesty. Sygnał zostaje wysłany do umysłu odbiorcy gdzie dochodzi do ostatecznej interpretacji.
Jeżeli sygnał został odpowiednio odczytany przez odbiorcę to mówimy o komunikacji skutecznej, ale zawsze mogą wystąpić szumy. Przyczynami komunikacji nieskutecznej mogą być: nieznajomość kodu, nieuwaga słuchacza, szumy w kanale, błędy w interpretacji.
2. Mechanizm obronny polegający na niedopuszczaniu myśli, które wywołują lek lub niepokój to ... (wypieranie)
3. mechanizmy obronne są reakcja na ... ( frustracje)
4. zakłócenie czynności zmierzającej do określonego celu to .. ( frustracja)
5. na czym polega konflikt motywacyjny "--"
konflikt „- -” - unikanie-unikanie - jednostka jest zmuszona do wyboru obiektu mającego właściwości ujemne. Z chwilą gdy zbliżamy się do 1 celu stopień jego nieatrakcyjności wzrasta i wtedy stopień nieatrakcyjności 2 obiektu maleje (wybieramy to - nie, to jednak wybierzemy tamto - nie to tamto było lepsze); między młotem a kowadłem
6. na jakie procesy poznawcze wpływa kultura
7. co wpływa na zdolności (od czego zależą)
8. wymień 2 teorie zapominania
teoria zanikania śladów - wg. Tej teorii wyuczony materiał zostawia „ ślad” w mózgu i jeżeli nia czyni się z niego użytku to z czasem zanika
zapominanie jako utrata dostępu - rzeczywistości niczego nie zapominamy tylko informacje które na pozór zapomnieliśmy stały się jedynie czasowo nie dostępne za względu na brak odpowiednich sygnałów umożliwiających ich odszukanie
9. w którym okresie kształtują sie zdolności do operacji myślowych hipotetyczno-dedukcyjnych
10. proces poznawczy polegający na całościowym odzwierciedlaniu rzeczywistości to (spostrzeganie)
11. proces poznawczy polegający na pośrednim poznawaniu rzeczywistości to .., (myślenie)
12. proces, na który wg Piageta składa sie asymilacja i akomodacja to... (adaptacja)
13. kontakt dotykowy wśród małp wpływa na tworzenie więzi prawda/falsz
14. flegmatyk to osoba: a) o silnym charakterze, zrównoważony, powolny
15. osoby o silnym charakterze reagują na syt. trudną a) wzmożonym pobudzeniem
1. Frustracja agresja
Frustracja - zakłócenie czynności zmierzającej do danego celu.
Psychiczną odporność jednostki można ujmować jako odporność na frustrację.
AGRESJA to w psychologii określenie zachowania ukierunkowanego na zewnątrz lub do wewnątrz, mającego na celu spowodowanie szkody fizycznej lub psychicznej.
2. Wrażenie
Wrażenie (def.) jest to odzwierciedlenie/odbicie pojedynczej cechy bodźca ( a nie całego bodźca) np. barwy, zapachu, dźwięku
3. Komunikacja werbalna i niewerbalna
Komunikacja werbalna - komunikacja z użyciem języka naturalnego czyli mowy jako środka komunikacji. Jest to podstawowy sposób komunikacji międzyludzkiej. W szczątkowej postaci komunikacja werbalna występuje także u zwierząt, np. u szympansów
Komunikacja niewerbalna KNW jest jednym ze środków komunikowania się człowieka, u zwierząt jedynym. Często nie jesteśmy świadomi wysyłania komunikatów np.: mężczyzna jeśli widzi kobietę, która mu się podoba to rozszerzają mu się źrenice albo poprawia włosy (jeśli je ma) - może to odczytać jedynie osoba z boku, tak samo jak czerwienienie czy bladnięcie.
4. Cechy komunikacji
5. Cechy negocjacji
Oto najpowszechniejsze cechy dobrych negocjatorów:
· Osobowość, a więc ich kultura osobista, sposób mówienia, ubiór.
· Dążenie do zrealizowania interesów
· Ustępowanie, w celu utrzymywania wzajemnych stosunków,
· Celem jest porozumienie
· Łatwość zmiany stanowiska
· Stosowanie ofert
· Odkrywanie dolnej granicy porozumienia
· Akceptowanie jednostronnej straty w imię osiągnięcia porozumienia
· Poszukiwanie jednego rozwiązania korzystnego dla strony przeciwnej
· Upieranie się przy porozumieniu
· Unikanie walki woli
· Częściowe uleganie presji
· Podtrzymywanie dobrych stosunków na przyszłość.
· Wypracowanie porozumienia tworzącego nową jakość korzystną dla obydwu stron negocjacji.
· Oddziel ludzi od problemu
· Skoncentruj się na interesach, a nie na stanowiskach
· Opracuj możliwości korzystne dla obu stron
· Upieraj się przy stosowaniu obiektywnych kryteriów
· Przedłużanie negocjacji w sytuacji, gdy widzimy zmęczenie osoby.
· Uświadomienie drugiej stronie konsekwencji braku porozumienia lub pokazanie jakie konsekwencje negatywne będzie miało przyjęcie danego porozumienia dla obydwu stron.
· Pełne zaufanie
6. Adaptacja
Każdy organizm dąży do utrzymania równowagi ze środowiskiem = do przystosowania się do środowiska w którym żyje i to przystosowanie =adaptacja składa się z dwóch wzajemnie wypełniających się procesów : asymilacji akomodacji
7. Algorytmy co to są
Algorytm - jest to niezawodny przepis który określa jaki skończony ciąg operacji należy wykonać aby rozwiązać zadanie danej klasy
8. Prawo Dodona chyba 2
II prawo Yerkesa - Dodsona - jest uszczegółowieniem pierwszego.
Im zadanie trudniejsze tym niższy poziom aktywacji jest optymalny, tym wcześniej pojawia się dezorganizacja.
9. Konflikty +- --
konflikt „- -” - unikanie-unikanie - jednostka jest zmuszona do wyboru obiektu mającego właściwości ujemne. Z chwilą gdy zbliżamy się do 1 celu stopień jego nieatrakcyjności wzrasta i wtedy stopień nieatrakcyjności 2 obiektu maleje (wybieramy to - nie, to jednak wybierzemy tamto - nie to tamto było lepsze); między młotem a kowadłem
konflikt „+ -” - dążenie-unikanie - jeden i ten sam obiekt wywołuje u nas emocje ambiwalentne, czyli pozytywne, jak i negatywne. Konflikt między dążeniem a unikaniem utrudnia życie, utrudnia realizację celu. Np.: „Uciekająca panna młoda” - a może jednak ten??, dobrze z kimś być, ale minusem jest m.in. ograniczenie wolności. Chcielibyśmy, ale mamy zastrzeżenia;
10. Projekcja
projekcja - polega na przypisywaniu innym ludziom takich cech i właściwości, których jednostka nie akceptuje u samej siebie. Np.: osoba zachowująca się w sposób agresywny mówi, że to inni są agresywni; przypisywanie / rzutowanie cech najczęściej negatywnych na inne osobom - uzasadnienie słuszności swojego postanowienia w stosunku do innych, usprawiedliwianie swojego zachowania; „przyganiał kocioł garnkowi”;
11. Reakcja na frustracje
Reakcje na frustracje - najczęściej frustracja rodzi tendencję do: agresji, regresji, fiksacji, rezygnacji, mechanizmy obronne (wypieranie, projekcja, mechanizm racjonalizacji)
12. Adaptacja akumulacja
13. Fiksacja
fiksacja - usztywnienie zachowania - przejawia się w uporczywym powtarzaniu tych samych nieskutecznych sposobów postępowania w sytuacjach trudnych np.: rozwiązanie trudnego zadania, po raz kolejny tym samym sposobem, co nie prowadzi do rozwiązania, stwarza pozory aktywności, frustracja narasta. Jednostka traci swoją plastyczność w zachowaniu np.: zdawanie 4 czy 5 raz na ten sam kierunek. Fiksacja powstaje po serii kolejno występujących frustracji, ni po jednorazowym zablokowaniu aktywności. Takie sztywne zachowanie zauważa się u osób nerwicowych - przymus powtarzania. O mechanizmie fiksacji możemy mówić w przypadku nieudanych małżeństw - rozwód, bo bije i pije i wychodzi za mąż za podobnego;
14. Wybieranie
15. Negocjacja przykłady
16. Komunikacja projekcja
17. Dlaczego odbiorca może nie zrozumieć komunikatu
Źródłem przekazu jest umysł nadawcy. Przekaz musi być czytelny
Nadawca musi dysponować środkiem do wysyłania przekazu - pismo, mowa, gesty. Sygnał zostaje wysłany do umysłu odbiorcy gdzie dochodzi do ostatecznej interpretacji.
Jeżeli sygnał został odpowiednio odczytany przez odbiorcę to mówimy o komunikacji skutecznej, ale zawsze mogą wystąpić szumy. Przyczynami komunikacji nieskutecznej mogą być: nieznajomość kodu, nieuwaga słuchacza, szumy w kanale, błędy w interpretacji.
Nawet jeśli ma się dobre intencje można być źle zrozumianym
18. myślenie
- proces poznawczy - są to czynność psychiczne prowadzące do pośredniego poznania rzeczywistości
Jednostka na podstawie informacji posiadanych poddaje je rożnego rodzaju przekształceniom i dochodzi do info. Nowych czyli myślenie jest wykroczeniem poza bezpośrednie informacje.
19. 3 sposoby prowadzenia negocjacji
- styl kooperacyjny(miękki) -ufaj innym, celem jest ugoda, przyjaciele, składaj oferty,, nalegaj na ugode
- styl rywalizacyjny(twardy)-przeciwnicy, celem jest zwycięstwo, bądź twardy, stosuj groźby, wywieraj presje
- styl rzeczowy(zasadniczy)- wspólny problem oddzielaj ludzi od problemu, rozsądny wynik, obiektywne kryteria