Pojęcie wartośc i przedsiębiorstwa
Jest to cecha jakiejs rzeczy dająca się wyrazić równoważnikiem pieniężnym lub unny środkiem płątniczym
U źródeł wartości ekonomicznej jako kategorii ekon należy wskazać nakłady poniesione w celu stworzenia oraz
Wartość ekonomiczna jest ukierunkowana na przyszłość ustala się ją w drodze oceny potencjalnych przyszłych pprzepływóów pieniężnych w podniesdieniuy do poniesionych w przeszłości ponoszonych aktualnie nakładów
Najważniejszymi kategoriami wartości ekonomicznego przedsiębiorstwa są:
Wartość w użyciu - zaktualizowana wartość przyszłych przepływów pieniężnych wraz z wartościa rezydualną.
Wartość księgowa - jest ustalona w oparciu o bilansowe zestawienie aktywów w różnych ujęciach pomiaru wartości składowych
Wartość odtworzeniowa - kwota niezbędna do zastąpienie istniejących aktywów przedsięb identycznymi co do
Wartość likwidacyjna - odpowiada wartości bieżącej aktywów przedsiębiorstwa, których wycenę przeprowadza się pod przymusem szybkiej odsprzedaży spowodowanym likwidacją lub upadłością przedsiębiorstwa.
Wartość rynkowa - odpowiada cenie rynkowej przedsiębiorstwa
Cena a wartość
Cena stanowi wypadkową czynnikow zewnetrzynch- podaży i popytu
-ścierania się propozycji cenowych sprzedających i kupujących w procesie negocjacji warunków transakcji. Pt orny zawierają umowę kupna-sprzredaży.
Ideą wartości jest określenie w drodze jednostronnej wyceny, subiektywnej równowartości środków pieniężnych odpowiadającej korzyściom z posiadania danego podmiotu. W tym kontekście istotne jest dla kogo ustalana jest wartość
Standardy wartości
Standard wartości definiuje strony transakcji dotyczącej wycenianego przedsiębiorstwa, determinuje dobór metod wyceny oraz wskazuje czynnki ekonomiczne, które należy w nich uwzględnić. W praktyce wyceny najczęsciej stosowane są następujące standardy wartości:
Wartość sprawiedliwa, czyli cena wyznaczana w procesie negocjacji między stronami transakcji:
Wartość godziwa - rynkowa, czyli cena której kupujący mógłby oczekiwać, a sprzedający skłonny byłby ją zapłacić w przypadku wystawienia przedsiębiorstwa na sprzedaż na wolnym rynku
Wartość inwestycji czyli wartość zdyskontowanego na dzień wyceny strumienia pożytków ekonomicznych specyficzną dla danej inwestycji stopą dyskontową.
Wartość nieodłączna czyli postrzegana przez inwestora „realna” wartość aktywów. Wartość ta staje się rynkową kiedy inni inwestorzy dochodzą do takiej samej konkluzji.
Wycena przedsiębiorstwa
Jest to indywidualny proces ustalania wartości aktywów danego przedsiębiorstwa oraz osiąganych z ich efektywnego zagospodarowania.
Jest to zatem pewien osąd, opinia, oszacowanie o subiektywnym charakterze utożsamiane z pomiarem wartości przedsiębiorstwa
Podstawowe przesłąnki wyceny:
Sprzreaz/zakup przeds
Nacjonalizacja/prywatyzacja przeds
Podział, fuzja, likwidacja itp.
Wybór strategii działania na podstawie kryterium wartości przeds
Ubezpieczenie majątku lub likwidacja szkód
Określenie wartości zastawu( wart hipotecznej)
Aktualizacja wyceny aktywów
Ustalenie wartości dla celów podatkowych
Przekazanie przejęcie przeds w Ramach leasingu finansowego
Etc.
Podstawowe zasady wyceny:
Musi być oparta na metodach naukowych
Nie jest dożywotnia
Wymaga precyzyjnego rachunku i przyjmowania realnych założeń
Do wyceny należy przyjmować modele najlepiej odzwierciedlające sytuację wycenianego przedsiębiorstwa
Rynek finansowy jesy nieomylny, oznacza to konieczność konfrontacji np. z notowanymi na giełdzie aktywami roznych firm
Wycena jest niezbednym narzedziem podejmowania decyzji zarządczych
Najważniejsze kryteria wyceny:
Kryterium majątkowe- przeds jest warte tyle ile jego majątek
K. dochodowe- wart przeds zdeterminowana jest przyszłymi dochodami
K. doch-mająt- łączy 2 powyższe kryteria
Metody wyceny przedsiębiorstw:
Metody majątkowe (Metoda wartości likwidacyjnych; skorygowanych aktywówów netto)
Metody wartości księgowej - najprostsza ale najabrfdziej kontrowersyjna metoda. Wyceny dokonuje się bazując na danych z bilansu. Wartość przedsiębiorstwa jest równa sumie aktywów pomniejszonej o zobowiązania ogółem
Metoda skorygowanych aktywów netto - rozwiniećie metody wartości księgowej, uwzględnia przeszacowanie aktywów przedsięb do poziomu aktualnych cen rynkowych. Następnie od nadwyżki pomiędzy rynkowaąa księgowąwartościąaktywów potrącany jest potencjalnie należy podatek oraz wszelkie zobowiązania.
Metoda wartości odtworzenoewej: zakłada zę wart przeds wyznaczana jest przez wielkośc nakładów koniecznych do poniesienia w celu odtworzenia majątku. Jest t zatem wielkość bierząca względem momentu wyceny, bowiem jeje podstawe stanowią koszty odtworzenia majątku wyrażone w bieżących cenach
Metoda wartości likwidacyjnych- traktuje wart przeds jako wielkośc możliwych wpływów ze sprzedaży składników w war jego likwidacji. Wart majątku jest w tym przypadku szacowana poniże wart rynkowej ceny. Tak obliczoną wartość majątku koryguje się o wszelkie zobowiązania i koszty likwuidacji
Metody dochodowe ( zdyskontowanych przepływów pieniężnych)- W ramach podejścia dochodowego ważnym elementem SA szacunki związanie w wartością przyszłyc dochodów, których wart bierzącą wyznacza się koryzstając z rachunku dyskontowego. Jako stopę dyskontową przyjmuje się najczęściej średnioważony koszt kapitałów przedsiębiorstwa (WACC)
Metoda zdyskontowanych zysków- w tym przypadku procedurze dyskontowania podlegają wiarygodnie określone przyszłe zyski netto przedsiębiorstwa
Metoda zdyskontowanych dywidend- dyskontowany jest strumień dywidend wyznaczony na poziomie dywidend wypłacanych przez przedsiębiorstwo
Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych- w tym przypadku dochody przeds traktowane są jako wolne przepływy pieniężne których miara jest nadwyżka finansowa. Wyróżnie się 23 zasadnicz koncepcje obliczenia nadw. Finansowej: w wersji standardowej(pod uwagę bierz esię przepływy przynależne wszystkim kapitałodawcom) oraz właścicielskiej(jako przyepływy przynależne włąścisielom przedsiebiorstwa)
Metody mieszane ( Metoda szwajcarska, berlińska, nadwyżki zysków stutgarcja, UEC, inne metody mieszane)
Berlińska- polega na wyznaczeniu średniej arytmetycznej z wartości majątku firmy oraz jej wartości dochodowej. Warunkiem zastosowania tej metody jest wyższa wartość dochodowa od wartości majątkowej, co jest cechą przedsiębiorstw o dobrej kondycji finansowej.
Szwajcarska - oblicza się średnią wartości majątkowej i dochodowej, przy czym tej drugiej przypisuję się podwójną wagę.
Metody porównawcze ( Metody mnożnikowe; transakcji porównawczych)- istota tych metod jest oszacowanie przedsiębiorstwa korzystając z odpowiednich porównań dotyczących podobnych transakcji rynkowych.
Metoda transakcji porównawczych - wartość przedsięb jest okręslona na podstawie dokonanej wcześniej transakcji kupna - sprzedaży podobnej firmy. Jednakże w praktyce bardzo trudno znaleźć dwie firmy, które są chociażby bardzo podobne.
Metody mnożnikowe - Podejście mnożnikowe polega na odpowiednim znormalizowaniu porównanych wartośći przedsię w stosunku do zmiennych specyficznych dla danego sektora np. zysku, wartości księgowej, odtworzeniowej, przychodów ze sprzedaży itp.
Właściwe wytypowanie mnożników polega na odnalezieniu takich relacji finansowych, które w najlepszy sposób oddają specyfikację wycenianego przedsiębiorstwa. Mogą to być:
Cena akcji do zysku na jedną akcję
Cena akcji do przychodów ze sprzedaży przypadających na jedną akcje
Z praktycznego pktu widzenia szacowanie przedsiębiorstwa idbywa iisę w oparciu o formułe:
EV = Mn x z
EV- wart przredisebiorstwa
Mn- wartośc mnożnika
z- wartośc zmiennie je ewidencyjnej służącej jako baza porównan dla wart rynkowej przeds