Mulapariyaya Sutta

(Sutta o Biegu Podstaw)

(MN 1)

Tak oto słyszałem:

Pewnego razu Błogosławiony przebywał w Ukkattha, w cieniu królewskiego drzewa Sal, w Wielce Błogosławionym Gaju. Tam przemówił do mnichów: "O, mnisi!"

"Tak, o Szlachetny" odparli mnisi.

Błogosławiony rzekł: "O, mnisi, nauczę was biegu podstaw wszystkich fenomenów . Słuchajcie uważnie. Przemówię."

"Rzekłeś, o szlachetny" odpowiedzieli.

Błogosławiony powiedział: "Zdarza się, o mnisi, że niepoinstruowana osoba z gawiedzi — która nie zważa na szlachetnych, nie jest biegła ani uczona w ich Dhammie; która nie zważa na prawych, nie jest biegła ani uczona w ich Dhammie — postrzega ziemię jako ziemię. Postrzegając ziemię jako ziemię, pojmuje [rzeczy] o ziemi, pojmuje [rzeczy będące] w ziemi, pojmuje [rzeczy] pochodzące się z ziemi, pojmuje ziemię jako 'moja', rozkoszuje się w ziemi. Dlaczego? Gdyż zaprawdę, powiadam wam, nie pojął [tego]."

"Pojmuje wodę jako wodę… ogień jako ogień… wiatr jako wiatr¹… istoty jako istoty… bogów jako bogów…Pajapati jako Pajapati…Brahmy jako Brahmy… świetliste bóstwa jako świetliste bóstwa… bóstwa promienistej chwały jako bóstwa promienistej chwały… bogów o obfitych owocach jako bogów o obfitych owocach… Wielką Istotę jako Wielką Istotę²… wymiar nieskończonej przestrzeni jako wymiar nieskończonej przestrzeni… wymiar nieskończonej świadomości jako wymiar nieskończonej świadomości… wymiar nicości jako wymiar nicości… wymiar ani postrzegania ani nie postrzegania³ … widzialne jako widzialne… słyszalne jako słyszalne… wyczuwalne jako wyczuwalne… spostrzegalne jako spostrzegalne⁴… jedność jako jedność… wielość jako wielość⁵ … Wszystko jako Wszystko⁶ …

"Postrzega To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane.⁷ Postrzegając To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane, pojmuje [rzeczy] o Tym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, pojmuje [rzeczy będące] wTym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, pojmuje [rzeczy] wydobywające się z Tego-Co-Nie-Jest-Przywiązane, pojmuje To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako 'moje', rozkoszuje się w ziemi. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, zaprawdę nie pojął [tego]."

Terminator (Uczeń)
"Mnich, który jest uczniem — tęskniąc za doskonałym wyzwoleniem z pęt, jego nie spełnionym pragnieniem — dokładnie rozpoznaje ziemię jako ziemię. Dokładne rozpoznanie ziemi jako ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy o ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] w ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy pochodzących z ziemi, nie pozwala mu pojmować ziemi jako 'moje', nie pozwala mu rozkoszować się w ziemi. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] może pojąć.

"Dokładnie rozpoznaje wodę jako wodę… ogień jako ogień… wiatr jako wiatr… istoty jako istoty… bogów jako bogów…Pajapati jako Pajapati…Brahmy jako Brahmy… świetliste bóstwa jako świetliste bóstwa… bóstwa promienistej chwały jako bóstwa promienistej chwały… bogów o obfitych owocach jako bogów o obfitych owocach… Wielką Istotę jako Wielką Istotę… wymiar nieskończonej przestrzeni jako wymiar nieskończonej przestrzeni… wymiar nieskończonej świadomości jako wymiar nieskończonej świadomości… wymiar nicości jako wymiar nicości… wymiar ani postrzegania ani nie postrzegania… widzialne jako widzialne… słyszalne jako słyszalne… wyczuwalne jako wyczuwalne… spostrzegalne jako spostrzegalne… jedność jako jedność… wielość jako wielość… Wszystko jako Wszystko…

"Dokładnie rozpoznaje To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane. Dokładnie rozpoznając To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy o Tym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] wTym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy wydobywających się z Tego-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako 'moje', nie pozwala rozkoszować się w ziemią. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] może pojąć."

Arahant
"Mnich będący Godnym, wolny od myślowego fermentu — który osiągnął spełnienie, ukończył zadanie, porzucił ciężar, osiągnął prawdziwy cel, zniszczył pęta stawania-się i wyzwolił się poprzez prawą wiedzę — dokładnie rozpoznaje ziemię jako ziemię. Dokładne rozpoznanie ziemi jako ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy o ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] w ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy pochodzących z ziemi, nie pozwala mu pojmować ziemi jako 'moje', nie pozwala mu rozkoszować się w ziemi. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] zaprawdę pojął."

"Dokładnie rozpoznaje wodę jako wodę… ogień jako ogień… wiatr jako wiatr… istoty jako istoty… bogów jako bogów…Pajapati jako Pajapati…Brahmy jako Brahmy… świetliste bóstwa jako świetliste bóstwa… bóstwa promienistej chwały jako bóstwa promienistej chwały… bogów o obfitych owocach jako bogów o obfitych owocach… Wielką Istotę jako Wielką Istotę… wymiar nieskończonej przestrzeni jako wymiar nieskończonej przestrzeni… wymiar nieskończonej świadomości jako wymiar nieskończonej świadomości… wymiar nicości jako wymiar nicości… wymiar ani postrzegania ani nie postrzegania… widzialne jako widzialne… słyszalne jako słyszalne… wyczuwalne jako wyczuwalne… spostrzegalne jako spostrzegalne… jedność jako jedność… wielość jako wielość… Wszystko jako Wszystko… "

"Dokładnie rozpoznaje To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane. Dokładnie rozpoznając To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy o Tym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] wTym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy wydobywających się z Tego-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako 'moje', nie pozwala rozkoszować się w ziemią. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] zaprawdę pojął."

"Mnich będący Godnym, wolny od myślowego fermentu — który osiągnął spełnienie, ukończył zadanie, porzucił ciężar, osiągnął prawdziwy cel, zniszczył pęta stawania-się i wyzwolił się poprzez prawą wiedzę — dokładnie rozpoznaje ziemię jako ziemię. Dokładne rozpoznanie ziemi jako ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy o ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] w ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy pochodzących z ziemi, nie pozwala mu pojmować ziemi jako 'moje', nie pozwala mu rozkoszować się w ziemi. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] zaprawdę porzucił namiętności."

"Dokładnie rozpoznaje wodę jako wodę… ogień jako ogień… wiatr jako wiatr… istoty jako istoty… bogów jako bogów…Pajapati jako Pajapati…Brahmy jako Brahmy… świetliste bóstwa jako świetliste bóstwa… bóstwa promienistej chwały jako bóstwa promienistej chwały… bogów o obfitych owocach jako bogów o obfitych owocach… Wielką Istotę jako Wielką Istotę… wymiar nieskończonej przestrzeni jako wymiar nieskończonej przestrzeni… wymiar nieskończonej świadomości jako wymiar nieskończonej świadomości… wymiar nicości jako wymiar nicości… wymiar ani postrzegania ani nie postrzegania… widzialne jako widzialne… słyszalne jako słyszalne… wyczuwalne jako wyczuwalne… spostrzegalne jako spostrzegalne… jedność jako jedność… wielość jako wielość… Wszystko jako Wszystko… "

"Dokładnie rozpoznaje To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane. Dokładnie rozpoznając To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy o Tym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] wTym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy wydobywających się z Tego-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako 'moje', nie pozwala rozkoszować się w ziemią. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] z końcem namiętności, zaprawdę porzucił namiętności."

"Mnich będący Godnym, wolny od myślowego fermentu — który osiągnął spełnienie, ukończył zadanie, porzucił ciężar, osiągnął prawdziwy cel, zniszczył pęta stawania-się i wyzwolił się poprzez prawą wiedzę — dokładnie rozpoznaje ziemię jako ziemię. Dokładne rozpoznanie ziemi jako ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy o ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] w ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy pochodzących z ziemi, nie pozwala mu pojmować ziemi jako 'moje', nie pozwala mu rozkoszować się w ziemi. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] z końcem odrazy, zaprawdę porzucił odrazę."

"Dokładnie rozpoznaje wodę jako wodę… ogień jako ogień… wiatr jako wiatr… istoty jako istoty… bogów jako bogów…Pajapati jako Pajapati…Brahmy jako Brahmy… świetliste bóstwa jako świetliste bóstwa… bóstwa promienistej chwały jako bóstwa promienistej chwały… bogów o obfitych owocach jako bogów o obfitych owocach… Wielką Istotę jako Wielką Istotę… wymiar nieskończonej przestrzeni jako wymiar nieskończonej przestrzeni… wymiar nieskończonej świadomości jako wymiar nieskończonej świadomości… wymiar nicości jako wymiar nicości… wymiar ani postrzegania ani nie postrzegania… widzialne jako widzialne… słyszalne jako słyszalne… wyczuwalne jako wyczuwalne… spostrzegalne jako spostrzegalne… jedność jako jedność… wielość jako wielość… Wszystko jako Wszystko… "

"Dokładnie rozpoznaje To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane. Dokładnie rozpoznając To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy o Tym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] wTym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy wydobywających się z Tego-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako 'moje', nie pozwala rozkoszować się w ziemią. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] z końcem odrazy, zaprawdę porzucił odrazę."

"Mnich będący Godnym, wolny od myślowego fermentu — który osiągnął spełnienie, ukończył zadanie, porzucił ciężar, osiągnął prawdziwy cel, zniszczył pęta stawania-się i wyzwolił się poprzez prawą wiedzę — dokładnie rozpoznaje ziemię jako ziemię. Dokładne rozpoznanie ziemi jako ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy o ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] w ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy pochodzących z ziemi, nie pozwala mu pojmować ziemi jako 'moje', nie pozwala mu rozkoszować się w ziemi. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] z końcem ułudy, zaprawdę porzucił ułudę."

"Dokładnie rozpoznaje wodę jako wodę… ogień jako ogień… wiatr jako wiatr… istoty jako istoty… bogów jako bogów…Pajapati jako Pajapati…Brahmy jako Brahmy… świetliste bóstwa jako świetliste bóstwa… bóstwa promienistej chwały jako bóstwa promienistej chwały… bogów o obfitych owocach jako bogow o obfitych owocach… Wielką Istotę jako Wielką Istotę… wymiar nieskończonej przestrzeni jako wymiar nieskończonej przestrzeni… wymiar nieskończonej świadomości jako wymiar nieskończonej świadomości… wymiar nicości jako wymiar nicości… wymiar ani postrzegania ani nie postrzegania… widzialne jako widzialne… słyszalne jako słyszalne… wyczuwalne jako wyczuwalne… spostrzegalne jako spostrzegalne… jedność jako jedność… wielość jako wielość… Wszystko jako Wszystko… "

"Dokładnie rozpoznaje To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane. Dokładnie rozpoznając To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy o Tym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] wTym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy wydobywających się z Tego-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako 'moje', nie pozwala rozkoszować się w ziemią. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, [on] z końcem ułudy, zaprawdę porzucił ułudę."

Tathagata
"Tathagata — Godny, Prawdziwie Samoprzebudzony — dokładnie rozpoznaje ziemię jako ziemię. Dokładne rozpoznanie ziemi jako ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy o ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] w ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy pochodzących z ziemi, nie pozwala mu pojmować ziemi jako 'moje', nie pozwala mu rozkoszować się w ziemi. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, Tatahagatha zaprawdę pojął wszystko do końca."

"Dokładnie rozpoznaje wodę jako wodę… ogień jako ogień… wiatr jako wiatr… istoty jako istoty… bogów jako bogów…Pajapati jako Pajapati…Brahmy jako Brahmy… świetliste bóstwa jako świetliste bóstwa… bóstwa promienistej chwały jako bóstwa promienistej chwały… bogów o obfitych owocach jako bogów o obfitych owocach… Wielką Istotę jako Wielką Istotę… wymiar nieskończonej przestrzeni jako wymiar nieskończonej przestrzeni… wymiar nieskończonej świadomości jako wymiar nieskończonej świadomości… wymiar nicości jako wymiar nicości… wymiar ani postrzegania ani nie postrzegania… widzialne jako widzialne… słyszalne jako słyszalne… wyczuwalne jako wyczuwalne… spostrzegalne jako spostrzegalne… jedność jako jedność… wielość jako wielość… Wszystko jako Wszystko… "

"Dokładnie rozpoznaje To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane. Dokładnie rozpoznając To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy o Tym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] wTym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy wydobywających się z Tego-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako 'moje', nie pozwala rozkoszować się w ziemią. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam, Tatahagatha zaprawdę pojął wszystko do końca."

"Tathagata — Godny, Prawdziwie Samoprzebudzony — dokładnie rozpoznaje ziemię jako ziemię. Dokładne rozpoznanie ziemi jako ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy o ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] w ziemi, nie pozwala mu pojmować rzeczy pochodzących z ziemi, nie pozwala mu pojmować ziemi jako 'moje', nie pozwala mu rozkoszować się w ziemi. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam [On] zaprawdę wie, że rozkosz jest źródłem cierpienia i napięcia, stąd stwanie-się istotą przechodzi w narodziny, a to co staje się istotą starzeje się i umiera. Dlatego z całkowitym końcem, zniknięciem, zniszczeniem, porzuceniem, zaniechaniem pragnienia Tathagata całkowicie się przebudził w prawym samoprzebudzeniu.

"Dokładnie rozpoznaje wodę jako wodę… ogień jako ogień… wiatr jako wiatr… istoty jako istoty… bogów jako bogów…Pajapati jako Pajapati…Brahmy jako Brahmy… świetliste bóstwa jako świetliste bóstwa… bóstwa promienistej chwały jako bóstwa promienistej chwały… bogów o obfitych owocach jako bogów o obfitych owocach… Wielką Istotę jako Wielką Istotę… wymiar nieskończonej przestrzeni jako wymiar nieskończonej przestrzeni… wymiar nieskończonej świadomości jako wymiar nieskończonej świadomości… wymiar nicości jako wymiar nicości… wymiar ani postrzegania ani nie postrzegania… widzialne jako widzialne… słyszalne jako słyszalne… wyczuwalne jako wyczuwalne… spostrzegalne jako spostrzegalne… jedność jako jedność… wielość jako wielość… Wszystko jako Wszystko… "

"Dokładnie rozpoznaje To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane. Dokładnie rozpoznając To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako To-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy o Tym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy [będących] wTym-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować rzeczy wydobywających się z Tego-Co-Nie-Jest-Przywiązane, co nie pozwala mu pojmować To-Co-Nie-Jest-Przywiązane jako 'moje', nie pozwala rozkoszować się w ziemią. Dlaczego? Gdyż, powiadam wam [On] zaprawdę wie, że rozkosz jest źródłem cierpienia i napięcia, stąd stwanie-się istotą przechodzi w narodziny, a to co staje się istotą starzeje się i umiera. Dlatego z całkowitym końcem, zniknięciem, zniszczeniem, porzuceniem, zaniechaniem pragnienia Tathagata całkowicie się przebudził w prawym samoprzebudzeniu.

Oto co rzekł Błogosławiony. Niezadowoleni, mnisi nie rozkoszowali się słowami Błogosławionego.
Objaśnienia

---