Wykład 11
Traktat z Lizbony i inne wyzwania przed UE

Reforma instytucjonalna Unii

Zmiana statusu Wysokiego Przedstawiciela ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (WP ds. WPZiB)

• Łączy funkcje dotychczasowego WP ds. WPZiB, oraz komisarza ds. Stosunków zewnętrznych

• Przewodniczy Radzie do Spraw Zagranicznych.

• Prowadzi politykę zagraniczną UE.

• Powoływany przez RUE, nieokreślony czas kadencji.

Rada Europejska

• Staje się jedną z instytucji Unii.

• Spotyka się co kwartał z udziałem WP ds. WPZiB .

• Nowe stanowisko: Przewodniczący RE - funkcje organizacyjne + reprezentowanie UE na zewnątrz; kadencja: 2,5 roku

Parlament Europejski

• Maksymalna liczba deputowanych: 750+1

• Liczba deputowanych z jednego państwa musi zawierać się pomiędzy 6 a 96 (Polska 51, Hiszpania 54).

• Reprezentacja obywateli w PE ma charakter degresywnie proporcjonalny.

• Znacząco wzrasta liczba obszarów objętych procedurą zwykłą procedurą prawodawczą.

Komisja Europejska

• Drugi i następne od wejścia w życie TL skład KE: liczba członków równa 2/3 liczby państw i system rotacji na zasadzie ścisłej równości.

• Wzmocnienie wpływu na procedurę budżetową.

Rada Unii Europejskiej Zmiana nazwy na: Rada Ministrów.

• Wprowadzenie prezydencji zbiorowej (tzw. Trójka)

• Przyjęcie jako zasady głosowania większością kwalifikowaną

• (tzw. zwykła procedura legislacyjna)

• Tzw. podwójna większość jako sposobu głosowania większością kwalifikowaną:
  Podwójna większość wymaga głosu „za”:

I. 55% państw

II. Reprezentujących 65% ludności UE

Jeżeli w sprawach WPZiB lub dawnego III filaru: 72% państw i 65% ludności.

Systemy głosowania w Radzie

Państwo	Liczba mieszk.	System nicejski	System pierwiastkowy	Podwójna większość
Niemcy	81	29	9	81
Polska	36	27	6	36
Irlandia	4	7	2	4

Rada Unii Europejskiej - Traktat Reformujący UE

• do 2014 r. - system Nicejski

• 2014 - 2017 - podwójna większość, ale na żądnie któregoś z PCz, system nicejski

• „Hamulec bezpieczeństwa”: zatrzymanie projektu na „rozsądny czas”, jeżeli przeciw 26,25% ludności. Działać będzie do 2017 roku (tzw. kompromis z Joaniny)

• Po 2017 - do użycia kompromisu z Joaniny potrzeba tylko 19,25%.

Traktat Reformujący UE - inne ważne zmiany

• UE zyska osobowość prawną.

• Traktat o Unii Europejskiej - wprowadzone zostaną poprawki.

• Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

• Zniknie (raczej) problem wymieszania treści obu Traktatów

• Zniknie określenie Wspólnota Europejska.

Traktat Reformujący UE - inne ważne zmiany

• Klarowny podział kompetencji

• Realna kontrola zasady pomocniczości przez parlamenty narodowe i Komitet Regionów

• Karta Praw Podstawowych zyska moc prawną

• Inicjatywa obywatelska

• Demokracja uczestnicząca

• Możliwość opuszczenia UE

• Inne wielkie wyzwania

1. Poszerzenie:

- Kandydują: Chorwacja, Turcja, Macedonia.

- Szczególny problem stanowi Turcja.

2. Reforma Wspólnej Polityki Rolnej

- Jest niezwykle kosztowna, słabo uzasadniona gospodarczo i mało przyszłościowa.

- Ma negatywny wpływ na gospodarkę wielu państw rozwijających się.

- Kraje produkujące dużo żywności (szczególnie Francja) nie chcą zmian.