13. Podaj, jakimi cyframi oznaczono na schemacie
układu pokarmowego człowieka narządy, w któ­
rych zachodzi trawienie:

1. cukrowców,

2. białek,

3. tłuszczów.

14. Wątroba pełni wiele różnych funkcji. Wymień
trzy z nich i wykaż, że są one niezbędne dla
prawidłowego funkcjonowania organizmu czło­
wieka.

15.* Wymień hormony tkankowe wydzielane w ukła­dzie pokarmowym. Określ funkcję, jaką pełni każdy z nich.

16. Omów budowę błony śluzowej dwunastnicy
    i dalszych odcinków jelita cienkiego. Wykaż
    związek między budową a funkcją tej części ukła­
    du pokarmowego.

17. Przeczytaj uważnie tekst i na jego podstawie wykonaj polecenia.
    „Zapotrzebowanie energetyczne przeciętnego człowieka pokrywane jest przez trzy
    podstawowe składniki odżywcze: białko (12%), tłuszcz (25%) i węglowodany (63%).
    Minimalne zapotrzebowanie na białko dla wyrównania koniecznego dla życia bilansu
    azotowego wynosi 0,5 g/kg masy ciała/dobę, jednak dla normalnej wydolności po­
    trzebne jest dwa razy tyle (białkowe minimum funkcjonalne), przy czym polowa musi
    być dostarczona w postaci białka zwierzęcego (mięso, ryby, mleko, jajka). Białko zwie­
    rzęce zapewnia zaopatrzenie organizmu w niezbędne aminokwasy, do których należą:
    histydyna, izoleucyna, leucyna, lizyna, metionina, fenyloalanina, treonina, tryptofan,
    walina, a u dzieci prócz tych aminokwasów - arginina. Większość białek roślinnych za­
    wiera ich niewystarczające ilości, co powoduje, że wartość biologiczna tych substancji
    jest o połowę mniejsza".

1. Oblicz, ile białka pochodzenia zwierzęcego powinno się znaleźć w dobowej diecie
   osoby ważącej 55 kg.

2. Przedstaw w postaci diagramu kołowego procentowy udział podstawowych składni­
   ków odżywczych w zaspokajaniu potrzeb energetycznych organizmu.

3. Wymienione w tekście aminokwasy należą do tak zwanych aminokwasów egzogen­
   nych. Wyjaśnij znaczenie tego terminu.

4. Spróbuj przekonać koleżankę stosującą dietę wegetariańską o konieczności spoży­
   wania białka zwierzęcego. Podaj dwa argumenty, którymi możesz się posłużyć
   w dyskusji.

18. Za pomocą współczynnika masy ciała WMC (ang. BMI - body mass index) oceń, czy
twoja waga jest prawidłowa:

WMC = masa ciała [kg] /wzrost² [m].

Współczynnik masy ciata (WMC)	Stan zdrowotny związany z masą ciata	Ryzyko wystąpienia chorób towarzyszących otyłości
poniżej 18,5 18,5-24,9 25-29,9 30-34,9 35-39,9 40 i więcej	niedowaga norma nadwaga otyłość I stopnia otyłość II stopnia otytość III stopnia	niskie średnie podwyższone umiarkowanie wysokie wysokie bardzo wysokie

. Wytłumacz, dlaczego otyłość jest chorobą. Wymień choroby towarzyszące otyłości. 7. Przeanalizuj poniższy wykres i wykonaj polecenia.

1. Omów zależność przedstawioną na wykresie.

2. Podaj średnią wartość odsetka osób z dużą nadwagą w całej populacji objętej bada­
   niem.

3. Wskaż grupę wiekową najbardziej narażoną na wystąpienie chorób towarzyszących

otyłości.

d) Posługując się danymi z wykresu, oceń społeczne znaczenie występowania otyłości.

8. Podaj i omów co najmniej dwie przyczyny otyłości występującej u:

1. dzieci i młodzieży w wieku szkolnym,

2. ludzi w wieku średnim.

9. Wykres przedstawia rozkład współczynnika masy ciała w populacji młodzieży w wieku
15-19 lat. Wykonaj następujące polecenia:

1. Podaj, jaka część badanej populacji młodzieży ma niedowagę.

1. Wymień dwie prawdopodobne przyczyny występowania niedowagi wśród badanej
   grupy wiekowej młodzieży.

2. Przedstaw konsekwencje zdrowotne stanu niedowagi w wieku 15-19 lat.

---