W porównaniu z osobami stosującymi monitoring, osoby stosujące blunting:
Monitoring - poszukują jak najwięcej info dotyczących tematu, szukamy wszędzie aby zdobyć jak najwięcej informacji. Przyswajają je i wykorzystują. Są aktywni. Zadają całe mnóstwo pytań. Redukuje sytuację stresową obniżając poziom niepewności, a redukcja niepewności obniża lęk.
Blunting - unikają i wypierają informacje, celowo zajmują się czymś innym, dysocjacja i wypieranie nieprzyjemnych stanów. Unikanie informacji prowadzi do lęku.
Ogólnie, wbrew pozorom monitoring mają wyższy wyjściowy poziom lęku. Na początku sesji sprawdzamy z kim mamy do czynienia, bo jeśli damy blunters za dużo info na wstępie, to może do nas nie wrócić, tak samo jak monitoring który tych info dostanie za mało.
W terapii rodzin alkoholików podstawowym działaniem jest : Harm reduction, ograniczenie picia alkoholu, kontrolowane picie? Przewarunkowanie bodźców, tzn. zmiana koloru ścian, przemeblowanie, itp. Zapachy, miejsca, stany emocjonalne. Nie wzmacniamy! Nie pomagamy i nie tłumaczymy! Nie utrwalamy negatywnego zachowania, czyli picia.
Dopamina jest związana z: to neurohormon związany z systemem nagród w mózgu, wywołuje poczucie przyjemności. Amfetamina i meta amfetamina powodują wydzielanie dużej ilości dopaminy, co powoduje wzrost poczucia przyjemności na 6 - 24 godz. Ale po długim czasie robią się złogi w synapsach i dopamina przez nie nie przechodzi .Nikotyna - wyrzut dopaminy szybko, ale na krótko ( ok. 20min). Alkohol - wyrzut dopaminy wolniej, ale na dłużej. Dopamina poprawia nastrój.
Badania z trzecim wirusem przeziębienia i placebo:
Fazy umierania wg Ross: zaprzeczanie, gniew, targowanie się, depresja, akceptacja, ale kolejność nie zawsze jest taka jak założyła pani Ross.
Podstawowa definicja zdrowia „dobrostan, a nie tylko brak choroby” WHO, Światowa Organizacja Zdrowia 1946
Jaki % alkoholików po zastosowaniu technik behawioralnych przez pół roku wytrzyma w trzeźwości? Dwadzieścia parę? Nie wiem
Transakcyjna teoria stresu Lazarusa definiuje stres jako:
Stres jest interakcją pomiędzy różnymi czynnikami, nie tylko tym co zjawisko przedstawia, lub co człowiek czuje i spostrzega. Jeżeli daną interakcję, sytuację spostrzegamy jako obciążającą nas i przekraczającą nasze zasoby i zagrażającą naszemu dobrostanowi to właśnie przeżywamy stres ( Lazarus i Folkman- Transakcyjna Teoria Stresu). To specyficzna relacja między osobą a otoczeniem. Jeżeli jakąś sytuację oceniamy, że przekracza nasze możliwości w danej chwili to znaczy, że jest ona stresowa. O takiej sytuacji możemy pomyśleć w trzech kategoriach:
PRZEBIEG OCENY POZNAWCZEJ PIERWOTNEJ Lazarusa i Folkman
Strata - sytuacja stresująca -wymagania otoczenia przekraczają moje zasoby, nie jestem w stanie tego zrobić i na pewno nic dobrego w tej chwili z tego nie wyniknie
Zagrożenie -sytuacja bez znaczenia - hm, usiądę obok koleżanki, może coś ściągnę od niej - jest zagrażające, ale może sobie poradzę - wrogie otoczenie, antycypacja - emocje ujemne
Wyzwanie - sytuacja pozytywno-sprzyjająca -no, ale może jak się dobrze skoncentruję, to sobie przypomnę i dostanę te trzy punkty - wymaganie trudne, ale możliwe do spełnienia - emocje dodatnie
Każda z tych trzech ocen powoduje podobny wyrzut hormonów i jest sytuacją stresową, nawet jeżeli ktoś deklaruje że lubi takie sytuacje, bo np.: dają mu one szansę pokazania swoich możliwości, to organizm reaguje jak na stres, pojawia się immunosupresja, problemy z depresją, z UI. To, co różni te trzy oceny poznawcze to towarzyszące im emocje. Dwie pierwsze wiążą się na pewno z emocjami negatywnymi. Trzecia- wyzwanie wiązać się może z pozytywnymi emocjami, jednak organizm na poziomie biologicznym myśli i działa jak w poprzednich
Psychologia zdrowia jest związana z kliniczną, społeczną, starzenia się, consultingiem, fizj-biol, zdrowiem publicznym i medycyną behawioralną.
Do jakich osób powinny być w szczególności kierowane programy profilaktyki raka skóry? Piegowatych o jasnej cerze. Mężczyzn, rodziców małych dzieci, młodzieży.
Osoba czeka na przeszczep. Kto zostanie zakwalifikowany? Kobiety rzadziej od mężczyzn otrzymują przeszczepy,25 - 30% transplantacji nerek
Teoria Spłuczki Klozetowej w odniesieniu do osób starszych Starszemu organizmowi trudniej jest wyłączyć wydzielanie hormonów stresu ( adrenalina, noradrenalina i kortyzol) po zaprzestaniu działania stresora. Przedłużone wysokie wydzielanie kortyzolu hamuje prawidłową pracę mózgu i zaburza gospodarkę neurohormonalną. Nadmierne występowanie glikokortykoidów uszkadza hipokamp, co powoduje umieranie neuronów.
Adrenalina i noradrenalina powodują: czyli inaczej epinefryna i nor epinefryna powodują: wzrost ciśnienia krwi i rytmu cor, podwyższenie zapamiętywania, poprawa uwagi ( 2-3 sek od zaistnienia stresora)
Wrzody Największą szansę na jej zdobycie jest zainfekowanie helicobacter pylori osób, które są narażone na długotrwały stres
Wg badań najnowszych typ zachowania A Wciąż się śpieszy, szybko mówi, ma poczucie winy kiedy odpoczywa, oceniają siebie w kategoriach liczb. Problemy kardiologiczne, układu krążenia, większa umieralność. Dużo kierowników ale niskiego szczebla.
Jakie problemy w pracy mają osoby z otyłością lub cukrzycą? Trudności ze zdobyciem pracy, z utrzymaniem pracy, utrzymaniem promocji, trudności z awansem.
Osoby negatywnie nastawione do otoczenia z negatywnymi przekonaniami to typ: H , od wrogości Charakterystyczne dla H są zachowania wrogie, negatywne interakcje, negatywne oczekiwania i poglądy na świat. ( kasa do 10 art. - liczą, ile gość przed nimi ma w koszyczku). Mają wyższe prawdopodobieństwo absencji w pracy w przyszłości.
W bólu przewlekłym: depresja 58,5%, alkohol 40,5%, opioidy 35%, zaburzenia somatomorficzne i paniczne po 16%, fobie 13% i amfetamina 3,5%.
Jak pomóc osobom z HIV? Nauczyć asertywności, edukacja, scenki jak sobie radzić, restrukturyzacja przekonań. Relaksacja
Jaka jest najczęstsza reakcja po usłyszeniu diagnozy?
2-6 piw naraz powoduje: negatywny7 wpływ, działanie przez 4 dni na układ odpornościowy, zwiększone ryzyko zakażenia HIV w tym czasie.
Dieta restrykcyjna + mało ćwiczeń = ile kg tłuszczu przez tydzień? 1 kg tłuszczu w 15 dni, czyli ok. dwóch tygodni. A przy diecie niskokalorycznej z intensywnym programem ćwiczeń można spalić 2 kg tłuszczu na miesiąc.
Ile jednostek czystego alkoholu można wypić aby było to rozsądne? Dziennie mężczyźni 3-4 jednostki, kobiety2-3. Tygodniowo: 21 mężczyźni, 14 kobiety.
Coś z paleniem
Osoby z hardiness: mniej dolegliwości, mniej symptomów choroby, większa jakość życia w chorobie przewlekłej i większa aktywność w starszym wieku
W piramidzie żywieniowej co powinno się jeść najrzadziej raz na tydzień? Najrzadziej czerwone mięso, masło biały ryż, słodycze, makarony ziemniaki. 2X dz. Produkty mleczne, 0-2x ryba jajka, drób, 1-3x orzechy
Zdanie „raz w tygodniu zamierzam chodzić na basen” jest: intencją
Obecność bólu w polu uwagi zależy od ( kiedy ich nie będzie)
Etap wyjaśniania w kontakcie z pacjentem występuje: Inicjowanie sesji, zbieranie informacji, budowanie kontaktu, wyjaśnianie i planowanie, zamykanie sesji.
Osoba z dużym wsparciem społecznym: występuje mniejsze obniżenie cytotoksyczności komórek NK w okresie sesji egzaminacyjnej, czyli NK nie były w stanie sprawnie zabijać komórek rozpoznawanych jako obce.
Teoria wejścia
Glikokortykoidy
Z tego slajdu musimy zapamiętać trzy rzeczy: hormony i neurohormony, które są kluczowe w reakcji biologicznej odpowiedzi na stres. Jeden z nich to hormon adrenokortykotropowy ( ACTH), który m.in. stymuluje nadnercza do tego aby wydzielały bardzo ważne hormony czyli glikokortykoidy, od których zależy kortyzol. Znane już są nam takie hormony stresu jak adrenalina i noradrenalina, czyli katecholaminy,zwane również epinefryną i norepinefryną. Glikokortykoidy, adrenalina i noradrenalina są kluczowe do tego, co dzieje się z organizmem w sytuacji stresu. Bardzo ważny hormon w stresie to kortyzol, jeden z glikokortykoidów, który uszkadza neurony podwzgórza. On się wydziela bardzo długo po zaistnieniu sytuacji stresowej, może trwać od kilku minut do nawet doby. Powoduje on obniżenie odporności, związane z tym, że jeżeli kortyzol widzi komórkę układu immunologicznego to powoduje to, że dookoła tej komórki gromadzą się różnego rodzaju białka które wchodzą do tej komórki ( limfocytu), zalepiają dna i ona umiera nie powielając się. Efekt stresu ten pozytywny, powodujący mobilizację i koncentrację trwa krótko, natomiast negatywny - nawet przez dobę.
Poziom hormonów stresu u kobiet w godzinach po zakończeniu pracy będzie wyższy niż u mężczyzn. K. wieczorem lepiej się koncentrują, u M poziom hormonów stresu jest najwyższy w porze lunchu. Ogólnie rzecz biorąc, kortyzol obniża aktywność limfocytów, uszkadza neurony podwzgórza, wydzielany jest minuty, godziny i nawet doby
Coś z programem dla dzieci i młodzieży Może chodziło o nowotwory skóry? Gry komputerowe, wycieczki do ZOO z maluszkami.
Na efektywność pracy lekarza z pacjentem wpływa: Lekarz nie powinien przeceniać wiedzy i umiejętności pacjenta. Powinni dbać o kontakt niewerbalny, dotykać pacjenta i mieć bliższy dystans. Powinni rozmawiać z pacjentem o tym, co przeszkadza im w wykonywaniu zaleceń. Dawać instrukcje dokładne i wyrażone wprost.
Osoby udzielające wsparcia przewlekle chorym:
Dlaczego żołnierze mniej odczuwają ból? Ponieważ ból oznacza dla nich że żyją i że wkrótce znajdą się w domu
Na czym polega trening dla matek dzieci chorych na raka? Trening umiejętności rozwiązywania problemów, radzenie sobie skoncentrowane na problemie. Trwa 8 sesji.
Czym kobiety różnią się od mężczyzn pod względem zdrowia?
Co jest największym predykatorem przestrzegania zasad przez pacjenta? Przekonania pacjenta. NIE jest związane z wiekiem ani płcią.
Etapy zmiany ? nabywania zachowań prozdrowotnych, pacjent przechodzi przez:
Co zwiększa neurogenezę? Stałe używanie substancji takich jak alkohol i opioidy prowadzi do spadku neurogenezy u dorosłych. Jednorazowe spożycie 3-4 jednostek alkoholu przez 4 kolejne dni obniża neurogenezę o 40-53%
Zwiększa neurogenezę restrykcyjna dieta 1200kalorii oraz dieta bogata w przeciwutleniacze.
Cukier poprawia nastrój, ponieważ: powoduje wydzielanie amin, horm. należących do grupy tryptamin, czyli SEROTONINY. Poprawia ona nastrój i jest niezbędna do snu.
Ile czasu nikotyna jest w organizmie? 30;?
Jakie zachowanie jest typowe dla osoby typu C ? osoby te są nastawione na osiąganie dużej ilości celów, mogą się bardzo denerwować, ale w interakcjach z innymi nie będą pokazywać, jak bardzo denerwuje ich zachowanie innych. Np.: przychodzi gość na terapię i mówi, że żona go właśnie rzuciła, ale jest ok., on to rozumie, na pewno miała jakieś powody .Ale widzimy jego napięcie, np. w sposobie siedzenia, trwa ono dłużej, więc patrz pyt. następne.
Jakie schorzenia są związane z osobowością typu C? Ponieważ to napięcie trwa dłużej niż przeciętnie, jest stres, kortyzol, więc gość jest bardziej narażony na choroby wynikające z obniżonej odporności, np.: na raka. A jeśli zachorują, to mają mniejsze szanse na wyzdrowienie = większa absencja w pracy.
Co się dzieje po odstawieniu alkoholu? Uogólniony stan nadpobudliwości ( utrata apetytu, bezsenność, drżenie, niepokój drażliwość, przyśpieszone bicie cor), delirium tremens, przedłużone objawy odstawienne ( drażliwość, kłopoty ze snem i koncentracją)
Teorie zmiany stylu życia
W trakcie zmiany zachowania pacjent przechodzi przez etap:
Zapotrzebowanie na kalorie wraz z wiekiem:
Wydzielanie kortyzolu a wiek Ludzie starzy gorzej reagują na obecność stresorów. Dłużej trwają u nich zmiany takie jak bicie cor, temp ciała. W stresie zmniejsza się dopływ krwi do mózgu, a przez to zmniejsza się poziom przemiany materii w mózgu, a u ludzi starszych ten spadek jest szybszy.
Główny hormon wydzielany w stresie ACTH, czyli hormon adrenokortykotropowy
Damazjo?
Radzenie sobie ze stresem, Lazarus i Folkman - patrz pytanie nr 8
Czym zajmuje się opieka paliatywna? To całokształt opieki nad pacjentem, którego choroba nie reaguje na leczenie i nie można usunąć jej przyczyn. Dotyczy kontroli bólu i innych objawów, opieki psychologicznej, społecznych i duchowych potrzeb pacjenta. Jej celem jest zapewnienie najlepszej jakości życia pacjentom i ich rodzinom. Radioterapia, chemia i zabiegi chirurgiczne, a także procedury diagnostyczne tylko jeżeli jest to niezbędne, staramy się redukować je do minimum - nie przyśpieszamy ani nie opóźniamy śmierci.
Kiedy zaczyna się umieranie w opiece paliatywnej? Umieranie to stan umysłu, występujący w dokładnie określonych okolicznościach. Zaczyna się, gdy jest rozpoznanie nieuleczalnej choroby, gdy pacjent uświadamia sobie, że nie ma sposobów aby przedłużyć lub zachować jego życie. Kiedy pacjent i rodzina znają te fakty.
Teoria zdrowia jako nie tylko braku choroby WHO
Profilaktyka III stopnia czym się zajmuje? Zmniejszeniem czasu choroby i jej społecznych konsekwencji.
II stopnia - zmniejszaniem ryzyka zachorowania w grupach o podwyższonym ryzyku lub zmniejszaniem ryzyka ponownego zachorowania ( wystąpienia niezdrowego zachowania)
I stopnia - zmniejsza ryzyko zachorowania lub wystąpienia ryzykownego zachowania w całej populacji.
Transaktyczna teoria…redukuje..?
Na czym polega behawioralna terapia i poznawcza teoria leczenia bólu
Behawioralne techniki ograniczające jedzenie efekty 4-5 msc, 8 sesji, trening dotyczący zmiany zachowania i wrażliwości na bodźce wywołujące objadanie się. 3-4x po 5 g, maksymalnie ¼ pączka w czasie 30 minutowej sesji.
Co jest dominujące w cukrzycy II typu? Towarzyszy jej otyłość i nadciśnienie tętnicze. Wiąże się z niewydolnością trzustki.
Po jakim czasie uzależnia nikotyna?
Jakie cechy sprzyjają sięganiu po używki?
Czym się zajmuje psychologia zdrowia? Prewencja chorób w gr. Wysokiego ryzyka, Zach. Zdrowotne i ich opis, poradnictwo, wpływ na politykę państwa, programy zmiany zachowania, lepsze funkcjonowanie w chorobie
Przemiany w rozumieniu zdrowia
Czy kobiety są częściej od mężczyzn kierowane na badania? Niestety nie
Jakie jest podejście behawioralne w objadaniu się?
Czy jest relacja między układem immunologicznym a …?
W czym pomaga nikotyna? Wzrost wydzielania kwasu w żołądku, poprawa zapamiętywania, poczucie spadku lęku, poczucie przyjemności, wzrost wykonywania zadań, zwiększa stan relaksacji, a przez to mobilizację mięśniową i energię.
Prewencja powinna dotyczyć głównie grup: parkinsonizm, nowotwór błony śluzowej macicy, osteoporoza, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Jeden z najczęstszych nowotworów u mężczyzn? Najczęstszą przyczyną śmierci mężczyzn poniżej 30 r.ż. jest nowotwór jąder. Płuca, prostata, jelito grube. A u kobiet płuca, piersi, jelito grube.
Teoria PS. Zdrowia, która opisuje najlepiej? Biopsychospołeczna? WHO?
Poziom stresu przedorganizacyjnego wydzielania kortyzolu a wsparcie społeczne. Jaka jest zależność? Większe wsparcie = mniejszy stres
Marihuana - najpierw obniża się przepływ krwi w mózgu, uspakajamy się. Ale później org zwiększa i zaczynają się dziać różne dziwne rzeczy, np. widzimy helikopter z którego ktoś do nas strzela
Marihuana działa korzystnie na osoby ze zwyrodnieniowym zapaleniem stawów oraz likwiduje nudności.
Ecstasy powoduje wydzielanie serotoniny, nie dopaminy. Nawet jednorazowa dawka może uszkodzić układ serotoninowy.