Płyn mózgowo-rdzeniowy

Z Wikipedii

Skocz do: nawigacji, szukaj

Płyn mózgowo-rdzeniowy (łac. liquor cerebrospinalis) - przejrzysta, bezbarwna ciecz, która wypełnia przestrzeń podpajęczynówkową, układ komorowy i kanał rdzenia kręgowego.

Skład i funkcje

W jego skład wchodzą te same ciała występujące w osoczu krwi. Zawiera śladowe ilości białek i komórek - ich zwiększona ilość wskazuje na procesy chorobowe. Płyn ten pełni funkcje amortyzacyjne, chroniąc tkankę nerwową mózgu i rdzenia przed urazami mechanicznymi. Drugim istotnym zadaniem płynu jest wyrównywanie zmian ciśnienia wewnątrz czaszki, które dokonuje się dzięki jego krążeniu.

Produkcja i krążenie

Układ komorowy - miejsce produkcji i krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego.

Ilość płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie komorowym i przestrzeni podpajęczynówkowej wynosi ok. 135 ml. Jest nieustannie wytwarzany w splotach naczyniówkowych i wyściółce układu komorowego mózgu w ilości ok. 550 ml na dobę, wobec czego podlega czterokrotnej wymianie w ciągu 24 godzin.

Wymiana i krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego przebiega w następującej kolejności:

• struktury układu komorowego

• komory boczne

• otwory międzykomorowe (Monro)

• komora trzecia

• wodociąg mózgu

• komora czwarta

• otwory komory czwartej: pośrodkowy (Magendiego) i 2 boczne (Luschki)

Dalej płyn przepływa głównie do zbiornika móżdżkowo-rdzeniowego przestrzeni podpajęczynówkowej i w niewielkiej ilości do kanału środkowego rdzenia kręgowego. Ostatnim etapem jest jego wchłonięcie w układzie żylnym mózgowia, głównie przez ziarnistości pajęczynówki.

Diagnostyka

Badania płynu są bardzo istotne w diagnozowaniu wielu chorób układu nerwowego. W tym celu wykonuje się najczęściej nakłucie lędźwiowe. Dzięki wynikom tych badań możliwa jest diagnoza następujących schorzeń:

• wirusowe, ropne, gruźlicze i grzybicze zapalenie opon mózgowych

• krwawienie podpajęczynówkowe

• krwotoki mózgowe

• krwiaki

• guzy mózgu

• stwardnienie rozsiane

Zaburzenia w przepływie płynu mózgowo-rdzeniowego prowadzą do wodogłowia. Inne schorzenia manifestują się objawami oponowymi.

---