Jan Paweł II
1.. Kiedy myślę: Ojczyzna,
szukam drogi,
która zbocza przecina jakby prąd wysokiego napięcia,
biegnąc górą - tak ona biegnie stromo w każdym z nas i nie pozwala ustać.
Droga biegnie po tych samych zboczach,
powraca na miejsca te same,
staje się wielkim milczeniem,
które nawiedza co wieczór zmęczone płuca mej ziemi
1.. Witamy wszystkich serdecznie. Spotykamy się w naszej kawiarence, aby wspomnieć osobę, wielkiego Polaka, autora zaprezentowanego właśnie wiersza.
2.. Protestuję! Zostałam zaproszona do dyskusji, refleksji, a nie do teleturnieju.
1.. Ależ proszę się nie bulwersować. Chciałabym, uatrakcyjnić nieco formułę i rozpocząć nasze spotkanie od takiej drobnej zagadki. Daję słowo, że rozwiązanie nie jest trudne.
3.. Sądząc po tematyce wiersza, domniemam, że nasz bohater był wielkim patriotą, polskim patriotą
4.. Wiem! To musi być Mickiewicz! Adam Mickiewicz!
3.. Tak, tak. To musi być Mickiewicz.
1.. Przykro mi, ale niestety nie.
4.. (cytuje) „Kiedy myślę Ojczyzna, szukam drogi…”. To musi być ktoś mieszkający poza Polską przecież słychać tęsknotę za krajem…
1.. Faktem jest, że nasz bohater wiele lat przebywał za granicą, bardzo tęsknił za Ojczyzną, był wielkim patriotą, ale to nie jest Adam Mickiewicz
3. To być może Cyprian Kamil Norwid! Nasz wielki niedoceniany poeta
2. Tak, to może być on
1. Niestety… Również nie
(Wchodzi 7)
7. Można?!
1. Oczywiście. Proszę bardzo
(Siadają)
4. No to Juliusz Słowacki
1. Też nie
4. Nie znam więcej polskich poetów
8.. Skończmy już…
2. Te zgadywanki są denerwujące
4.. To staje się nudne
3. (Wstaje) Cóż za żenująca sytuacja. Tacy młodzi ludzie, a nie znają polskich poetów? Śmieszne.
2. (Zbulwersowani) Zobaczcie jaki inteligentny
3. (Ironicznie) Czy znacie na przykład takiego Mikołaja Reja, Jana Kochanowskiego, tego… no… Kasprowicza…
2. Siadaj
3. I wielu innych?
(Ogólne zbulwersowanie)
7. Przepraszam. Ja czegoś nie rozumiem?! O co tutaj chodzi?! Przyszedłem na spotkanie… Wspomnieniowe… A tutaj konkurs?!
8. Przecież to jest jakaś paranoja
6.. No to chyba kolej na mnie. (Wstaje) Autorem tego wiersza jest nasz papież Jan Paweł II
3. To Jan Paweł II był poetą?
4.. Zaraz, zaraz. Nie dalej jak wczoraj przeglądałem zbiorek poezji Jana Pawła II. Tak, tak… Przypominam sobie ten wiersz
7.. (Kpiąco) Papież poetą? Może jeszcze malarzem?
2. Ja też słyszałem o tym. Był autorem wielu wierszy, encyklik
8.. Czego? Ency…?
7. Co to są encykliki?!
5. Encyklika, to forma apelu, odezwy, listu otwartego papieży do biskupów Kościoła katolickiego (i wiernych) jednego lub wszystkich krajów, dotyczący ważnych problemów związanych z kościołem.
1. Jan Paweł II napisał 14 encyklik, kilkanaście książek pisanych zarówno prozą jak i wierszem
3. Nie spodziewałam się że. Jan Paweł II był literatem?
1. Kim był Jan Paweł II? Kim był ten Człowiek, któremu cały świat towarzyszył modlitwą „w drodze do domu Ojca”, a smutek i żal po Jego śmierci wyrażali ludzie prości, znani politycy i przywódcy religijni?
7. Bez przesady! Co za patos?! Pamiętam z telewizji, że to był zwykły człowiek… Nie widzę w nim nic szczególnego.
5.. No właśnie, taki wielki, a taki normalny
1. A teraz kolejna poetycka niespodzianka…
3. Pośród niesnasek Pan Bóg uderza
W ogromny dzwon,
Dla słowiańskiego oto papieża
Otworzył tron.
(...)
Twarz jego, słońcem rozpromieniona,
Lampą dla sług,
Za nim rosnące pójdą plemiona
W światło, gdzie Bóg.
A trzebaż mocy, byśmy ten Pański
dźwignęli świat
Więc oto idzie - Papież Słowiański
Ludowy brat
(...)
On rozda miłość, jak dziś mocarze
Rozdają broń,
Sakramentalną moc on pokaże,
Świat wziąwszy w dłoń.
On przez narody uczyni bratnie,
Wydawszy głos,
Że duchy pójdą w cele ostatnie
Przez ofiar stos;
1.. Kto jest autorem tego wiersza?
3.. Papież!
2.. Tym razem, to ja wiem na pewno. Jest to wiersz Juliusza Słowackiego
4. Słowa te zabrzmiały proroczo.
2. Marzenia wieszcza o Słowiańskim Papieżu spełniły się
CD - Habemus papam, 16 października 1978
1. Habemus papam - mamy papieża. Dla nas Polaków to było wielkie wydarzenie.
7. I znowu to samo. Czy my wreszcie zaczniemy mówić o czymś konkretnym
1. W naszej kawiarence gościmy dziś przyjaciół Jana Pawła II: Panią Halinę - z którą Karol grywał w szkolnym teatrze (brawa), oraz jako studentka uczestniczyła w wyprawach turystycznych organizowanych przez ks. Wojtyłę oraz Pana ........ z Wadowic (Pan-6),
CD - Tu wszystko się zaczęło, kremówki (Wadowice 1999)
6.. Oj, chodziło się na kremówki, chodziło ... (śmiech pozostałych)
1: Karol Wojtyła urodził się w Wadowicach 18 maja 1920 roku.
6. Jan Paweł II tak wspomina ten czas: „ … urodziłem urodziłem się po południu między piątą a szóstą. Urodziłem się w tym czasie, kiedy bolszewicy szli na Warszawę.. Polska była bardzo zagrożona. Wtedy się urodziłem i wtedy też mnie ochrzczono tym imieniem, które niosę z sobą przez całe życie. (…) Na imię mam Karol.”
1: Jak Państwo wspominają Karola - Lolka
5: „Młody Wojtyła był niezwykle przystojny. Za tym wysportowanym, wysokim i dobrze zbudowanym młodzieńcem oglądały się wszystkie panny w Wadowicach. Pamiętam Karola jako spokojnego, poważnego chłopca, ale kiedyś przyszło mu zagrać rolę Gucia w „Ślubach panieńskich” Aleksandra Fredry. Ten poważny młodzieniec, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, zmienił się w roztrzepanego Gucia. Zagrał tak dobrze, że sala długo biła brawo”.
6.„Karol nie dawał ściągać na klasówkach…
7. Co za kujon!
6….w każdej, nawet w tak błahej sprawie chciał być uczciwy.
7. Uczciwy?! No i co z tego miał! Teraz uczciwość to…
6. Gdy ktoś potrzebował pomocy, mógł godzinami tłumaczyć mu zadania z matematyki czy objaśniać wzory z fizyki, ale ściągać nie pozwalał”.
7. Ja mam lepszych kolegów
5.. Myślę, że całe jego życie, od dzieciństwa aż po odejście to była realizacja słów Ewangelii, szczególnie zapisanych przez św. Jana.
6: Przypominają się także jedne z ostatnich słów wypowiedzianych przez Naszego Wielkiego Rodaka na polskiej ziemi. Były to słowa modlitwy skierowane do Pani Kalwaryjskiej w 1999:
„Tobie oddaję wszystkie owoce mego życia i posługi;
Tobie zawierzam losy Kościoła;
Tobie polecam mój naród;
Tobie ufam i Tobie raz jeszcze wyznaję:
Totus Tuus, Maryja!
Totus Tuus. Amen”.
Pieśń „Czarna Madonna”
7: O właśnie! Totus Tuus! Tyle razy słyszałem te dziwne słowa. Co to w ogóle znaczy.
8. Ja też wiele razy je słyszałam
2. Totus Tuus w tłumaczeniu na język polski znaczy "Cały Twój" i jest to dewiza czyli hasło przewodnie papieża Jana Pawła II,
8. Aha…
7. Nie rozumiem
1. Wiecie, że papież święcenia kapłańskie przyjął nietypowo, bo w uroczystość Wszystkich Świętych - 1 listopada 1946 r.
7. W święto zmarłych?! Ja bym się nie zgodził..
1. Czas jego kapłaństwa wiąże się nierozerwalnie z młodzieżą, z którą często wędrował po szlakach turystycznych. Jakie Pani, Pani Halino ma wspomnienia z tego czasu?
Anegdoty powinny być opowiedziane tonem swobodnym, żartobliwym, może nawet zakończone śmiechem
5.. Oj długo by opowiadać.
2. Poprosimy może o krótką anegdotkę.
5. Podczas wypraw turystycznych ze studentami ks. Karol Wojtyła, zwany był przez nas "Wujkiem". Uczył nas refleksji nad życiem, ale kiedy trzeba było rozbawiał nas układanymi wierszykami. Pamiętam jak na wakacjach w Bieszczadach recytował taki oto dwuwiersz:
"Rano mnie chwalą, wieczorem mnie ganią
i jak tu można wierzyć tym... paniom".
7. Wielka sprawa, jak był poetą to i układał wierszyki…
4. A mnie kiedyś pewna pani opowiedziała następującą historię. Otóż moja rozmówczyni, po wakacjach miała rozpocząć pracę w szkole jako nauczycielka. Ks. Karol czyli przyszły papież podarował jej notes z dedykacją:
"W tym notesie nie pisz dwójek,
o to prosi Cię dziś Wujek!". Wyobraźcie sobie, że do dzisiaj ma ten notes, i nie ma w nim żadnej dwói! Sam widziałem.
5. A ja słyszałam następująca historię. Otóż Jan Paweł II również będąc biskupem i kardynałem układał wierszyki do różnych sytuacji. Kiedy wyjeżdżając na narty do Zakopanego zatrzymał się w klasztorze sióstr urszulanek, "dokuczał" jednej z sióstr, o imieniu Alfonsa, ułożonym przez siebie wierszykiem: "Siostra Alfonsa na mnie się dąsa".
7. Jeżeli spotkałbym kobietę o takim imieniu, też bym z niej kpił.
Melodia góralska
6.. Nasz Wielki Rodak był człowiekiem gór.
4… Kardynał Wojtyła lubił jeździć na nartach w sportowym ubraniu. To było bardzo nietypowe w tamtych czasach. Ksiądz ... Biskup... Kardynał i narty? Pewnego razu zapytano Karola Wojtyłę, czy uchodzi, aby kardynał jeździł na nartach. Wojtyła uśmiechnął się i odparł: - Co nie uchodzi kardynałowi, to źle jeździć na nartach!
1. Teraz spróbujmy zainscenizować scenkę opartą na anegdocie o naszym wielkim papieżu. Ty narratorem, (do 7) Może weźmiesz udział w naszej inscenizacji
7. Ale nie wiem czy dam sobie radę
1.. Spokojnie, będziesz gazdą, a ty Papieżem.
(Wychodzą, przebierają się, a potem wchodzą)
2. Kiedyś po długiej, wyczerpującej jeździe na nartach, Kardynał Wojtyła wstąpił do jakiegoś gazdy na mleko.
Wojtyła: Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus
Gazda: Na wieki wieków
Wojtyła: Można spocząć Góral kiwa głową, po chwili przynosi kubek mleka
Góral: A wyśta skąd?
Wojtyła: A z Krakowa
Góral: A coście wy za jedni?
Wojtyła: A Kardynał
2: Góral zmylony świeckim strojem, w dodatku widział, że jego gość doskonale jeździ na nartach, ani przez chwilę nie przypuszczał, że to może być tak wysoki dostojnik kościelny. Pokręcił więc niedowierzająco głową
Góral: A wyśta taki kardynał, jak ja Ojciec święty! (lub Jak wyście som biskupem, to jo jestem papieżem!)
1. Dziękujemy naszym aktorom
7. Naprawdę tak ten góral powiedział!?
1. Tak
8. A co papież na to?
1. Roześmiał się.
7. Dziwny człowiek… Roześmiał się? Ja bym się zdenerwował…
2.. Ty zdenerwowałbyś się, a on taki wielki człowiek roześmiał się
1. Kardynał Wojtyła nawet gdy został papieżem nie stracił poczucia humoru,
3. Te słynne poczucie humoru, którym zresztą zdobywał ludzkie serca.
1. Świadczą o tym niezliczone anegdoty- tym razem z Watykanu. Może pani nam jakąś opowie?
5.. Jest ich bardzo dużo. Jedna z nich opowiada o włoskim biskupie, który chciał się nauczyć polskiego. Nauka była jednak tak pospieszna, że kiedy chciał się pochwalić nową umiejętnością przed Ojcem Świętym, coś mu się pomyliło i zamiast: "Jak się czuje Papież", rzekł: "Jak się czuje piesek?". Papież spojrzał na niego zdumiony, po czym odpalił: "Hau, hau".
6: A pewnego razu, gdy siostra zakonna spóźniła się do pracy i przyszła po 9.00, zamiast nagany usłyszała z jego ust słowa znanej piosenki: (śpiewa) „Umówiłem się z nią na 9.00, tak mi tęskno do niej już”
(Reakcja sali)
7.. Niebywałe… Taki wielki, a… A taki normalny
1. Papież lubił śpiewać. Na przykład (śpiewa) O, Panie to Ty na mnie spojrzałeś ... Czy znacie tę piosenkę?
4. Oczywiście - to pieśń Barka,
6: Można dziś powiedzieć, że to papieska pieśń. On sam tak ją wspomina...
Pieśń „Barka”
6: Śpiewali ją zawsze pielgrzymi spotykający się z Papieżem
7. Słyszałem tę piosenkę, nawet kiedyś sam śpiewałem
CD- Miał tę pieśń w uszach, kiedy usłyszał wyrok konklawe
6: Jan Paweł II był wielkim patriotą. Każdego dnia modlił się za Polskę, bo była ona dla niego jak matka.
CD -To jest nasza ojczyzna! To jest nasze "być" i nasze "mieć"!
5: Jan Paweł II w swoich wierszach tak pisał.
Ojczyzna - kiedy myślę - wówczas wyrażam siebie i zakorzeniam,
Mówi mi o tym serce, jakby ukryta granica,
Która ze mnie przebiega ku innym,
Aby wszystkich ogarnąć w przeszłość dawniejszą niż każdy z nas:
Z niej się wyłaniam...
Gdy myślę Ojczyzna -
By zamknąć ją w sobie jak skarb.
Pytam wciąż, jak go pomnożyć,
Jak poszerzyć tę przestrzeń,
Którą wypełnia."
1: Należy też wspomnieć, że Jan Paweł II był człowiekiem kochającym dzieci i młodzież.
6.. Dla Ojca świętego było to oczywiste, że ich kochał, a oni, wyczuwając to, garnęli się do niego.
5.. Młodzi ludzie zawsze byli dla niego nadzieją. Byli „żyzną glebą” na której wyrasta zasiane przez siewcę ziarno.
CD - Musicie od siebie wymagać, Każdy ma swoje Westerplatte (fragment przemówienia do młodzieży, Gdańsk 1987)
1: Nasze spotkanie zbliża się do końca, dlatego też ponownie zadajmy pytanie - Kim był Jan Paweł II?
2.. Mówiliśmy, że Jan Paweł II był synem Maryi,
7...był patriotą miłującym Ojczyznę, kochającym jej przyrodę, szczególnie góry,
4...był człowiekiem, który z troską patrzył na dzieci i młodzież, ... ale w tym wszystkim nie możemy zapomnieć, że był to przede wszystkim Człowiek Modlitwy.
3 Jan Paweł II to Człowiek Modlitwy, a my możemy brać przykład od niego..
CD - Abba Pater
Wygaszenie świateł, osoby wstają i trzymając w rękach świeczki (bezpiecznie znicze), ustawiają się tak, aby z trzymanych świec utworzyć „płonące” serce
1. I było tak aż do wigilii święta Bożego Miłosierdzia, które w tym roku przypadało 2 kwietnia, i tak było do godz. 21.37 …
4- kiedy Go zabrakło...
2. Czy Go zabrakło? - Przecież dla ludzi wierzących nie odszedł.
5.Jak powiedział Kardynał Joseph Ratzinger, obecny nasz papież Benedykt XVI: „możemy być pewni, że nasz Umiłowany Papież stoi obecnie w oknie Domu Ojca, spogląda na nas i nam błogosławi.”
3: Tak, Jan Paweł II żyje nadal, choć inaczej niż my - jak sam pisał w „Tryptyku Rzymskim” - „Nie wszystek umrę”.
W Kaplicy Sykstyńskiej artysta umieścił Sąd.
W tym wnętrzu Sąd dominuje nad wszystkim.
Oto kres niewidzialny stał się tutaj przejmująco widzialny.
Kres i zarazem szczyt przejrzystości -
Taka jest droga pokoleń.
Non omnis moriar -
(Nie wszystek umrę)
To co we mnie niezniszczalne,
teraz staje twarzą w twarz z Tym, który Jest!
(...)
4