<BORDER=1 alt="Krajobrazy, warto obejrzec..."
Linux
Linux >>Podstawy
Co to jest Linux...Instalacja Linuxa (Red Hat)
Dostep do dysków DOS pod Linuxem...
Co to jest Linux...
Co to jest Linux? Otóz jest to nowoczesny system operacyjny nalezacy do rodziny Unix. Stabilny, o poteznych mozliwosciach konfiguracyjnych oraz ogromnym polu zastosowan. Wielozadaniowosc oraz mozliwosc korzystania z niego wielu uzytkowników powoduje, ze staje sie on coraz bardziej popularny. Wiele osób widzi w nim system operacyjny alternatywny do ... (wszystkim znanego os'a zza Atlantyku). Oferuje nam mozliwosc uruchamiania poszczególnych programów jako oddzielnych procesów z ochrona pamieci, co daje nam gwarancje, ze jeden z procesów nie uszkodzi drugiego. Daje nam mozliwosc obslugi wielu protokolów sieciowych (TCP/IP, IPX, Appletalk, SMB), co stawia go na pierwszym miejscu jako sieciowy system operacyjny. Uzywany jest na wielu rodzajach komputerów. Opartych o procesory Intel, Dec Alpha, Motorola, Sparc. Znajduje zastosowanie jako system operacyjny poteznych serwerów lub stacji roboczych, jak i w zwyklych komputerach uzywanych na co dzien w biurowej sieci, jak i w domu.
Linux swoje poczatki wiaze z systemami Uniksowymi. Jego historia siega konca lat osiemdziesiatych. W tym okresie finski informatyk,
Linus TorvaldLinus Torvalds, zaczal tworzyc system operacyjny na komputer oparty o procesor Intel 80386. Poczatkowo pozbawiony byl wszelakich zawansowanych mozliwosci, lecz z czasem sie to zmienilo. Torvalds dolaczyl do niego mozliwosc wykorzystania polecen znanych z Uniksów, mozliwosc korzystania z wirtualnych konsol i zarzadzanie zadaniami. Po raz pierwszy zródla Linuksa pojawily sie w Internecie w 1991 roku, lecz nikt nie interesowal sie nim zbytnio. Z czasem jednak wzbudzil zainteresowanie programistów z calego swiata. Ci pracujac na rzecz jego rozwoju przyczynili sie do jego rozpowszechnienia. Do dzisiaj jadro, o które oparta jest praca systemu, modyfikowane jest przez ludzi z calego swiata, lecz nad jego rozwojem czuwa Linus Torvalds i on badajac stabilnosc jadra nadaje mu miano stabilnego, przydzielajac odpowiedni numer identyfikacyjny (np.: 2.0.36 lub 2.2.13), gdzie druga cyfra po kropce, jesli jest parzysta, oznacza jadro stabilne. Wlasnie dlatego nie mozemy mówic, ze Linux jest tworem konkretnej firmy, poniewaz jego powstanie wiaze sie z praca wielu ludzi.
Nazwy Linux mozemy uzyc raczej jedynie w odniesieniu do jadra systemu. Natomiast jadro wraz z oprogramowaniem potrzebnym do pracy systemu nazywamy dystrybucja. Dystrybucji Linuksa istnieje kilkanascie. Najbardziej znane, to: RedHat, Debian, Caldera, SlackWare, Mandrake, S.u.S.E. Kazda dystrybucja rózni sie od siebie jedynie sposobem przygotowania i dostarczonymi narzedziami , wiec nie ma obawy, ze jakies programy nie beda dzialac, jesli mamy zainstalowana inna dystrybucje. Nalezy równiez pamietac, ze sam Linux oraz wiele aplikacji jest rozprowadzany na zasadach okreslonych przez Powszechna Licencje Publiczna GNU. Oznacza to, ze bezplatnie mozna kopiowac, uzywac i rozpowszechniac zródla, badz binaria. Jednak kupujac jakas dystrybucje musimy za nia zaplacic, poniewaz dana firma nalicza koszty za jej przygotowanie, tzn. nosniki danych, dobranie odpowiednich aplikacji, publikacja tego wszystkiego, itp. Jezeli chcesz zainstalowac któras z dystrybucji, masz kilka wyjsc z tej sytuacji.
Instalacja Linuxa (Red Hat)
Jestesmy teraz gotowi do przystapienia do instalacji. Usiadzmy wygodnie, uporzadkujmy biurko, wezmy cos do pisania, kartke papieru i kompakt z nasza dystrybucja. Uruchamiamy ponownie komputer i wchodzimy do BIOS-u (wciskajac DEL lub F1 - w zaleznosci od BIOS-u). Tam w zakladce BIOS FEATURES SETUP znajdujemy opcje BOOT SEQUENCE i ustawiamy ja tak, aby bootowany byl CD-ROM. Jezeli nie mamy takiej opcji, bedziemy musieli startowac instalacje Linuksa ze specjalnie przygotowanej dyskietki. Nie bede tego opisywal, bo raczej wszyscy maja na tyle nowe komputery, ze posiadaja taka opcje w BIOS-ie. Wiecej informacji na temat dyskietek instalacyjnych mozna znalezc w opisie instalacji w czasopismie, z którym kupiles swoja dystrybucje.
Wkladamy kompakt z dystrybucja RedHat i ponownie uruchamiamy komputer z wlaczona opcja bootowania CD-ROM-u. Po wystartowaniu systemu zobaczymy ekran powitalny, gdzie bedziemy mogli wybrac tryb instalacji (normalny lub ekspercki). Nalezy wybrac tryb normalny, a w przypadku jakichs komplikacji w konfigurowaniu sprzetu w czasie instalacji mozemy uzyc trybu eksperckiego.
Teraz nastapi wybór jezyka w jakim bedzie prowadzona instalacja. Wybieramy polski (pl).
Ustawiamy polski (pl) skrypt klawiatury.
Instalator pyta nas o rodzaj nosnika, z którego instalujemy system. Wybieramy CD-ROM.
W tej chwili mozemy zdecydowac, czy chcemy zaktualizowac zainstalowany juz system, czy dokonac instalacji "od zera". Wybieramy instalacje systemu.
Teraz mamy mozliwosc wyboru specyfikacji naszego komputera. Czy ma to byc serwer(instalowane sa glównie sieciowe narzedzia) czy stacja robocza. Daje nam równiez mozliwosc decydowania samemu jakie pakiety maja byc zainstalowane. Najlepszym wyborem jest mozliwosc decydowania samemu o rodzaju instalowanych programów, dlatego wybieramy opcje "decyduj sam".
Jesli mamy jakies urzadzeni SCSI to teraz mozemy wybrac do nich sterowniki, jesli nie to instalacja bedzie przebiegac dalej.
Zostaniemy zapytani jakiego narzedzia chcemy uzyc do partycjonowania dysku. Wybieramy Disk Druid.
Wkladamy kompakt z dystrybucja RedHat i ponownie uruchamiamy komputer z wlaczona opcja bootowania CD-ROM-u. Po wystartowaniu systemu zobaczymy ekran powitalny, gdzie bedziemy mogli wybrac tryb instalacji (normalny lub ekspercki). Nalezy wybrac tryb normalny, a w przypadku jakichs komplikacji w konfigurowaniu sprzetu w czasie instalacji mozemy uzyc trybu eksperckiego.
Teraz nastapi wybór jezyka w jakim bedzie prowadzona instalacja. Wybieramy polski (pl).
Ustawiamy polski (pl) skrypt klawiatury.
Instalator pyta nas o rodzaj nosnika, z którego instalujemy system. Wybieramy CD-ROM.
W tej chwili mozemy zdecydowac, czy chcemy zaktualizowac zainstalowany juz system, czy dokonac instalacji "od zera". Wybieramy instalacje systemu.
Teraz mamy mozliwosc wyboru specyfikacji naszego komputera. Czy ma to byc serwer(instalowane sa glównie sieciowe narzedzia) czy stacja robocza. Daje nam równiez mozliwosc decydowania samemu jakie pakiety maja byc zainstalowane. Najlepszym wyborem jest mozliwosc decydowania samemu o rodzaju instalowanych programów, dlatego wybieramy opcje "decyduj sam".
Jesli mamy jakies urzadzeni SCSI to teraz mozemy wybrac do nich sterowniki, jesli nie to instalacja bedzie przebiegac dalej.
Zostaniemy zapytani jakiego narzedzia chcemy uzyc do partycjonowania dysku. Wybieramy Disk Druid.
Teraz ustawiamy miejsce montowania poszczególnych partycji linuksowych (partycji Win FAT oraz Linux swap nie montujemy !!!). Jesli mamy jedna partycje Linux Native to nalez ja zamontowac w "/" (w linijce, w której wpisujemy miejsce montowania, nalezy wpisac "/").
Instalator poinformuje nas o uaktywnieniu partycji swap. Nalezy zaznaczyc opcje sprawdzania blednych bloków podczas formatowania tej partycji.
Wybieramy partycje do sformatowania (nalezy zaznaczyc wszystkie linuksowe partycje, prócz swap).
W tym punkcie mozemy dokonac wyboru grup pakietów podzielonych kategoriami, które chcemy zainstalowac. Jesli wybierzemy opcje wyboru pojedynczych pakietów (nie grup tematycznych), to przejdziemy do menu, w którym dokonamy selekcji kazdego pakietu (pod klawiszem F1 mamy opis poszczególnego pakietu).
Gdy wybierzecie pakiety instalowane w systemie, instalator przejdzie do tworzenia systemu plików ext2 na poszczególnych partycjach i dokona instalacji wybranych pakietów. Moze to potrwac kilkanascie minut.
Po instalacji mamy mozliwosc skonfigurowania sprzetu w naszym komputerze. Instalator spróbuje wykryc, na którym porcie zainstalowana jest mysz. Jesli nie zrobi tego automatycznie, musisz wybrac sam.
Jesli zostaniemy zapytani o konfiguracje sieci LAN, odpowiadamy nie. Mozna to zrobic po instalacji systemu (wiekszosc osób wcale nie jest podlaczona do sieci lokalnej).
Wybieramy strefe czasowa (Poland lub Europe\Warsaw).
Ustalamy serwisy, które maja byc automatycznie uruchamiane podczas startu systemu (poczatkujacy niech zostawia ustawienia domyslne).
Teraz mozemy skonfigurowac drukarke, ale najlepiej jest to zostawic na pózniej i wybrac opcje "nie".
Uwaga, teraz nalezy wpisac haslo administratora systemu (root), najlepiej aby zawieralo ono litery duze i male oraz cyfry i inne znaki. Jesli pózniej zapomnisz haslo root-a, bedziesz w powaznych tarapatach.
Po wpisaniu hasla, wybieramy sposób autentyfikacji hasel w systemie. Nalezy zaznaczyc opcje "Shadow Password" oraz "MD5 Password".
Instalator zapyta o utworzenie dyskietki bootujacej system. Wskazane jest jej utworzenie, poniewaz przydatna jest w czasie problemów z LILO (LInux LOader).
Teraz mamy mozliwosc skonfigurowania LILO. W polu opcji przekazywanych do kernela nie wpisujemy nic. Równiez nie zaznaczamy opcji "linearnego trybu" ladowania systemu. Nalezy ustalic etykiety sluzace do identyfikacji systemów w naszym komputerze (np.: lin, win) oraz system standardowo bootowany (F2 - zaznaczony gwiazdka).
Instalator spróbuje wykryc karte graficzna, jesli mu sie to nie uda, musimy wybrac ja z listy.
Wybieramy z listy monitor, a jesli go tam nie ma, wybieramy opcje "Custom" i tam okreslamy w jakich rozdzielczosciach i z jakim odswiezaniem chcemy pracowac. Nastepnie nastapi wybór czestotliwosci wertykalnej monitora (np.:50-100 Hz). Wiecej dowiesz sie w sekcji Co mój komputer ma w srodku? Nastapi próbne uruchomienie X-ów, a jesli sie powiedzie zostaniemy zapytani czy po ponownym uruchomieniu komputera chcemy logowac sie w trybie znakowym, czy graficznym. Wybieramy tryb znakowy.
Po wpisaniu hasla, wybieramy sposób autentyfikacji hasel w systemie. Nalezy zaznaczyc opcje "Shadow Password" oraz "MD5 Password".
Instalator zapyta o utworzenie dyskietki bootujacej system. Wskazane jest jej utworzenie, poniewaz przydatna jest w czasie problemów z LILO (LInux LOader).
Teraz mamy mozliwosc skonfigurowania LILO. W polu opcji przekazywanych do kernela nie wpisujemy nic. Równiez nie zaznaczamy opcji "linearnego trybu" ladowania systemu. Nalezy ustalic etykiety sluzace do identyfikacji systemów w naszym komputerze (np.: lin, win) oraz system standardowo bootowany (F2 - zaznaczony gwiazdka).
Instalator spróbuje wykryc karte graficzna, jesli mu sie to nie uda, musimy wybrac ja z listy.
Wybieramy z listy monitor, a jesli go tam nie ma, wybieramy opcje "Custom" i tam okreslamy w jakich rozdzielczosciach i z jakim odswiezaniem chcemy pracowac. Nastepnie nastapi wybór czestotliwosci wertykalnej monitora (np.:50-100 Hz). Wiecej dowiesz sie w sekcji Co mój komputer ma w srodku? Nastapi próbne uruchomienie X-ów, a jesli sie powiedzie zostaniemy zapytani czy po ponownym uruchomieniu komputera chcemy logowac sie w trybie znakowym, czy graficznym. Wybieramy tryb znakowy.
Dostep do dysków DOS pod Linuxem...
Mtools - obsluga dysków DOS
Mtools jest to zestaw narzedzi, umozliwiajacych operacje na plikach systemu DOS spod Linuksa - np. na dyskietce DOS'owej. Jest to bardzo wygodne, gdy czesto mamy do czynienia z takim systemem plików, bo aby skopiowac cos z dyskietki lud partycji windowsowej nie musimy jej montowac.
Konfiguracja
Jesli zainstalowalismy mtools, badz z dysku instalacyjnego, badz sciagniete z Interentu, nalezy dokonac odpowiednich wpisów w pliku /etc/mtools.conf.
####################################
# konfiguracja stacji dyskietek
# tak samo postepujemy z kolejnymi stacjami
# dyskietek (fd1, fd2, ...)
drive a: file="/dev/fd0" exclusive 1.44m
####################################
# konfiguracja partycji windowsowej
# nalezy wiedziec który plik reprezentuje
# partycje windowsowa (hda1, hda2, hdb..., hdc...)
drive c: file="/dev/hda1"
Tyle wystarczy aby móc korzystac z partycji windowsowej i z dyskietek.
Programy pakietu mtools
floppyd
demon zdalnego dostepu do dyskietek - uruchamiany w oknie Xserver'a
floppyd_installtest
narzedzie sprawdzajace obecnosc floppyd
mattrib
zmiana atrybutów plików MS-DOS
mbadblocks
testuje dyskietki, oznacza bledne bloki w FAT
mcat
zrzuca obraz dyskietki - przydatne tylko gdy, gdy uzywamy floppyd
mcd
zmien katalog MS-DOS
mcopy
kopiuje plik miedzy DOS'em a Linuksem
mdel
kasuje plik MS-DOS
mdeltree
usuwa katalog MS-DOS wraz z podkatalogami
mdir
wylistuj zawartosc katalogu MS-DO
du
wyswietla ilosc miejsca zajmowanego przez katalog MS-DOS
mformat
dodaje system plików DOS do niskopoziomowo sformatowanej dyskietki
minfo
pokazuje informacje o systemie plików MS-DOS
mlabel
nadaje etykiete dyskowi MS-DOS
mkmanifest
tworzy skrypt powloki do odtworzenia linuksowych nazw plików
mmd
tworzy podkatalog MS-DOS
mmount
zamontuj dysk DOS
mpartition
tworzy partycje MS-DOS
mrd
usuwa katalog MS-DOS
mmove
przesuwa lub zmienia nazwe pliku lub katalogu MS-DOS
mren
zmienia nazwe istniejacego pliku MS-DOS
mshowfat
pokazuje fat dla danych plików
mtoolstest
sprawdza i pokazuje konfiguracje mtools
mtype
wyswietla zawoartoscpliku MS-DOS
mzip
zmienia zabezpieczenie - wysuwa dysk napedu Zip lub Jaz
xcopy
skrypt do rekurencyjnego kopiowania katalogu DOS do innego katalogu