METROLOGIA I MIERNICTWO WARSZTATOWE, Temp, Pomiary temperatury


POMIARY TEMPERATURY

(A)

TEMAT: Termometry szklane cieczowe - budowa, kontrola zewnętrzna, wyznaczanie współczynnika bezwładności; skale termometryczne.

Cel ćwiczenia:

  1. Zapoznanie się z wybranymi typami termometrów cieczowych stosowanych w pomiarach meteorologicznych.

  2. Nabycie umiejętności posługiwania się skalami termometrycznymi stosowanymi w pomiarach temperatury.

Zakres ćwiczenia:

  1. Przegląd różnych termometrów cieczowych używanych w pomiarach meteorologicznych i hydraulicznych.

  2. Przeprowadzenie kontroli zewnętrznej wybranych termometrów.

  3. Wyznaczenie współczynnika bezwładności wybranych termometrów cieczowych w różnych ośrodkach.

  4. Zapoznanie się ze zastosowanymi obecnie skalami termometrycznymi, z zależnościami między tymi skalami.

W celu zapoznania się z parametrami badanych przez nas termometrów dokonaliśmy ich zewnętrznych oględzin. W zależności od zastosowania, termometry różniły się budową zewnętrzną jak również parametrami technicznymi.

 

 

1

2

3

4

5

Producent

[-]

Hallay W-wa

SP.Termomet

T.Czerwiński

-

Tellung

Data produkcji

[-]

-

1969

-

1974

1974

Nr termometru

[-]

94-184

3

106962

11463/74

11996

Przeznaczenie

[-]

glebowy

chemiczny

głębinowy

psychro -metr

labolator.

Zakres temp.

[0C]

 -31,6 do 46

-61,5 do -31,5 

-12 do 31 

-36,8 do 50,8 

-1,5 do 102,5 

Dzaiłka elem.

[0C]

0,2

0,5

0,2

0,2

0,1

Rodzaj cieczy

[-]

rtęć

alkohol

rtęć

rtęć

rtęć

Dł.Skali/dł.Całk.

[mm]

343/535

130/440

230/340

167/280

430/550

Wymiary zbiornika

[mm]

9

8

13

4

7

Czułość

[0C/mm]

0,249

0,252

0,192

0,530

0,239

UWAGI

[-]

**

*/****/

*****

*****

dobry

****

Kontrola zewnętrzna termometrów wykazała (patrz UWAGI):

* części szklane porysowane i zawierające bańki powietrza;

** pojawienie się pary wodnej w termometrze;

*** nieczytelne cyfry i kreski skali;

**** skala wewnątrz rurki termometru źle zamocowana;

***** przerywany słupek rtęci, ślady rtęci na kapilarze.

Pomierzono następnie zmiany wskazań temperatury termometru w czasie dla różnych warunków otoczenia, wyniki umieszczono na wykresie.

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Określenie współczynnika bezwładności termometrów.

λ=τ2/0,69

τ2-czas po którym początkowa różnica temperatur zmalała dwukrotnie (z wykresu)

Przeliczanie temperatury według różnych skal:

x [0C] = 1.8x+32 [0F]

x [0C] = x+273.15 [0K]

x [0F] = 0.5556(x-32)+273.15 [0K]

x [0F] = 0.5556(x-32) [0C]

x [0K] = x-273.15 [0C]

x [0K] = 1.8(x-273.15)+32 [0F]

Przeliczanie zadanych wartości temperatur:

32 [0C]=(1.8*32)+32=89,6 [0F]

32 [0C]=32+273.15=305,15 [0K]

48 [0F]=0.5556(48-32)=8,89 [0C]

48 [0F]=0.5556(48-32)+273.15=282,04 [0K]

243 [0K]=1.8(243-273.15)+32=3,33 [0F]

243 [0K]=243-273.15=-30,15 [0C]

TEMAT: Termometry elektryczne: oporowe i półprzewodnikowe - wyznaczanie charakterystyki termometrycznej.

Cel ćwiczenia:

Zapoznanie się z podstawowymi własnościami termometrów elektrycznych: oporowych i półprzewodnikowych.

Zakres ćwiczenia:

  1. Wyznaczanie charakterystyki termometrycznej dla czujnika metalowego i termistorowego.

  2. Wyznaczanie zależności liniowej R=f(t) dla czujnika metalowego.

  3. Obliczenia wartości współczynnika temperaturowego αT oraz stałej materiałowej B dla czujnika termistorowego.

Wiadomości ogólne:

Termometry oporowe i półprzewodnikowe należą do grupy przyrządów pomiarowych, w których wykorzystywane jest zjawisko zmiany rezystancji elektrycznej czujnika w zależności od zmiany temperatury.

Termometry oporowe - zasada ich działania polega na zmianie oporności elementu czynnego czujnika pomiarowego, którym jest uzwojenie rezystancyjne nawinięte na odpowiednim wsporniku, pod wpływem zmiany temperatury. Najczęściej wykonywane są z platyny, czasami używa się niklu lub miedzi. Większość metali ma dodatni współczynnik oporności α co oznacza, że wraz ze wzrostem temperatury wzrasta oporność czujnika.

α= (1/R0)*(R100-R0)/100

Termometry półprzewodnikowe - termometry elektryczne z czujnikiem półprzewodnikowym zawierającym: termistor, tranzystor lub diodę. Wykorzystuje się w nich zależność zmian oporności termistora, napięcia emitor-baza tranzystora lub napięcia w kierunku przewodzenia diody od zmian temperatury. W odróżnieniu od oporników metalowych oporność termistorów najczęściej maleje ze wzrostem temperatury.

Zależność oporności termistora od temperatury ma postać wykładniczą, wyraża ją wzór:

Rt=AeB/T

Do termostatu z wodą włożyliśmy badane czujniki (termistorowy oraz platynowy) oraz czujnik termometru kwarcowego. Dokonaliśmy odczytu wartości temperatury oraz oporności. Następnie włączyliśmy grzałki termostatu i mierzyliśmy oporność czujników wraz ze wzrostem temperatury co 50C.

Wyniki pomiarów oporności czujnika platynowego i termistorowego dla różnych temperatur wody przedstawiono w tabeli poniżej.

 

Temperatura

Oporność czujnika

Oporność czujnika

Lp.

wody

platynowego Rp

termistorowego Rt

[-]

[0C]

[]

[]

1

26

118,6

89400

2

30

120,4

76800

3

35

123,4

62500

4

40

126,5

51300

5

45

129,6

42300

6

50

132,7

35100

7

55

136,0

29200

8

60

139,2

24400

9

65

142,5

20500

10

70

145,8

17300

11

75

149,1

14700

12

80

152,6

12500

Porównano następnie charakterystyki obu czujników i przedstawiono je na wykresie poniżej.

0x01 graphic

Otrzymana zależność pokrywa się z zależnością pokazaną na rys.1 w skrypcie do ćwiczenia. Oporność termistorów maleje ze wzrostem temperatury, a czujnik platynowy wykazuje wzrost oporności wraz z temperaturą.

Czujnik platynowy

Wyznaczenie parametrów R0 i  za pomocą metody najmniejszych kwadratów przedstawiono w tabeli poniżej.

Lp

t

Rp

t2

t*Rp

Rp' OBL

Rp TABLIC

Rp'' OBL

[0C]

[]

[0C]2

1

26,2

118,6

686,4

3107,3

117,878

110,383

118,051

2

30,0

120,4

900,0

3612,0

120,296

111,882

120,484

3

35,0

123,4

1225,0

4319,0

123,479

113,853

123,681

4

40,0

126,5

1600,0

5060,0

126,662

115,820

126,874

5

45,0

129,6

2025,0

5832,0

129,845

117,785

130,062

6

50,0

132,7

2500,0

6635,0

133,027

119,747

133,245

7

55,0

136,0

3025,0

7480,0

136,21

121,706

136,423

8

60,0

139,2

3600,0

8352,0

139,393

123,661

139,597

9

65,0

142,5

4225,0

9262,5

142,576

125,614

142,766

10

70,0

145,8

4900,0

10206,0

145,758

127,564

145,930

11

75,0

149,1

5625,0

11182,5

148,941

129,511

149,089

12

80,0

152,6

6400,0

12208,0

152,124

131,455

152,244

SUMA:

631,2

1616,4

36711,4

87256,3

W celu wyznaczenia R0 i  skorzystano z układu równań:

12*R0+[t]*b=[Rp]

[t]*R0+[t2]*b=[t*R]

gdzie:

b=R0*

Obliczenia:

12*R0+631,2*b=1616,4

631,2*R0+36711,4*b=87256,3

b=0,636

R0=101,2

0,00629.

Po porównaniu otrzymanych wartości z podanymi w literaturze otrzymano:

Rp''OBL obliczono korzystając ze wzoru:

Rp=R0*(1+At+Bt2+C(t-100)t3).

Literaturowe wartości i wzory do obliczenia współczynników A, B i C zaczerpnięto ze skryptu do ćwiczenia.

Rp'OBL wyznaczono na podstawie stałych literaturowych (A, B i C). Otrzymane przez nas wielkości Rp''OBL są bliskie wartością Rp'OBL.

Czujnik termistorowy

Zależność funkcyjną ln Rt=f(1/T) przedstawia wykres, a wyniki poniższa tabela.

T

1/T

ln Rt

[K]

[1/K]

299,2

0,00334

11,401

303,0

0,0033

11,249

308,0

0,00325

11,043

313,0

0,00319

10,845

318,0

0,00314

10,653

323,0

0,0031

10,466

328,0

0,00305

10,282

333,0

0,003

10,102

338,0

0,00296

9,928

343,0

0,00292

9,758

348,0

0,00287

9,596

353,0

0,00283

9,433

0x08 graphic

0x01 graphic



Wyszukiwarka