Rozdział 17.
Spojrzenie w przyszłość
Co dalej?
Flash przeszedł długą drogę wspaniałego pakietu do animacji. Ze swymi nowymi funkcjami Flash 5 może być teraz wykorzystywany do tworzenia w pełni profesjonalnych witryn sieciowych, bogato wyposażonych w grafikę, dźwięk i elementy interaktywne. Interaktywny charakter programu umożliwia tworzenie aplikacji dla e-biznesu, rozrywki, stron dla społeczności internetowych, w których można dyskutować na żywo, jak i robić inne ciekawe rzeczy — wydaje nam się, że jest to przyszłość programu. Flash może teraz wymieniać informacje z serwerami sieciowymi w bardzo wyrafinowany sposób. Każdy, kto mniej więcej zna język ActionScript, może zamieszczać na swych stronach dynamiczną zawartość. Flash jest także zintegrowany z innymi sieciowymi standardami, jak XML. Flash wyrasta na program silny, pewny siebie i wszechstronny, więc teraz właśnie jest najlepszy czas, aby się nim zająć.
Nauczyłeś się już tego, co trzeba wiedzieć, by móc rozpocząć pracę z Flashem na profesjonalnym poziomie. Przez te kilkaset stron z początkującego użytkownika, który niewiele wie, zmieniłeś się w średnio zaawansowanego programistę, tworzącego interaktywne gry.
Pogłębienie tych umiejętności może zająć wiele miesięcy, gdyż musisz odkryć siłę wszystkich narzędzi. Ale im dłużej będziesz się tym zajmował, tym bardziej będziesz stawać się głodny nowej wiedzy i umiejętności. W swych projektach będziesz wyciskał, co tylko się da, z Flasha i całego Internetu.
Rozwijanie umiejętności
W Sieci znajduje się mnóstwo stron z przykładami, jak coś zrobić we Flashu. Wiele z nich posiada także sekcje dla początkujących. Tworzenie wielu pomysłowych efektów i interfejsów zostało dokładnie przedstawione w przykładach typu „krok po kroku”. Gdy więc widziałeś jakiś efekt, którego chciałbyś użyć, sprawdź najpierw, czy nie został już opisany w Sieci. Zajrzyj także do grup dyskusyjnych związanych z firmą Macromedia, a w szczególności grup alt.macromedia... Jest to dobra metoda na pozyskanie interesujących informacji od starych wyjadaczy. Radzimy jednak najpierw zajrzeć do najczęściej zadawanych na tych grupach pytań (FAQ), ponieważ znajdziesz tam odpowiedzi na większość pytań, zadawanych przez początkujących.
Oto parę miejsc, do których powinieneś zajrzeć:
http://www.virtual-fx.net
http://www.were-here.com
http://www.flashaddict.com
http://www.ibisfernandez.com
http://www.flashmove.com
http://www.flashplanet.com
http://www.screamdesign.com
http://www.flashlite.net
http://www.enetserve.com/tutorials
http://www.flashkit.com
http://www.flashzone.com/tutorials
We Flashu można projektować w tysiącach stylów. Wystarczy popatrzeć tylko na parę stron stworzonych przez mistrzów Flasha, aby zdać sobie sprawę, że różnorodność stron Flasha jest większa niż w przypadku innych wiodących technologii sieciowych. We Flashu stworzona jest większość najlepszych stron — od kreskówek po futurystyczne strony 3D. Opiszemy Ci teraz pokrótce kilka różnych podejść do projektowania.
Gry i zabawy Flasha
Jako projektant wiesz dobrze, że trudno jest zostać zauważonym w Internecie. Szukasz więc sposobu na stworzenie takiej strony, która na długo utkwi w pamięci odwiedzającego. Jedną z metod zwrócenia uwagi jest zaprojektowanie ładnych gier, w które ludzie mogliby grać. Gry i zabawy mogą być dobrą metodą utrzymania uwagi widza. Możesz je dodać do istniejących witryn, aby wnieść do nich świeży powiew, lub skonstruować na ich bazie własne, nowe, eksperymentalne strony, które zaświadczą o Twoich wysokich umiejętnościach. Jeśli gry okażą się ciekawe, to prawdopodobnie wiele witryn, potrzebujących odrobiny interakcji, będzie skłonnych zamieścić Twoje prace.
Kreskówki
Flash nie został doceniony jako narzędzie do tradycyjnej animacji. Nauczywszy się, za pomocą tej książki, umiejętności obsługi listew czasowych, możesz tworzyć profesjonalnie wyglądające animacje 2D. Możesz opracowywać rysunki w samym Flashu, skanować obrazy lub rysować je odręcznie, aby animacje nie miały „komputerowego” wyglądu. Możesz też importować pewne elementy z innych aplikacji, dających większą swobodę przy tworzeniu obrazów (pokazaliśmy taką metodę w poprzednim rozdziale).
Animacyjne funkcje Flasha są używane we wstępnych pracach dla telewizji, przy tworzeniu makiet komercyjnych reklam i czołówek programów. Wiele z tych prac w swej finalnej wersji wykorzystuje w mniejszym lub większym stopniu klasyczny wektorowy styl, kojarzony z Illustratorem, Freehandem, oraz oczywiście Flasha.
Współpraca Flasha z innymi programami
Poza używaniem samego Flasha, wielu projektantów zaczyna powoli używać go wraz z innymi programami, włączając w to QuickTime'a oraz Directora. Obydwa programy pozwalają przesunąć zakres możliwości Flasha, od tworzenia typowych aplikacji sieciowych, ku projektowaniu samodzielnych programów. Pozwalają też ominąć jedną z najważniejszych wad Flasha: brak pełnej obsługi obrazu wideo.
Chociaż Flash posiada własne narzędzia do malowania, zachęcamy do rozszerzenia możliwości Flasha za pomocą innych programów, takich jak np. Freehand lub Photoshop. Wielu projektantów używa tej metody, szczególnie w początkowej fazie projektu. Upewnij się jednak, że wszystko odpowiednio zoptymalizujesz przed przeniesieniem do Flasha, gdyż większość z tych programów nie jest tak „bezpieczna” dla Sieci, jak Flash.
Dźwięk jest jeszcze jedną rzeczą, nad którą warto się zastanowić. Chociaż profesjonalne tworzenie dźwięku może okazać się bardzo drogie, to jednak można sobie z tym poradzić, bazując na swej karcie dźwiękowej oraz na darmowym lub shareware'owym oprogramowaniu do tworzenia muzyki w formatach MOD lub MIDI.
Grafika trójwymiarowa
Jak pokazano na paru przykładach z tej książki — oraz na wielu rekomendowanych przez nas stronach — dodanie elementów 3D do prac może dać zadziwiające wyniki, wynosząc Twoją stronę ponad codzienność Flasha. Warto zainteresować się aplikacjami do modelowania i renderowania obiektów 3D; jeśli klient zażyczy sobie trójwymiarowej wersji logo na swej stronie, to musisz być pewien, że potrafisz coś takiego wykonać.
Ponieważ zwiększa się zapotrzebowanie na coraz lepsze, bardziej różnorodne i realistyczne strony, umiejętność tworzenia grafiki 3D jest bardzo wskazana. Dodanie tej zdolności do Twojego „menu” Flasha na pewno Ci nie zaszkodzi. Flash jest dobrze przystosowany do używania obrazów 3D. Gdy będziesz chciał zdobyć sławę jako projektant lub po prostu korzystasz z Flasha dla własnej przyjemności, to przekonasz się, że używanie obiektów 3D da Ci wiele przyjemności przy projektowaniu. Sprawdź narzędzie o nazwie Swift3D, które jest pewnym ułatwieniem dla osób używających Flasha, gdyż potrafi zapisywać pliki SWF, które później można załadować do filmu.
Zaawansowane projekty interfejsów na bazie języka ActionScript
ActionScript jest coraz częściej używany w sieciowym programowaniu, a teraz, gdy znasz jego podstawy — może nawet coś więcej niż podstawy, jeśli dobrze przyswoiłeś materiał zawarty w tej książce — nie będziesz zaskoczony innymi funkcjami oferowanymi przez ten sieciowy cud. Umiejętność pisania skryptów jest bardzo pomocna przy projektowaniu. W końcowych rozdziałach tej książki zobaczyłeś, co można osiągnąć, znając tylko ułamek potężnego języka ActionScript. Gdy przekonasz się, co potrafisz zaprojektować i stworzyć za jego pomocą, sam będziesz zaskoczony.
Elementy dynamiczne
Elementy dynamiczne wydają się być podstawą działania większości internetowych programów. Flash nie jest tutaj wyjątkiem. Obiekty programu Macromedia Generator, które są potrzebne do stworzenia dobrze funkcjonującego pliku SWT, są dostarczane z Flashem 5. Także cena „projektanckiej” wersji Generatora znacznie się obniżyła (chociaż wersje dla dużych stron nadal wymagają przepastnych kieszeni z pieniędzmi). Zmniejszenie ceny Generatora oznacza, że będzie on częściej używany w przyszłości, więc za jakiś czas może zabraknąć ludzi potrafiących go obsługiwać. Ten trend odnosi się także do innych metod wypełniania dynamicznych elementów w interfejsie Flasha: poza programami, które znajdują się między plikiem SWT a elementami bazy, możliwe jest także dynamiczne przekazywanie danych pomiędzy przeglądarką a serwerem za pomocą ActionScript, stosowanego w połączeniu z językami skryptowymi uruchamianymi na serwerze (jak Perl, CGI, PHP, ASP i inne).
Jak już wspomnieliśmy w poprzednim rozdziale, program Shift Generator jest dostępny za darmo, więc może się przydać do zaznajomienia się z oprogramowaniem, które będzie wykorzystywane w nadchodzącym „boomie dynamicznej zawartości”.
XML
Teraz Flash 5 obsługuje także XML (eXtensible Markup Language), który stał się standardem przy rozpowszechnianiu danych w postaci, która może być zinterpretowana wszędzie, na każdym urządzeniu, i pokazana w sposób uzależniony od możliwości urządzenia i potrzeb użytkownika.
Ponieważ znaczniki XML mogą być używane do powiedzenia przeglądarce czegoś o dołączonych informacjach, a nie tylko o metodzie ich wyświetlania, XML może wkrótce zająć miejsce HTML-a w paru dziedzinach, zwłaszcza tych, które opisać można modnymi ostatnio hasłami, jak: e-biznes, inteligentne serwisy wyszukiwawcze, urządzenia bezprzewodowe. Zdolność Flasha do używania danych XML w skryptach w połączeniu z bogatymi możliwościami multimedialnymi, z których słynie Flash, oznacza, że może się on stać najsilniejszym programem do odtwarzania w świecie, w którym XML i aplikacje sieciowe, bazujące na obsłudze danych, stają się coraz popularniejsze.
Flash wypłynie wkrótce na nowe, szerokie wody: ludzie będą chcieli posiadać elementy Flasha w nowej generacji telefonów WAP, jak i w wszelkiego rodzaju bezprzewodowych oraz niezwiązanych z PC urządzeniach sieciowych, takich jak PDA.
Początek kariery we Flashu
Flash stał się standardem dla dynamicznych animacji i dźwięku na stronach internetowych. Jest tak popularny, że może być podstawą części lub całej zawodowej kariery w branży projektowania dla Sieci. Pytanie, które ma w zwyczaju zadawać wiele osób, brzmi: Jak udało Ci się wypłynąć?
Jeśli znasz już Flasha na tyle dobrze, że rozważasz rozpoczęcie pracy jako projektant stron internetowych, powinieneś zatrzymać się na chwilę i rozpatrzyć następujące sprawy:
HTML
Większość pracodawców i agencji oczekuje, że znasz się w pewnym stopniu na HTML-u. Jest to jednak rzecz, która z biegiem czasu staje się coraz mniej potrzebna, ponieważ dużą popularność zdobywają programy do tworzenia stron HTML, jak na przykład Dreamweaver. Jednak zdobycie większości posad, czekających na projektantów stron, nadal wymaga dobrej znajomości kodu HTML. Jeśli nawet znajomość HTML-a nie będzie aż taka konieczna, to będziemy bardzo zdziwieni, gdy znajdzie się jakakolwiek posada dla projektanta we Flashu, która nie wymaga znajomości programu Dreamweaver. Przeważnie przydaje się też znajomość języka skryptowego JavaScript. Dobrą wiadomością jest to, że ActionScript z Flasha 5 jest bardzo podobny do JavaScript. Nie powinieneś mieć więc większych problemów z nauczeniem się go i podniesieniem własnych kwalifikacji.
Projektowanie graficzne
Projekty stron internetowych są częścią znacznie większej dziedziny, zwanej projektowaniem graficznym. Jako projektant stron nie będziesz zmuszany do popisywania się umiejętnością wykonywania ołówkowych szkiców i malowania akwarelami, ale znajomość ogólnych zasad projektowania grafiki i interfejsów jest bardzo zalecana. Adobe Photoshop może okazać się bardzo potrzebny. Warto też rozważyć rzecz, o której wspominaliśmy we wcześniejszych rozdziałach: z racji ciągle rosnącej rywalizacji o użytkowników Internetu Twoi potencjalni klienci będą chcieli upewnić się, że potrafisz stworzyć w pełni funkcjonalną stronę. Jednak z drugiej strony będą chcieli posiadać stronę, która dobrze się prezentuje, więc Twoje artystyczne zdolności także się liczą.
Jak zacząć
Posiadanie interesującej strony domowej jest jedną z najlepszych metod na zareklamowanie się w Sieci. Jest paru dobrze znanych projektantów stron we Flashu, którzy zaczęli od zrobienia sobie „zabójczych” stron domowych. Posiadanie topowej strony nie oznacza jednak, że od razu musisz być guru i w skryptach, i w grafice 3D: istnieje mnóstwo innych rozwiązań, które spodobają się użytkownikom — humor, animacja, innowacja oraz wyróżniający się graficzny styl, który łatwo zapada w pamięć.
Są oczywiście inne, skromniejsze metody rozpoczęcia projektowania we Flashu. Są to drogi, którymi zaczynała większość z nas.
Jedną z zalecanych przez nas metod jest rozejrzenie się, co jest do zrobienia w Sieci w Twojej okolicy. Przy poszukiwaniu dobrego kontraktu dobrze jest się najpierw pokazać. Można tego dokonać, tworząc pierwszą stronę (oczywiście po zrobieniu własnej) dla instytucji charytatywnej. Przeważnie działają one dzięki ochotnikom i większość z nich nie odmówi, gdy zgłosi się do nich ekspert Flasha z propozycją przerobienia ich strony w HTML-u na wersję we Flashu wraz z obietnicą stworzenia bardziej atrakcyjnej strony, która zwiększy liczbę odwiedzających. W ten sposób zaczynało wielu projektantów, tworząc różne strony w wolnym czasie i jednocześnie pracując przy czymś innym w dzień. Powoli zwiększali własne portfolio i zyskiwali dobrą reputację.
Chociaż Twoje pierwsze strony we Flashu mogą być całkiem porządne, to upłynie jeszcze dużo czasu, zanim zrobisz parę stron, z których będziesz naprawdę dumny. Wtedy czas zacząć pracować jako wolny strzelec. Jest to teraz bardzo proste, gdyż Sieć usunęła bariery i istnieje parę stron w Ameryce i Europie, które będą Ci co tydzień przesyłały e-maile z listami możliwych kontraktów.
Dobrze jest dodać wyrazy: Flash, Dreamweaver, Photoshop, JavaScript do słów kluczowych w życiorysie. Uważaj jednak, gdyż większość kontraktów dla wolnych strzelców proponuje pracę w biurze klienta, a praca w domu nie pojawia się najczęściej. Projektowanie stron we Flashu staje się coraz atrakcyjniejszym typem pracy na umowę-zlecenie, szczególnie około października, gdy zbliżają się święta Bożego Narodzenia, a kwoty płacone za godzinę zaczynają rosnąć. Jeśli wybierzesz tę metodę, proponujemy Ci znalezienie paru stron, które umożliwiają zostawienie portfolio wraz z łączami do trzech Twoich najlepszych stron. Przekonasz się, że wiele tradycyjnych agencji przegląda tego typu życiorysy i czasem możesz otrzymywać e-maile z agencji, z którymi nigdy nie współpracowałeś, z prośbą o kontakt w sprawie kontraktu!
Inną metodą jest udanie się bezpośrednio do firm, zajmujących się projektowaniem stron. Jeśli jednak nie wywołałeś w Sieci poruszenia swoją stroną domową lub innymi pracami, to przygotuj się na bardzo niską pensję początkową. Na Internecie można zarobić dużo pieniędzy, ale młodzi projektanci stron mogą zobaczyć tylko minimalną ich część. Większość osób może zdecydować się na ten sposób, nie bacząc na niskie zarobki, ponieważ w ten sposób można w krótkim czasie stworzyć sobie bardzo dobre portfolio. Jeśli wybierzesz właściwą firmę, to zyskasz satysfakcję z wykonywanej pracy oraz szansę przejścia po paru latach na wyższe stanowisko lub do rozpoczęcia pracy jako wolny strzelec. Ta metoda jest łatwiejsza dla początkujących niż zaczynanie z pozycji wolnego strzelca, gdyż w tym drugim przypadku możesz mieć pracę tylko przez parę miesięcy w roku.
Zakończenie — na razie
Koniec tej książki jest więc w zasadzie początkiem Twojej kariery we Flashu — niezależnie od tego, co zamierzasz zrobić ze swoimi umiejętnościami. Posiadasz teraz wiedzę, którą możesz wykorzystać na wiele sposobów — z wszystkimi tego zaletami, jak i pułapkami. Flash jest już bardzo popularny w Internecie i jest mu pisane zwiększanie tej popularności. Masz szansę przejechać się na grzbiecie tej fali i zdobyć uznanie w świecie projektantów stron. Nie osiądź jednak na laurach: doskonal umiejętności i szukaj nowych metod ich zastosowania.
Zobaczymy się na plaży.
4