Filozofia społeczna - wykład 2

Temat: Państwo

• Platońskie państwo (państwo totalitarne)

• Platon (427-347 p.n.e)

• Los pojedynczego obywatela jest nie ważny tylko dobro państwa. Trzeba się poświęcić dla dobra państwa.

• Szczęście indywidualne obywatela jest nie ważne

• Zdobycie własnej doskonałości to udział w doskonałości państwa

• Człowiek to dusza uwięziona w ciele (dla duszy ciało to wiezienie)

• Brak rodziny bo przeszkadza w kontrolowaniu obywateli

Dzieło „Państwo”

Dzieło „Prawa”

Model państwa idealnego Nie zastanawiał się czy da się to zrealizować „Utopia”

Próba stworzenia złagodzonej koncepcji państwa tak by dało się to zrealizować Próba kompromisu między dziełem „państwo” -> to co widział możliwe do zrealizowania Zmiany: zachowanie form własności prywatnej i zachowanie instytucji rodziny, podział ludności na obywateli wolnych, przemienników uprawiających rolę i niewolników. Sytuacja kobiet: miały dalej pełnić funkcje państwowe, cywilne i wojskowe. Miały być gorzej wykształcone i krócej wykorzystywane w wojskowej służbie. Żaden mężczyzna nie może sprawować urzędów publicznych przed 30 rokiem życia a kobieta przed 40 rokiem życia. Nie ma strażników Jest mowa o niewolnikach Gorsze wykształcenie i udoskonalenie funkcji opiekuńczo - edukującej Skrócenie wykonywanej pod nieobecność mężczyzn pracy wojskowej kobiet Wykształcenie kobiet bardziej na muzykę i taniec a nie na pisanie i czytanie 16-20lat termin za mąż pójścia kobiety (tylko do 16 lat mogły się edukować) 30-35lat termin ożenienia się mężczyzny (do 30 lat mógł się edukować)

KLASYCZNA MODELOWA KONSTRUKCJA PAŃSTWA!!!


• Inni filozofowie greccy w starożytności nie mieli takich już zapędów totalitarnych, nawet Arystoteles uczeń Platona już myśli trochę inaczej i wprowadza elementy liberalne. Na przełomie XV i XVI wieku mamy koncepcje Makaveliego, który nie wacha się akceptować postawy państwa silnego. Państwo jest kreacją władzy. Władza powinna być silna. Tam gdzie nie ma władzy to nie ma państwa i bez silnego władcy nie ma ładu.

Podobna idea silnego państwa to koncepcja T. Hobbe z przełomu XVI i XVII wieku. „człowiek, człowiekowi wilkiem” On uważa ze bez państwa społeczeństwo było by w ogromnym haosie.

Co jakiś czas po Platonie pojawiają się koncepcje silnego państwa, ale nie było już takiej koncepcji w „czasach Platona” w starożytności.

• Koncepcja niemieckiego filozofa G.F.W. Hengel`a (1770-1831)

• Platon i Hengel obaj są promotorami totalitaryzmu

• Uważa że państwo to świętość

• Państwo to nie unikniona postać rozwoju ducha

• Świat materialny to forma w której ten duch jest urzeczywistniony ale wszystko dookoła to duch.

• Państwo jest manifestacja tego co boskie na ziemi, jest sensem dlatego jest ważniejsze dla historii niż pojedynczy obywatel.

• Państwo nadaje sens życiu pojedynczych obywateli

• Państwo jest organizmem

• Państwo jest wolne od jakichkolwiek zobowiązań moralnych - jedynym sędzia państwa jest historia i skuteczność historii

• Dopuszczalne są propagowane kłamstwa jeśli są one skuteczne.

• Kłamstwa propagowane to nie SA kłamstwa jeśli spowodowały pożytek dla państwa

• Jeśli przynosi to pożytek dla państwa to trzeba kłamać

• Liczy się sukces historyczny

• Czyny wielkich ludzi nie mogą wpaść w sprzeczność z moralnymi zasadami. Nie powinny być oceniane przez pryzmat materialny

• I Teza nie powinno się kierować moralnością jeśli kieruje się całym państwem (Państwo jest zwolnione z zasad moralnych)

• II Teza nakaz wojny (wojna jest moralnym nakazem, wojna chroni naród przed zepsuciem). Jeśli są wewnętrzne kłopoty najlepiej rozpocząć wojnę z innym narodem. Walka powoduje że ludność zapomina o wewnętrznych kłopotach, jest zajęta obroną. Życie, szczęście pojedynczej osoby nie liczy się.

• III Teza Sława spotyka jedynie wielkich. Wielkim człowiekiem swoich czasów jest ten, który wyraża wole swoich czasów. Który mówi swoim czasom czego one chcą.

• Jego słowa stają się ważne dla innych ludzi, znajduje posłuch i umie podporządkować innych pod siebie.

• Potrafi zagarnąć za sobą tłumy, powiedzieć co mają robić

• Jest jasnowidzem epoki, czyny i zachowania SA najlepsze dla swoich czasów

• Umiejętność wzbudzania zaufania i umiejętność wykorzystywania swoich umiejętności

• Ten co nie rozumie jak poganiać opinię publiczną nigdy nie zostanie wielkim człowiekiem

• Historia cechuje się chytrością i wykorzystuje ludzkie namiętności do wykonywania swoich celów

• Wszystko co wydarzyło się w historii było konieczne, nie przypadkowe. Bo ona dąży do określonego celu nie znanego nam. Historia jest rozumna.

• Chytrość rozumu przechytrza te wielkie osoby bo one swoimi rękoma dokonują to co historia chce. Dzięki nim historia się dokonuje. Ale te jednostki potem SA odrzucone, smutne, nieszczęśliwe/

• Historia ich wykorzystuje a potem wyrzuca na śmietnik

• IV Teza ideał bohaterskiego życia - każdy człowiek powinien być bohaterem

• Moralny nakaz - żyj niebezpiecznie, bądź bohaterem, pokuj prowadzi do stabilizacji, stagnacji

• Życie jednostki może nabrać sens tylko gdy walczy się o dobro państwa

• Bądźmy bohaterami nie bójmy się o własne życie - wtedy będziemy naprawdę prawdziwie wolni bo nic nam nie jest straszne skoro nie boimy się stracić własnego życia

• Jest to koncepcja państwa silnego, świętego, nadrzędnego, a szczęście pojedynczej osoby się nie liczy.