POLITECHNIKA KOSZALIŃSKA

WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA

KIERUNEK : INŻYNIERIA ŚRODOWISKA

PRACOWNIA GEODEZJI

LABORATORIUM NR 8

TEMAT : Pomiar kątów poziomych i pionowych.

Trygonometryczny pomiar wysokości.

Data wykonania laboratorium: 24.04.1997

Data złożenia sprawozdania: 17.05.1997

Zaliczenie:

PROWADZĄCY: WYKONAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. Zofia Laskowska Agnieszka Byczkowska

Tomasz Sikorski

Szczepan Szcześniak

Mariusz Wojnicz

1.Wstęp teoretyczny

Budowa teodolitu.

Podstawowymi częściami teodolitu służącymi do pomiarów kątów poziomych są :
- luneta , której oś celowa daje się skierować w zadanym kierunku , - krąg podziałowy dający się ustawić za pomocą libeli w poziomie , - system odczytowy wskazujący orientację skierowania lunety ,

- spodarka zaopatrzona w 3 śruby nastawcze , - śruba zaciskowa aliady (unieruchamia aliadę względem limbusa) , - śruba zaciskowa lunety ,

- śruby ruchu leniwego (leniwki) ,

- urządzenie pozwalające ustawić w żądanym miejscu instrument .

Warunki geometryczne teodolitu.

1. V ⊥ h (inaczej jest błąd inklinacji)

2. L ⊥ V (inaczej jest błąd libeli)

3. C ⊥ h (inaczej jest błąd kolimacji)

gdzie:

V - osie obrotu instrumentu

h - oś obrotu lunety

C - oś celowa lunety

L - oś libeli alidadowej

4. Płaszczyzna główna libeli okrągłej ⊥ V (inaczej jest błąd libeli okrągłej)

4. Aliada powinna być ustawiona centralnie względem limbusa (inaczej jest mimośród aliady)

5. Podział kątowy limbusa powinien być dokładny (inaczej jest błąd limbusa)

6. Przy pionowej osi obrotu instrumentu poprzeczna kreska krzyża nitek (środkowa) powinna być pozioma i prostopadła do kreski podłużnej (inaczej jest błąd ustawienia krzyża kresek)

Wykonanie pomiarów

Na początku ćwiczenia założyliśmy bazę trójkątną, którego wierzchołkami były dwa teodolity i wierzchołek wieży, której wysokość mieliśmy zmierzyć. Następnie spoziomowaliśmy teodolity i znaleźliśmy ich miejsca zera. Właściwymi pomiarami były kąty poziome i pionowe masztu, kąt pomiędzy teodolitem i masztem, odległość pomiędzy teodolitami oraz wysokość na jakiej stały teodolity. Na podstawie tych wielkości, z twierdzeń trygonometrycznych, obliczyliśmy odległość stanowiska od masztu oraz wysokość masztu.

2.Obliczenia

Odległość stanowisk od masztu obliczam z twierdzenia sinusów

Wysokości masztu wyznaczone z każdego stanowiska wynoszą odpowiednio:

gdzie:

odpowiednie poziomy porównawcze wynoszą :

Wysokość budynku wynosi:

Uwzględniając błąd refrakcji wysokości te wynoszą:

Średnia wysokość budynku wynosi więc:

Hśr = 99,069 m

4

---