OBRAŻENIA KRTANI I SZYI.

Rodzaje i leczenie urazów krtani:

Rodzaj uszkodzenia	Leczenie
Podstawową zasadą jest zabezpieczenie drożności dróg oddechowych
Krwiak, obrzęk, niewielkie rozerwanie błony śluzowe,	Nieużywanie głosu, steroidy, tracheotomia, jeśli jest konieczna,
Rozległe uszkodzenia tkanek miękkich szyi, odsłonięcie chrząstek przy nieuszkodzonym lub łatwo do zrekonstruowania szkielecie krtani,	Otwarcie krtani i rekonstrukcja. Klin silikonowy powinien być zawsze użyty w obrębie przedniego siodła do zapobiegnięcia powstawania blizn,
Ubytek chrząstki tarczowatej i błony śluzowej,	Przeszczep błony śluzowej i stent wewnątrz krtaniowy,
Złamanie krtani poziome i pionowe,	Zeszycie fragmentów z użyciem lub bez użycia stentu,
Podwichnięcie krtaniowo - tchawicze,	Zespolenie koniec do końca kikutów,
Późne zwężenia,	Otwarcie krtani, wcięcie blizny, przeszczepu śluzówkowe i chrzestne oraz założenie stentu,

W części trzewnej szyi znajdują się górne odcinki drogi oddechowej, pokarmowej, krtań z tchawicą, gardło dolne z przełykiem oraz naczynia tętnicze i żylne, naczynia chłonne, pnie nerwowe.

Przyczyny urazów:

• Wypadki drogowe,

• Rany zadane nożem,

• Rany postrzałowe,

• Urazy w bójkach, ciosy karate,

URAZY ZEWNĘTRZNE.

1. Tępe uszkodzenie tkanek miękkich szyi prowadzą w różnym stopniu nagłośni do obrzmienia spowodowanego krwiakiem lub też do odmy podskórnej w wyniku przerwania tkanek okolicy podgłośniowej, tchawicy gardła dolnego. Tępe uderzenie może spowodować nagły spadek ciśnienia lub nagle ustanie czynności serca - odruch z receptorów kłębka szyjnego.

2. Podcięcie gardła w celach samobójczych przechodzi zwykle przez tchawicę, rzadziej uszkodzona zostaje tętnica szyjna, gdyż chroniona jest przez mięsień mostkowo - obojczykowo - sutkowy (MOS).

3. Uszkodzenie nerwów szyjnych może nastąpić natychmiast lub w okresie późniejszym jako elekt bliznowacenia tkanek.

4. Uszkodzenie otwarte drogi oddechowej czy pokarmowej są mniej dramatyczne niż rozerwanie tętnicy czy żyły szyjnej wewnętrznej.

5. Niebezpieczeństwo związanym z otwarciem dużych naczyń żylnych jest zator powietrzny. Jeżeli objętość zatoru powietrznego wynosi 10 - 21 ml to może dojść do zgonu. Zator należy usunąć, płasko ułożyć pacjenta i szybki transport do szpitala.

6. Krwawienie z tętnicy szyjnej zwykle kończy się zgonem z powodu wstrząsu hipowolemicznego. Chorzy, którym udało się przeżyć otwarte uszkodzenie tętnicy szyjnej zwykle wykazują ubytki neurologiczne.

7. Celem leczenia szpitalnego jest przywrócenie objętości krążącej krwi odtworzenie dużych naczyń poprzez zeszycie,

Objawy:

• Natychmiastowa lub narastająca duszność a nawet całkowita niedrożność oddechowa spowodowana krwiakiem, obrzękiem, przemieszczeniem fragmentów chrząstek,

• Krwawienie,

• Dysfonia,

Rozpoznanie:

• Oglądanie, badanie palpacyjne i laryngoskopia wykazują obecność złamań, trzeszczenia, przemieszczanie fragmentów krtani oraz odmę podskórną na szyi,

• Należy wykonać badanie tomograficzne i próby czynnościowe płuc.

Leczenie:

• Zachowanie drożności dróg oddechowych (bronchoskopia, tracheostomia, intubacja),

• Ataki kaszlu można wytłumić lekami przeciwkaszlowmi,

• Niektórzy chorzy wymagają przyjęcia na OlOM,

• Leczenie niewydolności oddechowej - intubacja,

• Kortykosteroidy w przypadku obrzęków,

• Inhalacje,

• Obserwacja laryngologiczna,

Urazy na skutek działania trujących substancji chemicznych:

Objawy: ostre ciężkie napady kaszlu, uczucie palenia i duszenia oraz łzawienie.

Patogeneza: wydobywające się gazy lub para po wybuchach w przemyśle lub skutki pożaru.

URAZY PRZEŁYKU — OPARZENIA SUBSTANCJAMI ŻRĄCYMI.

Objawy:

• Silne bóle w jamie ustnej, gardle i za mostkiem,

• Nudności,

• Ślinotok,

• Obrzęk głośni dusznością,

• Wstrząs z objawami spadku ciśnienia, przyspieszeniem tętna, sinicą, bladością powłok, zimne poty,

• Późne objawy (24 - 48 h), zatrucie, niewydolność nerek, wątroby, hemoliza, zaburzenia gospodarki wodno - elektrolitowej, objawy uszkodzenia OUN,

Patogeneza:

• Kwasy - martwica skrzepowa,

• Zasady - martwica rozpływna,

• W jamie ustnej i gardle urazy o charakterze nadżerek,

• W przełyku bardzo rozległe zmian,

• Przy poparzeniu kwasem bardziej uszkodzony jest żołądek,

• Przy poparzeniu zasadami większe uszkodzenia przełyku,

Przebieg czasowy zmian patomorfologicznych:

• Pierwotna martwica w jamie ustnej, gardle, przełyku, żołądku i jelitach,

• Ogólne zatrucie,

• Ostre, podostre i przewlekle nadżerkowe zapalenie przełyku,

• Proces gojenia się przełyku z bliznowaceniem i zwężeniem przełyku,

• Zwężenie i ewentualne zezłośliwienie,

Rozpoznanie:

• Wywiad,

• Identyfikacja substancji,

• Badanie radiologiczne klatki piersiowej i jamy brzusznej,

• Przy podejrzeniu oparzenia o umiarkowanym stopniu można wykonać ezofagoskopie,

Leczenie:

• Duża ilość płynów do wypicia,

• Przy oparzeniu kwasem podajemy środki neutralizujące: tlenek magnezu, leki na nadkwasotę,

• Przy oparzeniach zasadami: soki cytrusowe, rozcieńczony 2% ocet,

• Podajemy leki przeciwbólowe i uspokajające,

• Leczenie przeciw wstrząsowe w ramach OIOM, żywienie pozajelitowe, antybiotyki, gastrostomia, tracheotomia, duże dawki sterydów,

• Leczenie przeciw wstrząsowe,

1

---