DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO - ĆWICZENIA

Ćwiczenia z dnia 30.11.2014 r.

Wskaźniki struktury(frakcje) przedstawiają udział poszczególnych części zbiorowości w całej zbiorowości. 

Ws_i = n_i / N

Ws_i - wskaźnik struktury
n_i - liczność klasy przedziału klasowego
i = 1,2...n - kolejny numer klas przedziałów klasowych
N - liczność całej zbiorowości

Wskaźnik dynamiki to pojęcie ekonomiczne. Obliczamy go porównując ze sobą dwa okresy. Dzielimy okres badany (zazwyczaj jest to teraźniejszy rok) do okresu wyjściowego (najczęściej rok przeszły, ale nie jest to regułą). Wynik mnożymy przez 100%. Wskaźnik ten informuje nas o tym jak dane zjawisko uległo zmianie.

Przykładowe obliczone wskaźniki struktury i dynamiki w dochodach.

Tabela 1.1. Dochody gminy X w latach 2010-2013 [w zł]

Tabela 1.2. Wskaźniki struktury dochodów [w %]

Rodzaj	2010	2011	2012	2013
Dochody Ogółem	100,00	100,00	100,00	100,00
Dochody majątkowe	12,22	10,18	9,32	10,20
Dochody własne	49,60	53,58	54,00	52,52
Dotacje	15,07	15,49	14,60	19,37
Finansowanie i współfinansowanie programów i projektów unijnych	7,66	5,86	8,57	4,65
Subwencja ogólna	15,44	14,88	13,51	13,26
Pozostałe dochody z różnych źródeł	12,22	10,18	9,32	10,20

Tabela 1.3. Wskaźniki dynamiki dochodów [w %]

Rodzaj	2011/2010	2012/2011	2013/2012
Dochody Ogółem	101,79	100,03	104,24
Dochody majątkowe	84,78	91,61	114,08
Dochody własne	109,96	100,81	101,39
Dotacje	104,64	94,26	138,30
Finansowanie i współfinansowanie programów i projektów unijnych	77,90	146,27	56,50
Subwencja ogólna	98,10	90,80	102,32
Pozostałe dochody z różnych źródeł	84,78	91,61	114,08

Zdolność regionu o działalności można rozpatrywać jako proces tworzenia wartości dodanej lub też jako element oceny jego kondycji finansowej. Kondycja jest elementem złożonym, którego za pomocą jednej cechy nie jesteśmy wyznaczyć. Służą temu elementy oceny struktury, dynamiki dochodów, wydatków oraz elementy oceny samodzielności dochodowej i wydatkowej jednostki terytorialnej.

Dochodami jednostki są: jej dochody własne, jej subwencje, dotacje. Dochody własne określają zdolności rozwojowe jednostki. Są bezpośrednio związane ze sposobem funkcjonowania, efektywnością jej działania. W sposób trwały bez udziału państwa mają wpływ na rozwój gospodarczy jednostek samorządu terytorialnego. Stymulują podejmowane decyzje pro gospodarcze, prorozwojowe. Kształtują bazę ekonomiczną jednostki terytorialnej, wpływają na przyszły wzrost dochodów własnych. Dochody te są pochodną zdolności jednostki, umiejętności wykorzystywania lokalnych instrumentów oraz realizacji polityki jednostki w obszarze rozwoju własnego majątku.

Elementem kształtującym poziom wartości majątku jednostki są jej wydatki inwestycyjne, które obok bieżących stanowią dwie główne grupy wydatków ponoszonych przez jednostki. Wydatki inwestycyjne są realizowane za pomocą własnych jak i obcych źródeł finansowania. Pozwalają ocenić politykę rozwojową jednostki a także aktywność jednostki w procesie podejmowanych działań, aktywności jednostki w wymiarze przestrzennym.

Analiza zmian dynamiki w tym obszarze daje odpowiedź co do zachowań inwestycyjnych jednostki. Stanowi podstawę wnioskowania zmian w tej polityce. Kolejne spadki wydatków inwestycyjnych oznaczać mogą dekapitalizację majątku, obniżenie poziomu życia mieszkańców, negatywne zmiany w ich jakości życia czy też mniejsze dochody w następnych okresach.

Dotacje i subwencje stanowią element oddziaływania państwa, jego redystrybucyjnej funkcji w kontekście zmian jakie zachodzą w regionie. Dzięki nim jednostki otrzymują większe dochody, mają możliwość realizowania inwestycji oraz wpływania na zmiany w regionie. Z drugiej strony są też elementem zmniejszenia samodzielności oraz elementem możliwości oddziaływania państwa na realizowaną politykę społeczno - gospodarczą.

Wydatki bieżące mające charakter sztywny kreują, kształtują te elementy, które nie mają bezpośredniego odniesienia co do wielkości przyszłych przychodów oraz elementy polityki rozwojowej jednostki. Bieżące wydatki to pensje, zakup dóbr, towarów do bieżącej eksploatacji, to należności i zobowiązania, które pozwolą jednostce na bieżące funkcjonowanie.