Regulowanie ładu czasowego ze względu na równomierność dochodów

Równomierności dochodów - wyznaczanie do pozyskania rocznie jednakowej miąższości użytków drzewnych.

Konieczne jest przyjęcie okresu, który zapewni trwałą równomierność dochodów. Tym okresem jest cacy okres produkcyjny (kolej rębu).

Kolej rębu jest podstawą regulowania równomierności dochodów.

Przyjęcie kolei rębu nie wystarcza do zapewnienia trwałej równomierności dochodów. Konieczne jest wytworzenie równomiernej struktury wiekowej drzewostanów obrębu.

Ze względu na różne warunki siedliskowe i związane z tym różne cele gospodarowania, sposoby zagospodarowania, rębnie, długości okresów produkcyjnych, konieczne jest podzielenie obrębu na mniejsze jednostki. Te jednostki to gospodarstwa.

Gospodarstwo leśne składa się z drzewostanów rosnących w zbliżonych warunkach siedliskowych, mających jednakowy cel produkcyjny, jedną kolej rębu, podobny sposób postępowania hodowlanego. Drzewostany te nie muszą bezpośrednio sąsiadować ze sobą.

Równomierność struktury wiekowej dotyczy poszczególnych gospodarstw.

Model lasu normalnego

Założenia:

• jednakowa powierzchnia zajęta przez drzewostany danego stopnia wieku (A / k), nazywamy to ustosunkowaniem normalnym,

- jednakowa bonitacja siedliska,

- w toku rozwoju drzewostanu nie zachodziły zakłócenia przyrostu, nazywamy to przyrostem normalnym,

- taki obręb ma normalny, zapas,

- taki obręb (gospodarstwo) będzie dawać corocznie równe dochody.

Normalne ustosunkowanie powierzchni klas wieku

1. Gospodarstwo zrębowe

Liczba klas wieku: k/n (n= szerokość klasy wieku)

Powierzchnia klasy wieku: A* n/k

2. Gospodarstwo przerębowo-zrębowe z rębnią częściową

Drzewostany grupy B i grupy A (w okresie odnowienia).

Przedział wieku drzewostanów:

grupy B - (m; k-m]

grupy A -(k-m;k] oraz pod okapem KO [1;m] (m= długość okresu odnowienia)

Liczba klas wieku w drzewostanach:

grupy B - (k-2m)/ n

grupy A - (m/n)

Powierzchnia klas wieku w:

grupie B - A *n/ (k-m)

grupie A - A *m/ (k-m)

Normalny przyrost miąższości

Przyrost normalny - prawidłowy, nie zakłócony przebieg w drzewostanach gospodarstwa (obrębu), przy normalnym ustosunkowaniu klas wieku. Powinien odpowiadać pełnemu przyrostowi danego gatunku drzewa (składu gatunkowego) na określonym siedlisku i być jakościowo najlepszy.

Roczny przyrost miąższości obrębu równa się sumie bieżących rocznych przyrostów wszystkich drzewostanów. I także: przyrost bieżący obrębu lasu normalnego równa się miąższości k- letniego drzewostanu (dotyczy to przyrostu drzewostanu głównego).

Przyrost całkowity obrębu (całkowita produkcja) wynosi:

W lesie normalnym całkowity przyrost bieżący obrębu równa się przyrostowi przeciętnemu całkowitej produkcji.

Normalny zapas

Obręb o normalnym stosunku powierzchni klas wieku drzewostanów i normalnym przyroście ma normalny zapas.

W praktyce zapas normalny oblicza się na podstawie tablic zasobności.

Normalna powierzchnia rocznego zrębu

W gospodarstwie zrębowym normalna powierzchnia rocznego zrębu stanowi etat powierzchniowy:

Jeżeli istnieje przerwa między wyrębem a odnowieniem drzewostanu, to:

Normalny etat miąższościowy

Etat miąższościowy - planowana wielkość rocznych dochodów materiałowych z danego obrębu. Normalny etat ma zapewnić równomierność dochodów materiałowych w całej kolei rębu.

Suma pobieranych użytków rębnych równa się sumie przyrostów bieżących drzewostanu głównego obrębu, suma przyrostów - miąższości k- letniego drzewostanu:

Etat użytków przedrębnych równa się sumie rocznych użytków przedrębnych pobranych z obrębu lasu normalnego:

Etat użytków drzewnych (e. całkowity) jest sumą etatów użytków rębnych i przedrębnych:

W lesie normalnym:

- przyrost przeciętny równa się przyrostowi bieżącemu,

- etat użytków rębnych równa się przyrostowi przeciętnemu drzewostanu głównego,

- etat użytków drzewnych równa się przyrostowi przeciętnemu całkowitej produkcji

Przyrost przeciętny drzewostanu głównego można łatwo obliczyć w lesie rzeczywistym, więc wyznaczanie etatu użytków rębnych według przyrostu przeciętnego przeniesiono na las rzeczywisty (błędy tym większe im bardziej las rzeczywisty różni się od lasu normalnego).

Znaczenie lasu normalnego w gospodarce leśnej

Naukowe podstawy lasu normalnego:

Hundeshagen (1826)

Heyer (1841)

ale zasady lasu normalnego były znane od XVI wieku.

Próby urzeczywistnienia lasu normalnego w leśnictwie doprowadziły do poważnych strat materialnych. Czynnik uniemożliwiające:

- destrukcyjne czynniki zewnętrzne (wiatry, owady itp.),

- zmieniające się poglądy na cele produkcyjne lasu.

Obecnie przy regulowaniu ładu czasowego bezwzględną równomierność dochodów ustala się na 10 lat, a względną na 20-40 lat.

Model lasu normalnego ma ciągle duże znaczenie teoretyczne jako proste zobrazowanie zależności między strukturą powierzchniową, przyrostem, zapasem i etatem.

Obecnie pełni także rolę modelu porównawczego ­ułatwia ocenę zmian zachodzących w lesie pod wpływem gospodarki.

URZĄDZANIE LASU WYKŁADY 2000/2001

Strona 2 z 4

---