Natężenie oświetlenia - stosunek strumienia świetlnego dΦ padającego na elementarne pole powierzchni dA otaczające dany punkt do tego pola.

Luks - jednostka natężenia oświetlenia: natężenie oświetlenia na powierzchni 1 m², na którą pada równomiernie strumień świetlny 1 lm.

Równomierność oświetlenia - stosunek najmniejszego E_min natężenia oświetlenia do średniego E_sr natężenia oświetlenia na danej powierzchni. Stosuje się również często stosunek najmniejszego do największego natężenia oświe­tlenia na danej powierzchni. Jest to minimalna równomierność oświetlenia d_min.

Oświetlenie podstawowe - oświetlenie przewidziane dla danego rodzaju pomieszczenia lub czynności w normalnych warunkach pracy.

Oświetlenie bezpośrednie - oświetlenie za pomocą opraw, które wysyłają 90 * 100 % swego strumienia świetlnego bezpośrednio na oświetlaną płaszczyznę.

Oświetlenie miejscowe - oświetlenie dodatkowe, służące do zwiększenia natężenia oświetlenia w określonych miejscach.

Oświetlenie ogólne - oświetleni przestrzeni bez uwzględniania szczególnych wymagań, co do oświetlenia niektórych jej części.

Oświetlenie złożone - oświetlenie składające się z oświetlenia miejscowego i oświetle­nia ogólnego.

Stałe uzupełniające oświetlenie elektryczne (wnętrz) - stałe elektryczne oświetlenie uzupełniające oświetlenie dzienne, gdy samo oświetlenie dzienne jest niewystarczające lub niezadowalające.

Współczynnik oświetlenia dziennego - stosunek natężenia oświetlenia w płaszczyźnie poziomej w danym punkcie wnętrza E_w do równocześnie występującego natężenia oświe­tlenia E_z na otwartej przestrzeni w płaszczyźnie poziomej, pochodzącego od całkowitego, nie zasłoniętego nieboskłonu o założonym lub znanym rozkładzie luminacji.

Wskaźnik oddawania barw - miara stopnia zgodności wrażenia barwy przedmiotów oświetlonych danym źródłem światła, z wrażeniem barwy tych samych przedmiotów oświe­tlonych iluminatem odniesieniowym w określonych warunkach.

Płaszczyzna pracy - płaszczyzna, w której normalnie znajduje się przedmiot wymaga­jący postrzegania i w której, z tego względu określa się i mierzy natężenie oświetlenia.

Mikroklimat - zespół warunków klimatycznych występujących lub sztucznie wytworzonych na niewielkiej, określonej przestrzeni otwartej, w pomieszczeniu lub w jego części.

Średnia temperatura promieniowania - jest to jednolita temperatura wyobrażonej osłony, w której przewodzenie ciepła promieniowania z ciała ludzkiego jest takie same jak przenoszenie ciepła promieniowania w rzeczywistej niejednolitej osłonie. Temperatura operacyjna - jest to jednorodna temperatura termicznie czarnej kabiny, w której znajduje się człowiek który na skutek promieniowania i konwekcji wymienia taką samą ilość ciepła, jaką wymienia w niejednorodnym środowisku rzeczywistym.

Środowisko jednorodne bioklimatycznie - środowisko w którym w określonym momencie temperatura powietrza, promieniowanie, prędkość przepływu powietrza i wilgotność wokół ciała człowieka mogą być uznane za jednorodne tj. gdy odchylenie między każdą z tych wartości, a jej wartością średnią nie przekracza *5%. Komfort termiczny - wyrażenie zadowolenia ze środowiska termicznego. Aklimatyzacja - jest to stan wynikający z fizjologicznego procesu adaptacji, który zwiększa tolerancję człowieka eksponowanego w ciągu określonego czasu w danym środowisku.

Wilgotność względna powietrza - jest to stosunek wilgotności bezwzględnej rzeczywistej do wilgotności bezwzględnej w stanie nasycenia. Termoregulacja - zespół procesów fizjologicznych, fizycznych i chemicznych, dzięki którym ustrój człowieka zachowuje względnie stałą temperaturę wewnętrzną, niezależnie od wahań temperatury zewnętrznej.

Wilgotność powietrza - bezwzględny lub względny wskaźnik liczbowy odpowiadający zawartości w powietrzu pary wodnej. Temperatura - fizyczna wielkość skalarna określająca stopień ogrzania ciała. Temperatura powietrza - wielkość pochodna ciepła powietrza, którą definiuje się jako całkowitą energię jego cząsteczek. Clo - wartość izolacyjna odzieży umożliwiająca w temperaturze 21*C, wilgotności względnej poniżej 50% i minimalnym ruchu powietrza odczuwać komfort cieplny. PMV - (ang. predacted mean vote), przewidywana ocena średnia, przewiduje wrażenia cieplne w siedmiostopniowej skali ocen. PPD - (ang. predicted percentage of dessatisfied), przewidywany odsetek niezadowolonych, współczynnik podający dane dotyczące niespełnienia warunków komfortu termicznego przez przewidywanie procentu ludzi, którzy w określonym otoczeniu odczuwają nadmiernie gorąco lub nadmiernie zimno. WBGT - (ang. wet bulb gllobe temperature), globalny wskaźnik promieniowania cieplnego rozproszonego, wilgotności i ruchu powietrza.

Wydatek energetyczny - ilość energii cieplnej produkowanej przez organizm podczas wykonywania jakiejkolwiek czynności roboczej.

Środowisko akustyczne - ogół dźwięków i szmerów o różnej sile głośności i różnym przeznaczeniu odbieranych przez człowieka.

Czas oceny T - przedział czasu, dla którego określa się równoważny lub średni poziom dźwięku A w celu porównania poziomu dźwięku z wartościami dopuszczalnymi.

Ciśnienie akustyczne - wartość skuteczna różnicy chwilowej wartości ciśnienia i ciśnienia statycznego. Jednostką ciśnienia akustycznego jest 1 Nm^-2.

Głośność dźwięku - subiektywna miara ilościowa wrażenia słuchowego. Jednostką głośności jest 1 son. Dźwięk ma głośność jednostkową, jeśli oceniany jest przez osobę słuchowo normalną w znormalizowanych warunkach słuchania, jako równie głośny z dźwiękiem prostym o częstotliwości 1000 Hz i poziomie ciśnienia akustycznego 40 dB. Dźwięk n-krotnie głośniejszy ma głośność n sonów.

Hałas nieustalony - hałas, którego poziom dźwięku A w określonym miejscu zmienia się w czasie więcej niż o 5 dB. W przypadku przebywania pracownika w ciągu jednej zmiany w więcej niż jednym miejscu, a równoważny poziom dźwięku będzie się różnił między tymi miejscami więcej niż o 5 dB, to hałas ten należy traktować jako nieustalony w czasie oceny T.

Hałas ustalony - hałas, którego poziom dźwięku A, w określonym miejscu zmienia się w czasie nie więcej niż o 5 dB.

Hałas impulsowy - hałas składający się z jednego lub kilku impulsów dźwiękowych, każdy o czasie trwania mniejszym niż 0,2 s. Za hałas impulsowy można uważać hałas, przy którym wskazania miernika poziomu dźwięku przy włączonych charakterystykach dynamicznych, oznaczonych S (wolno) i I (impuls) jest większa niż 4 dB.

Natężenie dźwięku - intensywność dźwięku, energia fali dźwiękowej przepływającej w czasie 1s przez jednostkę powierzchni prostopadłą do kierunku rozchodzenia się fali. Poziom natężenia dźwięku ze względu na dużą rozpiętość natę­żeń rejestrowanych przez zmysł słuchu wygodniej jest wyrazić w skali logarytmicz­nej.

Swobodne pole akustyczne - pole akustyczne w ośrodku z pomijalnie małą niejednorodnością i anizotropią, w którym znikomo mały jest wpływ powierzchni ograniczających.

Poziom tła - wskazanie przyrządu pomiarowego w punkcie pomiarowym, nie wywołane mierzonym hałasem.

Poziom dźwięku A (L_A)- poziom dźwięku który odpowiada charakterystyce ważenia A.

Równoważny poziom dźwięku A (L_Aeq)- uśredniony w czasie obserwacji poziom dźwięku A hałasu nieustalonego.

Średni poziom dźwięku A (L_Am) - uśredniony w czasie obserwacji poziom dźwięku A hałasu ustalonego

Maksymalny poziom dźwięku A (L_Amax)- maksymalna wartość skuteczna poziomu dźwięku A występująca podczas operacji.

Skorygowany poziom mocy akustycznej A, (L_pA) - poziom mocy akustycznej skorygowany wg charakterystyki A

Wskaźnik kierunkowości G - różnica między poziomem ciśnienia aku­stycznego w określonym punkcie na powierzchni pomiarowej w zadanym kierunku od źródła, a średnim poziomem ciśnienia akustycznego od źródła o tej samej mocy aku­stycznej, równomiernie promieniującego dźwięk we wszystkich kierunkach

Poziom ciśnienia akustycznego - względna miara ciśnienia akustycznego wyrażona przez dwudziestokrotny logarytm dziesiętny stosunku ciśnienia akustycznego do ciśnienia odniesienia o przyjętej wartości = 210^-5 Nm^-2. Jednostką poziomu ciśnienia akustycznego jest 1 dB (decybel); ciśnienie odniesienia ma poziom 0 dB.

Poziom głośności - względna miara głośności dźwięku. Jednostką poziomu głośności jest 1 fon. Dźwięk ma głośność n fonów, jeśli oceniany jest przez osobę słuchowo normalną w znormalizowanych warunkach słuchania, jako równie głośny z dźwiękiem prostym o częstotliwości 1000 Hz i poziomie ciśnienia akustycznego n dB.

Poziom dźwięku - ważony poziom ciśnienia akustycznego, będący obiektywnym pomiarowym przybliżeniem poziomu głośności. Poziom dźwięku określa się przez wskazania znormalizowanego miernika poziomu dźwięku. Jednostką poziomu dźwięku jest 1 dB(A) — decybel a lub 1 dB(B) — decybel b, lub 1 dB(C) — decybel c — zależnie od funkcji ważenia (A, B, lub C)

Źródła promieniowania elektromagnes. - urządzenia wytwarzające pola elektromagnetyczne, a w szczególności urządzenia przemysłowe, medyczne lub naukowe wielkiej częstotliwości, takie jak urządzenia grzejne (piece indukcyjne, zgrzewarki), urządze­nia radiokomunikacyjne (stacje radiowe i radiokomunikacyjne), urządzenia fizykoterapeu­tyczne, diagnostyczne itp.

ELF (Extremely Low Frequency) - ekstremalnie niska częstotliwość - zakres częstotli­wości w widmie elektromagnetycznym która zawiera zmienne przebiegi elektryczne i magne­tyczne w zakresie podstawowym od 30 do 300 Hz. Zakres ten w praktyce jest rozszerzany od 5 do 2000 Hz. Głównymi źródłami pól elektromagnetycznych w zakresie ELF są instalacje sieci elektrycznej 50 Hz i urządzenia zasilane z tej sieci.

VLF (Very Low Frequency) - bardzo małe częstotliwości - zakres częstotliwości w widmie elektromagnetycznym, która zawiera zmienne przebiegi składowej elektrycznej i ma­gnetycznej w zakresie podstawowym od 3000 do 30000 Hz. (3 - 30 kHz). W praktyce zakres ten jest rozszerzany od 2 do 400 kHz. Głównymi źródłami pól elektromagnetycznych VLF są monitory komputerowe i odbiorniki telewizyjne.

Pole magnetyczne - stan energetyczny przestrzeni wokół przepływającego prądu elek­trycznego, w której występuje określonej gęstości energia kinetyczna ruchu ładunków elek­trycznych tego prądu, który działa z okresloną siłą na inne ładunki elektryczne będące w ruchu.

Pole magnetyczne harmoniczne - pole magnetyczne wokół przepływającego prądu, którego natężenie zmienia się w czasie sinusoidalnie (harmoniczne).

Pole magnetyczne jednorodne - pole, które w każdym punkcie określonego obszaru ma jednakowe natężenie.

Pole magnetyczne przemienne jednofazowe (pole pulsacyjne) pole wytwarzane przez jednofazowe źródło prądu przemiennego, którego natężenie ma stały kierunek i wartość zmienną w czasie.

Pole magnetyczne przemienne trójfazowe (pole wirujące) - pole wytwarzane przez trójfazowe źródło pola przemiennego. Wektor natężenia tego pola wiruje w przestrzeni, a miej­scem geometrycznym końców wektora natężenia pola jest elipsa definiowana przez oś dużą i małą oraz kąty nachylenia tych osi względem poziomu.

Natężenie pola magnetycznego (H) - wielkość wektorowa, liczbowo równa sile działają­cej w ośrodku o jednostkowej przenikalności magnetycznej na ładunek jednostkowy porusza­jący się z prędkością jednostkową w kierunku prostopadłym do tej wielkości wektorowej.

Natężenie pola magnetycznego jednostkowe - natężenie pola magnetycznego odpowiada­jące sile jednostkowej i przenikalności jednostkowej. Jednostką natężenia jest amper na metr (A/m) . 1A/m = 1N/1C*1m/s*1H/m

Natężenie pola magnetycznego chwilowe [H(t)] - natężenie pola magnetycznego w roz­patrywanym momencie czasu (t).

Natężenie pola magnetycznego zmienne - wartość skuteczna natężenia pola magnetycz­nego obliczona dla jednego okresu jego zmian (T)

Natężenie pola magnetycznego harmonicznego ­ - natężenie pola magnetycznego zmiennego o przekroju sinusoidalnym

Pole elektryczne - stan energetyczny przestrzeni wokół ładunku elektrycznego, w której ładunek ten ma zgromadzoną energię potencjalną o określonej gęstości objętościowej i działa z określoną siłą na inne ładunki elektryczne.

Pole elektryczne harmoniczne - pole elektryczne wokół ładunku elektrycznego, którego wartość zmienia się w czasie sinusoidalnie.

Natężenie pola elektrycznego (E) - wielkość wektorowa, odpowiadająca sile działającej na jednostkowy ładunek elektryczny dodatni umieszczony w określonym punkcie pola elektrycznego.

Natężenie pola elektrycznego jednostkowe - natężenie pola elektrycznego odpowiadające sile jednostkowej działającej na ładunek jednostkowy. Jednostką natężenia pola elektrycznego jest wolt na metr (V/m). 1V/m = 1N/C

Natężenie pola elektrycznego chwilowe [E(t)] - natężenie pola elektrycznego w rozpa­trywanym momencie czasu (t).

Natężenie pola elektrycznego zmiennego - wartość skuteczna natężenia pola elek­trycznego obliczona dla jednego okresu jego zmian (T)

Natężenie pola elektrycznego harmonicznego­ - natężenie pola elektrycznego zmiennego o przekroju

Pole elektromagnetyczne - stan energetyczny przestrzeni wokół ładunków elektrycznych mających energię potencjalną i kinetyczną. Pole elektromagnetyczne składa się z pola elek­trycznego i pola magnetycznego.

Promieniowanie elektromagnetyczne ­- promieniowanie energii w postaci kwantów o wartości h*f (h -stała Plancka, f - częstotliwość).

Pole indukcji elektromagnetycznej - pole elektromagnetyczne w otoczeniu źródła pola elektromagnetycznego o zasięgu kilku długości fali, w którym występuje energia kondensa­torów i cewek, związana z pojemnością i indukcyjnością rozproszenia.

Pole impulsowe o ustalonym okresie powtarzania - pole elektryczne lub magnetyczne, którego przebieg czasowy natężenia pola powtarza się cyklicznie ze stałą częstotliwością określoną przez pierwszą harmoniczną przebiegu, a współczynnik zawartości harmonicznych przekracza 20%.

Pasmo pola impulsowego - zakres częstotliwości zajmowanych przez harmoniczne pola impulsowego, który powinien być przeniesiony przez sondę miernika równoważnego natężenia pola w celu ograniczenia błędu pomiaru do około 10%.

Wartość międzyszczytowa natężenia pola - różnica między maksymalną a minimalną wartością chwilową natężenia pola rozpatrywanego w ciągu jednego okresu zmian z częstotli­wością pierwszej harmonicznej.

Równoważne natężenie pola - wartość międzyszczytowa natężenia pola podzielona przez 2sqrt2. Równoważne natężenie pola harmonicznego jest równe wartości natężenia tego pola.

Strefa bliska pola elektromagnetycznego - obszar w otoczeniu źródła pola elektromagne­tycznego o zasięgu mniejszym od długości fali λ w którym o wartości natężenia pól elek­trycznego i magnetycznego (E i H) decyduje pole indukcji elektromagnetycznej.

Strefa pośrednia pola elektromagnetycznego - obszar w odległości od źródła pola elektromagnetycznego porównywalnych z długością fali λ. W obszarze tym natężenia pól elektrycznego i magnetycznego (E i H) od pola indukcji elektromagnetycznej i od promieniowania elektromagnetycznego są porównywalne.

Strefa daleka pola elektromagnetycznego - obszar występujący w odległości od źródła pola elektromagnetycznego większych od długości fali λ i wymiarów źródła. W obszarze tym o natężeniach pól elektrycznego i magnetycznego (E i H) decyduje pole promieniowania elektromagnetycznego.

Impedancja pola w punkcie pomiarowym - (E/H) - wielkość wyrażona w omach, uzyski­wana z podzielenia równoważnego natężenia pola elektrycznego E przez równoważną wartość natężenia pola magnetycznego H.

Pole wielkiej impedancji - pole elektromagnetyczne, w którym E/H > 100Ω. Pole to występuje w strefie dalekiej pola elektromagnetycznego oraz w strefie pola indukcji elektromagnetycznej w otoczeniu obwodów, w których między napięciem U i prądem I zachodzi w przybliżeniu zależność U/I > 100Ω.

Strefy promieniow. Elektromagnet. - obszary w otoczeniu urządzeń wytwa­rzających pola elektromagnetyczne: strefa ochronna - obszar w otoczeniu źródła pola, w którym przebywanie ludzi powinno być nadzorowane ze względu na możliwość wystąpienia zagrożenia zdrowia ze strony energii pól. Na obszarze stref ochronnych mogą przebywać wyłącznie pracownicy, u których w wyniku przeprowadzenia badań lekarskich stwierdzono brak przeciwwskazań zdrowotnych do przebywania w zasięgu pół elektromagnetycznych. strefa niebezpieczna - strefa ochronna, w której mogą przebywać wyłącznie pracownicy wyposażeni w urządzenia zabezpiecz. ich przed szkodliwym działaniem pola elektromagnetycznego.

strefa zagrożenia - strefa ochronna, w której mogą przebywać pracownicy zatrud­nieni przy produkcji, naprawach, przeglądach, obsłudze lub stosowaniu urządzeń wytwarzających promieniowanie elektromagnes. przez określony czas skrócony, poniżej 8 godzin na dobę, zależny od wartości natężenia pola w miejscu ich przebywania.

Strefa pośrednia - strefa ochronna, w której mogą przebywać pracownicy zatrud­nieni przy produkcji, naprawach, przeglądach, obsłudze lub stosowaniu urządzeń wytwarzających promieniowanie elektromagnetyczne przez czas nie dłuższy niż 12 godzin na dobę.

strefa bezpieczna - obszar poza strefami ochronnymi, w którym przebywanie ludzi nie podlega ograniczeniom.

Doza dopuszczalna pola magnetycznego (D_dH) - uznana za dopuszczalną liczbowa wartość iloczynu kwadratu stałej wartości równoważnego natężenia pola magnetycznego i - wyrażonego w godzinach - czasu jego działania na pracownika w ciągu zmiany roboczej.

Doza chwilowa pola magnetycznego (h_m) - iloczyn kwadratu stałej wartości równo­ważnego natężenia pola występującego w m-tym pionie pomiarowym i czasu jego działania na pracownika. Dozę chwilową wyznacza się przy ocenie narażenia pracownika na działanie pola podczas wykonywania czynności na zmiennych stanowiskach pracy.

Doza cząstkowa pola magnetycznego (d_Hm) - suma doz chwilowych działających na jednym stanowisku w ciągu zmiany roboczej i pochodzących od pola magnetycznego wytwa­rzanego przez n-te źródło pola.

Doza całkowita pola magnetycznego (D_rH) - suma doz cząstkowych pochodzących od wszystkich źródeł.

Wskaźnik ekspozycji w polu magnetycznym (k_H) - wskaźnik określający, ile razy doza całkowita, na którą narażony jest pracownik zajmujący określone stanowisko pracy przekracza dozę dopuszczalną.

Doza dopuszczalna pola elektrycznego (D_dE) - uznana za dopuszczalną liczbowa wartość iloczynu kwadratu stałej wartości równoważnego natężenia pola elektrycznego i - wyrażonego w godzinach - czasu jego działania na pracownika w ciągu zmiany roboczej.

i (e_m) - iloczyn kwadratu stałej wartości równo­ważnego natężenia pola występującego w m-tym pionie pomiarowym i czasu jego działania na pracownika. Dozę chwilową wyznacza się przy ocenie narażenia pracownika na działanie pola podczas wykonywania czynności na zmiennych stanowiskach pracy.

Doza cząstkowa pola elektrycznego (d_En) - suma doz chwilowych działających na jednego pracownika w ciągu zmiany roboczej i pochodzących od pola elektrycznego wytwa­rzanego przez n-te źródło pola.

Doza całkowita pola elektrycznego (D_rE) - suma doz cząstkowych pochodzących od wszystkich źródeł.

Wskaźnik ekspozycji w polu elektrycznym (k_H) - wskaźnik określający, ile razy doza całkowita, na którą narażony jest pracownik zajmujący określone stanowisko pracy przekracza dozę dopuszczalną.

Wskaźnik ekspozycji w polu elektromagnet. (k_EH) - suma wskaźników k_E i k_H wyznaczona dla jednego stanowiska pracy

Ekspozycja pomijalna - ekspozycja, przy której na stanowisku pracy nie występują pola o natężeniach, w których przebywanie podlega ograniczeniom.

Ekspozycja dopuszczalna ­- ekspozycja w czasie której pracownik narażony jest na działanie pól strefy zagrożenia, a równocześnie k_EH ≥1.

Ekspozycja nadmierna - ekspozycja na działanie pól strefy zagrożenia gdy k_EH >1.

Ekspozycja niebezpieczna - ekspozycja na działanie pól strefy niebezpiecznej, niezależnie od wartości k_EH.

Czas ekspozycji dopuszczalny (T_d) - liczba godzin na dobę, w ciągu których przepisy zezwalają na przebywanie pracowników w strefie zagrożenia.

Czas ekspozycji rzeczywisty (T_r) - liczba godzin na dobę rzeczywistego przebywania pracowników w strefie zagrożenia.

Drgania - proces, w którym pewne wielkości charakterystyczne są funkcjami czasu, zazwyczaj na przemian rosnącymi i malejącymi w następujących po sobie kolejno przedziałach czasu. Drgania mechaniczne - drgania, w których zmiana wartości jakiejkolwiek wiel­kości kinematycznej lub dynamicznej, charakteryzującej stan układu mechanicznego jest funkcją czasu. Drgania o oddziaływaniu ogólnym - drgania mechaniczne przenoszone na korpus człowieka poprzez miednicę, nogi, plecy lub boki.

Drgania o działaniu miejscowym - drgania mechaniczne przenoszone na or­ganizm człowieka poprzez ręce. Drgania okresowe (periodyczne) - drgania, w których wszystkie wielkości zmienne charakteryzujące drgania, są okresowymi funkcjami czasu o takim samym okresie. Drgania synchroniczne - drgania okresowe (dwa lub więcej) o takiej samej częstotliwości i tej samej fazie.

Drgania harmoniczne (sinusoidalne) - drgania, w których wartość wielkości charakteryzującej drgania zmienia się w czasie zgodnie z funkcją Asin(ωt+ϕ), w którym: t- czas, ωt+ϕ- faza, ϕ- faza początkowa, ω- częstotliwość kołowa, A-amplituda wielkości zmiennej.

Drgania swobodne - drgania układu odbywające się bez zewnętrznego oddzia­ływania i wydatkowania energii na zewnątrz układu. Drgania wymuszone - drgania układu odbywające się pod działaniem dyna­micznych lub kinematycznych czynników zewnętrznych będących okresowymi funk­cjami czasu, niezależnie od drgań układu Dudnienia - drgania będące wynikiem złożenia dwóch drgań harmonicznych, których częstotliwości mało się różnią od siebie. Narażenie ciągłe - narażenie na oddziaływanie drgań, występujące bez przerw w czasie całej zmiany roboczej z pominięciem regularnych przerw w pracy, przerw na posiłki, czynności przed rozpoczęciem pracy i po jej zakończeniu. Narażenie przerywane - narażenie na oddziaływanie drgań, występujące wie­lokrotnie w ciągu zmiany roboczej z przerwami, w których to narażenie zanika; prze­rwy mogą być spowodowane przemieszczaniem się osób narażonych, cyklicznością technologii, wyłączaniem źródeł drgań itp.

Wielkości charakterystyczne drgań: -przemieszczenie drgań -wielkość wektorowa określająca położenie ciała lub cząstki względem układu odniesienia, przy czym koniec wektora znajduje się w poło­żeniu ciała lub cząstki w danej chwili, a początek w położeniu, które zajmowałoby ciało, gdyby w środowisku nie było drgań; -prędkość drgań -wielkość wektorowa - pierwsza pochodna przemieszczenia drgań względem czasu; -przyśpieszenie drgań -wielkość wektorowa - pierwsza pochodna prędkości drgań względem czasu; -amplituda całkowita drgań (przemieszczenia, prędkości, przyspieszenia) -różnica pomiędzy największa i najmniejszą wartością wielkości okresowej charakte­ryzującej drgania w ciągu jednego okresu; -okres drgań -najmniejszy przedział czasu, po którym przy drganiach okreso­wych powtarza się każda wartość wielkości zmiennej, charakteryzującej drgania; -częstotliwość drgań okresowych -wielkość równa odwrotności okresu drgań.

Wibrometria - całokształt metod i środków pomiaru wielkości charakteryzują­cych drgania. Technika wibracyjna - całokształt metod i środków wzbudzania drgań, celo­wego ich wykorzystania, pomiaru i diagnostyki drgań oraz ochronny przed ich od­działywaniem.

Tłumienie drgań - obniżenie wartości jakiejkolwiek wielkości zmiennej charak­teryzującej drgania w następstwie rozpraszania energii mechanicznej. Eliminator drgań - urządzenie realizujące zmniejszenie amplitudy drgań układu w punkcie dołączenia; eliminator dynamiczny (masa dodatkowo połączona z masą główną za pomocą elementu sprężystego) jest skuteczny w każdym punkcie osi częstotliwości; eliminator rezonansowy (masa dodatkowo połączona z masą główną za pomocą tłumika, elementu ciernego lub sił zderzeniowych) działa tylko w strefie rezonansowej układu. Ochrona przed drganiami - całokształt metod i środków zmierzających do ob­niżenia poziomu drgań, odczuwanych przez chroniony obiekt, przy czym, jako obni­żenie poziomu drgań obiektu rozumie się obniżenie wartości jakiejkolwiek wielkości zmiennej, charakteryzującej drgania; -aktywna ochrona przed drganiami -ochrona przed drganiami wykorzystująca energię dodatkowego źródła; -pasywna ochrona przed drganiami -ochrona przed drganiami nie wykorzystu­jąca dodatkowego źródła. Izolacja drgań (wibroizolacja) - metoda ochrony przed drganiami za pomocą urządzenia lub elementu umieszczonego pomiędzy źródłem wzbudzenia i chronio­nym obiektem.

---