INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY
MURARZ
I. Postanowienia ogólne
Warunki dopuszczenia pracownika do pracy:
Ukończone 18 lat (młodociany w ramach praktycznej nauki zawodu tylko pod nadzorem instruktora).
Przejście odpowiedniego instruktażu zawodowego, zapoznanie się z instrukcją obsługi, przeszkolenie bhp i ppoż.
Stan zdrowia odpowiedni do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym przez uprawnionego lekarza.
Posiadanie wymaganych predyspozycji psychicznych i fizycznych.
Ubrany w odzież roboczą przewidzianą dla danego stanowiska w zakładowej tabeli norm odzieży roboczej.
Przy obsłudze maszyn z ruchomymi elementami nie można pracować w odzieży z luźnymi (zwisającymi) częściami jak np. luźno zakończone rękawy, krawaty, szaliki poły, oraz bez nakryć głowy okrywających włosy.
II. Podstawowe czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy
Pracownik na stanowisku murarza powinien:
Do wykonania powierzonej pracy jako murarz przystąpić punktualnie, będąc wypoczętym, trzeźwym, właściwie ubranym (odzież robocza musi być czysta i obcisła, bez luźno zwisających jej elementów, włosy przykryte beretem lub czapką, ewentualnie kaskiem, na nogach właściwe buty odporne na składniki betonu, wapna i innych materiałów na budowie, na rękach rękawice robocze lub ochronne, w zależności od rodzaju aktualnie wykonywanych czynności, ochrony osobiste, jak okulary, półmaski).
Wysłuchać dokładnie instruktażu zawodowego, udzielonego przez bezpośredniego przełożonego, dotyczącego także bezpiecznego wykonania powierzonego zadania.
Przemyśleć bezpieczny przebieg realizacji pracy.
Przygotować materiały i narzędzia oraz pomoce do wykonania pracy.
Wszystkie zauważone usterki na budowie oraz zagrożenia wypadkowe zgłaszać natychmiast swojemu bezpośredniemu przełożonemu w celu ich szybkiego usunięcia, a po stwierdzeniu ich zlikwidowania, przystąpić do realizacji otrzymanego zadania.
III. Czynności pracownika podczas realizowania pracy
Pracownik zatrudniony jako murarz powinien:
Przestrzegać porządku, ładu i czystości (w miarę możliwości i posiadanych środków), tak na budowie, jak też na własnym odcinku pracy.
Dokładnie przestrzegać szczegółowych instrukcji i zasad obowiązujących na budowie.
Przestrzegać ustalonych zasad i metod piętrzenia oraz składowania materiałów budowlanych, a szczególnie sypkich.
Podczas realizowania powierzonych prac budowlanych i murarskich, używać wyłącznie narzędzi i pomocy sprawnych technicznie, nie uszkodzonych, nie zniszczonych, właściwych.
Do oświetlania stanowiska pracy używać wyłącznie lamp bezpiecznych, prawidłowo podłączonych i zamontowanych.
Wszystkie prace murarskie na wysokości wykonywać tylko na odpowiedniej, bezpiecznej drabinie lub specjalnie dla tych celów przygotowanym podeście lub rusztowaniu.
Pracując na podeście (moście podkładowym) ponad 2 metry nad poziomem terenu, zamontować deskę krawężnikową i odpowiednie poręcze.
Spowodować, aby były zachowane swobodne przejścia na pomostach.
Pracując na wyżej położonej kondygnacji zapewnić, aby bezpośrednio pod sobą nie były zatrudnione inne osoby.
Do wchodzenia na rusztowania i podesty, stosować przystosowane dla tych celów odpowiednie drabiny czy schody.
Zapewnić, aby na wszystkich kondygnacjach były ułożone schody, drabiny, deski podłogowe itp.
Zaprawę murarską przygotowywać tylko według odrębnych technologii, instrukcji i receptur.
Zaprawę murarską przygotowywać i przechowywać tylko na ziemi (nigdy na wysokości).
Przygotowaną zaprawę murarską:
Ładować do pojemników w taki sposób, aby nie rozpryskiwała się przy jej transportowaniu na wyższe kondygnacje.
Układać na murze w taki sposób, aby nie spadała na ziemię lub niższe kondygnacje.
Transportować i przechowywać tylko w odpowiednich do tego celu przystosowanych pojemnikach.
Transportować na wyższe kondygnacje tylko w ilościach nie przeciążających rusztowań.
Ustawiać w pojemnikach na odpowiednio przygotowanym miejscu na rusztowaniu, aby nie spowodować jej upadku.
W zależności od rodzaju wykonywanych budynków (metodami przemysłowymi, wielkimi blokami lub płytami) przystosowywać się do innych metod stosowanych w tego typu pracach, a co za tym idzie, przeciwstawiać się innego rodzaju zagrożeniom wypadkowym.
Unikać zagrożeń, które mogą zaistnieć przy stawianiu ścianek i to w zależności od ich rodzaju np. z cegły, z tynku na siatce, z elementów prefabrykowanych, z pustaków szklanych itp..
Wykonując prace murarskie, zawsze pamiętać o odpowiednich działaniach, zabezpieczających budowle:
Od nadmiernej utraty ciepła.
Od ewentualnych rys i pęknięć.
Od wilgoci.
Przed powstaniem korozji.
Przed nadmiernymi hałasami.
Pamiętać zawsze, że stawiane rusztowania mogą spowodować określone zagrożenia, w zależności od ich konstrukcji i budowy, stosowanego materiału i metod ich montażu. Są to:
Zagrożenia od rusztowań drewnianych nieruchomych (drabinowych, drabinowych rozstawnych, wspornikowych na wysuwnicach, drewnianych na kozłach, jednorzędowych z dłużyc, jednorzędowych z rur, dwurzędowych z rur, jednorzędowych z krawężników, dwurzędowych z krawężników.
Zagrożenia powstające przy montażu i korzystaniu z rusztowań nieruchomych stalowych z rur ( stojakowych jednorzędowych z rur, stojakowych dwurzędowych z rur, kozłowych, stojakowych typu lekkiego do drobnych prac ramowych wieżowych tzw. warszawskich, ramowych klinowych, pomostów roboczych).
Zagrożenia od rusztowań ruchomych (ruchomych drewnianych, stalowych z rur, ruchomych teleskopowych, stolików tynkarskich).
Zagrożenia powstające przy rusztowaniach wiszących i innych.
Spowodować, aby doły na wapno miały umocnione ściany oraz posiadały barierki ochronne o wysokości 1,1 m, a ustawione były w odległości 1 m.
Przygotowywać zaprawy murarskie w sposób bezpieczny, zgodnie z obowiązującymi zasadami (m. in. wapienne, cementowe, cementowo-wapienne, gipsowe, szlachetne).
W sposób bezpieczny przygotowywać podłoże do nakładania tynków (ceglane z nowej cegły, z cegły rozbiórkowej, betonowe, drewniane, z płyt wiórowo-cementowych, z belek i słupów stalowych, ze starego tynku).
Nakładając tynki zachować szczególną ostrożność, gdyż w zależności od rodzaju tynku mogą wystąpić inne rodzaje zagrożeń:
Zwykłe jednowarstwowe, dwuwarstwowe, trzywarstwowe z gładzią, trzywarstwowe doborowe).
Specjalne (nakrapiane, kamyczkowe, wypalane, boniowane).
Szlachetne (cyklinowane, kamieniarskie, nakrapiane, zmywalne, sztablatura, sgraffito).
Ciągnione (gzymsy zewnętrzne i wewnętrzne, fesety).
Transportując na wysokie kondygnacje rusztowania np. zaprawę murarską, narzędzia i pomoce, tak wykonywać ten manewr, aby nie spowodować upadku tych przedmiotów na niższe kondygnacje lub na pracowników.
Wszystkie urządzenia i maszyny transportowe, murarskie, tynkarskie lub dźwigowe obsługiwać tylko w przypadku posiadania odpowiedniego przeszkolenia i posiadanych uprawnień.
Wykonując prace murarskie w okresie zimowym, w czasie mrozów czy gołoledzi dopilnować, aby wszystkie przejścia na rusztowaniach, pomosty, kładki, schodki, stopnie itp. były na bieżąco oczyszczane ze śniegu i z lodu oraz posypywane piaskiem lub innym materiałem zabezpieczającym przed poślizgiem.
Powierzoną pracę wykonywać dokładnie, solidnie, zgodnie z otrzymanymi wytycznymi od bezpośredniego przełożonego.
Wykonywać tylko prace i zadania zlecone przez bezpośredniego zwierzchnika.
Każdy zaistniały wypadek przy pracy natychmiast zgłaszać swojemu bezpośredniemu przełożonemu.
Z chwilą zaistnienia wypadku przy pracy, pozostawić miejsce jego powstania w takim stanie, w jakim on nastąpił, aż do przybycia Zespołu Powypadkowego, poszkodowanym udzielić pierwszej pomocy.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do bezpiecznego wykonania powierzonego zadania, wysłuchać wskazówek swojego bezpośredniego przełożonego oraz dostosować się do otrzymanego instruktażu i udzielonych poleceń.
IV. Czynności zakazane murarzowi
Murarzowi zabrania się przede wszystkim:
Używania do prac murarskich narzędzi i pomocy niesprawnych technicznie, uszkodzonych, niewłaściwych, w tym szczególnie takich jak: kielnie, pace, deski z trzonkiem, packi drewniane i stalowe, pędzle murarskie, listwy tynkarskie, poziomice, cykliny stalowe, deski z nabitymi gwoździami, dłuta, odbijaki, szczeliniaki, szpicaki, wypustniki, gradziany, brzeźniaki, groszkowniki, młotki, ciosaki, karbowniki, narzędzia do wypraw "sgraffito" i inne.
Chodzić po świeżo wykonanych murach, przysklepieniach, płytach, stropach, przykryciach otworów, niestabilnych deskowaniach.
Opierać się o różnego rodzaju bariery, wychylać się poza krawędzie konstrukcji bez dodatkowego zabezpieczenia.
Wykonywania robót murarskich z drabin przystawnych.
Zrzucania materiałów, pomocy, narzędzi i innych przedmiotów z wysokości (rusztowań).
Prowadzenia robót jednocześnie na dwóch kondygnacjach w tym samym pionie.
Wykonywania takich prac, które na stanowisku murarza nie powinny być wykonywane.
Opuszczania własnego stanowiska pracy bez wiedzy i zgody swojego bezpośredniego przełożonego.
Przekraczania obowiązujących normatywów dźwigania ciężarów (materiałów, przedmiotów, wyposażenia, narzędzi i pomocy).
Ustawiania rusztowań na niewłaściwych, luźnych podkładach, jak klocki, cegły, deski, bale itp..
Nakładania zbyt dużej warstwy zaprawy lub tynku, powodującej ich opadanie, odpadanie od muru, a przez to stwarzanie zagrożeń wypadkowych.
Przeciążania rusztowań nadmierną ilością materiałów, narzędzi, pomocy.
W czasie przerw w pracy zostawiać niezabezpieczone narzędzia, materiały, pomoce murarskie, odkryte pojemniki z zaprawą murarską czy tynkarską itp.
Składowania na brzegach rusztowań czy wykopów różnego rodzaju materiałów, narzędzi czy innych pomocy murarskich.
Usuwania zabezpieczeń czy oznakowań.
Składowania i piętrzenia materiałów niezgodnie z obowiązującymi zasadami i przepisami.
Stosowania niebezpiecznych metod pracy, stwarzających zagrożenia.
Picia alkoholu podczas pracy, brania udziału w „pogawędkach” koleżeńskich, zabawach czy żartach, stwarzając określone zagrożenia dla siebie i otoczenia.
V. Czynności pracownika po zakończeniu pracy
Murarz powinien:
Odłożyć na miejsce wszystkie używane narzędzia i pomoce po ich oczyszczeniu.
Oczyścić używane ochrony osobiste i odłożyć je do szafki.
Uporządkować swoje miejsce pracy (w miarę możliwości) w taki sposób, aby pozostawione nie stworzyło żadnych zagrożeń.
Zabezpieczyć wszystkie składowane materiały (kształtowe, sypkie), aby nie utrudniały przejść i nie uległy zniszczeniu.
Zabezpieczyć niedokończone operacje murowania i tynkowania przed ich ewentualnym zniszczeniem przez warunki pogodowe lub przypadkowe działania innych pracowników.
Wykonać inne prace zabezpieczające budowę, według wytycznych i wskazówek swojego bezpośredniego przełożonego.
Nie opuszczać stanowiska roboczego przed zakończeniem pracy.
VI. Uwagi dodatkowe
Murarz powinien:
Zawsze dbać o higienę osobistą i schludny wygląd.
Szanować powierzone mienie, narzędzia i pomoce murarskie.
Na bieżąco porządkować swoje miejsce pracy.
Bezwzględnie respektować określone obowiązujące na budowie znaki zakazu, nakazu, ostrzegawcze i informacyjne.
Cały czas na bieżąco likwidować powstające na budowie zagrożenia wypadkowe.
Poddawać się badaniom lekarskim w określonych terminach.
Stosować ochrony osobiste i bezpieczne metody pracy.
Przestrzegać zasad i przepisów ujętych w niniejszej instrukcji, gdyż za ich łamanie można zostać pociągniętym do odpowiedzialności.
Wiedzieć, że w razie zaistnienia sytuacji nie wymienionych w wyżej podanej instrukcji, należy bezzwłocznie zwrócić się do swojego bezpośredniego przełożonego o wytyczne do dalszego postępowania.
W przypadku powstania pożaru należy
Ostrzec osoby znajdujące się w obrębie zagrożenia.
Wyłączyć zasilanie budynku w energię elektryczną i odciąć dopływ gazu.
Zaalarmować straż pożarną.
Powiadomić przełożonych o pożarze.
Podjąć decyzję o ewakuacji ludzi.
Przystąpić do prowadzenia akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.
Podczas akcji gaśniczej obowiązuje zasada podporządkowania się poleceniom kierującego akcją ratowniczo - gaśniczą.
W razie zaistnienia wypadku
Udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.
W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.
Powiadomić przełożonych.
W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).
Specjalista ds. BHP
.............................
6