Kryteria zdrowia psychicznego w ujęciu Hermansa

Zdrowie psychiczne w ujęciu Hermansa rozumiane jest jako „pełne funkcjonowanie”

1. Zróżnicowanie

• Obecność głównych typów doświadczeń: będących wyrazem zarówno motywu umacniania siebie (S), jak i pragnienia kontaktu i jedności z innymi (O); pozytywnych i negatywnych

• Zdolność włączania do systemu osobistych znaczeń różnych pozycji Ja

Słabe zróżnicowanie

• Organizacja autonarracji wokół jednego tematu (typu doświadczenia)

• Ograniczona zdolność do reagowania odmiennymi typami wartościowań wskutek ich pomijania lub marginalizowania

2. Integracja

• Zdolność do ustalenia powiązań między poszczególnymi częściami systemu wartościowań

• Zdolność do wydobycia i nazwania „myśli przewodniej” opowieści o własnym życiu

Osłabienie integracji

• Niedostrzeganie związków między wartościowaniami dotyczącymi różnych perspektyw temporalnych lub różnych osób

• Niespójność (fragmentacja) historii osobistej

3. Giętkość

• Zdolność do elastycznego przechodzenia między motywem S i O a także między różnymi pozycjami Ja

• Adekwatne reagowanie na sytuacje różnego rodzaju

• Zdolność do kreowania nowych doświadczeń w odpowiedzi na wyzwania i zadania, jakie niesie życie (zdolność wytwarzania historii na różne tematy). Giętkość, rozumianą jako uznaje Hermans za najistotniejsze kryterium zdrowia

Sztywność oznacza trwanie przy jednym typie doświadczenia czy jednej pozycji Ja bez względu na charakter aktualnej sytuacji

4. Dobre samopoczucie (P>N) jest istotnym, lecz nie najważniejszym aspektem zdrowia psychicznego. „Rozwojowi w pozytywnym kierunku mogą sprzyjać także negatywne doświadczenia” (Hermans, Hermans-Jansen, 2000, s. 147).

---