Wychowanie moralne -proces wychowania i rozwijania w jednostce cech ułatwiających jej współżycie z innymi osobami, postawy mające na celu dobro innych ludzi i ogólny pożytek, aktywne doskonalenie siebie przez prace na rzecz społeczeństwa.

Kolberg

1.Przed konwencjonalny (wiek przedszkolny i młodszy wiek szkolny). Wyróżnia się tu: stadium „kary i posłuszeństwa” oraz :relatywizm instrumentalny”.

2. Konwencjonalny-13-16 rok życia. Wyróżnia się tu:stadium „dobry chłopiec/dziewczyna”, stadium „prawo i porządek”.

3. Postkonwencjonalny-po 16 roku życia do 20 roku życia. Wyróżnia się tu: stadium „umowy społecznej i legalizmu” stadium „uniwersalnych zasad sumienia”

Sergiusz Hessen

Pierwszy etap- anomia moralna - odbywa się w pierwszych 12 miesiącach życia dziecka. Nie ma świadomości i motywacji moralnej, zaspokaja wyłącznie własne potrzeby, dlatego jego zachowanie jest akceptowane i rozumiane przez ogół.

Drugi etap - heteronomia - trwa od 1 do 9 roku życia. dziecko nie pojmuje postępowania innych ludzi. Działa tak, by nie zostać ukaranym. Druga część heteronomii, konformizm (od 5 do 9 roku życia) to okres zabiegania o uznanie otoczenia. Chce, by je podziwiać, zaczyna być świadome tego, że jego postępowanie bywa niezgodne z obowiązującymi normami, podejmuje się oceny zachowania innych ludzi.

Trzeci etap - autonomii moralnej ( od 13 do 17 roku życia). Wtedy to właśnie człowiek nabywa ostateczną zdolność rozumienia i przestrzegania zasad moralnych oraz osiąga dojrzałość społeczno-moralną. Odczuwa wewnętrzną potrzebę postępowania według przyjętych norm, uznając je za własne. Pojawiają się wyrzuty sumienia spowodowane nieprzestrzeganiem tych norm oraz wewnętrzny przymus poniesienia zasłużonej kary.

Wychowanie estetyczne- zw. tez „wychowanie przez sztukę” dąży do rozwijania wrażliwości na wartości estetyczne tkwiące w sztuce i naturze.

Funkcje sztuki:

Poznawcza- źródło wiedzy o świecie

Kształcąca-rozwijanie wyobraźni

Ludyczna-rozrywka

Katartyczna-oczyszczenie

Terapeutyczna-

Kompensacyjna-tłumaczy uzupełnia braki

Moralna-dobro i zło

Estetyczna-gust smak

Społeczna-łączy ludzi wzmacnia więzi

Afirmatywna -podkreśla wyraża możliwości człowieka

Wychowanie patriotyczne- mające na celu jak najlepsze przygotowanie wychowanków do służby własnemu narodowi i krajowi; polega na kształtowaniu powiązań i miłości do kraju ojczystego jego przyszłości i teraźniejszości, uświadomienie wychowankom ich obowiązków wobec własnego kraju.

Wychowanie umysłowe- wychowanie intelektualne, motywowanie do nauki i zaszczepienie potrzeb rozwijania własnego umysłu. opiera się na oddziaływaniu na stronę poznawczą emocjonalną i aktywność praktyczna.

Wychowanie fizyczne-podnoszenie sprawności fizycznej, stymulacja rozwoju fizycznego i dbałością o nią.

Wychowanie ekologiczne (edukacja środowiskowa) - koncepcja kształcenia i wychowywania społeczeństwa w duchu poszanowania środowiska przyrodniczego zgodnie z hasłem myśleć globalnie - działać lokalnie.

Wychowanie zdrowotne to wychowanie, które ma prowadzić do kształtowanie pozytywnych postaw do własnego zdrowia i pozytywnych postaw co do zdrowia innych ludzi. Chodzi tu o ukształtowanie postaw pro zdrowotnych.

Wychowanie seksualne-wychowanie do życia w rodzinie i małżeństwie.

---