Analiza finansowa przedsiębiorstwa
Wskaźniki analizy finansowej.
Wskaźnikowa analiza kondycji finansowej przedsiębiorstwa stanowi rozwinięcie wstępnej analizy podstawowych dokumentów finansowych i oparta jest na badaniach wzajemnych relacji zachodzących pomiędzy poszczególnymi elementami bilansu oraz rachunku zysków i strat.
Klasyfikacja wskaźników służących do analizy sytuacji finansowej firmy:
wskaźniki płynności,
wskaźniki zadłużenia (zarządzania długiem),
wskaźniki efektywności (obrotowości),
wskaźniki rentowności (zyskowności),
WSKAŹNIKI PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ
Płynność finansowa przedsiębiorstwa jest to zdolność do utrzymania ciągłości w pokrywaniu wydatków, czyli terminowego regulowania bieżących zobowiązań. Najczęściej spotykanymi wskaźnikami służącymi do oceny płynności są:
wskaźnik bieżącej płynności,
wskaźnik szybki zwany także kwaśnym testem lub wskaźnikiem podwyższonej płynności.
Wskaźnik bieżącej płynności.
Aktywa bieżące
Pasywa bieżące
Gdzie:
Aktywa bieżące = gotówka + należności + zapasy + środki na rachunkach bankowych.
Pasywa bieżące = zobowiązania + bieżąca część kredytu (średnio- i długoterminowego).
Przez aktywa bieżące, zwane także obrotowymi, rozumie się wszystkie te aktywa firmy, które mogą być zamienione na gotówkę - albo w ciągu roku obrachunkowego, albo w ciągu jednego cyklu produkcyjnego.
Pasywa bieżące są rozumiane z kolei jako zobowiązania krótkoterminowe, na które składają bieżące zobowiązania wobec dostawców, budżetu, pracowników oraz banków z tytułu zaciągniętych kredytów (krótko-, średnio- i długoterminowych, z tym, że dla tych dwóch ostatnich kredytów wyliczamy tylko ich bieżącą ratę przypadającą do spłaty).
Tak więc wskaźnik bieżącej płynności informuje o możliwości (zdolności) do wywiązywania się z bieżących zobowiązań. Wskazuje on ile razy bieżące aktywa przewyższają bieżące zobowiązania. Dla kredytodawców wysoki poziom tego wskaźnika stanowi margines bezpieczeństwa wypłacalności firmy. Wartość tego wskaźnika powinna być wyższa od 1, a za optymalną uważa się wartość równą 2.
Bardzo wysoka wartość tego wskaźnika świadczy o stosunkowo dużych zapasach zgromadzonych w firmie, lub może oznaczać przeterminowane należności czy ich nieefektywne windykowanie.
Niska wartość lub tendencja spadkowa oznaczać będzie utratę bądź możliwość wystąpienia trudności w zakresie wypłacalności.
Wskaźnik szybki.
Aktywa bieżące - zapasy - rozliczenia międzyokresowe czynne
Pasywa bieżące
Wskaźnik szybki informuje ile razy najbardziej płynne aktywa firmy przewyższają bieżące zobowiązania. Wskaźnik szybki nie powinien być niższy niż 1. Za korzystną uważa się taką sytuację finansową firmy, w której wskaźnik nie różni się zbytnio od wskaźnika szybkiego.
Z kolei sytuacja, w której wartości wskaźnika szybkiego są niskie, a wskaźnik bieżącej płynności przyjmuje wartości wysokie oznaczać będzie, iż firma zgromadziła wysokie zapasy, ale może to także wynikać z jej świadomej polityki obrony przed inflacją. Wysokie wartości wskaźnika szybkiego wynikają natomiast ze zbyt wysokiego gromadzenia środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub występowania wysokich stanów należności.
WSKAŹNIKI ZADŁUŻENIA
Dług ogółem
Aktywa ogółem
Informuje: jak duża część aktywów pochodzi z kapitału obcego. Im mniejszy jest udział długu w całości aktywów, tym bardziej bezpieczna sytuacja dla kredytodawców, mają większe zabezpieczenie przed stratą na wypadek likwidacji firmy.
Im wskaźnik zadłużenia wyższy, tym większe ryzyko działalności przenosi się na kredytodawców, którzy mogą stracić zaufanie do firmy. Wskaźnik ten powinien należeć do przedziału 0,57-0,67. Uważa się, że firma nie ma zachwianej równowagi pomiędzy kapitałem obcym a własnym.
WSKAŹNIKI EFEKTYWNOŚCI
Całkowite koszty produkcji
Roczna sprzedaż netto
Gdzie:
Koszty całkowite = koszty produkcji sprzedanej + koszty sprzedaży + koszty administracyjne.
Wskaźnik ten informuje o efektywnym gospodarowaniu kosztami w firmie jej zdolności do kontroli kosztów produkcji. Jego wysokość zależy od rodzaju działalności firmy.
1,32 - rok bieżący
2,37 - rok poprzedni
1,12 - średnia wartość dla całej branży
Z przedstawionych powyżej wskaźników można wysnuć wniosek, iż sytuacja firmy w zakresie zadłużenia w roku bieżącym uległa poprawie w stosunku do roku poprzedniego, ale głównie e zakresie realizacji zadłużenia do kapitału własnego, odbiega od wartości średniej dla całej branży.
WSKAŹNIKI RENTOWNOŚCI
Wskaźnik rentowności sprzedaży netto:
Zysk po opodatkowaniu (netto)
Sprzedaż netto
Wskaźnik ten informuje o udziale zysku netto w wartości sprzedaży, czyli oznacza jaki procent zysku przynosi dana wartość sprzedaży, albo inaczej jaka wielkość zysku przypada na jednostkę wartości sprzedaży. Niższa wartość tego wskaźnika oznacza iż firma musi zrealizować większą wartość sprzedaży, aby osiągnąć zamierzoną kwotę zysku, a wiec efektywność sprzedaży będzie niska. Wzrost natomiast tego wskaźnika znaczyć będzie generowanie dodatkowego zysku z każdej następnej jednostki sprzedaży.
Wskaźnik rentowności sprzedaży brutto:
Zysk brutto
Sprzedaż netto
Wskaźnik rentowności sprzedaży brutto oznacza, jaka wartość została wytworzona czyli ile może pozostać z każdej złotówki uzyskanej ze sprzedaży towarów lub usług.
Wskaźnik rentowności aktywów:
Zysk netto
Aktywa ogółem
Wskaźnik ten, zwany również wskaźnikiem zyskowności aktywów lub rentowności majątku, określa ogólną zdolność aktywów do generowania zysku. Można go określić jako stopę zwrotu aktywów.
Wskaźnik rentowności kapitału własnego:
Zysk netto
Kapitał własny
Wskaźnik ten, określany również mianem wskaźnika zyskowności kapitału bądź stopą zwrotu, interesuje właścicieli firm (akcjonariuszy). Informuje jaką stopę zysku przynosi zaangażowanie kapitału w daną firmę.
wskaźnik zadłużenia długoterminowego