I semestr kierunku: Technik BHP
Staliwo:
To stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami, zawierający do 2% węgla.
Jest trzymywane w procesach stalowniczych w stanie ciekłym.
Niepoddane obróbce plastycznej.
Zastosowanie staliwa:
Staliwo stosuje się do odlewania niektórych części maszyn i urządzeń, np.:
Staliwa niskowęglowe (0,10-0,25% C) - na części przenoszące niewielkie obciążenia:
korpusy silników elektrycznych,
części kolejowe i samochodowe np. zderzaki, stery, kotwice.
Staliwa średniowęglowe (0,2-0,4% C) - na części bardziej obciążone, np.:
koła bose, łańcuchowe, zębate,
podstawy maszyn, korpusy pras i młotów.
Staliwa wysokowęglowe (0,4-0,6% C) - na części maszyn bardzo silnie obciążonych i narażonych na ścieranie np. :
koła zębate napędów walcowniczych.
Właściwości staliwa:
W porównaniu do stali o takim samym składzie po obróbce plastycznej - właściwości mechaniczne staliwa są nieco niższe. Jest to efektem gruboziarnistości i pustek międzykrystalicznych, które są charakterystyczne dla odlewów.
W porównaniu do żeliwa - staliwo ma znacznie lepsze właściwości mechaniczne, w szczególności - jest plastycznie obrabialne, a odmiany o zawartości węgla poniżej 0,25% są również dobrze spawalne.
Rodzaje staliwa:
Ze względu na skład chemiczny rozróżniamy:
staliwa węglowe - zawierające tylko składniki zwykłe i zanieczyszczenia z przerobu hutniczego,
staliwa stopowe - zawierające dodatkowo wprowadzone celowo domieszki stopowe.
Ze względu na własności fizyczne wyróżniamy
staliwa węglowe: zwykłej jakości, wyższej jakości, najwyższej jakości.
staliwa stopowe - manganowe, chromowe, żaroodporne, odporne na korozję i inne.
BIBLIOGRAFIA
Okoniewski Cz.: Technologia maszyn. Warszawa 1995.
waldi.siemce.pl/Uczelnia/Materialoznastwo/mat4.doc
http://pl.wikipedia.org/wiki/Staliwo