MONOPOL I KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA
1. Jakie są właściwości czystego monopolu?
Właściwości czystego monopolu:
1) na rynku znajduje się tylko jeden nabywca lub sprzedawca;
2) monopolista nie ma żadnych preferencji (monopol niedyskryminujący);
3) rynek jest w pełni przejrzysty;
4) nie istnieje konkurencja.
2. Czy w warunkach monopolu istnieje konkurencja?
Nie. Może to być spowodowane wyłącznością na surowce, posiadaniem patentu na dany produkt, wyłącznością na sprzedaż, dużą skalą produkcji, polityką państwa itp.
3. Co to znaczy, że czysty monopol jest niedyskryminujący?
Niedyskryminacja polega na tym, że monopolista nie ma żadnych preferencji dotyczących drugiej strony rynku.
4. Co oznacza doskonała przejrzystość rynku w warunkach monopolu?
Przejrzystość oznacza w tym przypadku, że monopolista zna popyt (podaż) interesującego go dobra, a uczestnicy z drugiej strony rynku mają pełną informację o cenach.
5. Czy w warunkach monopolu występuje zawsze homogeniczność produktu?
Homogeniczność produktu wynika z faktu, że albo jest on jedyny na rynku, albo nie ma bliskich substytutów.
6. Jakie są przyczyny monopolizacji rynku? (patrz: 2)
7. Dlaczego w niektórych sytuacjach monopolizacja rynku została prawnie ograniczona, natomiast w innych sytuacjach jest nie tylko dopuszczalna, ale nawet chroniona przez prawo?
Państwo często tworzy monopole w celach fiskalnych (monopole państwowe) lub (tak było w gospodarce centralnie planowanej) kiedy zależy jej na kontroli branży.
8. Porównaj rynek konkurencji doskonałej i rynek zmonopolizowany.
Cechy popytu |
Konkurencja doskonała |
Monopol |
Elastyczność cenowa popytu |
nieskończona dodatnia i ujemna (doskonała) |
nieskończona dodatnia |
Elastyczność mieszana popytu |
nieskończona dodatnia i ujemna |
0 |
Pojemność rynku dla producenta |
nieskończona |
ograniczona popytem |
9. Uzasadnij, dlaczego w warunkach monopolu przychód marginalny jest mniejszy od ceny?
W warunkach monopolu przychód marginalny jest mniejszy od ceny, bo monopolista, chcąc ulokować na rynku dodatkową produkcję, musi obniżyć cenę, gdyż napotyka barierę popytu.
10. Uzasadnij warunek krótkookresowej równowagi firmy monopolistycznej.
Monopolista musi osiągnąć punkt równowagi, w którym osiąga max (TR - TC). TP jest maksymalne, gdy TP = 0. A to jest spełnione, gdy MR - MC = O. Wtedy warunek krótkookresowej równowagi wygląda tak: MR = MC.
11. Dlaczego nie istnieje funkcja podaży firmy monopolistycznej?
Dzieje się tak, gdyż ilość wyznaczana jest z warunku MC = MR, a MR zmienia się w zależności od cenowej elastyczności popytu.