24. Racjonalna gospodarka odpadami stałymi
Obecnie przywiązuje się dużą wagę do planowania gosp. odpadami na szczeblach regionalnym i krajowym. Na szczeblu regionalnym decyzję o gosp. odpadami podejmują jednostki administracji samorządowej, po uprzednim zebraniu danych dotyczących charakterystyki ilościowo-jakościowej odpadów oraz prognozie dotyczącej rozwoju danego regionu. Takie regulacje powinny być ukierunkowane na następujące cele:
- zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów,
- wdrożenie recyclingu surowców wtórnych,
- tworzenie higienicznych warunków na terenie objętym planem gosp. odpadami,
- ochronę zdrowia mieszkańców,
- poprawę standardu życia,
- ochronę środowiska
Racjonalna gosp. odpadami stałymi powinna opierać się na dobrze opracowanym systemie gospodarki odpadami komunalnymi SGOK, który powinien zawierać następujące elementy:
Recycling - bardzo ważnym elementem jest selektywne gromadzenie odpadów u źródła ich powstawania na co musi się składać także zaangażowanie mieszkańców, można w ten sposób zmniejszyć szkody dla środowiska oraz ograniczyć ogólną masę odpadów o około 40%. Głownie odzyskiwany jest złom, ferromagnetyki, metale kolorowe, makulatura, szkło.
Składowisko - powinno być zlokalizowane na terenach gdzie nie będzie stanowić zagrożenia dla wód powierzchniowych jak i podziemnych. Budowa składowiska powinna obejmować uszczelnienie dna, ujmowanie i oczyszczanie ścieków, ujmowanie i unieszkodliwianie odpadów oraz systematyczne monitorowanie. Ponad to odpady powinny być kontrolowane pod względem jakości i ilości, nie powinny być mieszane ze sobą odpady, które mogą wchodzić w reakcję, należy zagęszczać odpady kompaktorami. Należy także pamiętać o rekultywacji terenów po zamknięciu składowiska.
Kompostowanie - kompost z odpadów może być wykorzystywany do wzbogacania nawozowego zieleni miejskiej, nieużytków, na warstwy izolacyjne pośrednie. Kompostowanie może być traktowane jako sposób zmniejszenia ilości odpadów organicznych oraz zmniejszenia lub likwidacji ich reaktywności biologicznej.
Termiczna utylizacja odpadów - niektórych odpadów nie da się wykorzystać ponownie ani zagospodarować w żaden inny sposób. Obróbka termiczna powoduje zmniejszenie obj. Odpadów o około 90% i masy 70%, a także odzysk energii. Jest coraz bardziej popularne w krajach rozwiniętych.