Psychologia rodziny 2011-12-13

Bliskość, wyłączność, współodczuwanie, empatia, zdolność działania na rzecz drugiej osoby. Zdaniem Braun Gałkowskiej do tych elementów dojrzałości odwołują się słowa przysięgi małżeńskiej, które obejmują zapewnienie, że „ślubuję Ci…”

Że Cię nie opuszczę- bliskość, pragnienie typowe dla małych dzieci. W momencie zawarcia związku, wyraża się w przyrzeczeniu bycia z małżonkiem przez całe życie. Małżonkowie przysięgają sobie, że tak będą planować życie, kształtować i realizować takie cele, które nie będą wymagały długiego rozstania. Wierność- wyłączność- w rozumieniu węższym jako wierność seksualna- brak innych partnerów seksualnych. Rozumiane szerzej przyrzeczenie lojalności wobec drugiej osoby w różnych sytuacjach życiowych . Uczciwość- odwołuje się do empatii, umiejętności współdziałania. Małżonkowie przyrzekają sobie uczciwość małżeńską, co wyraża się w obdarzaniu się wzajemnym zaufaniem, oraz dążeniu do zrozumienia drugiej osoby. Małżonkowie przysięgają, że będą dokładać wszelkich starań, by zrozumieć partnera, oraz aby ułatwić partnerowi zrozumienie własnego punktu widzenia, postaw, zachowań. Małżonkowie zobowiązują się do rozwiązywania konfliktów i problemów. Miłość małżeńska- zasadniczym elementem jest obdarzanie drugiej osoby, działanie na rzecz jej dobra. Oznacza to, że dojrzała miłość nie tylko pragnie bliskość, obecności, współprzeżywania, nie tylko dąży do wzajemnego zrozumienia, ale również obdarzanie drugiej osoby i działanie na rzecz jej dobra. Życie seksualne jest znakiem miłości małżeńskiej (każda interakcja między ludźmi wyraża się poprzez ciało i w odniesieniu do różnych sytuacji w danej kulturze, wypracowane są stosowne znaki) i powinno zawierać wszystkie elementy dojrzałej miłości: bliskość, wyłączność, współodczuwanie, obdarzanie i działanie na rzecz dobra drugiej osoby. Tylko takie współżycie jest znakiem miłości małżeńskiej. Jeśli życie seksualne jest podejmowane przez osoby niedojrzałe, to oznacza nadużycie znaku- nie wyraża relacji, która łączy dwoje ludzi. Miłość to coś więcej niż życie seksualne.

Faza narzeczeńska to okres, w którym ludzie poznają się i decydują się na małżeństwo.

Zaburzenia w fazie małżeńskiej:

1. Narzeczeni mimo, iż znajomość trwa odpowiednio długo, nie są w stanie zawrzeć związku, bo nie mogą odseparować się od swoich rodzin pochodzenia- są tak silnie z nimi związani.

2. Osoba czuje się bardzo związana ze swoją rodziną pochodzenia, czuję się wręcz od niej uzależniona, pragnie się odseparować i ma nadzieję, że małżeństwo ułatwi jej odseparowanie się od rodziny pochodzenia. A małżeństwo powinno być zakończeniem procesu odseparowania od rodziny, nie początkiem tego procesu

Kiedy proces indywidualizacji/ separacji następuje? Człowiek staje się niezależny emocjonalnie od rodziny. Separacja jest zakończona dopiero wtedy gdy osoby są w stanie nawiązać inny rodzaj relacji- jako partnerzy.

R

Dz

R Dz

*3 przypadek- gdy rodzice są chorzy

Dz

R

3. Ktoś może wstępować w związek małżeński, ale tylko po to aby uciec od trudnej sytuacji panującej w rodzinie pochodzenia. Można powiedzieć, że celem małżeństwa jest opuszczenie z różnych względów rodziny pochodzenia. Jeżeli małżonkowie nie wypracują jakiegoś celu, relacji grozi pustka.

4. Ktoś może wstępować w związek małżeński oczekując w tym związku raczej opieki rodzicielskiej, niż relacji partnerskiej. Osoby, które nie doświadczyły tej opieki w swojej rodzinie pochodzenia. Partner będzie pełnił rolę rodzica opiekuńczego, co będzie

Dojrzałe wyznanie miłości- potrzebuję Cię bo Cię kocham. Niedojrzałe kocham Cię, bo Cię potrzebuję.

1/2 + 1/2= 1

1/2 * 1/2 = 1/4

System to coś więcej niż suma tworzących go elementów. System nabiera nowych właściwości, nie z powodu sumowania wartości osób, tylko dlatego, że te osoby wchodzą w interakcje. Aby w wyniku interakcji uzyskać całość to muszą się spotkać osoby, które są niezależnymi jednostkami

1*1=1

Prawdziwą intymność tworzą tylko osoby, które tworzą całość bo są w stanie wejść w interakcje z drugą osobą, bo ją kochają. Nie rozstają się bo to jest ich wolny wybór.

Faza małżeńska bez dzieci.

Ta faza w cyklu życia rodziny ma ogromne znaczenie ponieważ w tej fazie małżonkowie odseparowują się od rodziny pochodzenia, co znaczy, że małżonkowie muszą odnaleźć swoje terytorium i muszą ustanowić, wypracować granice między ich rodziną, a rodzinami pochodzenia. Tę fazę, w cyklu życia rodzina rozpoczyna zazwyczaj ceremonia ślubna. Ceremonia ślubna ma również znaczenie psychologiczne- stanowi widomy znak dla młodych małżonków, ich rodzin, oraz wszystkich znajomych, że zakończył się jakiś etap w ich życiu i zaczyna się nowy. Ważnym zadaniem w tym okresie jest odnalezienie własnego terytorium. Młodzi małżonkowie muszą wypracować własne terytorium, na którym będą czuli się niezależnie od rodziny pochodzenie. Przy czym nie jest korzystne zerwanie wszystkich kontaktów, po to żeby być niezależnym. Niekorzystna jest jednak również zbyt duża niezależność emocjonalna.

1. W tej fazie małżonkowie muszą wypracować taką granice, z własną rodziną pochodzenia, aby zapewniała młodej parze autonomie, ale jednocześnie umożliwiałaby porozumiewanie się między pokoleniami. Świadczenie pomocy pomiędzy pokoleniami . Czasem rodziny pochodzenia świadczą pomoc młodym małżonkom, ale w pakiecie jest często niewyrażone porozumienie, w związku ze świadczeniem pomocy, strona pomagająca, zyskuje prawo do ingerencji w życie młodych ludzi. Osoby korzystające z pomocy mogą uzależniać się od stanowiska darczyńców.

2. Małżonkowie muszą wypracować nowe reguły funkcjonowania. Najlepiej dostosowane do ich aktualnej sytuacji. Każdy z małżonków wnosi do związku różne zachowania, reguły funkcjonowania, różne przyzwyczajenia, które były wypracowane w ich rodzinach pochodzenia. Czyli małżonkowie są rzeczywiście ludźmi z różnych „planet”, ponieważ w ich rodzinach obowiązywały inne wzory relacji i funkcjonowania, a oni muszą teraz znaleźć w tym aspekcie porozumienie. Trudno powiedzieć, który z wzorców był lepszy. Np. małżeństwo utworzone przez osoby, w której były inaczej wyrażane potrzeby bliskości.

3. Wypracowanie umiejętności szczerej i otwartej komunikacji, umiejętności negocjowania i dyskutowania. Małżonkowie muszą nauczyć się mówienia o sprawach przykrych, wyrażania własnych potrzeb, oraz muszą uczyć się umiejętności egzekwowania ich.

4. Małżonkowie muszą nauczyć się współżycia seksualnego. Muszą nauczyć się porozumienia w aspekcie życia seksualnego.

Kolejna faza rozpoczyna się wraz z narodzeniem dziecka.

Faza małżeńska z dziećmi.

Jeśli fazy bycia w diadzie nie było mogą nastąpić trudności gdy małżonkowie wchodzą w fazę pustego gniazda. Małżonkowie znajdują się znowu w diadzie. Istotne jest czy narodziny dziecka miały wpływ na podjęcie decyzji o zawarciu związku małżeńskiego. To może mieć konsekwencje dla dziecka. Dziecko może być obwiniane za trudności i niepowodzenia w związku małżeńskim. W momencie narodzenia dziecka małżonkowie tworzą triadę

M Z

M Ż

Dz

W triadzie ważne jest aby każdy z małżonków miał dostęp do dziecka, miało relacje z dzieckiem. Ważne jest również aby zachowana została integralność pary małżeńskiej. Na początku to matka całą energię na relacje z dzieckiem. W takiej sytuacji mąż może wziąć dodatkowy etat. Nie jest to dobre. Żona doświadcza szybko uczucia uwięzienia w świecie dziecka, pieluch, butelek i innych czynności z tym związanych i potrzebuje pomocy, a kiedy próbuje się zwrócić o pomoc do męża, on czuje się bezradny, albo nie ma czasu na obowiązki domowe. Ważne jest też dbanie o jakość relacji małżeńskiej. W momencie kiedy rodzi się dziecko poszukuje się podobieństwa fizycznego i może ono kształtować wymagania dorosłych opiekunów względem dziecka- może mieć znaczenie pozytywne gdy młody potomek ma długie palce jak dziadek- pianista. Jeśli jednak nie będzie miało słuchu muzycznego, dziecko może mieć poczucie zawiedzenia własnych rodziców. Ważna jest też płeć. Ważna jest akceptacji płci przez rodziców.

---