Klasyfikacja związków nieorganicznych.

1. Podział związków nieorganicznych.

I. Tlenki

wzór ogólny

E - symbol pierwiastka a - wartościowość pierwiastka x - najmniejszy wspólny dzielnik liczby 2 i a

1. otrzymywanie:

- reakcja syntezy pierwiastka z tlenem

- reakcja rozkładu niektórych wodorotlenków

- reakcja rozkładu niektórych soli

2. podział tlenków ze względu na zachowanie wobec wody

	Tlenki
Tlenki metali reagujące z wodą np. Na2O , MgO Z nich powstają wodorotlenki.	Tlenki metali i niemetali nie reagujące z wodą np. CuO, CO, Al2O3	Tlenki niemetali reagujące z wodą np. CO2, SO2, NO2 Powstają z nich kwasy.

3. podział tlenków ze względu na charakter chemiczny:

- zasadowe - tlenki metali, które reagując z kwasami dając sole np. Na2O, MgO, BaO

- kwasowe - tlenki niemetali lub metali bloku d, które reagują z zasadami tworząc sole np.: CO2, SO2, SO3

- obojętne - tlenki niemetali , które nie reagują ani z kwasami ani z zasadami np.: CO, NO, N2O

- amfoteryczne - tlenki metali lub niemetali, które reagują z kwasami i z zasadami dając sole np.: ZnO, Al2O3, MnO, MnO2

4. układ tlenków w układzie okresowym pierwiastków:

- w okresie - od typowo zasadowych w grupie 1 i 2 , przez amfoteryczne w grupie 13 aż do typowo kwasowych w grupie 17.

- w grupie - ze wzrostem liczb atomowych pierwiastków rośnie charakter zasadowy tlenków ( rośnie reaktywność tlenków zasadowych a maleje kwasowych)

5. nadtlenki - w nadtlenkach występują tzw. mostek tlenowy, w którym atomy tlenu są połączone, układ ten jest bardzo nietrwały, rozkłada się z wydzielaniem tlenu atomowego. Są stosowane jako silne utleniacze.

II. Wodorotlenki

wzór ogólny
	M - kation metalu n - wartościowość metalu

1. otrzymywanie:

- reakcja metalu aktywnego chemicznie z wodą

- reakcja tlenku litowca lub berylowca z wodą

- trudno rozpuszczalne wodorotlenki wytrąca się w reakcji soli metalu z innym wodorotlenkiem

2. podział wodorotlenków

- wodorotlenki zasadowe, które reagując z kwasami dając sole np.: Ca(OH)2, NaOH

- wodorotlenki amfoteryczne, które reagują z kwasami lub zasadami dając sole np.: Zn(OH)2, Al.(OH)3

3. właściwości wodorotlenków w układzie okresowym:

- w grupie moc wodorotlenków rośnie

- w okresie moc wodorotlenków maleje

III. Kwasy

wzór ogólny
	m - wartościowość reszty kwasowej

1. podział:

- kwasy tlenowe - ich reszty kwasowe zawierają atom tlenu

- kwasy beztlenowe - ich reszty kwasowe nie zawierają tlenu

2. otrzymywanie

• kwasy tlenowe powstają w reakcjach:

- niektórych tlenków niemetali z wodą

- mocnego kwasu z solą kwasu słabego

• kwasy beztlenowe powstają przez rozpuszczenie w wodzie gazowych wodorków niemetali z grupy tlenowców i fluorowców.

3. właściwości kwasów w układzie okresowym

• kwasy beztlenowe:

- w grupie maleje ze wzrostem elektroujemności

- w okresie rośnie ze wzrostem elektroujemności

• kwasy tlenowe ( rożnie ze wzrostem liczby atomów tlenu w cząsteczce)

IV. Sole

wzór ogólny

1. podział:

• sole obojętne:

- sole proste np. NaCl, K2CO3

- sole podwójne np. : MgAl2(SO4)3

- sole uwodnione np.: CaSO₄ x 2H₂O , CuSO₄ x 5H₂O

• hydroksysole np.: CaOHCl , Al(OH)2Cl ( za mało kwasu)

• wodorosole np.: NaH₂PO₄ (diwodorofosforan(V) sodu), KHC₄H₄O₆ (wodorowinian potasu), NaHSO₃ (wodorosiarczan(IV) sodu)

V Inne związki:

a) wodorki

	dla wodorków grup 16 i 17
	dla wodorków grup od 1 do 15

b) węgliki - związki węgla z metalami lub niemetalami o elektroujemności mniejszej niż elektroujemność węgla

c) azotki - są to połączenia metali i niemetali np.: Li3N, C3N4 ; są to jedne z najtwardszych substancji o twardości większej od diamentu

Związki kompleksowe - związki koordynacyjne, połączenia zawierające jon kompleksowy złożony z atomu (jonu) centralnego i otaczających go atomów, jonów lub cząsteczek zwanych ligandami lub podstawnikami; wiązanie między jonem centralnym a ligandem ma charakter koordynacyjny przy czym ligand jest dostawcą pary elektronów.

Związki kompleksowe:

1. proste - ligand tworzy tylko jedno wiązanie z atomem centralnym np. Na[Al.(OH)4]

2. złożone (helaty) ligand dostarcza dwóch lub więcej par elektronów tworząc pierścienie

3

---