Monique Claviaturke

Komputerowe wspomaganie zarządzania

Tłum. Grzegorz Brzęczyszczykiewicz

Informacje o tłumaczu:

Grzegorz Brzęczyszczykiewicz, zamieszkały we Wrocławiu przy ul. Smoluchowskiego 25, tel. 20-33-87. Pracownik Biura Tłumaczeń Niefachowych "Słowo na wiatr".

--> Informacje o autorce:

Dr Monique Claviaturke jest wykładowcą pecetologii na uniwersytecie w Pernambuco. Jej liczne prace z dziedziny dyskoformatogenezy, teorii bitu i komputerologii stosowanej zyskały wiele uznania i są publikowane we wszystkich liczących się czasopismach na całym świecie. Niniejszy artykuł został zaczerpnięty z magazynu "PC Business" nr 4/1992 .[Author:u]

1. Wstęp

Komputery od swoich najwcześniejszych lat były wykorzystywane w przedsiębiorstwach. Początkowo służyły tylko do śledzenia transakcji finansowych, prowadzenia księgowości, wspomagania gospodarki zasobami (obsługa magazynów). Ostatnia dekada przyniosła znaczny rozwój w dziedzinie systemów informatycznych. Z jednej strony ze względu na olbrzymie obniżenie kosztów sprzętu i oprogramowania, możliwe stało się wprowadzenie komputerów do coraz to mniejszych jednostek gospodarczych. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych na komputeryzację pozwolić mogły sobie tylko największe firmy dysponujące dużymi środkami finansowymi. Obecnie nawet niewielkie firmy zatrudniające tylko po parę osób nie wyobrażają sobie pracy bez komputerów. Wraz z wprowadzeniem na początku lat osiemdziesiątych mikrokomputerów, których cena z roku na rok staje się relatywnie coraz niższa, ilość komputerów wykorzystywanych przez przedsiębiorstwa gwałtownie wzrosła. Pociągnęło to za sobą olbrzymi rozwój firm opracowujących oprogramowanie. Pojawiały się nowe narzędzia, umożliwiające nie tylko "mechaniczną" obróbkę danych, ale także, dzięki rozwojowi działu informatyki zajmującego się problemami Sztucznej Inteligencji, bardziej "inteligentne" wykorzystanie informacji (systemy doradcze - Expert Systems). Obecnie wiele firm nie wyobraża sobie swojej przyszłej działalności bez użycia komputerów. Szczególnie kadry kierownicze, które codziennie stykają się z olbrzymim natłokiem informacji odczuwają coraz większą potrzebę efektywnego jej przetwarzania i wykożystywania przy planowaniu nowych przedsięwzięć, opracowywaniu wyników finansowych, analizowaniu nowych

możliwości.

2. Typy systemów informatycznych

Zanim przystąpimy do omawiania systemów informatycznych warto przyjrzeć się środowisku. Rysunek 1 pokazuje nam zewnętrzne elementy wpływające na działanie systemów informatycznych oraz podstawowe opreracje wykonywane przez nie.

Jak widać, systemy opierają się nie tylko na danych pochodzących z samej organizacji, wiele czynników wpływa do naszych systemów z zewnątrz. Mogą to być informacje o konkurentach, klientach, dostawcach. Jednakże największym źródłem są wewnętrzne piony organizacji. Dane powstające w jednym z działów mogą być konieczne do działania innego. Najprostrzym przykładem może być wpółdziałanie pionu sprzedaży z pionem księgowości, każda transakcja sprzedaży musi zostać uwzględniona w dokumentacji księgowości. Poza przepływem poziomym informacji, w organizacji powinien istnieć także przepływ pionowy związany z hierarchią zarządzania. Rysunek 2 przedstawia pionową strukturę organizacji z zaznaczonymi na niej typami systemów informatycznych.

2.1 Systemy TPS

TPS (Transaction Processing Systems) obejmuje wprowadzanie i wyprowadzanie danych na najniższym poziomie. Np. wpisywanie danych magazynowanych, towarów do sprzedaży, przeprowadzonych transakcji.

2.2 Systemy OAS

OAS (Office Automation Systems) to grupa programów służący przyśpieszeniu działania prac biurowych. Najczęściej jej skład wchodzą: procesory tekstu - do przygotowywania dokumentów np. MS-Word,Word Perfect, WordStar, CHI-Writer. arkusze kalkulacyjne - do automatycznego przelczania większej liczby danych np. Lotus 123, Excel, QatroPro. bazy danych - gramadzące usystematyzowaną informację np. DBase, R-Base, Paradox. poczta eletroniczna - do przesyłania komunikatów i dokumentów między użytkownikami systemu np. Novell MHS, CC-Mail.

2.3 Systemy KWS

KWS (Knowledge Work Systems) to stosunkowo młody typ oprogramowania. Zawiara ono wszystkie elementy wyżej wymienionych systemów, ale pracujące w jednym zintegrowanym środowisku (integrated tools, pakiety zintegrowane). Zastosowanie takiego interface'u z użytkownikiem umożliwia osobom zupełnie nie znającym się na działaniu komputera czy systemu operacyjnego pracę w jednolitym, przyjaznym (user-friendly) środowisku. Pakiety takie posiadają ponadto możliwość wymiany danych pomiędzy poszczególnymi częściami składowymi pakietu bez konieczności wychodzenia z systemu. Typowymi przykładami takich pakietów są: S-Works, Lotus Works, Word Perfect Office.

2.4 Systemy MIS

MIS (Management Intormation Systems) obejmuje swym zasięgiem zarówno OAS jak i KWS. Działania MIS polegają na grupowaniu i sumowaniu informacji wprowadzonych przez pracowników niższego poziomu (operatorów) i na tej podstawie można podejmować decyzje. Funkcje prezentacyjne (graficzna reprezentacja danych) i grupujące (raporty) są obecnie częścią składową standartowego oprogramowania.

2.5 Systemy DSS

DSS (Decision Support Systems) stanowią najnowszy poziom informatyzacji zarządzania. W najprostrzych słowach jest to podawanie managerowi informacji do podjęcia decyzji. Słowo informacja jest to słowem kluczowym. System powinien podawać informację a nie liczby czy daty. Oznacza to, że wspomniane liczby czy terminy powinny być podane w formie zrozymiałej dla podejmującego decyzję w ilościach niezbędnych do jej podjęcia ale bez nadmiaru jak to ma miejsce w przypadku raportów z baz danych. Przykładowo stu stronicowe wydruki dziennych sprzedaży są raczej mało użyteczne z powodu zbyt dużej ilości informacji. Ale na przykład wykresy sprzedaży najważniejszych produktów powiedzą znacznie więcej i szybciej.

2.6 Przykłady systemów DSS.

2.6.1 Systemy GDSS

Badania psychologiczne przeprowadzone w USA wykazały, że tylko około 10 % nowych idei zrodzonych w umysłach menagerów jest przezdstawiane na forum publicznym. Oznacza to, że większość spotkań, seminariów i zebrań nie wyzwala u uczestników pełnych możliwości, przez co czas na nie przeznaczony jest bezpowrotnie tracony (Trzeba zaznaczyć, że ok. 30% czasu pracy amerykański manager spędza na różnych tego typu spotkaniach).

2.6.2 Systemy Harmonogramowania przedsięwzięć

Odrębną grupę stanowią bardzo popularne ostatnio systemy do planowania harmonogramów. Systemy te umożliwiają optymalne wykorzystanie zasobów przedsiębioratwa przy planowaniu nowego projektu. Praca z takimi programami polega na zdefiniowaniu poszczególnych etapów przedsięwzięcia w postaci formularzy zasobowych i zadaniowych. Uwzględniają one zarówno koszt danego etapu, czas jego trwania potrzebne środki do przeprowadzenia (maszyny i ludzie), jak i kolejność wykonywanych etapów np. ścian nie można stawiać wcześniej niż wyleje się fundamenty. Program potrafi nie tylko dokonać analizy efektywności wykorzystania zasobów ale pokazuje wąskie gardła projektu, ścieżkę krytyczną projektu oraz przedewszystki tworzy harmonogram robót.

Do najpopularniejszych pakietów tego typu należą: Mikrosoft Project for Windows, CA-Super Project, ARTEMIS Project.

2.6.3 Planowanie tendencji.

W wielu systemach automatyzacji prac biurowych (OAS) otrzymujemy olbrzymią ilość danych dodtyczących np. sprzedaży. Analiza wartości pokazuje nam jaki mieliśmy poziom w ciągu ostatnich miesięcy. Ale często potrzebna jest nam analiza przyszłości. Jakie będzie zapotrzebowanie w przyszłości. Odpowiedz na takie pytania dają programy analizujące trendy (Forecasting Packages).

2.6.4 Narzędzia do przetwarzania danych w informację

Jak już powyżej zostało powiedziane, managerowi do podjęcia decyzji jest potrzebna informacja a nie suche dane. Istnieje wiele sposobów przekształcania danych w informację, tutaj zostaną przedstawione niektóre z nich:

- modelowanie (MODELING),

- języki zapytań i raporty (DATA-BASE QUERY LANGUAGES & REPORT WRITERS),

2.7 Systemy ESS

ESS (Executive information Support System) to systemy przeznaczone dla najwyższych kadr kierowniczych. Pomagają one przeprowadzać właściwe analizy trendów rynkowych, planować kierunki strategicznego rozwoju firmy, opracowywać terminaże działań w przedsiębiorstwie. Ponieważ często przy podejmowaniu decyzji potrzebne są szczegółowe dane, systemy te umożliwiają wgląd nie tylko do skompresowanych i przetworzonych danych, lecz także do danych prostych np. jak wartości poszczególnych transakcji czy dane dotyczące konkretnej osoby w systemie kadrowym.

3. Tendencje rozwojowe systemów informatycznych

Pierwszą jest gwałtowny wzrost technologii związanych z przekazywaniem, gromadzeniem i przetwarzaniem informacji. Jednym z jego wymiarów jest spadek cen na hardware, a przez co rosnąca powszechność sprzętu komputerowego. Ale obniżka cen to tylko jeden z efektów, innym równie ważnym jest stale podnoszący się poziom techniczny urządzeń. Można wyróżnić trzy łączące się ze sobą dziedziny: automatyzacja prac biurowych, telekomunikacja i przetwarzanie danych. Komputery stały się w chwili obecnej bazą dla tych dziedzin łącząc je w jeden organizm przepływu informacji. Jeżeli przyjrzymy się rynkowi komputerowemu zauważymy drugą niemniej ważną tendencję wynikającą z poprzedniej.

Mianowicie to, że wraz ze spadkiem cen komputerów, oprogramowanie staje się coraz bardziej znaczącym elementem tego rynku. W tej chwili często oprogramowanie (firmy softwarowe) decydują o kierunkach rozwojowych w komputeryzacji. Ich zapotrzebowanie na coraz to szybszy sprzęt o otwartej architekturze zgodny z przyjętymi standardami wymusza na producentach sprzętu podporządkowanie się ogólnym tendencjom unifikacyjnym

.

Tekst tłumaczenia zawiera błędy ortograficzne i stylistyczne”

Koniecznośc dodania fotografi.

---