Atmosfera - skład, podział, właściwości

Atmosfera - jest to najbardziej zewnętrzna powłoka Ziemi (gazowa). Granice atmosfery ziemskiej nie są jednoznacznie ograniczone ponieważ w swojej najniższej części atmosfera przenika się z litosferą, hydrosferą, biosferą, a jej górne partie stopniowo przechodzą w próżnie międzyplanetarną. Górna granica atmosfery przebiega na wysokości 2000 km, choć rozgrzane gazy zaobserwowano na 20 000km.

Atmosfera Ziemi została utworzona głównie przez gazy uwolnione z litosfery w archaiku. Gazy emitowane do atmosfery w późniejszym okresie przeważnie w trakcie wybuchów wulkanicznych odegrały drugorzędną rolę. Pierwotna atmosfera miała charakter redukcyjny i składała się głównie z:
CO₂, N₂, H₂O, CH₄, NH₃, SO₂, HCl, H₂, He, BRAK TLENU

Współczesne składniki atmosfery

• stałe (w dolnej atmosferze ich proporcje pozostają stałe)

• 78,08 % N₂

• 20,95 % O₂

• 0,93 % Ar

• 0,002 % Ne

• 0,0005 % He

• 0,0001 % Kr

• 0,00005 % H₂

• zmienne (zależą od wielu czynników naturalnych i antropogenicznych)

• ok. 4 % para wodna

• 0,03 % CO₂

• CO; SO₂; SO₃; NO₂; NO₃; O₃

• aerozole (drobne cząsteczki stałe i ciekłe rozproszone głównie w dolnych warstwach atmosfery):

• pyły pustynne

• pyły wulkaniczne

• pyłki roślin

• spory

• zarodniki

• bakterie

• cząsteczki soli

• zanieczyszczenia

Budowa atmosfery

• troposfera

• od powierzchni Ziemi do 7 - 17 km

• gradient temperatury od około 6^oC - 10^oC na 1km (gradient zależy od wilgotności)

• ciśnienie: spadek z wysokością od 1013 hPa do około 200 hPa

• najgrubsza nad równikiem

• najcieńsza nad biegunami (GRUBOŚĆ ZALEŻY OD KONWEKCJI I SIŁY ODŚRODKOWEJ)

• gromadzi 80% powietrza atmosferycznego i około 100% pary wodnej

• zachodzą w niej wszystkie zjawiska pogodowe

• tropopauza

• na wysokości 7 - 17 km

• temperatura od - 40^oC do - 700^oC

• ciśnienie około 200 hPa

• jest to cienka warstwa przejściowa oddzielająca stratosferę od troposfery

• stratosfera

• od 7- 17 km do około 50km

• temperatura do około 25km bez zmian(około - 55^oC), powyżej wzrost do 0^oC

• ciśnienie spada do 1 - 2 hPa

• na wysokości 25 - 40 km podwyższona koncentracja O₃ pochłaniającego promieniowanie UV (ozonosfera)

• stratopauza

• 50 - 55 km

• temperatura w okolicach 0^oC

• ciśnienie 1hPa

• mezosfera

• 55 - 85 km

• temperatura spada do około - 900C

• ciśnienie poniżej 1hPa

• mezopauza

• 80 - 90 km

• temperatura około - 900C

• termosfera

• do około 800 km

• temperatura wzrasta do ponad 10 000C

• ciśnienie spada do 10 - 5 hPa

• wzrost temperatury spowodowany jonizacją gazów przez promieniowanie słoneczne

• niekiedy nazywana jonosferą

• jest to strefa występowania zorzy polarnej

• egzosfera

• powyżej 800 km

• stopniowy spadek do - 2730C (0 bezwzględne)

• dalszy spadek ciśnienia

• strefa przejściowa pomiędzy atmosferą a przestrzenią międzyplanetarną

• złożona głównie z He i H

---