MIĘDZY BAJKĄ A BAŚNIĄ

• MOJE ROZWAŻANIA O KOPCIUSZKU.

Bajki, baśnie, mity i legendy to utwory, które od wieków nie tracą na swej popularności. Są jednym z tych gatunków prozy ustnej, z którym prawie każdy człowiek zetknął się w dzieciństwie. Któż z nas nie zna „Kopciuszka”, „Czerwonego Kapturka”, „ Kota w Butach”, „ Śpiącej Królewny ”, „Paluszka”, „ Oślej Skórki ” i wielu innych bajek Charlesa Perraulta. Różnie próbowano rozwiązać tajemnicę ich uroku, czaru i popularności, do dziś stanowią przedmiot badań naukowców. Jedno jest pewne, że kształtują fantazję i wyobraźnię dziecka, pełniąc funkcję kompensacyjną.

Baśń to elementarz, napisany w języku obrazów, z którego dzieci uczą się czytać we własnym umyśle i duszy. Dzięki niej potrafią zrozumieć siebie i innych. Tworzą w sobie cały system etyczny, poznają i cenią pewne wartości.

W fabułach baśniowych, w fikcyjnym świecie dziecko często odnajduje swoje

„ ja ”, ma możliwość realizacji własnych marzeń i dążeń, których realizacja jest nieosiągalna w świecie realnym. Dziecko identyfikuje się z jej postaciami.

Baśnie należą do żelaznego repertuaru literatury dziecięcej, stają się źródłem wzruszeń, kształtują życie wewnętrzne, wprowadzają w świat fikcji literackiej wciąż nowe pokolenia. Mimo dokonujących się zmian we współczesnym świecie, praktycznie na przełomie wieków, w erze szybkiego rozwoju multimedialnego, wydawałoby się, że nie ma miejsca na lekturę baśni. To jednak z własnej praktyki mogę stwierdzić, iż w dalszym ciągu baśnie są chętnie słuchane jak i czytane przez dzieci. Niniejsza praca poświęcona jest omówieniu baśni Charlesa Perraulta funkcjonujących w naszej literaturze jako : „ Bajki Babci Gąski ” przełożonych przez Hannę Januszewską, która z czasem także dokonała ich adaptacji do nowych warunków. Praca składa się z dwócch części. Pierwsza część to: „Kopciuszek” jego wartości i znaczenie. Część druga - metodyczna zawiera konspekty lekcji dla klasy czwartej, przeprowadzonych m.in. metodą dramy. Obejmuje cykl tematyczny: „W kręgu baśni i tradycji”,

i jest związany z przygotowaniem, jak i przeprowadzeniem przez uczniów improwizowanego przedstawienia teatralnego na podstawie baśni „Kopciuszek”.

„KOPCIUSZEK” - JEGO WARTOŚCI I ZNACZENIE.

W bajce Perraulta, przyswojonej dla dzieci przez Januszewską czytamy:

„Był sobie pewien szlachcic, który ożenił się powtórnie z jejmość wielce pyszną i zadzierającą nosa”, wtedy to Kopciuszek został zepchnięty do podłych zajęć domowych, chociaż to było „ niebożątko cierpliwe i zahukane i nie skarżyło się nikomu ”. Z dalszego opisu dowiadujemy się, że nie brakowało jej sprytu. „ Ani mi w głowie bal ” - powiada układając włosy przyrodniej siostrze. Gdy siostry wybierają się po raz drugi na bal, Kopciuszek prosi obłudnie jedną z nich: „ Pożycz mi swojej żółtej sukienki, panno Gadulska ”, ale w duszy boi się, aby broń Boże, nie pożyczyła. Na drugim balu spadł jej pantofelek bo bardzo się śpieszyła, by uniknąć kary chrzestnej matki, ale jednocześnie zostawiła po sobie ślad. Gdy siostry przymierzały pantofelek, Kopciuszek był obecny i widząc, że nie mogą go włożyć woła : „ Ja spróbuję ! ”. Dworak, który przymierzał ów pantofelek spojrzał bystro i zauważył : „ Jaka z niej ślicznotka ”. A Kopciuszek, czarująca obłudnica, jest nadal słodka i uprzejma dla swych sióstr. Na końcu gdy dostała Królewicza obie siostry uścisnęła i wydała za dworaków.

Kopciuszek to najbardziej znana, a być może także najbardziej lubiana przez wszystkich baśń. Współczesny słuchacz nie wiąże jej z „ czarującą obłudnicą ”. Dziś Kopciuszek jest opowieścią o zazdrości i walkach związanych z rywalizacją między rodzeństwem oraz o zwycięstwie bohaterki nad prześladującymi ją siostrami. Obecnie życie pośród popiołów symbolizuje położenie osoby, która została zepchnięta na najniższe miejsce wśród rodzeństwa.

Żadna inna baśń nie ukazuje z taką wyrazistością męczarni małego dziecka wywoływanych przez rywalizację między rodzeństwem. Każde dziecko w historii Kopciuszka, odnajduje obrazy, w których może dać ujście swoim uczuciom. Bywają takie momenty, iż dziecko myśli, że jest traktowane jak Kopciuszek, ale wierzy, że wyzwoli się kiedyś z tej sytuacji. Ta baśń jednakowo przemawia do chłopców, jak i dziewczynek, ponieważ tak samo cierpią z powodu wzajemnej rywalizacji. I pragną wybawić się ze swego położenia.

Baśń o Kopciuszku jest zwodniczo naiwna, podobnie jak równie lubiana opowieść o Czerwonym Kapturku. Przedstawione są w niej cierpienia, na jakie skazuje nas zazdrość ze strony rodzeństwa; spełniają się w niej życzenia; kto poniżony, zostaje wywyższony; prawdziwą wartość rozpoznaje się nawet w łachmanach; cnota jest nagrodzona, a występek ukarany. Wielką wagę ma też dla dziecka to, że macocha i siostry są tak złe i okrutne, ich postępowanie wobec Kopciuszka usprawiedliwia najbardziej gniewne myśli dziecka, jakie budzi w nim własne rodzeństwo. Tak więc dziecko słuchając baśni myśli, że nie musi mieć poczucia winy z powodu swoich gniewnych myśli i życzeń.

Do wielkich zalet baśni o Kopciuszku zalicza się to, że dziecko rozumie, iż niezależnie od otrzymywanej przez bohaterkę czarodziejskiej pomocy, w istotnej mierze zawdzięcza ona pokonanie przeszkód i niezwykłe wyniesienie swoim własnym wysiłkom oraz wartościom reprezentowanym przez własną osobowość. Budzi to wiarę dziecka, że w jego życiu nastąpi coś podobnego, skoro opowiadane zdarzenia wiążą się tak ściśle z jego świadomym i nieświadomym poczuciem winy. Zgodnie z zasadami i obyczajami baśniowymi, lęk jaki budzą w słuchaczu cierpienia Kopciuszka, zostaje wkrótce rozproszony przez szczęśliwe zakończenie. Opowieść ukazuje, że znalezienie się w tak niskim położeniu życiowym stanowi jedynie chwilowe doświadczenie, które jest przejściowe i konieczne do tego by stać się zdolnym do zrealizowania swoich najlepszych możliwości. W wersji Perraulta rzeczą całkowicie obojętną jest to czy ktoś jest nikczemny, czy cnotliwy. Oprócz motywu rywalizacji między rodzeństwem, ważny motyw pełni życie wśród popiołów. „Motyw życia wśród popiołów- od których pochodzi imię dziewczynki - wiąże się z prześladowaniem bohaterki i oznacza jej degradację. Jednakże nie bez powodu u Perrault dziewczynka sama wybiera pełne popiołu miejsce przy kominie. Kolejnym ważnym elementem jest motyw pantofelka. Perrault napisał, że Kopciuszek miała „ pantoufles de vair” („vair”- popielica) - lecz złożono „pantoufles de verre” („verre”- szkło). Po czym jedni czytelnicy widzieli ją oczyma wyobraźni w szklanych pantofelkach, inni w miękkich i popielatych.[...] Setki lat rozstrzygnęły go na korzyść miękkich pantofelków ze skóry, aczkolwiek wersja szklanych pantofelków też się tu i ówdzie przyjęła.

Symboliczne znaczenie mają także zadania, które ma spełnić. Mogą wydawać się one bezsensowne, ale muszą zostać spełnione, aby dziewczyna mogła pójść na bal. Są one proste i lakoniczne, lecz dzięki nim chrzestna matka wyczarowała: powóz, konie, stangreta i lokajów.

Perrault sprowadza Kopciuszka do fantastycznej opowieści, która ma nam tylko sprawić chwilową przyjemność, nie wchodząc w żaden związek z naszym życiem ani nie zobowiązując nas do wysnucia jakichkolwiek głębszych wniosków. W ten właśnie sposób pragnie czytać opowieść o Kopciuszku bardzo wielu ludzi i dlatego wersja sporządzona przez Perrault zyskała taką szeroką adaptację. Sposób, w jaki przedstawił nam Kopciuszka jest akceptowany i łatwiej dociera do naszej świadomości jak i podświadomości. Chętnie godzimy się na ironię autora, ponieważ powoduje ona, że czytanie opowieści zmienia się w chwilę przyjemnego fantazjowania i odbiera wagę wszelkim poważniejszym treściom: nie myślimy już pod wpływem tej historii, że winniśmy stawiać czoło problemom, jakie zrodziła w nas rywalizacja z rodzeństwem lub że ważnym zadaniem w życiu jest uwewnętrznienie tego, co otrzymaliśmy w najwcześniejszym dzieciństwie i dochowanie wierności przekazanym nam wtedy wartościom moralnym.

Dziecko, z upodobaniem słucha baśni o Kopciuszku, reaguje głównie na ten czy inny szczegół wiążący się z ukrytymi znaczeniami. Dzięki swym jawnym znaczeniom, baśń ułatwia dziecku zaakceptowanie faktu, że rywalizacja między rodzeństwem jest zjawiskiem bardzo rozpowszechnionym, i rozprasza obawy dziecka, że zostanie przez nią zniszczone. Pokazuje, że jeżeli dziecko czuje się przez swoje siostry czy braci dotkliwie gnębione przeżyje mocno swój późniejszy tryumf. Baśń mówi nadto, że jeśli jest uważane przez pewien czas za brudne i nie wychowane, nie ma to żadnych złych następstw dla niego w przyszłości. Pozory zewnętrzne nie przesądzają o wewnętrznej wartości człowieka; jeżeli trwamy przy własnej autentyczności, odnosimy zwycięstwo nad tymi, którzy udają. Tradycyjnie cnota zostanie nagrodzona, a zło ukarane. Mocno zaakcentowane jest to, że można osiągnąć pełnię własnej osobowości jak i szczęścia, jeżeli będzie się zdolnym do ponoszenia wszelkich trudów jak i odróżniania tego co dobre od tego co złe. Nawet z życia pędzonego wśród popiołów można wydobyć wielką wartość, pod warunkiem, że wiemy jak to zrobić.

Baśnie niezwykle celnie obrazują to co dzieje się w naszym wnętrzu, pokazują problemy psychologiczne i sposoby ich opanowania. Pozory zewnętrzne nie przesądzają o wewnętrznej wartości człowieka. W zakończeniu Kopciuszka następuje pomyślne przezwyciężenie nie tylko konfliktów, które zrodziła rywalizacja między rodzeństwem, lecz także trudności, jakie wywołuje rywalizacja z powodu różnicy płci. Bohaterka, która na początku znosi z racji zazdrości wszelkie cierpienia, w zakończeniu dostępuje pełnego szczęścia dzięki miłości, która odnosi się ze zrozumieniem i akceptacją do źródeł zazdrosnych uczuć i tym samym je eliminuje.

Dzięki tej baśni uczymy się lepiej rozumieć życie, tworzymy w sobie cały system wartości moralnych. Odróżniamy dobro od zła, wierzymy w to, że pewnego dnia zostaną rozpoznane prawdziwe wartości.

W KRĘGU BAŚNI I TRADYCJI - KONSPEKTY LEKCJI Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE IV.

☼ Mój teatr. Próby zaprojektowania afisza, plakatu i programu do

przedstawienia baśni Ch. Perrault „ Kopciuszek ”.

☼ Bawimy się w aktorów - próba zorganizowania

przedstawienia teatralnego na podstawie tekstu

baśni „Kopciuszek ” Ch. Perrault.

Scenariusze lekcji obejmują trzy jednostki lekcyjne. Pierwsza jednostka dwugodzinna poświęcona jest zapoznaniu uczniów z słownictwem teatralnym oraz zaprojektowaniem jak i wykonaniem: afisza, plakatu oraz programu do przedstawienia baśni o „Kopciuszku”. Druga jednostka lekcyjna jest poświęcona inscenizacji „Kopciuszka".

K o n s p e k t l e k c j i j ę z y k a p o l s k i e g o

w k l a s i e IV

Cykl: W kręgu baśni i tradycji.

Czas: 90 min.

Autor: Agnieszka Kowalczyk

Temat: Mój teatr. Próby zaprojektowania afisza, plakatu i programu do

przedstawienia baśni Ch. Perrault „ Kopciuszek ”.

Cele operacyjne:

1. W zakresie zapamiętywania i zrozumienia wiadomości uczeń powinien:

• opanować umiejętność wykorzystania w praktyce nabytej wiedzy po samodzielnym przeczytaniu w domu baśni,

• wyodrębnić i opowiedzieć najważniejsze wydarzenia z lektury,

• określić świat przedstawiony,

• objaśnić podstawowe słownictwo związane z teatrem i spektaklem teatralnym,

• znać zasady właściwego zachowania się w teatrze,

2. 
   W zakresie stosowania wiadomości w sytuacjach typowych i problemowych uczeń powinien umieć:

• pracować z tekstem literackim,

• wyrażać własne opinie i sądy,

• korzystać z wiadomości poznanych wcześniej na języku polskim,

• wskazać różnicę między plakatem a afiszem,

• ułożyć program do przedstawienia,

• zaprojektować i wykonać: plakat, afisz i program,

• słuchać ze zrozumieniem tekstu wiersza czytanego przez nauczyciela

• zachować się w teatrze,

• używać słownictwa związanego z teatrem,

• współpracować w grupie,

• dokonać oceny własnej pracy i innych osób.

Formy pracy: indywidualna i grupowa

Pomoce:

1. Kolejność zdarzeń - rozsypanka zdaniowa.

2. Afisze, plakaty i programy przedstawień teatralnych ( afisz do Baśni

Braci Grimm, plakat i afisz do Królowej Śniegu, plakat i program do Baśni Andersena itp.).

3. Karteczki z " Bankiem Słówek Teatralnych".

4. Brystole, pisaki, markery i kredki świecowe.

P R Z E B I E G Z A J Ę Ć

	Czas	Przebieg lekcji	Umiejętności kluczowe	Uwagi
Z A A N G A Ż O W A N I E	7'	Przypomnienie treści lektury: Zbiorowe ustalenie kolejności zdarzeń. Marzenia Kopciuszka o balu. Pomoc wróżki Kopciuszek na balu Przygoda z pantofelkiem Ślub Kopciuszka z Królewiczem Głośne odczytanie ustalonej kolejności zdarzeń.	ustalenie kolejności zdarzeń, wiązanie treści utworu z rozsypanką zdaniową,	n - l umieszcza na tablicy rozsypankę zdaniową.
B A D A N I E I P R Z E K S Z T A Ł C A N I E B A D A N I E I P R Z E K S Z T A Ł C A N I E	60'	Głośne czytanie przez nauczyciela wiersza Cz. Głogowskiego " Teatr to takie miejsce". Swobodne wypowiedzi uczniów dotyczące tematu wiersza . Udzielanie odpowiedzi na pytania nauczyciela: Czy lubicie chodzić do teatru? Jeżeli tak to dlaczego ? Jak wam się wydaje co może dać nam sztuka teatralna ? Powiedz: Jak należy się zachować w teatrze ? Zaproponowanie uczniom przypomnienia słownictwa związanego z teatrem. Rozdanie uczniom karteczek z "Bankiem Słówek Teatralnych" Wspólne odczytanie haseł. Wyjaśnienie niezrozumiałych pojęć. Nauczyciel przywiesza na tablicy: afisze, plakaty i programy prezentujące różne przedstawienia teatralne. a) Prosi uczniów o przeczytanie z Banku Słówek Teatralnych następujących haseł: afisz, plakat, program. Wspólne omówienie znajdujących się na tablicy przykładów: afisza, plakatu i programu. Wskazanie cech charakterystycznych dla afisza, plakatu i programu, oraz różnic pomiędzy nimi. Zaproponowanie uczniom, aby wykonali: afisz, plakat i program do przedstawienia baśni „Kopciuszek”. Podział klasy na sześć grup. Omówienie poleceń i zadań dla poszczególnych grup. Dwie pierwsze grupy wykonują plakat do przedstawienia "Kopciuszek". Dwie następne wykonują afisz. Dwie ostatnie projektują program przedstawienia teatralnego	słuchanie ze zrozumieniem wiersza, wyrażanie własnych sądów i opinii, właściwe zachowanie się w teatrze, objaśnianie podstawowego słownictwa związanego z teatrem i spektaklem, poszerzenie czynnego słownictwa o nowe słowa związane z teatrem, umiejętność korzystania z informacji, wskazywanie cech charakterystycznych dla plakatu, afisza i programu, wskazanie różnic między: plakatem, afiszem i programem, umiejętność współdziałania w grupie potrafi zaprojektować plakat potrafi zaprojektować afisz potrafi zaprojektować program	Wiersz Cz. Głogowskiego „Teatr to takie miejsce”. Karteczki z "Bankiem Słówek Teatralnych." Plakaty, afisze i programy baśni: Andersena, Braci Grimm Przy pracy w grupach zostały uwzględnione: predyspozycje, zainteresowania i indywidualne zdolności uczniów. Uczniowie na ławkach mają: brystole, markery, pisaki i kredki.
P R E Z E N T A C J A	18'	Zaprezentowanie wyników pracy poszczególnych grup. Prezentowanie projektu plakatów do przedstawienia "Kopciuszka". Prezentowanie afiszów. Prezentowanie programów do przedstawienia.	prezentowanie pracy na forum klasy, uważne słuchanie jak i oglądanie prezentacji kolegów, poszanowanie pracy innych,	Każda z grup ma 3 min na prezentację.
P O D S U M O W A N I E	5'	Ocena organizacji pracy oraz wyników poszczególnych grup. Udzielenie odpowiedzi na pytanie nauczyciela: Co z zajęć wyrzuciłbym do śmieci, a co zabrał do plecaka ? Zadanie pracy domowej. Prośba o przyniesienie na następną lekcję rekwizytów oraz strojów kojarzących się z baśnią Kopciuszek.	dokonywanie samooceny i oceny pracy innych, wyrażanie własnych sądów, obiektywizm,

K o n s p e k t l e k c j i j ę z y k a p o l s k i e g o

w k l a s i e IV

Cykl: W kręgu baśni i tradycji.

Czas: 45 min.

Autor: Agnieszka Kowalczyk

Temat: Bawimy się w aktorów - próba zorganizowania

przedstawienia teatralnego na podstawie tekstu

baśni „Kopciuszek ” Ch. Perrault.

Cele operacyjne:

1. W zakresie zapamiętywania i zrozumienia wiadomości uczeń powinien:

• opanować umiejętność wykorzystania w praktyce nabytej wiedzy po samodzielnym przeczytaniu w domu baśni,

• objaśnić podstawowe słownictwo związane z teatrem i spektaklem teatralnym,

• wskazać głównych bohaterów,

• opowiadać zdarzenia przedstawione w baśni,

• krytycznie odbierać sztukę teatralną,

2. W zakresie stosowania wiadomości w sytuacjach typowych i problemowych uczeń powinien umieć:

• umieć wcielić się w postać z "Kopciuszka",

• eksponować uczucia i przeżycia kreowanych postaci, ( empatia),

• pracować z tekstem literackim,

• skorzystać z wiadomości poznanych wcześniej na języku polskim,

• 
  dokonać prezentacji i analizy utworu,

• wyrażać własne opinie i sądy,

• przeprowadzić wywiad,

• współpracować w grupie,

• dokonać oceny własnej pracy i innych osób.

Formy pracy: indywidualna i grupowa

Pomoce:

1. Egzemplarze lektury.

2. Rekwizyty i elementy stroju dla poszczególnych postaci.

P R Z E B I E G Z A J Ę Ć

	Czas	Przebieg lekcji	Umiejętności kluczowe	Uwagi
Z A A N G A Ż O W A N I E	5'	Przypomnienie wiadomości z poprzedniej lekcji. Przeczytanie programu baśni „Kopciuszek”. Odczytanie i przywieszenie na tablicy afisza i plakatu reklamującego baśń o „Kopciuszku”. Ćwiczenia związane z powtórzeniem i utrwaleniem słownictwa teatralnego. Prezentacja elementów strojów i rekwizytów zgromadzonych przez uczniów potrzebnych do przeprowadzenia przedstawienia.	Wykorzystanie słownictwa związanego z teatrem i spektaklem, Wykorzystanie zgromadzonych przedmiotów,	Zadaniem uczniów było przyniesienie rekwizytów i elementów strojów poszczególnych postaci z "Kopciuszka"
B A D A N I E I P R Z E K S Z T A Ł C A N I E	15'	Podanie tematu zajęć. Zaproponowanie uczniom wcielenia się w bohaterów "Kopciuszka" oraz zorganizowanie przedstawienia teatralnego z wykorzystaniem zgromadzonych pomocy Podział klasy na grupy. Omówienie poleceń i zadań dla poszczególnych grup. Zadaniem grup jest ułożenie i przedstawienie scenek dramowych do podanych tematów: Grupa pierwsza układa scenkę dramową do tematu: Kopciuszek na balu. Grupa druga układa scenkę do tematu: Chrzestna matka przygotowuje Kopciuszka na bal. Grupa trzecia prezentuje scenkę do tematu: Sługa królewski odnajduje tajemniczą nieznajomą. Grupa czwarta prezentuje scenkę do tematu: Ślub Kopciuszka z Królewiczem. Grupa piąta ma za zadanie przeprowadzić wywiad z odtwórczynią roli Kopciuszka.	Umiejętność współpracy w grupie, Umiejętność ułożenia krótkiej scenki dramatycznej z wykorzystaniem treści lektury,	Umieszczenie na tablicy: plakatu, afisza i programu przedstawienia. Przy pracy w grupach zostały uwzględnione: predyspozycje, indywidualne oraz zainteresowania i zdolności uczniów. Każda z grup otrzymuje na kartce temat jaki ma przygotować i zaprezentować. Uczniowie mogą korzystać z egzemplarzy lektury.
P R E Z E N T A C J A P O D S U M O W A N I E	20' 5'	Zaprezentowanie wyników pracy przez każdą z grup. Zorganizowanie przedstawienia teatralnego na podstawie tekstu baśni "Kopciuszek " metodą dramy. * Zadania przydzielone dla grup tworzą całość tematyczną. Jako pierwsza rozpoczyna grupa druga następnie prezentuje się grupa pierwsza, później grupa trzecia i czwarta. Jako ostatnia grupa piąta (wybrany przedstawiciel przeprowadza wywiad z odtwórczynią roli Kopciuszka. Podziękowanie uczniom za zorganizowanie przedstawienia. Wspólna ocena organizacji pracy i wyników przedstawienia. Udzielenie odpowiedzi przez uczniów na pytanie: Jak czuli się, gdy odtwarzali rolę bohaterów z baśni. Czy podobały się im zajęcia przeprowadzone w takiej formie.	Prezentowanie pracy na forum klasy, Uważne słuchanie kolegów, Poszanowanie pracy innych, Zdolność empatii, Umiejętność " bycia w roli", Prezentowanie uczuć za pomocą gestów i mimiki, Umiejętność przeprowadzenia wywiadu , Dokonanie samooceny, oraz oceny pracy innych, Wyrażanie własnych sądów i opinii Obiektywizm, Uzewnętrznianie swoich uczuć.	Każda z grup ma po 4 min na prezentację.

A N E K S

BANK SŁÓWEK TEATRALNYCH

A D A P T A C J A - opracowanie tekstu na użytek sceny.

A F I S Z - ogłoszenie o przedstawieniu, zawierające nazwę teatru aktora i tytuł sztuki, obsadę i informację o sprzedaży biletu.

A K T - samodzielna część przedstawienia stanowiąca całość tematyczną.

A N T R A K T - wychodząca z użycia nazwa przerwy między poszczególnymi aktami.

C H A R A K T E R Y Z A C J A - nadanie twarzy i sylwetce aktora cech odgrywanej przez niego postaci.

C H O R E O G R A F I A - układ tańca i ruchów.

D E K O R A C J A - tło plastyczne sceny teatralnej.

D E K O R A T R - osoba projektująca dekoracje teatralne.

G A Ż A - nazwa pensji aktorskiej.

I N S C E N I Z A C J A - wystawienie utworu na scenie.

K O S T I U M - ubiór aktora.

M I M I K A- sposób przedstawienia myśli, uczuć, stanów za pomocą wyrazu twarzy.

O B S A D A - spis osób, postaci w inscenizacji, wraz z nazwiskami wykonawców ról.

P L A K A T - forma graficzna, przedstawiająca tematykę sztuki.

P R E M I E R A - inaczej pierwsze przedstawienie.

P R O G R A M - informacje na temat granej sztuki, obsady.

P U B L I C Z N O Ś Ć - inaczej widzowie.

R E C E N Z J A - ocena sztuki teatralnej.

R E K W I Z Y T Y - przedmioty potrzebne w czasie przedstawienia.

R E P E R T U A R - spis sztuk granych przez teatr.

R E Ż Y S E R - osoba wykonująca ogół czynności związanych z

przedstawieniem (jego przygotowaniem i organizacją).

R O L A - 1. postać odtwarzana przez aktora.

2. tekst wypowiadany przez aktora.

S C E N A - wydzielone miejsce działań, miejsce gry aktora.

S C E N O G R A F - osoba projektująca dekoracje i kostiumy do sztuki.

S U F L E R - osoba, która w razie potrzeby podpowiada aktorom słowa roli.

W I D O W N I A - 1. publiczność.

2. miejsce zajmowane przez widzów.

Opracowanie: Agnieszka Kowalczyk

---