PSYCHOLOGIA- zagadnienia na egzamin

1. Istota i koncepcje emocji oraz wpływ emocji na zachowanie się człowieka?

Emocje- procesy psychiczne odzwierciedlające stosunek podmiotu do świata zewnętrznego lub wewnętrznego, wpływają na naszą ocenę zjawisk, rzeczy, wpływają na nasze zachowanie. Emocje to również proces który możemy opisywać i dzielić na fazy. Dużą rolę w procesach emocjonalnych mają czynniki wzbudzające ten stan przy czym wzbudzenie to jest krótkotrwałe i człowiek nie jest w stanie zaobserwować ludzkich (swoich) zmian zachowań.

Teorie:

TALAMUSOWA- efekt pobudzenia nerwu

PERYFERYCZNA- emocje to stany fizyczne; odczucie zmian cielesnych

KOROWA- stan emocjonalny wynika z pobudzenia nerwowego

ISTOTA / funkcja

1. ogólna

• biologiczna- przygotowanie organizmu do zwiększonego wysiłku

• psychiczna- dążenie do przeżywania emocji

2. szczegółowa

• nadająca sens działaniu

Emocje mogą być: pozytywne

negatywne

szczegółowe

2. Regulacyjna teoria temperamentu a zachowanie się ludzi nisko i wysoko reaktywnych?

TEMPERAMENT- zespół stałych cech zachowań, przejawiających się w poziomie i sile reakcji ; przejawia się w sposobie wykonywania działań, oraz ilości wkładanej energii- (flegmatyk, choleryk, melancholik, sangwinik)

wg. Galena Temperament ma swoje źródło w płynach ustrojowych

wg. Pawłowa Temperament ściśle związany jest z korą mózgową

Istota regulacyjnej teorii temperamentu (STRELAU)

Założenia; temperament jako biologicznie uwarunkowana cecha funkcjonowania psychicznego posiada pewien wpływ na życie psychiczne człowieka ponieważ wyznacza w sposób wyindywidualizowany formalną charakterystykę zachowań

Reaktywność-aktywność

nisko reaktywni wysoko reaktywni

- duża odporność na zmęczenie - asekuracyjna strategia działania

• duża efektywność pracy - mała efektywność

• agresywność - unikanie pobudzeń

3. Psychologiczne elementy treningu sportowego (model Tylora).

W treningu sportowym bardzo dużą uwagę przywiązuje się do umysłu i podświadomości sportowca. Możemy wyróżnić kilka grup dotyczących treningu sportowego:

1. trening relaksacyjny (np. stan odprężenia)

2. trening wyobrażeniowy ( ścisła współpraca ukł. nerwowego z ukł. mięśniowym; wprowadzenie kontrolowanych i planowanych wydarzeń)

3. trening mentalny (budowanie koncentracji, pewność siebie, radzenie sobie ze stresem)

4. Obraz samego „JA” w strukturze osobowości.

OSOBOWOŚĆ- struktura cech, sposobów zachowania warunkujących specyficzne dla ludzkiej osoby przystosowanie się do warunków w których żyje. Jej ocenie podlega:

• wygląd

• intelekt

• temperament

• emocje

• dyspozycje motywacyjne

• zainteresowania

• skłonności patologiczne

• postawy społeczne

Struktura:

• budowa fizyczna

• temperament

• zdolności

• zainteresowania

• postawy

• wartości (system norm postępowania)

• styl życia

Samoocena- teoria na swój temat

• ja;realne

• ja;idealne

• ocena rzeczywistości

„Super ego”- świadomość norm społeczno obyczajowych, normy moralne, etykiety, nakazy i zakazy.

5. Psychologiczna charakterystyka dziecka w okresie średniego dzieciństwa (wiek przedszkolny)

Rozwój dziecka w tym okresie przebiega dosyć harmonijnie :

doskonalenia swojej sprawności fizycznej (skoki, biegi),

doskonalenie postawy ciała

Dzieci w tym okresie ubierają się same (3-4), (5-6) rozbierają się samodzielnie, bez pomocy opiekuna.

Podstawowym i nieodzownym elementem życia codziennego w tym okresie są różnego rodzaju zabawy

np. zabawa w role. Rozwija się zabawa konstrukcyjana, a także twórczość artystyczna (rysowanie, lepienie z plasteliny, modeliny). Pod koniec wieku przedszkolnego pojawia się zabawa zespołowa

Fazy kształtowania rysunku w wieku przedszkolnym:

• bazgroty

• bazgroty figuralne

• schemat ubogi (prymitywny)

• schemat wzbogacony (udoskonalony)

Rozwój procesów poznawczych wieku przedszkolnego.

• postrzeganie- wzrasta analiza bodźców i podniet (wzrok, słuch)

• w 3 roku rozróżnienie podst. barw i odcieni

• rozwój słuchu werbalnego- zwiększona wrażliwość na mowę ludzką

• rozwój słuchu muzycznego

• synkretyzm (widzenie ogólne globalne, brak dostrzegania szczegułów)

• uwaga mimowolna, niezbyt trwała

Rozwój mowy

• rozwinięcie słownika 3000-4500 tys. słów

• mowa dziecka uzależniona jest od sytuacji w jakiej się znajduje

• dominacja zaimków, przymiotników,

• pojawienie się neologizmów ( budowacz, reperownik)

• wypowiadane zdania są coraz dłuższe

• ok.5 roku; duża ilość pytań

• pojawienie się mowy egocentrycznej- monolog

Rozwój myślenia

• rozwój myślenia konkretno-wyobrażeniowego

Rozwój uczuciowo emocjonalny

• dziecko stabilniejsze niż w okresie poprzednim

• emocje silne, krótkotrwałe

• zmienność nastroju

• wahania się nastroju i równowagi emocjonalnej w kolejnych latach

3 4 5 6

Kształtowanie osobowości

• właściwości fizyczne

• dojrzałość szkolna

6. Działalność, aktywność sportowca a celowe zachowanie się w sporcie.

SYTUACJA WYJŚCIOWA

CEL PROGRAM

ŻĄDANE DZIAŁANIE

EFEKT (SYTUACJA) KOŃCOWA

Sytuacja końcowa- cel; czynności

Program- czynności prowadzące do calu naszego działania

Działalność sportowca- czynności ukierunkowane na realizację jakiegoś celu, tworzącego pewną całość

Typowe formy ludzkiej działalności (działalności sportowca)

• praca

• nauka

• zabawa

7. Podstawowe wymiary inteligencji człowieka a zdolności poznawcze

1. wrażenia- najprostszy proces polegający na poznaniu cech przedmiotów (barwa, zapach), relacja między odbieranym bodźcem a przeżyciem psychicznym

2. spostrzeżenia- proces bardziej złożony, polegający na poznaniu całych przedmiotów zjawisk, aktywne wyodrębnienie określonych obiektów złożonych, układ kolorów; obraz + dźwięk,

3. uwaga- koncentracja na danym przedmiocie, zadaniu, lub dokładniejszym uświadomieniu sobie działających bodźców. Uwaga wspomaga uczenie się oraz trening sportowy

4. pamięć ruchowa- nawyk ruchowy

5. myślenie- łańcuch operacji myślowych za pomocą których przetwarzamy informacje

8. Psychologiczna charakterystyka dziecka w okresie późnego dzieciństwa (wiek młodszy szkolny)

Procesy poznawcze

• ćwiczenie umiejętności koncentracji

• skupianie się na określonym przedmiocie

• uczenie celowości

Pamięć, uczenie się

• uczenie mechaniczne ( na pamięć)

Mowa

• zdobycie podstaw systemu językowego

• mowa pełni funkcję społeczną, poznawczą

• mowa jako narzędzie myślenia

• regulator stanu psychicznego

Myślenie

• stadium operacji konkretnych

Rozwój uczuciowy i emocjonalno-społeczny

• przystosowanie dziecka do realiów szkolnych (obowiązki, systematyczność)

• postawa ulega wyciszeniu

• unikanie sytuacji stresowych

• podporządkowanie się normą zwyczajowym

9. Interakcje społeczne w sporcie oraz właściwości grupy sportowej

Interakcje- podstawa dobrego funkcjonowania zespołu zachodzące między wszystkimi osobami wchodzącymi w jego skład (zawodnicy, trener, kierownik, opieka med.). Interakcja to wzajemne ustosunkowanie się współpracujących ze sobą osób oraz następstwa ich zachowań.

• współpraca

• rywalizacja

• ocena

Grupa sportowa- zbiór jednostek (np. zawodnicy + trener) wspólnie realizujący określony i zamierzony cel przy jednoczesnym zachowaniu ogólnie przyjętych zasad.

Cechy, czynniki i interesy spójności grupowej

• tendencje do trzymania się razem

• dążenie do wspólnych celów

• zaspakajanie wzajemnych racjonalnych potrzeb społecznych (przyjaźń)

10. Struktura myślenia i rozwiązywanie problemów

a) myślenie- łańcuch operacji myślowych za pomocą których przetwarzamy informacje

b) struktura myślenia- proces składający się z 3 elementów:

• informacja; wrażenia spostrzeżenia

• operacja; analiza, synteza myślenia

• reguła myślenia;

Rozwiązywanie problemów (fazy)

• dostrzeżenie problemu

• analiza sposobu rozwiązania problemu

• tworzenie kilku rozwiązań

• wybór optymalnego rozwiązania

• ocena korzyści i strat

• weryfikacja

11. Psychologiczne elementy walki sportowej skuteczność zachowania się startowego.

Walka sportowa- specyficzny rodzaj rywalizacji między zespołami bądź jednostkami wchodzących w ich skład

W walce sportowej należy zwrócić uwagę na:

1. maksymalne wykorzystanie wszystkich sił psychicznych i fizycznych

2. wzmożoną aktywność innych procesów psychicznych (spostrzeganie)

3. zaburzenie emocjonalne

4. motywację

EFEKTYWNOŚĆ STARTOWA przejawia się w:

1. 
   poziomie percepcji- wysoka spostrzegawczość, koncentracja

2. umiejętności myślenia- przewidywanie

3. inicjatywa w walce- narzucenie własnego stylu DOŚWIADCZENIE

4. szybkość

5. odporność

12. Frustracja źródła następstwa

FRUSTRACJA- jest jedną z kategorii sytuacji trudnych. Stan wewnętrzny człowieka objawiający się na zewnątrz po wystąpieniu jakiejś przeszkody. Zespół pewnych emocji i zachowań odzwiecciedlających daną sytuację. Każda frustracja jest stresem

4 stany sytuacji trudnych:

1. zagrożenie (zdrowia, życia)

2. zakłócenie (sytuacje frustracyjne)

3. stany deprywacji ( stany niezaspokojenia potrzeb)

4. przeciążenie (zmęczenie organizmu; fizyczne psychiczne)

Źródła frustracji:

• niepowodzenie

• porażka

• sytuacje bez wyjścia

• brak możliwości wycofania się

13. Program treningu psychologicznego w sporcie wg. Martensa

Trening umiejętności psychologicznej- zbiór technik oddziaływania na siebie, dzięki znajomości pewnych elementów wiedzy psychologicznej. Zdolność rozpoznawania własnych stanów psychiki i umiejętność ich przekształcania w stan pożądany. Osiąganie takiego stanu psychicznego w którym pojawia się szczytowa forma.

Składniki MARTENSA

• grupa umiejętności kierowania wyobraźnią (aktywność wyobrażeniowa)

• grupa umiejętności kierowania wysiłkiem ( sterowanie własnymi zasobami energetycznymi)

• grupa umiejętności kierowania stresem (radzenie sobie ze stresem)

• grupa umiejętności kierowania uwagą (kontrola własnej uwagi; koncentracji)

• grupa umiejętności kierowania samooceną

• wyznaczanie celów

14. Istota i funkcje motywacji, równanie motywacyjne

1. motywacja- (kierunek i natężenie dążeń) regulacja zachowania poprzez zaspokojenie własnych potrzeb potrzebnych do osiągnięcia postawionego celu- aktywność sportowca

2. poziom aspiracji- poziom planowanego efektu działania

3. poziom wykonania- poziom osiągniętego celu

Klasyfikacja motywacji wg. Raddicka:

1. bezpośrednia- kiedy sport jest celem do którego dążymy

2. pośrednia- kiedy sport jest środkiem do osiągnięcia innego celu

Wyróżniamy też podział na motywację:

1. wewnętrzną- motywy samego zawodnika

2. zewnętrzną- trener, rodzice, finanse

Czescy naukowcy: Hosek, Venek, Swoboda opracowali 4 fazy motywacji sportowej:

1. początkowej generalizacji

2. zróżnicowania struktury motywacyjnej

3. utrwalenia struktury motywacyjnej

4. innowacji? struktury motywacyjnej

Funkcje motywacji:

1.ogólna (wpływająca na):

• tempo pracy

• wytrwałość w dążeniu do celu

• odporność na zmęczenie

Przykłady motywacji w sporcie:

• naturalna potrzeba ruchu

• zdrowotna

• chęć rywalizacji

• przeżywania uczucia radości z osiągniętego celu

Równanie motywacyjne

Gdy natężenie motywacji rośnie wówczas możliwość sprawnego działania jest wysoka, jednak gdy natężenie motywacji jest bardzo wysokie wówczas możliwość sprawnego działania jest niska

15. Źródła psychologii i współczesne koncepcje człowieka

Współczesne koncepcje człowieka:

BEHAWIORYSTYCZNA

Człowiek sterowany z zewnątrz, środowisko kieruje jego zachowaniem, wzmocnienie pozytywne i negatywne,

wyposażenie operatywne

PSYCHODYNAMICZNA

Człowiek niedoskonały, sterowany wewnętrznie, motywacje nieświadome, poczucie integracji i tożsamości

POZNAWCZA

„3 psychologie” podmiot decyduje o samym sobie (o swoim losie) działa świadomie i celowo

HUMANISTYCZNA

Podmiot sam się realizuje, człowiek unikatowy, wyraźnie zaakcentowanie pojęcia miłości i tożsamości

16. Struktura osobowości, style zachowania i funkcjonowanie osobowości.

OSOBOWOŚĆ- struktura cech, sposobów zachowania warunkujących specyficzne dla ludzkiej osoby przystosowanie się do warunków w których żyje. Jej ocenie podlega:

• wygląd

• intelekt

• temperament

• emocje

• dyspozycje motywacyjne

• zainteresowania

• skłonności patologiczne

• postawy społeczne

Struktura:

• budowa fizyczna

• temperament

• zdolności

• zainteresowania

• postawy

• wartości (system norm postępowania)

• styl życia

STYLE ZACHOWANIA

Style zachowania osobowości człowieka (sportowca) warunkowane są zależności od jego osiągnięć; ilości sukcesów i porażek. Samo jej funkcjonowanie przejawia się stosunkiem (pozytywnym lub negatywnym) do świata zewnętrznego.

W sporcie dobry zawodnik potrafi:

• lepiej współpracować z partnerami

• wykazuje większą samodzielność i pomysłowość

• pozytywnie nastawiony do świata

17. Istota i modele psychologicznego przygotowania sportowców

Przygotowanie psychologiczne- systemy oddziaływań opartych na wiedzy psychologicznej, mające na celu optymalne przygotowanie zawodnika przy jednoczesnym optymalnym wykorzystaniu jego potencjału psycho-fizycznego w celu osiągnięcia jak najlepszego wyniku sportowego.

Modele przygotowania: (fizyczne, psychiczne, taktyczne, techniczne)

1. statyczny

2. dynamiczny

18. Model pamięci i podstawowe mechanizmy uczenia się

Uczenie się- to zjawiska wpływające na poznawanie rzeczywistości. Uczenie się to proces trzech faz:

1. faza poznawcza

2. faza skojarzeniowa

3. faza autonomiczna

Mechanizmy uczenia się:

• warunkowanie klasyczne

• warunkowanie instrumentalne

• uczenie się przez wgląd

• uczenie sensomotoryczne

Pamięć- (wspomaga porządkowanie wiadomości) stanowi bardzo ważny składnik uczenia się dlatego oba te procesy rozpatruje się razem. Wyróżniamy trzy fazy pamięci :

1. zapamiętywanie

2. przechowywanie

3. przypominanie

1. rozpoznawanie

2. odtwarzanie

Pamięć jako zjawisko poznawcze było badane najwcześniej. Niemiecki badacz H.Ebbinghaus (1875) wprowadził modyfikację zwracając uwagę aby badanie pamięci było obiektywnym sposobem badania i opisu.

Mechanizmy pamięci- relatywizowane są ze wzgl. na czas i fazy przechowywania. Współcześnie różnicuje się je na 3 klasy:

1. Pamięć ultrakrótka

2. Pamięć bezpośrednia

3. Pamięć trwała

19. Systemy i metody regulacji stanów psychicznych w sporcie.

Wśród zaburzeń stanów psychicznych wyróżniany:

1. zaburzenia strukturalne

• psychoza

• anomalie rozwojowe

2. zaburzenia czynnościowe

• zaburzenia emocjonalne (nerwice; hipochondryczna , natręctw)

3. zaburzenia organiczne

• utrata kończyny

• ubytek tkanki

Metody.

Psychoanaliza- metoda leczenia zaburzeń emocjonalnych (nerwic), które przypadku stanów zaawansowanych mogą stać się chorobami.

Regulacja stanów psychicznych w sporcie odbywa się na podstawie:

1. 
   badań

2. oddziaływania testy, obserwacje, statystyki, eksperymenty, doświadczenie

3. diagnozowania

Techniki regulacji stanów psychicznych

1. techniki eliminowania niepewności

2. techniki przeciwdziałania rozproszeniu uwagi

3. wizualizacja

4. ukierunkowanie działań na cel

20. Stres i sposoby radzenia sobie ze stresem.

Stres- nieswoisty stan organizmu, wywołany sytuacja trudną

• zagrożeniem (zdrowia, życia)

• zakłóceniem (sytuacje frustracyjne)

• stan deprywacji ( związane z zaspokajaniem potrzeb)

• przeciążenie ( fizyczne, psychiczne)

1. COPING -radzenie sobie ze stresem

• sytuacje relatywne- ocena możliwości wobec stresora (styl zadaniowy)

• sytuacja kary i straty -siła stresora wyższa od swoich możliwości

• sytuacje zagrożenia siła stresora na równi z oceną swoich możliwości

5. techniki eliminowania niepewności

6. techniki przeciwdziałania rozproszeniu uwagi

7. wizualizacja

8. ukierunkowanie działań na cel

Style:

Z- zadaniowy

E- emocjonalny

U- unikania

21. Teorie zdolności i inteligencji człowieka

ZDOLNOŚCI- ( indywidualne właściwości psychiczne), stałe warunki wewnętrzne warunkujące mobilizację człowieka do jego działań.

INTELIGENCJA- zdolność ogólna, pozwalająca człowiekowi zrozumienie relacji między elementami

zaistniałej sytuacji (zadania), oraz dostosowanie się do nich w taki sposób, który pozwoli nam osiągnięcie właściwego zamierzonego celu.

Znajomość poziomu inteligencji i człowieka (zawodnika) oraz jego zdolności wrodzonych jest nieodzownym elementem w procesie kształtowania jego umiejętności ruchowych.

22. Psychologia sportu jako nauka, diagnoza i prognoza psychologiczna w sporcie.

Psychologia sportu- zajmuje się badaniem psychologicznych postaw człowieka wobec sportu. Zawiera ona elementy psychologii pracy, zalicza się ją do dyscyplin psychologii stosowanej. Wiele składników z psychologii pracy stosuje się w psychologii sportu. Początek psychologii sportu to ograniczenie ekspluatacji organizmu pod wzgl. fizjologicznym i technicznym pojawiło się natomiast zapotrzebowanie oddziaływań psychologicznych.

psych.stosowana nauka o kulturze fizycznej

psychologia sportu

Diagnoza- myślenie, osobowość, motywacje

Prognoza- określenie możliwości,

23. Procesy sensoryczne i percepcyjne schemat poznania człowieka

Percepcja- rozpoznawanie bodźców, wrażenia i spostrzeżenia, zjawiska podstawowe nierozkładalne

Rodzaje procesów poznawczych:

• wrażenia

• pamięć

• uwaga

• spostrzeganie

• mowa

• uczenie się

• inteligencja

24. Psychologiczne koncepcje człowieka

Współczesne koncepcje człowieka:

BEHAWIORYSTYCZNA

Człowiek sterowany z zewnątrz, środowisko kieruje jego zachowaniem, wzmocnienie pozytywne i negatywne,

wyposażenie operatywne

PSYCHODYNAMICZNA

Człowiek niedoskonały, sterowany wewnętrznie, motywacje nieświadome, poczucie integracji i tożsamości

POZNAWCZA

„3 psychologie” podmiot decyduje o samym sobie (o swoim losie) działa świadomie i celowo

HUMANISTYCZNA

Podmiot sam się realizuje, człowiek unikatowy, wyraźnie zaakcentowanie pojęcia miłości i tożsamości

25. Motywacyjne i poznawcze mechanizmy osobowości.

Mechanizmy poznawcze:

• poczucie umiejscowienia i kontroli

• zewnętrzne

• wewnętrzne

• samoocena- teoria na swój temat

• ja;realne

• ja;idealne

• ocena rzeczywistości

26. Procesy poznawcze w sporcie i ich funkcje w sporcie

Do procesów poznawczych związanych ze sportem zaliczamy:

1. wrażenia (przeciwstawianie się w sporcie; ból, zmęczenie; błędnik odbiera informacje o położeniu i przemieszczaniu się ciała w przestrzeni. Elementem pośrednim między wrażeniami i spostrzeżeniami jest czucie)

2. spostrzeżenia (rozpoznawanie obiektów znanych- produktów naszej pamięci. Jest to zdolność do wyodrębniania przedmiotów z rzeczywistości znajdujących się w naszym polu widzenia, zainteresowania. Wyizolowanie ich z całej reszty rzeczywistości. Spostrzeganie ruchów własnego ciała)

3. pamięć (pozwala zapamiętywać pojedyncze lub bardziej złożone akty ruchowe, posiada swoją trwałość i ma charakter nawyku)

4. uczenie się (sekwencja, wykonywanie ruchów w określonej kolejności przy jednoczesnym zachowaniu juej struktury. Cechą procesu uczenia się jest: plastyczność, dokładność, trwałość przenoszenia śladów pamięciowych)

5. myślenie (taktyka)

6. wyobrażenia ruchowe

27. Psychologiczna charakterystyka dziecka w okresie dorastania (dojrzewanie, wczesna i późna adolescencja)

Dorastanie (dojrzewanie)

Okres przeobrażenia się dziecka w osobę dorosłą (zmiany natury fizycznej i psychicznej)

• dojrzewanie fizjologiczne

• dojrzewanie płciowe

• zmiany funkcjonowania układu nerwowego, pobudliwość, nerwowość

Rozwój intelektualno-umysłowy

• f. Poznawcze (postrzeganie precyzyjne, myślenie dokładniejsze, ukierunkowane)

Myślenie:

Dominacje myślenia abstrakcyjnego, dokonywanie operacji na pojęciach o różnym stopniu złożoności. Wzmożenie krytycyzmu w stosunku do osób dorosłych, nauczycieli.

Silny związek myślenia i dorastania społecznego:

• autonomia

• niezależność

Dojrzewanie emocjonalne:

• przemiany hormonalne

• doświadczenie społeczne

• oscylacja i chwiejność emocjonalna (radość/smutek)

• zmiana formy agresji

Dojrzewanie emocjonalne- jest to uczenie się opanowywania emocji, dostosowanie reakcji do czasu, miejsca i sytuacji. Rozwój emocjonalny ma silny związek z dorastaniem, w przypadku zaburzeń rozwoju emocjonalnego należy zwrócić uwagę na obecną formę psychiczną i fizyczną człowieka.

28. Psychologiczne elementy treningu sportowego.

• umiejętność utrzymania energii

• poczucie własnej sprawności

• relaks

• podwyższony stan pewności siebie

• wysoka koncentracja

• osiąganie przez wizualizację pozytywnego stosunku do sportu

• zaangażowanie

• determinacja

29. Rozwój osobowości i kontaktów społecznych dziecka w kolejnych okresach

Okres niemowlęcy

• rozwój ruchowy

• procesy poznawcze (odbieranie wrażeń słuchowych, wzrokowych, czuciowych, poznawanie polisensoryczne. Powstawanie pierwszych dźwięków partykułowanych (gruchanie, gaworzenie)

• rozwój emocjonalny i społeczny (występuje stan ogólnego pobudzenia dziecka w zależności od zaspokojenia potrzeb)

• rozwój myślenia i inteligencji- (rozw. sensoryczno-motoryczny; asymilacja, akomodacja)

Okres poniemowlęcy

• procesy emocjonalne (rozwój mowy; ilościowy, jakościowy)

• procesy poznawcze ( dominacja uwagi mimowolnej, koncentracja krótka)

• dominacja zabaw (ruchowych, dydaktycznych, tematycznych, konstrukcyjnych)

Na prawidłowy rozwój osobnika wpływa jego stan fizyczny a przede wszystkim kontakty społeczne (brat, siostra, rodzice, atmosfera)

Wiek przedszkolny

Rozwój dziecka w tym okresie przebiega dosyć harmonijnie :

doskonalenia swojej sprawności fizycznej (skoki, biegi),

doskonalenie postawy ciała

Dzieci w tym okresie ubierają się same (3-4), (5-6) rozbierają się samodzielnie, bez pomocy opiekuna.

Podstawowym i nieodzownym elementem życia codziennego w tym okresie są różnego rodzaju zabawy

np. zabawa w role. Rozwija się zabawa konstrukcyjana, a także twórczość artystyczna (rysowanie, lepienie z plasteliny, modeliny). Pod koniec wieku przedszkolnego pojawia się zabawa zespołowa

Fazy kształtowania rysunku w wieku przedszkolnym:

• bazgroty

• bazgroty figuralne

• schemat ubogi (prymitywny)

• schemat wzbogacony (udoskonalony)

Rozwój procesów poznawczych wieku przedszkolnego.

• postrzeganie- wzrasta analiza bodźców i podniet (wzrok, słuch)

• w 3 roku rozróżnienie podst. barw i odcieni

• rozwój słuchu werbalnego- zwiększona wrażliwość na mowę ludzką

• rozwój słuchu muzycznego

• synkretyzm (widzenie ogólne globalne, brak dostrzegania szczegułów)

• uwaga mimowolna, niezbyt trwała

Rozwój mowy

• rozwinięcie słownika 3000-4500 tys. słów

• mowa dziecka uzależniona jest od sytuacji w jakiej się znajduje

• dominacja zaimków, przymiotników,

• pojawienie się neologizmów ( budowacz, reperownik)

• wypowiadane zdania są coraz dłuższe

• ok.5 roku; duża ilość pytań

• pojawienie się mowy egocentrycznej- monolog

Rozwój myślenia

• rozwój myślenia konkretno-wyobrażeniowego

Rozwój uczuciowo emocjonalny

• dziecko stabilniejsze niż w okresie poprzednim

• emocje silne, krótkotrwałe

• zmienność nastroju

• wahania się nastroju i równowagi emocjonalnej w kolejnych latach

3 4 5 6

Kształtowanie osobowości

• właściwości fizyczne

• dojrzałość szkolna

Wiek szkolny

Procesy poznawcze

• ćwiczenie umiejętności koncentracji

• skupianie się na określonym przedmiocie

• uczenie celowości

Pamięć, uczenie się

• uczenie mechaniczne ( na pamięć)

Mowa

• zdobycie podstaw systemu językowego

• mowa pełni funkcję społeczną, poznawczą

• mowa jako narzędzie myślenia

• regulator stanu psychicznego

Myślenie

• stadium operacji konkretnych

Rozwój uczuciowy i emocjonalno-społeczny

• przystosowanie dziecka do realiów szkolnych (obowiązki, systematyczność)

• postawa ulega wyciszeniu

• unikanie sytuacji stresowych

• podporządkowanie się normą zwyczajowym

Dorastanie (dojrzewanie)

Okres przeobrażenia się dziecka w osobę dorosłą (zmiany natury fizycznej i psychicznej)

• dojrzewanie fizjologiczne

• dojrzewanie płciowe

• zmiany funkcjonowania układu nerwowego, pobudliwość, nerwowość

Rozwój intelektualno-umysłowy

• f. Poznawcze (postrzeganie precyzyjne, myślenie dokładniejsze, ukierunkowane)

Myślenie:

Dominacje myślenia abstrakcyjnego, dokonywanie operacji na pojęciach o różnym stopniu złożoności. Wzmożenie krytycyzmu w stosunku do osób dorosłych, nauczycieli.

Silny związek myślenia i dorastania społecznego:

• autonomia

• niezależność

Dojrzewanie emocjonalne:

• przemiany hormonalne

• doświadczenie społeczne

• oscylacja i chwiejność emocjonalna (radość/smutek)

• zmiana formy agresji

Dojrzewanie emocjonalne- jest to uczenie się opanowywania emocji, dostosowanie reakcji do czasu, miejsca i sytuacji. Rozwój emocjonalny ma silny związek z dorastaniem, w przypadku zaburzeń rozwoju emocjonalnego należy zwrócić uwagę na obecną formę psychiczną i fizyczną człowieka.

30. Kierunki oddziaływania psychologicznego podczas przygotowań olimpijskich

Modelowanie- przygotowanie sportowca od zawodów odległych w czasie, przygotowanie do działań natychmiastowych w dynamice walki sportowej (przygotowanie długofalowe, które odnosi się do):

• diagnozowania

• oddziaływania

• aktywizowania

• trenowania

Profilowanie- wyznaczenie najbardziej profilaktycznych cech wymiernych, zgromadzonych w zbiorze, adekwatnych i odpowiednio dobranych do dyscypliny sportowej

Motywacja- kierunek i natężenie dążeń; siła, wielkość

Aspiracja- ukierunkowanie na poziom planowanego efektu działania

Poziom wykonania- analiza osiągniętego nefektu

31. Zdolności poznawcze a podstawowe wymiary inteligencji człowieka

ZDOLNOŚCI- ( indywidualne właściwości psychiczne), stałe warunki wewnętrzne warunkujące mobilizację człowieka do jego działań.

INTELIGENCJA- zdolność ogólna, pozwalająca człowiekowi zrozumienie relacji między elementami

zaistniałej sytuacji (zadania), oraz dostosowanie się do nich w taki sposób, który pozwoli nam osiągnięcie właściwego zamierzonego celu.

Znajomość poziomu inteligencji i człowieka (zawodnika) oraz jego zdolności wrodzonych jest nieodzownym elementem w procesie kształtowania jego umiejętności ruchowych

32. Rozwój emocji i motywacji dziecka w kolejnych okresach

Okres niemowlęcy

• rozwój emocjonalny i społeczny (występuje stan ogólnego pobudzenia dziecka w zależności od zaspokojenia potrzeb)

Okres poniemowlęcy

• procesy emocjonalne (rozwój mowy; ilościowy, jakościowy) Na prawidłowy rozwój osobnika wpływa jego stan fizyczny a przede wszystkim kontakty społeczne (brat, siostra, rodzice, atmosfera)

Wiek przedszkolny

Rozwój uczuciowo emocjonalny

• dziecko stabilniejsze niż w okresie poprzednim

• emocje silne, krótkotrwałe

• zmienność nastroju

• wahania się nastroju i równowagi emocjonalnej w kolejnych latach

3 4 5 6

Wiek szkolny

Rozwój uczuciowy i emocjonalno-społeczny

• przystosowanie dziecka do realiów szkolnych (obowiązki, systematyczność)

• postawa ulega wyciszeniu

• unikanie sytuacji stresowych

• podporządkowanie się normą zwyczajowym

Dorastanie (dojrzewanie)

Dojrzewanie emocjonalne:

• przemiany hormonalne

• doświadczenie społeczne

• oscylacja i chwiejność emocjonalna (radość/smutek)

• zmiana formy agresji

Dojrzewanie emocjonalne- jest to uczenie się opanowywania emocji, dostosowanie reakcji do czasu, miejsca i sytuacji. Rozwój emocjonalny ma silny związek z dorastaniem, w przypadku zaburzeń rozwoju emocjonalnego należy zwrócić uwagę na obecną formę psychiczną i fizyczną człowieka.

33. Istota i elementy składowe psychologicznego przygotowania sportowców

34. Rozwój percepcji i myślenia dziecka w kolejnych okresach

• Percepcja- wrażenia i spostrzeżenia, zjawiska podstawowe nierozkładalne

• Myślenie- łańcuch operacji myślowych za pomocą których przetwarzamy informacje

Okres niemowlęcy

• procesy poznawcze (odbieranie wrażeń słuchowych, wzrokowych, czuciowych, poznawanie polisensoryczne. Powstawanie pierwszych dźwięków partykułowanych (gruchanie, gaworzenie)

• rozwój myślenia i inteligencji- (rozw. sensoryczno-motoryczny; asymilacja, akomodacja)

Okres poniemowlęcy

• procesy poznawcze ( dominacja uwagi mimowolnej, koncentracja krótka)

• rozwój mowy; ilościowy, jakościowy

Wiek przedszkolny

• dziecko stabilniejsze niż w okresie poprzednim

• emocje silne, krótkotrwałe

• zmienność nastroju

• wahania się nastroju i równowagi emocjonalnej w kolejnych latach

Wiek szkolny

• przystosowanie dziecka do realiów szkolnych (obowiązki, systematyczność)

• postawa ulega wyciszeniu

• unikanie sytuacji stresowych

• podporządkowanie się normą zwyczajowym

Okres szkolny (dorastanie)

• przemiany hormonalne

• doświadczenie społeczne

• oscylacja i chwiejność emocjonalna (radość/smutek)

• zmiana formy agresji

---