CHRYSTUSOWA PROPOZYCJA WOLNOŚCI
Nauka dla dorosłych
Kochani Bracia i Siostry w Chrystusie Panu!
W niektórych polskich teatrach wystawiono sztukę Becketta pt. „Radosne dni”. Przez cały czas trwania sztuki kobieta zapada się nieustannie w piasek, a słowa i zachowanie jej są groteskowym komentarzem do pochłaniania przez piasek. Kobieta nie uświadamia sobie swojego stanu. Cieszy się, jak wiele znanych nam kobiet, drobiazgami codziennego życia, informacjami z gazet, plotkami o znajomych oraz nic nie znaczącym snem. Owa kobieta, zajęta codziennymi drobiazgami nie zauważa zapadania się w piach. Dopiero gdy piasek dociera jej do ust, zaczyna krzyczeć, pojawia się strach i rozpacz.
Jedni widzowie odczytywali tę sztukę jako metaforę umierania, inni jako metaforę utraty wolności ludzkiej, zniewalania przez rzeczy, przez wielość codziennych trosk i zabiegów, przez drobne zło, które rozrastając się i rozmnażając, sięga człowiekowi do gardła, zasypuje mu oczy i usta.
Nie tylko literatura, film i dramat zajęły się problemem wolności. Nie tylko filozofia uczyniła go ważną cząstką swych poszukiwań. Nie tylko społecznicy odmieniają to słowo w rożnych językach na łamach prasy, na łamach radiowych czy ekranach telewizyjnych. Każdy z nas mówi o wolności interpretując ją po swojemu, według własnych upodobań, stosownie do okoliczności.
Oto kilka przykładów według modnej dziś w różnych kręgach nieograniczonej wolności. Skutki życia bez zasad moralnych dają o sobie znać. Wypadki - w Anglii gdzie dwaj chłopcy zamordowali 4 letnie dziecko, oraz we Francji doszło do okrutnego zabójstwa włóczęgi (sprawcami były dzieci), wstrząsnęły opinią publiczną.
W Niemczech mnożą się sprawy karne, w których przed sądem stoją rodzice (ojciec lub matka) zabijający własne dzieci z powodu zagrożenia odejściem przez współmałżonka, zdrady itp. „Jak zwie się wasza boleść sroga? - Nie mamy Boga” (Niedziela).
Jednym z przejawów naszej szczególnie pojmowanej „wolności” jest znoszenie ograniczeń wiekowych w oglądaniu filmów: na „Park Jurajski” - dozwolony w USA od 13 lat, w Polsce idą nawet przedszkolaki. Czytelnik jednej z gazet skarży się, że jego 9 letnia córeczka po obejrzeniu tego filmu budzi się z krzykiem, bo we śnie gonią ją jaszczury, kłapiąc zębami. „Gazeta wyborcza” - widzi sprawę inaczej, podając przykład chłopczyka, któremu spodobało się jak w filmie jaszczur zjada dorosłych (Niedziela).
Sobór Watykański II w Konstytucji „Gaudium et Spes” przypomina że: „Wolność wysoko cenią nasi współcześni i żarliwie o nią zabiegają. I mają słuszność. Często jednak sprzyjają jej w sposób fałszywy, jako swobodzie czynienia wszystkiego, jeśli tylko się podoba, w tym także i zła” (nr 17).
Ojciec Święty Jan Paweł II 6 sierpnia 1993 roku w święto Przemienienia Pańskiego w 15 roku swego pontyfikatu podpisał napisaną przez siebie słynną dziś na całym świecie Encyklikę pt. „Veritatis Splendor”, w której w III rozdziale naucza - przypominając najpierw słowa św. Pawła: „Ku wolności wyswobodził nas Chrystus” (Ga 5,1). A następnie wyjaśnia: „Według wiary chrześcijańskiej i nauki Kościoła - tylko wolność podporządkowana Prawdzie prowadzi osobę ludzką ku jej autentycznemu dobru. Dobrem osoby jest istnienie w Prawdzie i czynienie Prawdy. Świadomość tej podstawowej relacji: Prawda - Dobro - Wolność zanikła na znacznym obszarze współczesnej kultury, dlatego dopomożenie człowiekowi w odnalezieniu tej świadomości stanowi dzisiaj jeden z wymogów misji Kościoła, pełnionej dla zbawienia świata” (nr 84).
Takie właśnie zjawisko, o którym wspomina Ojciec Święty w powyższej Encyklice jest zauważalne w naszej Ojczyźnie. „Po pokonaniu reżimu PRL i obaleniu muru berlińskiego nie tylko Polacy, ale cały świat, wszyscy oniemieli. Niemożliwe stało się faktem. Uczestniczyliśmy w czymś niezwykłym. Wielu z nas przejrzało na oczy. Dostrzegliśmy, że białe jest białe, czarne - czarne. Jednocześnie w tej ogólnopolskiej radości nagromadziło się wiele tęsknoty za wolnością, ale każdy na swój sposób zaczął z niej korzystać.
Nie chcieliśmy słuchać ostrzeżeń Ojca Świętego Jana Pawła II, że: „Poza prawdą wolność nie jest wolnością. Jest pozorem. Jest nawet zniewoleniem”. Gdy padały te słowa, był rok 1991. towarzyszył temu pęd, pęd do wolności bez granic. Biegliśmy, czy też niektórzy z nas biegli na złamanie karku. Byle dalej.
Byle dalej - od czego? Był to bieg ludzi spragnionych świata wolnego, europejskiego. Europa, ziemia obiecana, ziemia wyśniona. I znowu padły otrzeźwiające słowa Karola Wojtyły - o kraju, który wcale nie musi wchodzić do Europy, gdyż z niej jest. Słowa Papieża skierowane zostały do rodaków, aby nie zapomnieli, skąd ich korzeń i ród.
Masy jednak mknęły, lgnęły, umizgiwały się do tzw. Europy jakby Polacy dopiero co spadli z drzew w piastowskiej dzikiej puszczy. Ludzie złaknieni nowoczesnych wystaw, komputerów, samochodów czy choćby modnych ubiorów. Politycy - światowcy mówili o Europie piękne słowa. Stańmy się Europejczykami. Walczmy z ciemnogrodem, czyli przede wszystkim z ludźmi z kruchty. Wybierajmy miedzy postępem i zacofaniem” (Niedziela).
Na straży wolności nie wystarczy postawić żołnierza, policjanta, przyjaciela. Na straży wolności stoi prawe sumienie. „Im bardziej bierze górę prawe sumienie, tym więcej osoby, grupy ludzkie cofają się przed ślepą samowolą” (Gaudium et Spes nr 16).
Był taki film japoński pt. „Kobieta z wydm”. Bohater tego filmu wpada w jamę otoczoną bezkresnymi wydmami piaskowymi i nie może się z niej wyzwolić - wydostać. Kiedy po pewnym czasie mógłby wyjść z tej piaskowej celi - nie chce. Przywiązał się do zniewalającej go kobiety, do swoistego stylu życia, do piasku - który był dla niego więzieniem.
Nie zapominajmy w tym szalonym galopie przez życie o słowach św. Pawła: „Ku wolności wyswobodził nas Chrystus” (Ga 5,1).
Św. Augustyn powiada: „W domu Pańskim niewolnicy są wolni. Wolni, ponieważ służba nie nakłada przymusu, ale nakazuje miłość. Miłość niech cię uczyni sługą, tak jak prawda uczyniła cię wolnym. Jesteś sługą Pana i jesteś wolny w Panu. Nie szukaj wyzwolenia, które oddaliłoby cię od domu twego wyzwoliciela”. Te słowa św. Augustyna cytuje Ojciec Święty Jan Paweł II w Encyklice „Veritatis Splendor”. Pamiętajmy, że wolność ludzka to wielki dar, który z miłości do nas dał nam Bóg - którego nazywamy Ojcem naszym. Amen.
2