50.Charakterystyka filozofii oświecenia:
Odrzucenie tradycyjnych wartości opartych na wierze
Krytyka poglądów wcześniejszych
Największą wartością jest wiedza
Idea racjonalizmu - rozum odgrywa główną rolę w procesie poznania świata, prawdziwe jest tylko to co da się racjonalnie wytłumaczyć
Krytyka i odrzucenie kościoła oraz jego dogmatów\
Rozpowszechnienie się deizmu i ateizmu
Empiryzm - w poznaniu świata najważniejsze jest doświadczenie
Humanitaryzm - wszyscy ludzie są równi, mają prawo do wolności osobistej i minimalizacji i godnych warunków rozwoju
Sensualizm - źródłem wiedzy są wrażenia zmysłowe
51. Społeczeństwo w oświeceniu ukazywano z różnych stron. Idąc za J.J.Rousseau, ludzie z natury byli dobrzy, ale cywilizacja uczyniła z nich złych i zawistnych. Całe zło wychodzi od kultury rozwiniętej przez człowieka, a postęp oznacza dalszą degenerację. Z drugiej strony, Condorcet uznał, że ludzie dążą do postępu. Im dłużej trwa historia człowieka, tym bardziej staje się rozwinięty on i społeczeństwo, w którym żyje, zacierają się granice rasowe i kulturowe, ludzie natomiast dążą do doskonałości. Monteskiusz natomiast, stwierdził, że społeczeństwa nie są tworzone przez ludzi, tylko poprawiane do panujących obecnie warunków. Kształt społeczeństw kształtuje według niego geograficzne położenie danych społeczeństw, co wraz z rozwojem traci na znaczeniu, a zyskują przewagę inne czynniki, takie jak religia czy obyczaje.
52. Rousseau poprzez postęp rozumie głównie rozwój technologiczny. Twierdzi, że z rozwojem techniki następuje degeneracja człowieka jako jednostki, która zostaje przez to zmuszona do życia w grupach. Za najbardziej wyniszczające uważa poszukiwanie wygód. Człowieka sobie współczesnego uznaje za skarłowaciałego i słabego. Rozwój jest wyniszczający dla człowieka (dla przykładu - Rousseau uznaje choroby za wymysł człowieka). Zawsze, gdy rozwój przynosi coś dobrego, to przyciąga też coś negatywnego. Na rozwoju i wyjściu ze stanu natury zależy głównie bogatym.
Condorcet uznaje rozwój za stopniowe dochodzenie człowieka do prawdy absolutnej. Jest ubocznym skutkiem ludzkich działań i nie da się zmienić jego kierunku. Rozwój zawsze prowadzi do czegoś dobrego. Narody stojące na wyższym poziome rozwoju, powinny pomóc w nim krajom mniej rozwiniętym a nawet tym, które uznawane są za niecywilizowane lub barbarzyńskie. Rozwój doprowadzi do osłabienia nierówności społecznych ( niejednakowe bogactwo, położenie ludzi i wykształcenie), lecz nigdy ich całkowicie nie usunie, gdyż było by to szkodliwe dla ludzi. Ludzie wraz z postępem dążą do samodoskonalenia.
53. Monteskiusz oparł swoją metodę poznania na systematycznej obserwacji i porównywaniu faktów. Używał jej by wydobyć prawa rządzące społeczeństwem. Metoda jego związana była z przekonaniem, że prawa natury to stała norma, mogąca służyć do oceny tworzonych przez ludzi instytucji. Prawa można rozpatrywać nie tylko w ujęciu prawa naturalnego, ale warunków, w jakich powstały.
54. Condorcet uważa, że każda rewolucja poprzedza wielkie zmiany w społeczeństwie. Rewolucja jest jednym ze sposobów na usunięcie przeszkód na drodze rozwoju ludzkiego. Wieży, że rewolucja francuska, umożliwi usunięcie tyranów, blokujących rozwój społeczeństwa i zapoczątkuje zmiany w Europie, mające prowadzić do rozprzestrzenienia się idei wolności i postępu na całą Europę. Uważa, że całe zło rewolucji jest ceną za zniesienie barier postępu.