1.Podział narzędzi według rozwiązań konstrukcyjnych. Odp. Jednolite i łączone.

2.Wymień części narzędzia wchodzące w skład części roboczej. Odp. Skrawająca, wykańczająca, prowadząca.

3.Co to są i do czego służą narzynki? Odp. Do wykonywania gwintów zewnętrznych.

4.Co to jest pasywowanie? Odp. Pasywowanie (pasywacja), wytwarzanie na powierzchni przedmiotów metalowych (cynkowanych, kadmowanych itp.) cienkiej, antykorozyjnej błonki tlenków (lub innych związków) przez zanurzanie w odpowiednim roztworze; pasywowanie samoczynne - pod wpływem powietrza (np. na aluminium).

5.W jakich typach narzędzi stosuje się azotek boru (borazon)? Odp. Szeroko stosowany jako materiał ścierny w ściernicach borazonowych, jak również jest wykorzystywany w narzędziach w postaci warstwy nałożonej na podkład z węglika spiekanego, naroża w płytce z węglika bądź też w postaci jednolitych płytek.

6.Jaką rolę pełni warstwa tlenku aluminium w powłokach, jakimi pokrywa się narzędzia ze stali szybkotnących i węglików spiekanych? Odp. Podwyższa odporność narzędzia na wysoką temperaturę.

7.Wymień technologiczne parametry skrawania. Odp. Prędkość, posuw, głębokość.

8.Podaj zależność pozwalającą obliczyć głębokość skrawania przy toczeniu. Odp. g=(D-d)/2, gdzie: g - odległość między powierzchniami obrobioną i obrabianą, czyli głębokość skrawania; D - średnica powierzchni obrabianej; d - średnica powierzchni obrobionej.

9.Oblicz średnicę wału toczonego z prędkością skrawania v=400m/min, jeśli obroty wrzeciona obrabiarki wynosiły n=4000obr/min. Przyjmij  Odp. v=dn/1000

10.Jak zależy trwałość narzędzia od prędkości skrawania? Odp. T=(v_c/C_v)^k , v_c= C_v T^1/k, gdzie: T-okres, v_c-prędkość skrawania, C_v-stała zależna od materiału obrabianego i innych warunków skrawania, k-wykładnik zależny od materiału ostrza i kryterium stępienia.

11.Podaj wg jakich zasad dobiera się technologiczne parametry skrawania przy obróbce wykańczającej. Odp. Decyduje kryterium dokładności: g(grubość) jak najmniejsza, potem dobiera się p (posuw) też w miarę mały, a na końcu v (prędkość skrawania) dość dużą.

12.Czy trwałość największej wydajności narzędzia może być większa od trwałości ekonomicznej? Odp. Nie.

13.Jaki wzór określa wydajność obróbki? Odp. W=1/t_j określa liczbę operacji (części lub sztuk) zrobionych w jednostce czasu.

14.Jaki wiór powstaje przy skrawaniu miękkich stali węglowych i stopowych z małymi głębokościami skrawania? Odp. Wstęgowy.

15.Jakie są zalety i wady wióra odpryskowego? Odp. Zalety: wióry szybko opuszczają strefę skrawania i zajmują niewiele miejsca. Wady: powstawaniu wióra towarzyszą znaczne zakłócenia siły skrawania, trudno jest uzyskać dobrą gładkość powierzchni.

16.Gdzie występują maksymalne temperatury w procesie skrawania? Odp. Na końcu strefy zatarcia na powierzchni natarcia.

17.Jaką rolę pełnią emulgatory w cieczach smarująco-chłodzących? Odp. Pokrywają kulki oleju trwałą absorpcyjną błonką i zapewniają trwałość oleju.

18.Jakie są skutki działania obwodowej siły skrawania F_z dla narzędzia i obrabiarki?Odp. Powoduje ugięcie narzędzia i prowadnicy obrabiarki.

19.Podaj definicję płaszczyzny normalnej i płaszczyzny przekroju głównego w układzie narzędzia. Odp. Płaszczyzna normalna Pn-jest prostopadła do głównej krawędzi skrawającej, przechodzi przez rozpatrywany pkt M.Płaszczyzna przekroju głównego (ortogonalna) Po-jest prostopadła do płaszczyzny podstawowej Pr i płaszczyzny krawędzi skrawającej Ps, przechodzi przez rozpatrywany pkt M.

20.Wymień 4 układy odniesienia pozwalające na określenie geometrii narzędzia. Odp. Narzędzia, technologiczny (pomocniczy układ wykonawczy), ustawienia, roboczy.

21.Jaki układ odniesienia jest wykorzystywany jedynie do opisu narzędzi składanych? Odp. Technologiczny (pomocniczy układ wykonawczy).

22.Podział tokarek ze względu na budowę. (9) Odp. a) Kłowe; b) Uchwytowe; c) Wielonożowe; d) Rewolwerowe; e) Tarczowe; f) Karuzelowe; g) Automaty i półautomaty tokarskie; h) Tokarki-kopiarki; i) Zataczarki.

23.W jakich typach tokarek występuje konik? Odp. Tarczowe, wielonożowe, kłowe.

24.Zalety i wady tokarek uchwytowych poziomych i pionowych. Odp. Pionowe-taki układ jest korzystny przy obróbce dużych ciężkich tarcz. Ciężkie przedmioty mają w tym układzie lepsze podparcie. Stosuje się je do obróbki małych przedmiotów, uchwyty przedmiotów są skierowane do góry i napędzane osobnymi silnikami, wióry mają swobodny spad do zbiornika. Zaletą tych tokarek jest to, że zajmują mało miejsca, znacznie mniej niż tokarki poziome. Głowice narzędzi są przystosowane do mocowania narzędzi wirujących (wiertła, frezy).

25.Podział tokarek rewolwerowych. Odp. Pionowe i poziome.

26.Czym różni się frezowanie obwodowe od czołowego? Odp. Obwodowe-oś obrotu freza jest równoległa do powierzchni obrobionej.Czołowe-oś obrotu freza jest prostopadła do powierzchni obrobionej

27.Podział frezów ścinowych. Odp. Jednościnowe, dwuścinowe i paraboliczne.

28.Jak nazywa się pomocnicza powierzchnia przyłożenia w wiertle? Odp. Łysinka.

29.W jaki sposób można odróżnić rozwiertak zgrubny od rozwiertaka wykańczaka? Odp. Zdzieraki wykonane są w postaci narzędzi trzpieniowych, średnice dobierane są w taki sposób, aby mogły służyć do obróbki zgrubnej lub bezpośrednio do rozwiercania wykonanych otworów. Wykańczaki - trzpieniowe i nastawne z liczbą ostrzy zależną od średnicy rozwiertaka, wykonane w trzech odmianach do rozwiercania wykańczającego otworów w klasie H7, H8, jako półfabrykaty przeznaczone do rozwiercania wykańczającego otworów o tolerancji innej niż H7, H8.

30.W jakich ściernicach stosuje się spoiwo żywiczne? Odp. W ściernicach diamentowych.

31.Dlaczego spoiwa metalowe bezwzględnie wymagają chłodzenia? Odp. Bo zatykają im się pory.

32.Co to jest struktura ściernicy? Odp. Procentowy udział ziaren ściernych w objętości całego narzędzia. Określa się literą L. Wyróżniamy: zwarte, średnie i otwarte.

33.Wymień obróbki wykańczające uzębień walcowych wewnętrznych. Odp. Obróbka uzębień metodą Fellowsa. Narzędziem jest dłutak modułowy, w przypadku obróbki wykańczającej jest to dłutak wykańczak. Osełkowanie. Wiórkowanie.

34.Jakie uzębienia mogą być wykonywane wyłącznie metodą przeciągania? Odp. Uzębienia wewnętrzne, głównie wielowypusty ewolwentowe do średnicy 40mm.

35.Gdzie jest stosowana i na czym polega metoda REVACYCLE? Odp. Przeciąganie przeciągaczem obrotowym ostrza. Ostrza mają zarysy łuków kołowych. Wykonanie wrębu międzyzębnego jest robione w czasie jednego obrotu głowicy. Tą metodę stosuje się do kół mechanizmów różnicowych.

36.Podział krzywoliniowych uzębień stożkowych ze względu na linię zęba. Odp. Łuk koła, epicykloida, ewolwenta.

37.W jakiej metodzie obróbki uzębień stosuje się jako narzędzie stożkowy frez ślimakowy? Odp. Obróbka kół stożkowych o zębach krzywoliniowych (o zarysie ewolwentowym) w metodzie Palloid opracowanej przez firmę Klingelnberg.

38.W jaki sposób wykonuje się ślimaki? Odp. Ślimaki zgrubnie frezujemy frezem bądź na twardo szlifujemy.

39.Jaką powierzchnię szlifuje się w wiertłach podczas ostrzenia? Odp. Powierzchnię przyłożenia.

40.Okres trwałości narzędzia wynosi 30minut.Ile wynosi jego żywotność, jeśli może być ono ostrzone tylko 6 razy, a czas wymiany narzędzia wynosi 2 minuty? Odp.7*30min=210min

41.Wymień 4 narzędzia do obróbki gwintów. Odp. Narzynka, gwintownik, tokarka, frezarka.

42.Co to są narzędzia kształtowe? Podaj przykład. Odp. Mają liniowy styk krawędzi skrawającej z powierzchnią obrabianą. Zarys ostrza narzędzia jest zgodny z zarysem obrabianej powierzchni. Do tej grupy narzędzi należą: noże kształtowe, frezy kształtowe, przeciągacze i nawiertaki.

43.jaka jest zasadnicza różnica między stożkiem Morse'a i stożkiem frezarskim? Odp. Morse'a-samohamowny, frezarski-niesamohamowny.

44.Co to są narzędzia specjalizowane? Odp. Są to narzędzia normalne dostosowane do określonych warunków pracy, przez korekcję ostrza lub zmianę średnicy. Najczęściej tymi narzędziami są wiertła, rozwiertaki, frezy.

45.Co to jest i do czego służy płetwa w wiertle? Odp. Mieści się po przeciwnej stronie niż wierzchołek wiertła, służy do wybijania wiertła. Nie przenosi momentu obrotowego.

46.Do czego służą wiertła piórkowe? Odp. Narzędzia specjalne stosowane do wykonania otworów walcowych o niewielkiej głębokości, zwłaszcza otworów o małych średnicach 0,05-0,8mm oraz do wykonania otworów kształtowych.

47.Podaj podstawowe składniki stali szybkotnących. Odp. W-wolfram, Cr-chrom, V-wanad.

48.Co to jest i do czego służy azotek tytanu TiN? Odp. Bardzo twardy związek, który zapobiega się tworzeniu narostów na powierzchni natarcia i zmniejsza tarcie wióra o tę powierzchnię.

48.Co to jest i do czego służy azotek tytanu TiN? Odp. Bardzo twardy związek, który zapobiega się tworzeniu narostów na powierzchni natarcia i zmniejsza tarcie wióra o tę powierzchnię.

49Węgliki spiekane podzielono na trzy grupy. Wymień je i podaj zastosowanie. Odp. Grupa ISO:P, kolor niebieski, PN gatunek S-do obróbki materiałów dających długie wióry jak stal, staliwo, żeliwo ciągliwe. Grupa ISO:M, kolor żółty, PN gatunek U-do obróbki bardziej wymagających materiałów jak stal nierdzewna, materiały żarowytrzymałe, metale nieżelazne. Grupa ISO:K, kolor czerwony, PN gatunek H-do obróbki materiałów dających krótkie wióry jak żeliwo, utwardzona stal, aluminium, brąz, tytan; niemetalowe, jak porcelana, plastik, twarda guma.

50.Podaj przyczyny, których usunięcie pozwoliło na szersze stosowanie spieków ceramicznych. Odp. Słaba wytrzymałość, którą znacznie polepszono poprzez drobnoziarnistość spieków, co spowodowało, że materiały te były znacznie odporniejsze na pękanie.

51.Jak nazywa się materiały narzędziowe złożone w 40% z tlenku aluminium i z 50% węglików tytanu? Odp. Cermetale.

52.Jakie ograniczenie mają materiały karbonadowe. Odp. Nie można ich stosować przy obróbce materiałów zawierających żelazo, ponieważ żelazo jest katalizatorem grafitu, powoduje grafityzację.

53.Którą powierzchnię szlifuje się przy ostrzeniu wierteł? Odp. Powierzchnię przyłożenia.

54.Podaj zasadę doboru technologicznych parametrów skrawania przy obróbce zgrubnej. Odp. Decyduje kryterium największej wydajności. Najpierw dobiera się dość dużą głębokość g, potem znaczny posuw p, a na końcu prędkość skrawania v wynikającą z dobrania p i g.

55.Co oznacza dla technologa stwierdzenie, że „trwałość ekonomiczna narzędzia wynosi 75 minut”? Odp. Oznacza to, że w czasie 75 minut są najmniejsze koszty operacji.

56.Podaj zależność między posuwem minutowym a posuwem na ostrze. Odp. Pt=n*z*Pz

57.Jakie ruchy w kinematyce skrawania zaliczamy do ruchów podstawowych? Odp. Ruch główny, posuw, ruch wypadkowy, ruch jałowy.

58.Jaki wiór powstaje przy skrawaniu żeliwa? Odp. Odłamkowy.

60.W jaki sposób odprowadzane jest ciepło w procesie skrawania? Odp.Wióry-70%ciepła i tym więcej im większa jest prędkość obróbki, przedmiot obrabiany-15%, narzędzie-8%, ciecze, powietrze-2%.

61.Co to są emulgatory? Odp. Składniki cieczy chłodząco-smarujących, pokrywają kulki oleju trwałą absorpcyjną błonką i zapewniają trwałość oleju.

62.Jakie funkcje spełniają ciecze obróbkowe w procesie skrawania? Odp. a) zapobieganie przegrzaniu narzędzia i przedmiotu obrabianego, a dzięki obniżeniu temperatury przedmiotu podwyższenie dokładności wymiarowej b) obniżenie tarcia materiału obrabianego i wióra o narzędzie c) podwyższenie trwałości narzędzia d) poprawa jakości powierzchni obrobionej e) ułatwienie usuwania wiórów ze strefy skrawania f) przeciwdziałanie powstawaniu narostu g) mycie i zabezpieczanie części przed korozją.

63.Który technologiczny parametr skrawania nie ma wpływu na siły skrawania? Odp. Prędkość skrawania.

64.Który technologiczny parametr skrawania ma najmniejszy wpływ na temperaturę skrawania? Odp. Posuw.

65.Na czym polega zużycie cieplne ostrza? Odp. Przekroczenie dopuszczalnych temperatur skrawania, wypalenie się naroża w narzędziu.

66.Co to jest żywotność narzędzia? Odp. Suma trwałości ostrza mierzona od początku do końca jego eksploatacji, przy czym za koniec eksploatacji uważa się stan narzędzia niepozwalający mu przywrócić właściwości skrawalnych przez ostrzenie. Wyrażona jest czasem skrawania.

67.Wymień 3 spoiwa stosowane w produkcji ściernic. Odp. Chemiczne, żywiczne, metalowe, gumowe, klejowe.

68.Podział szlifowania zewnętrznego kłowego. Odp. Obwodowe wzdłużne, obwodowe wgłębne, czołowe.

69.Jakie uzębienia obrabia się frezowaniem frezem ślimakowym? Odp. Koła zębate walcowe o zębach prostych i śrubowych oraz ślimacznice.

70.jak nazywa się elementy współpracujące w przekładniach ślimakowych? Odp. Ślimak i ślimacznica.

71.Jakim narzędziem można obrobić wielowypust wewnętrzny o średnicy 30mm? Odp. Przeciągaczem.

72.Jaki zarys mają zęby koła talerzowego w przekładniach kształtowo-obwiedniowych (np. typu FORMATE Gleasona)? Odp. Epicykloida

73.Podaj wielkości charakterystyczne dla tokarek kłowych. Odp. Największa średnica toczenia nad łożem, rozstaw kłów do 1500mm, średnica toczenia nad suportem (największa średnica wału, jaki można toczyć).

74.Czym różnią się od siebie tokarka uchwytowa i tokarka tarczowa? Odp. Tarczowa duże średnice przedmiotów obrabianych 1000-2400mm, ale małe wysokości, uchwytowe do 600mm, ale większe wysokości niż tarczowe.

75.Jakie ruchy wykonuje stół w wiertarce rewolwerowej? Odp. Może się obracać.

76.Czy we frezarce wspornikowej można przesuwać narzędzie? Jeśli tak, to w jaki sposób? Odp. Nie.

77.Podaj skład cieczy chłodzących. Odp. Są to wodne roztwory glikoli, sody, mydeł oraz inhibitorów korozji, dodatków przeciwzużyciowych(AW) i przeciwzatarciowych (EP)

78. Co to są i jaką rolę pełnią emulgatory? Odp. Substancja powierzchniowo czynna, składnik cieczy chłodząco-smarującej, ułątwiająca tworzeniu się emulsji, a także zapobiegająca jej zlepianiu się w większe krople. Ich zadanie polega na zapewnienie trwałości emulsji.

79. Podział olejów obróbkowych. Odp. Oleje mineralne, zwierzęce (olej smalcowy) lub roślinne (olej rzepakowy) oraz na zwykłe (chemicznie bierne) i aktywowane.

80.Podaj nazwy składowych siły skrawania w układzie narzędzia. Odp. Siła obwodowa, siła posuwowa, siła odporowa.

91. Podaj wzór Taylora obliczania siły skrawania. Odp. Fc=Kc*A, Fc- siła obwodowa, Kc- opór właściwy skrawania MPa(N/mm^2), A- pole przekroju poprzecznego warstwy skrawanej = pg[mm^2]

92. Rodzaje zużycia mechanicznego ostrza. Odp. Ścierne (bruzdowanie, mikroskrawanie, rysowanie); Wytrzymałościowe

93.Na czym polega zużycie adhezyjne ostrza? Odp. Zużycie Adhezyjne jest spowodowane silnym wzajemnym przywieraniem pod wpływem sił adhezyjni cząstek materiału narzędzia i cząstek materiału obrabianego. Nieustanne zrywanie tych wiązań powoduje oddzielenie cząstek materiału od narzędzia przyśpieszając jego zużycie.

94.Podaj przykład kryterium fizykalnego stępienia ostrza. Odp Moc skrawania, temperatura, moment i określony przyrost sił skrawania.

95.Co to jest trwałość ostrza? Odp. Jest to łączny czas skrawania narzędzia w ustalonych warunkach obróbki do chwili stępienia ostrza.

96.Podaj zasady doboru głębokości skrawania. Odp. Dobór głębokości skrawania musi być poprzedzony ustaleniem naddatku na obróbkę. Każde przejście narzędzia poprawia klasę dokładności o 2

97. Co to jest trwałość ekonomiczna ostrza? Odp. Ekonomiczny okres trwałości ostrza (odpowiada takim warunkom skrawania, dla których koszt jednostkowy jest najmniejszy) Te=(tau)(s-1)(tz+Kn/Ko), s- zależność między prędkością skrawania a trwałością narzędzia, tz- czas wymiany stępionego ostrza, Kn- koszty związane z eksploatacją narzędzia, Ko- koszty minutowe obrabiarki uwzględniające amortyzację, obsługę, koszty administracyjne.

98. Co określa zmienna (tau) we wzorach na trwałość ostrza? Odp.(tau)=skr./Tm _<1, skr.-czas skrawania, Tm- czas maszynowy

99. W skład jakiego czasu wchodzi czas przygotowawczo-zakończeniowy? Odp. Wchodzi w skład czasu niema szynowego obróbki (tn)

100. Czym różni się wytaczanie od roztaczania? Odp. Roztaczanie - narzędzie nieruchome, wytaczanie- narzędzie się obraca.

101.Co to jest wspornik? Odp. Pełni funkcję podpierającą.

102. Zastosowanie tokarek rewolwerowych. Odp. Stosowane są do obróbki z pręta.

103.Charakterystyka tokarek karuzelowych. Odp. Przedmiot umieszcza się na poziomym stole, osadzonym na wrzecionie o osi pionowej; przeznaczone są do obróbki przedmiotów ciężkich o dużych średnicach (grupa tokarek ciężkich)

104. Czym się różnią wiertarki słupowe od stojakowych? Odp. Główną różnicą tych wiertarek jest element nośny, w przypadku wiertarek słupowych jest słup wewnątrz pusty, a w wiertarkach stojakowych jest żeliwny, skrzynkowy stojak.

105. Zastosowanie wytaczarko-frezarki. Odp. Ich celem jest wytaczanie otworów i frezowanie płaszczyzn.

106. Podział szlifierek. Odp. Szlifierki: kłowe, do otworów, do płaszczyzn, ostrzarki.

107. Jak się nazywa obrabiarka, w której narzędziem jest odcinek uzębionej taśmy naciągnięty i zamocowany w sztywnej ramie? Odp. Przecinarka ramowa.

108. Podział ścierniw. Odp. Narzędzia spojone, narzędzia nasypowe, pasty ścierne i polerski.

109. Co to jest metoda superfinisz? Odp. Obróbka zapewniająca dużą gładkość powierzchni obrobionej.

110. Co to jest bębnowanie? Odp. Jest to wygładzanie w pojemnikach- obróbka w specjalnych pojemnikach wprawianych w ruch obrotowy lub drgania, wypełnionych drobnymi przedmiotami.

111. Jaką krzywą jest linia zębów kół stożkowych Gleasona? Odp. Epicykloida.

112 Podaj skład cieczy smarująco-chłodzących. Odp. Woda (90%), olej, emulgator, solubilizatory, środki antykorozyjne.

113 Podaj wpływ technologicznych parametrów skrawania na siły skrawania. Odp

114. Wymień 2 typy katastroficznego zużycia ostrza. Odp. . Zużycie mechaniczne-wytrzymalosciowe, zużycie cieplne.

115. NA czym polega zużycie chemiczne ostrza? Odp. Polega na ciągłym powstawaniu i usuwaniu podczas skrawania warstwy tlenków i innych związków chemicznych z powierzchni styku ostrza z materiałem obrabianym.

116. Co to jest żywotność ostrza? Odp. Jest to suma trwałości narzędzia liczonych od początku do końca jego eksploatacji, przy czym za koniec eksploatacji uważa się stan narzędzia nie pozwalający na przywrócenie mu właściwości skrawanych przez ostrze.

117.Co to jest czas przygotowawczo -zakończeniowy? Odp. Jest to czas niema szynowy obróbki tn.

118. Co to jest dokładność gwarantowana? Odp. Odpowiada takim warunkom obróbki, kiedy osiągana dokładność znacznie przekracza żądaną.

119. Podaj zasadę doboru parametrów skrawania przy obróbce zgrubnej. Odp. Przyjmuję się duże wartości głębokości skrawania, duży posuw i relatywnie małe prędkości skrawania (g↑↑p↑, v)

120.Jakie koszty wchodzą w skład kosztów minutowych obrabiarki? Odp. Czas maszynowy oraz czas skrawania.

121. Podaj zasadnicze różnice między tokarkami tarczowymi a karuzelowymi. Odp. Różnicą jest w sposobie mocowania przedmiotu obrabianego, w tokarce tarczowej mocuje się na pionowej tarczy uchwytowej osadzonej na wrzecionie o osi poziomej; w tokarce karuzelowej przedmiot umieszcza się na poziomym stole, osadzonym na wrzecionie o osi pionowej.

122. Co to są zataczarki? Odp.

Są odmianą tokarek przystosowaną do toczenia nieokrągłego przy zastosowaniu noży kształtowych.

123. Zastosowanie wiertarek promieniowych. Odp. Przeznaczone są do obróbki otworów o średnicach do 100mm w przedmiotach dużych i ciężkich.

124. Podział frezarek. Odp. Frezarki: wspornikowe i bezwspornikowe.

125.Jakich narzędzi używa się i w jakim układzie pracują wiertarki do głębokich otworów? Odp. używa się wierteł lufowych lub wierteł rurowych, a pracują w układzie poziomym.

126. Co to są magnesów ki? Odp. Szlifierki do płaszczyzn.

127. co to jest i do czego służy konik? Odp. Konik przeznaczony jest do podparcia obrabianych części z materiału prętowego, których smukłość tego wymaga.

128. Jak nazywa się obrabiarka w której narzędziem jest piła tarczowa segmentowa? Odp. Przecinarka tarczowa.

129. Jakie narzędzia stosuje się przy obróbce polerowaniem? Odp. Np. tarcze obłożone skóra, prasowanym wojłakiem, suknem (specjalne narzędzie polerskie).

130. Jakiego rzędu prędkości skrawania stosuje się przy szlifowaniu? Odp. 20-80 m/s.

131. Podział kół zębatych. Odp. Zależnie od kształtu wieńca, koła zębate dzielimy na: koła walcowe (o zębach prostych, daszkowych i łukowych) oraz koła stożkowe (o zębach prostych, skośnych i łukowych)

---