Japonia |
Tokio |
Monarchia konstytucyjna (cesarstwo); okupacja am. (1945-52): -Bonin i in. (1945-68) -Riukiu (1945-72) okupacja radz.- Kuryle Pd.- nazwa w Rosji (terytoria Pn.- nazwa w Japonii) (1945-...) |
Kambodża |
Pnom Penh |
Monarchia konstytucyjna (1953-70, od 1993); do 1953 kolonia fr, w latach 1975-89 nazwa Kampucza |
Laos |
Wientian (Vientiane) |
Republika- faktycznie państwo socjalistyczne (w latach 1953-75 monarchia); kolonia fr. do 1953; państwo typu komunistycznego, w okresie monarchii 2 stolice- Luang Prabang i Wientian |
Wietnam |
Manoi |
Republika socjalistyczna (od 1976 zjednoczenie dwóch państw); kolonia fr. do 1945 (1953); w latach 1953-75 dwa państwa- Wietnam Pn. (Hanoi) i Wietnam Pd. (Sajgon); II wojna światowa- Płn. Demokratyczna Republika Wietnamu- komunizm, Płd.- cesarstwo (potem obalone i Republika Wietnamu), sojusznik USA; lata 60'- wsparcie Am. Wietnamu Pd. W walce z komunizmem, koniec lat 60'- krwawe straty, formalnie zakończone 1973/74 (traktaty), w 75 Am. Wybyli z Wietnamu, rząd upadł, zrobił się syf, były dwa państwa rządzone przez komunistów. W 1976 zjednoczenie |
Indie |
New Delhi (Nowe Delhi) |
Niepodległe państwo 1947 (republika federacyjna 1950); w 1954 przyłączenie Indii Fr., a w 1961- Indii Port. (Goa); Indyjczycy zażądali zwrotu ziemi od Port. I wjechali na słoniach i wygrali; podział na stany, w I- II wojnie światowej- chrześcijaństwo |
Bhutan |
Thimphu (lata 60, nowa stolica) + (Paro- miasto sąsiednie) Panakha, Taszi Dzong- klasztor, buddyzm, król medytuje |
Suwerenna monarchia (od 1971); protektorat bryt. do 1949; w latach 1949-71 pod opieką Indii; Bryt. się wycofali, nie wiadomo było co robić dalej, to poszli pod opiekę Indii, brak suwerenności, ale woleli to od Chin; na płn. od Bhutanu Sikkim- stan Indii, Chiny uważają go za fragment Tybetu |
Nepal |
Katmandu |
Monarchia konstytucyjna; Sagarmatha- Mount Everest; od kilku lat kryzys, jeden z rodziny królewskiej wystrzelał połowę, partia komunistyczna żąda zniesienia monarchii |
Sri Lanka |
Kolombo Sri Jayawardenapura- Kotte (Jaya- druga stolica, Wardena- przywódca, Pura- miasto, Kotte- miejscowość) |
Republika, do 1948 kolonia bryt., w latach 1948-72 nazwa Cejlon;
|
Malediwy |
Male |
Niepodległe państwo 1965 (republika od 1968- obalono sułtanat); wcześniej kolonia bryt. (terytorium protegowane, rządził sułtan); muzułmani otwarci turystycznie |
Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego |
- |
Kolonia bryt. (baza wojskowa na wyspie Diago Garcia); Wy Czagos- wyłączone w 1965 z kolonii bryt. Maurities |
Bangladesz |
Dakka |
Niezawisła republika od 1971; w latach 1947-71 cz. Pakistanu, secesja- oderwanie części państwa od jego zasadniczego rdzenia (Pakistan Wsch.); do 1947 cz. Indii Bryt. |
Pakistan |
Islamabad |
Republika; federacja prowincji cz. byłych Indii Bryt. (do 1947) |
Afganistan |
Kabul |
Republika/ emirat islamski (wojna domowa); do 1973 monarchia, republika, 79- komunizm, potem od 97- Talibowie, proklamowanie emiratu- przywódca religijny; po wojnie domowej republikański ustrój po interwencji międzynarodowej; przed wojną jako obszar plemienny, 4 prowincje |
Iran |
Teheran |
Republika islamska (polityczna rola duchownego muzułmańskiego- ajatollaha), do 1979 cesarstwo (do 1934 nazwa Persja); formalnie prezydent |
Liban |
Bejrut |
Niepodległa republika od 1943 (1941); do 1920 tur., 1920-43 terytorium mandatowe LN pod admin. fr.; od 1969 obce wojska (syryjskie); chrześcijaństwo 50% za czasów fr., obecnie 30%, Muzułmanie |
Syria |
Damaszek |
Niepodległa republika od 1946 (1941); do 1920 tur., 1920-43 terytorium mandatowe LN pod admin. fr., 1958-61 konfederacja z Egiptem |
Irak |
Bagdad |
Republika (autonomia 3 prowincji kurdyjskich); do 1917/20 turecki; 1920-32 terytorium mandatowe LN pod admin. Bryt.; 1932-58 monarchia; Kurdowie na płn., 3 prowincje kurdyjskie mają autonomię, Irak o strukturze regionalnej |
Arabia Saudyjska |
Rijad (ar- Rijad) Dżidda- stolica admin., miasto portowe |
Monarchia- od 1932 król. Arabii Saudyjskiej; 1912-26/27 ekspansja król. Nedżd; powstała po I wojnie światowej, wcześniej procesy państwotwórcze, 1912-27 ekspansja Nedżd i zjednoczenie części składowych, drugie król. Hedżas, potem się połączyło |
Kuwejt |
Kuwejt (al- Kuwej) |
Niepodległa monarchia (emirat) od 1961; 1891-1961 protekcja bryt.; lokalne księstwo zajęte pod koniec XIXw., emir rządził, bryt dbali o swoje interesy; Irak niegdyś zajął |
Bahrajn |
Manama (al- Manama) |
Niepodległa monarchia (emirat) od 1971; 1892-1968 protekcja bryt., 1968-71 w prowizorycznej federacji FEA (wyspa) |
Katar |
Doha (al- Dauha) |
Niepodległa monarchia (emirat) od 1971; 1926-68 protekcja bryt., 1968-71 w prowizorycznej federacji FEA |
Zjednoczone Emiraty Arabskie (7) |
Abu Zabi |
Federacyjny emirat (republika) od 1971, 1853-1947 protekcja bryt. (Indie); 1947-68 protekcja bryt.; 1968-71 w prowizorycznej federacji FEA; 1071- utworzenie ZEA (Zaid ibn Sultan an-Nahajan) przez 6 emiratów; 1972 przystąpienie Ras al-Chajma; niewiadomo czy to republika czy monarchia |
Oman |
Maskat Salala |
Niepodległy sułtanat od 1970; od 1891 protekcja bryt. (1955-59 opanowanie przez sułtanat Maskatu- imanatu Oman) |
Jemen |
Sana Aden |
Od 1990 zjednoczony Jemen (Płn. i Płd., w 1994 próba secesji Jemenu Płd.); Jemen (Płn.): do 1918 turecki, 1918-62 imamat Jemenu, 1962- republika; Jemen Pd.: kolonia bryt. Aden (1963-67 federacja Arabii Płd.), 1967- niepodległa Ludowa Republika Jemenu Płd. (marksizm); w 1994 chcieli się rozejść, bo za dużo z Płn było u władzy, ale teraz są dwie stolice i jest dobrze |