Tren V:
Sytuacja liryczna:
podmiot liryczny -smutny ojciec
----> Pyta dlaczego Persefona zabrała mu córkę
odbiorca- Persefona
Obrazy poetyckie:
porównanie ścięcia oliwki przez nieostrożnego ogrodnika usuwającego chwasty do śmierci Orszulki
Tren VII:
Sytuacja liryczna:
podmiot liryczny: ojciec
-----> wyraża smutek wywołany oglądaniem rzeczy zmarłej córki
odbiorca- ubrania zmarłej córki
Ubiory Urszulki:
- letniczek pisany- barwna sukienka
- uploteczki - wstązki do włosów
- paski złocone
Po śmierci:
- licha tkaneczka - skromna sukienka
- giezłeczko - koszulka
Reflekcje podmiotu lirycznego:
Zamiast posagu weselnego, jaki dostaje córka wychodząca za mąż, Urszulka otrzymała od rodziców posag żałobny (sukienkę i garstkę ziemi)
TREN VIII
Sytuacja liryczna:
podmiot liryczny - smutny ojciec
--------> skarży się na pustkę
--------> wyraża zalety córki
--------> wychwala zalety córki
---------> wyraża brak nadziei
Cechy Urszulki:
wesoła, radosna, miła, urocza, pogodna, ruchliwa, grzeczna
Tren VII
Nastrój smutku, uczucie bólu i rozpaczy zostaje spotęgowane przez widok ubiorów Urszulki. Wyznaje to poeta w "Trenie VII", używając przy tym wielu zdrobnień - letniczek, uploteczki, członeczki. Z żalem stwierdza, że matka inną wyprawę szykowała dla swej córki, a jej za cały posag wystarczyło "giezłeczko" z lichej tkaniny.
W "Trenie V" zmarła Urszulka została porównana do młodej oliwki, która pomyłkowo została ścięta przez nadgorliwego ogrodnika. Podobnie jego córeczka, podcięta tchnieniem śmierci, padła u stóp zrozpaczonych rodziców. W zakończeniu wiersza znajdujemy bezpośrednią strofę do Persefony, władczyni krainy śmierci, która pozwala na to, aby rodzice Urszulki wylewali tyle łez rozpaczy.
Wspomnienia wciąż dręczą i nie dają zapomnieć o ukochanej osobie. Pisze o tym poeta w "Trenie VIII", rysując dokładny portret psychologiczny Urszulki, która zawsze była wesoła i rozśpiewana, wypełniała sobą wszystkie kąty w domu, "wdzięcznym szczebiotem" zabawiała ojca i matkę. Po jej odejściu nastała straszliwa pustka w domu, która potęguje ból rodziców.
FRASZKI
Panie, to moja praca, a zdareznie Twoje;
Raczysz błogosławieństwo dać do końca swoje.
Inszy niechaj pałace marmórowe mają
I szczerym złotogłowiem ściany obijają,
Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gnieździe ojczystym,
A ty mię zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym,
Pożywieniem ućciwym, ludzką życzliwością,
Obyczajmi znośnymi, nieprzykrą starością.
Uczony gościu! Jesli sprawą mego cienia
Uchodzisz gorącego letnich dni promienia,
Jeslić lutnia na łonie i dzban w zimnej wodzie
Tym wdzięczniejszy, że siedzisz i sam przy nim w chłodzie
Ani mię za to winem, ani pój oliwą,
Bujne drzewa nalepiej dżdżem niebieskim żywą;
Ale mię raczej daruj rymem pochwalonym,
Co by zazdrość uczynić mógł nie tylko płonym
Ale i płodnym drzewom; a nie mów: "Co lipie
Do wirszów?" - skaczą lasy, gdy Orfeusz skrzypie
Ślachetne zdrowie,
Nikt się nie dowie,
Jako smakujesz,
Aż się zepsujesz.
Tam człowiek prawie
Widzi na jawie
I sam to powie,
Że nic nad zdrowie
Ani lepszego,
Ani droższego;
Bo dpbre mienie,
Perły, kamienie,
Także wiek młody
I dar urody,
Mieśćca wysokie,
Władze szerokie
Dobre są, ale -
Gdy zdrowie w cale.
Gdy nie masz siły,
I świat niemiły,
Klinocie drogi,
Mój dom ubogi
Oddany tobie
Ulubuj sobie!
Próżno uciec, próżno się przed miłością schronić,
Bo jako lotny nie ma pieszego dogonić?
"Bajki" Ignacego Krasickiego
„Przyjaciel” - bajka o fałszywości
„Uciekam się - rzekł Damon - Aryście, do ciebie,
ratuj mnie, przyjacielu, w ostatniej potrzebie:
kocham piękną Irenę. Rodzice i ona
jeszcze na moje prośby nie jest nakłoniona”.
Aryst na to: „Wiesz dobrze, wybrany z wśród wielu,
jak tobie z duszy sprzyjam, miły przyjacielu.
Pójdę do nich za tobą!”. Jakoż się nie lenił:
poszedł, poznał Irenę i sam się ożenił.
Jest to bajka narracyjna, czyli stosunkowo długa, opowiadająca o pewnym wydarzeniu. Opisana jest w niej rozmowa dwóch przyjaciół: Damona i Arysta. Pierwszy z nich prosi drugiego o pomoc. Otóż jest zakochany w Irenie, jednakże ani jej rodzice, ani ona sama nie są mu przychylni. Zwraca się zatem z prośbą do Arysta o wstawienie się za nim u wybranki jego serca. Ten oczywiście (jako jego rzekomy przyjaciel) ofiaruje Damonowi swą pomoc, poznaje Irenę i jej rodziców, a następnie sam zostaje jej mężem. Morał nie jest przedstawiony wprost, jednakże czytelnik może go wywnioskować z ostatniego wersu („poszedł, poznał Irenę i sam się ożenił”). Autor przestrzega w nim przed fałszywymi przyjaciółmi, którzy - wykorzystując czyjś niefart, nieśmiałość, czy nawet nieporadność - myślą jedynie o sobie i o swoich korzyściach (do zrealizowania których uparcie dążą nie zważając na fakt, że mogą zranić osoby, które uważają ich za swoich przyjaciół - czyli za kogoś, komu mogą zaufać, poprosić o radę, czy pomoc) i nie liczą się z drugą osobą.
„Szczur i kot” - bajka o zarozumialstwie
„Mnie tu kadzą” - rzekł hardzie do swego rodzeństwa
Siedząc szczur na ołtarzu podczas nabożeństwa,
Wtem, gdy się dymem kadzidł zbytecznych zakrztusił -
Wpadł kot z boku na niego, porwał i udusił.
Bajka ta jest klasyczną alegoryczną bajką epigramatyczną. Jej tytułowi bohaterowie i ich zachowania symbolizują pewne typowe cechy ludzkiego charakteru. Szczur, siedzący podczas mszy na ołtarzu, uważa się za bardzo ważną osobę, myśli, że to specjalnie dla niego „kadzą”, pragnie zaimponować innym myszom. Jest uosobieniem ludzkiej pychy, zarozumialstwa, górnolotności i zadufania we własnej osobie.
Wywyższa się i delektuje zapachem dymu z kadzideł, zamiast się modlić. Szczur w swym zarozumialstwie nie jest w stanie prawidłowo ocenić rzeczywistości i zapomina o swym odwiecznym wrogu - kocie, który niepostrzeżenie do niego podbiega, porywa go, a następnie zabija. Kot jest tu z kolei uosobieniem drapieżności, bezwzględności i sprytu. W bajce autor dodatkowo zastosował szyk przestawny („Wtem, gdy się dymem kadzidł zbytecznych zakrztusił”), tym samym nadając jej dostojności. Morał bajki jest bardzo czytelny: w życiu należy kierować się skromnością i pokorą, natomiast stronić od pychy i zbytniej pewności siebie, bowiem te dwie rzeczy pozbawiają człowieka zdrowego rozsądku i mogą go doprowadzić do zguby.
"Zemsta" streszczenie
Główne postacie:
Cześnik Raptusiewicz - skłócony z Rejentem, opiekun Klary
Podstolina - wdowa, Cześnik pragnie się z nią ożenić dla pieniędzy
Klara - wychowanica Cześnika, zakochana w Wacławie
Wacław - syn Rejenta, zakochany w Klarze
Papkin - na usługach Cześnika, zakochany w Klarze
Cześnik Raptusiewicz chciałby ożenić się z wdową Podstoliną, która bawi u niego z wizytą, jest jednak nieobyty i nieśmiały. Wzywa więc Papkina, bawidamka i hulakę, by pośredniczył w swatach, a jednocześnie utrzymywał w jego imieniu kontakty z sąsiadem - Rejentem Milczkiem, z którym Cześnik jest skłócony. Cześnik jest łasy na majątek Podstoliny, nie wiedząc, że ona sama szuka męża, bo jest bez grosza. Papkin zaś ostrzy sobie zęby na bratanicę Cześnika Klarę.
Nagle okazuje się, że Rejent zlecił murarzom naprawę muru rozgraniczającego część zamku należącą do niego od części należącej do Cześnika. Każe Papkinowi rozpędzić murarzy.
Tymczasem w ogrodzie Wacław i Klara zapewniają się o wzajemnej miłości. Wacław jest gotów porwać Klarę, by się z nią ożenić, ale dziewczyna nie chce tego.
Papkin wchodzi do akcji dopiero, gdy murarze zostają przegonieni. Wygłasza monolog na własną cześć. Zjawia się Wacław, który przedstawia się jako urzędnik Rejenta i oddaje się dobrowolnie w niewolę. Cześnik jednak każe wypuścić Wacława, a ten nie chce odejść - chce być bliżej Klary. Papkin zgadza się, gdy dostaje sakiewkę. Wacław chce się wkupić również w łaski Cześnika, prosząc o wstawiennictwo Podstolinę. Jednak okazuje się, że dawniej sam podkochiwał się w Podstolinie i co gorsza oszukał ją podając się za księcia. Podstolina chce zerwać zaręczyny z Cześnikiem - woli Wacława.
Papkin tymczasem wyznaje Klarze miłość. Ta żąda od niego dowodu - wytrwania przez pół roku w milczeniu, roku o chlebie i wodzie i przywiezienia krokodyla. Cześnik jest zadowolony, że Podstolina przyjęła jego zaręczyny, lecz wściekły na Rejenta o mur. Chce go wyzwać na pojedynek i do niego wysyła Papkina jako sekundanta.
Tymczasem Milczek przygotowuje pozew do sądu przeciw Cześnikowi. Spisuje zeznania poszkodowanych w bójce przy murze, strasznie przy tym przekręcając je na własną korzyść. Wacław prosi go o pozwolenie na małżeństwo z Klarą, Rejent jednak chce, by ożenił się z Podstoliną, na złość Cześnikowi.
Zjawia się Papkin, najpierw nieco niepewny, potem coraz bardziej się panoszy w domu Rejenta. Gdy jednak Milczek straszy go wyrzuceniem za drzwi, zaczyna się panicznie bać. Ledwie udaje mu się przekazać wiadomość od Cześnika, który wyzywa Rejenta na pojedynek. Do pokoju wpada Podstolina - zerwała zaręczyny z Cześnikiem, chce zaręczyć się z Wacławem.
Papkin przynosi Cześnikowi list, w którym Rejent informuje o postanowieniu Podstoliny. Cześnik jest wściekły i postanawia zwabić do siebie Wacława. Dyktuje swemu sekretarzowi - Dyndalskiemu list, który rzekomo napisała Klara. Nie udaje mu się jednak napisać go przekonująco i wysyła do Wacława służącą.
Papkin, zdając Cześnikowi relację z misji u Rejenta, usłyszał, że wino, którym go poczęstowano, mogło być zatrute. Spisuje testament. Zapisuje Klarze swój majątek (choć właściwie go nie posiada).
Wacław przybywa do Klary i zostaje zatrzymany przez Cześnika, który informuje go, że chce go ożenić z Klarą. Kochankowie są zaskoczeni, ale oczywiście wyrażają zgodę. W kaplicy czeka już na nich ksiądz.
U Cześnika zjawia się Rejent - czekał na Raptusiewicza w wyznaczonym miejscu, ten jednak nie pojawił się. Gdy dowiaduje się o ślubie syna, jest wściekły. Systuację wyjaśnia Podstolina, oświadczając, że cały jej majątek przepisany został na Klarę, która miała go przejąć w dniu ślubu. Jest więc bez grosza. Rejent i Cześnik słysząc to wreszcie się godzą.
Adam Mickiewicz
Streszczenie cz. II
DZIADY cz. II i IV
Litwa, I po f. XIX w.
Upiór
Co roku “na Dzień Zaduszny" młodzieniec-samobójca “z piersią skrwawioną" wychodzi z grobu i jako upiór pojawia się na ziemi wśród ludzi (“Na świecie znowu, ale nie dla świata"), by ponownie przeżyć cierpienie, które niegdyś doprowadziło go do odebrania sobie życia i aby ponownie powtórzyć swój samobójczy czyn.
CZĘŚĆ II
W ciemną noc w wigilię Zaduszek w kaplicy cmentarnej odbywa się uroczysty obrzęd ku czci zmarłych przodków (dziadów). Bierze w nim udział lud wiejski pod przewodnictwem Guślarza, który wywołuje kolejno duchy zmarłych cierpiących w czyśćcu, aby pomóc im dostać się do nieba.
Jako pierwsze pojawiają się widma małych dzieci pod postaciami aniołków. W życiu nie zaznały one cierpienia, dlatego mają drogę do nieba zamkniętą i proszą o dwa ziarnka gorczycy mówiąc:
“...według Bożego rozkazu:
Kto nie doznał goryczy ni razu,
Ten nie dozna słodyczy w niebie."
Guślarz spełnia życzenie dzieci i odpędza je zaklęciami.
Następnie zjawia się widmo złego pana, okrutnego dziedzica tej wioski, zmarłego przed trzema laty, który błąka się po ziemi, skazany na wieczny głód i pragnienie. Ów prosi o trochę napoju i pożywienia, ale nikt nie może mu pomóc, bo natychmiast zjawia się żarłoczne ptactwo, zjada mu pokarm, a nawet wyrywa go z jego ust i szarpie ciało wołając:
“Nie znałeś litości, panie! [...l
I my nie znajmy litości!"
Żarłoczne ptactwo to dawni jego słudzy i poddani chłopi, których dręczył, prześladował i karał chłostą za zrywanie owoców w jego sadzie oraz morzył głodem. Głodny Kruk za zrywanie jabłek został poszczuty psami i obity na śmierć, a Sowa z dzieckiem na ręku w wigilijny wieczór nie otrzymała jałmużny i wyrzucona za bramę zamarzła na śniegu.
Widmo słyszy słowa wypowiedziane przez chór wieśniaków:
“Tak, musisz dręczyć się wiek wiekiem,
Sprawiedliwe zrządzenie Boże!
Bo kto nie był ni razu człowiekiem,
Temu człowiek nic nie pomoże."
Z kolei zjawia się duch dziewczyny, która za życia była najpiękniejszą dziewczyną we wsi, ale nie chciała “zamęścia", nie zaznała też troski ani prawdziwego szczęścia i za to została ukarana -jest zjawą unoszącą się nad ziemią.
Pragnie ona poznać miłość, prosi, aby podeszli do niej młodzieńcy i pochwycili ją za ręce. Mówi:
“Niech poigram chwilkę z niemi.
[...l według Bożego rozkazu:
Kto nie dotknął ziemi ni razu,
Ten nigdy nie może być w niebie."
Prośba jej nie może być spełniona, bo nie jest osobą fizyczną.
Później zjawia się, nie proszone przez nikogo, tajemnicze milczące Widmo ze skrwawioną piersią, które nie odpowiada na pytania Guślarza, tylko wpatruje się uparcie w milczącą i siedzącą na grobie pasterkę w żałobie, a gdy tę wyprowadzono z kaplicy, podąża za nią.
Streszczenie "Krzyżaków".
W Tyńcu, w gospodzie ?Pod lutym turem? Zbyszko z wujem Maćkiem opowiadają o swoich przygodach. Wkrótce przyjeżdża księżna Anna Danuta ze służbą. Zbyszko zakochuje się w jej dwórce, młodej Danusi i ślubuje jej pawie czuby noszone przez Krzyżaków. Wkrótce znajduje okazję by je zdobyć atakując nietykalnego posła krzyżackiego, Lichtensteina. Jednak powstrzymany, nie zabija go. Za atak zostaje skazany przez Jagiełłę na ścięcie.
W tym czasie podczas porodu umiera królowa Jadwiga. Maćko podczas wyprawy zostaje zraniony grotem ze strzały. Ratuje go Jurand ze Spychowa. Nadchodzi dzień śmierci Zbyszka, ale ratuje go Danusia okrywając go białą chustą. Młodzi ślubują sobie wierność i miłość. Ojciec Danusi zabrania ślubu.
Maćko i Zbyszko wracają aby odbudować Bogdaniec. Po drodze spotykają Zycha ze Zgorzelic i jego córkę Jagienkę, która zakochuje się w Zbyszku. Ukrywa to uczucie wiedząc o Danusi.
Grot w ciele Maćka dzięki niedźwiedziemu sadłu, które zdobył Zbyszko z Jagienką wypada.
Zbyszko wraca do Danusi. Zabiera Czecha Hlawę, służącego przysłanego przez Jagienkę.
Na polowaniu zorganizowanym przez księcia Janusza w Ciechanowie Zbyszko zostaje ranny ratując życie Fulkowi de Lorche. Zyskuje przyjaciela, a za odwagę książe mazowiecki pasuje go na rycerza.
Krzyżak, przebrany za jurandowego posła, wzywa Danusię do umierającego ojca. Przedtem dziewczyna poślubia rannego Zbyszka.
Tym podstępem Danusia zostaje porwana przez Krzyżaków, a Jurand wyrusza do Szczytna by ją odzyskać. Odkrywa, że Krzyżacy podmienili Danusię na upośledzoną dziewczynę twierdząc, że diabeł ją przemienił. Poniżony, we wściekłości zabija syna Zygfryda de Lowe. Zygfryd zabiera Danusię ze Szczytna.
Rotgier przybywszy do Polski fałszywie opowiada o zajściu w Szczytnie. Rzuca rękawicę - wezwanie do walki tego, kto mu nie wierzy. Zbyszko zgłasza się do pojedynku i zwycięża zabijając Rotgiera.
Widząc zmarłego rycerza Zygfryd de Lowe okalecza więzionego Juranda, chce zabić Danusię, ale zostaje zepchnięty ze schodów przez zjawę.
W tym czasie do Bogdańca przybywa Hlawa. Opowiada o zdarzeniach. Maćko postanawia wyruszyć do Malborka. Zabiera ze sobą przebraną za chłopca Jagienkę i jej przyjaciółkę, w której zakochuje się Czech.
Po namyśle ruszają do Szczytna i napotykają w drodze oślepionego i niemego Juranda. Maćko rusza dalej, a dziewczyna opiekuje się Jurandem w Spychowie. Po długiej podróży Maćko spotyka Zbyszka. Razem poszukują Danusi.
Udaje im się znaleźć Krzyżaków i pokonując ich znajdują dziewczynę. Wysyłają Hlawę wraz z pojmanym Zygfrydem de Lowe do Spychowa z nowinami, a sami przez wzgląd na utratę zmysłów Danusi spowodowaną strachem i złym traktowaniem zwlekają z podróżą.
Hlawa dociera do Spychowa i przekazuje w ręce Juranda Zygfryda de Lowe. Jednak ten mimo krzywd puszcza Krzyżaka wolno. Wkrótce jednak uwolniony Zygfryd wiesza się na drzewie.
Zbyszko z Danusią i orszakiem powoli zbliżają się do Spychowa. Niedaleko dworu dziewczyna na moment świadomość i umiera. Jurand poznaje zmarłe dziecko.
Po wielu podróżach Maćko i Zbyszko znów wracają do Spychowa. Dowiadują się o troskliwej opiece Jagienki nad Jurandem, który, jednak umiera. Zbyszko mając w spadku Spychów oddaje go w dzierżawie świeżo ożenionemu Hlawie, a sam z Maćkiem i Jagienką wraca do Bogdańca.
Zbyszko topi smutki w krwi niemieckiej. Po długim czasie wraca do domu. Apatia go opuszcza i zakochuje się w Jagience. Oboje wyznają sobie miłość i biorą ślub. Żyją spokojnie z dziećmi: Maćkiem, Jaśkiem, Zychem i Jurandem. Są szanowani w okolicy za mądrość i urodę.
Mistrz Krzyżacki Konrad von Jungingen umiera. Władzę obejmuje jego brat Ulryk. Wojna jest już nieunikniona.
Maćko i Zbyszko biorą w niej udział. Przez lata wojny, do Polaków, dołączają nowe wojska. Król Władysław do końca wierzy w pokojowe rozwiązanie sporu. Kilka miesięcy później docierają do niego wiadomości, że wojska krzyżackie są niedaleko Grunwaldu. Król udaje się do namiotu wysłuchać mszy przed decydującą bitwą.
Wojska polskie gromadzą się w lesie. Ulryk von Jungingen widząc to chce poniżyć ich i króla. Wysyła swoich posłów aby wręczyli dwa miecze królowi polskiemu ze słowami, że to w trosce aby Polakom nie zabrakło broni, że Krzyżacy chętnie ustąpią miejsca Polakom na polu bitwy.
Zaczyna się walka. Polskie wojska rozbijają szeregi niemieckie. Maćko szuka znienawidzonego Lichtensteina i zabija go. Wojska niemieckie zostają pokonane.
Jagiełło nakazuje godnie pochować znalezione ciało Ulryka von Jungingen.
Maćko i Zbyszko wracają do Bogdańca, a młody rycerz dożywa chwili, gdy Malbork i Pomorze zajmują polskie wojska.
Jak napisać dobre wypracowanie?
Kryteria oceny
1.Tytuł
2. WSTĘP
-Nawiązuje do tematu i wprowadzam do rozwinięcia (muszę użyć wyrazów z tematu)
-Wprowadzić bohaterów, czas i miejsce wydarzeń
ROZWINIĘCIE
-nie pisze wszystkiego co wiem, wybieram tylko wiadomości na temat
-rozwijam temat akapitami, a w każdym akapicie co najmniej trzy zdania rozwinięte.
-w każdym akapicie musi być spójność tzn. jedno zdanie wypływa z drugiego
-ożywię styl równoważnikami zdań, zdaniami wykrzyknikowymi i pytającymi (np. Cisza! Czy nikogo tu niema?)
-wprowadzam elementy np. krótkiego opisu (pejzażu, osoby, rzeczy, zjawiska) wyrażam swoje uczucia (np. Ach, jak tu pięknie!), wprowadzam króciutki dialog.
-nie powtarzam tych samych wyrazów (np. być)
-piszę zdaniami rozwiniętymi
ZAKOŃCZENIE
-podsumówuje temat i wyciągam wnioski (pouczenia, morał)
-używam wyrazów z tematu
-stosuję słownictwo np. myślę, uważam że, jestem przekonana, moim zdaniem, według mnie, niewątpliwie
Na ocenę wpływa również:
-kaligrafia i estetyka zapisu
-styl, język, (budowa zdań)
-ortografia
-akapity
Osiągnę spójność, gdy zastosuję wyrazy: na przykład, na początku, następnie, później, przedtem, potem, po pewnym czasie, zanim, wkrótce, podczas gdy, po chwili, nagle, wtem, w tej samej chwili, w mgnieniu oka, więc, zatem, toteż, dlatego, gdy, kiedy
CZĘŚCI SKŁADOWE WYPRACOWANIA
(Schemat ogólny)
I WSTĘP
Możemy o nim nawiązać do tematu (wprowadzić w temat), zainteresować tym co mamy do powiedzenia, zasygnalizować sprawę, która 'leży nam na sercu' i dlatego chcemy o niej pisać, powiedzieć, co skłoniło nas do podjęcia tego tematu, przedstawić problem, osobę, zainteresować wydarzeniem itp. Wstęp uzależniamy od formy wypowiedzi, często również od tematu.
II ROZWINIĘCIE
Stanowi główna część pracy, właściwie opracowanie tematu, jego uzasadnienie, wykazanie się znajomością zagadnienia, próbę obrony jakiegoś stanowiska, udowodnienie jakiejś racji, przedstawienie ciągu wydarzeń itp.
III ZAKOŃCZENIE
Zawiera osobiste uczucia i wrażenia, okazujące nasz punkt widzenia zagadnienia, stanowi wnioski wypływające z przedstawionych argumentów, może być apelem o poparcie sprawy, której poświeciliśmy nasza wypowiedź itp. Zakończenie może tez być swojego rodzaju pożegnaniem z czytelnikiem (słuchaczem) - zjawisko typowe dla opowiadania.
Wskazówki z zakresu techniki pracy umysłowej dotyczące pisania wypracowań.
1. Przeczytaj uważnie temat (jeśli trzeba nawet kilka razy) zwracając uwagę, co jest w nim istotne, jak należy go rozumieć i w jakiej formie przedstawić (jeśli w temacie nie określono już formy).
2. Jeśli nie rozumiesz tematu (wydaję Ci się niejasny), poproś nauczyciela o dodatkowe wyjaśnienia.
3. Pamiętaj, że czasem na jedno pytanie zawarte w temacie wypracowania mogą być różne odpowiedzi. Ważne jest, by swoją odpowiedź umieć uzasadnić.
4. Staraj się rozłożyć pisanie wypracowania chociaż na dwa etapy(chodzi o dni, w ostateczności o godziny pisania).
5. Najpierw zastanów się, co chciałbyś /-abyś/ napisać i zanotuj swe 'luźne' myśli i rożne uwagi w brudnopisie. Przygotuj ewentualne materiały, cytaty i słowniki.
6. Wróć do tego, co napisałeś /-aś/ na drugi dzień (lub po kilku godzinach tego samego dnia), starając się wszystko uporządkować według sporządzonego planu.
7. By praca nie była chaotyczna, niech Twój plan wyznacza kolejność omawiania najważniejszych spraw.
8. Posługując się planem, napisz pracę na brudno 'przywołując' często temat w trakcie pisania.
9. Czytaj głośno to co napisałeś /-aś/, starając się poprawić wszelkie dostrzeżone błędy.
10. jeśli to możliwe, przeczytaj pracę komuś z dorosłych i przemyśl ewentualne uwagi.
11.Przepisz pracę na czysto, pamiętając o jej szacie graficznej, w tym o akapitach zaznaczając każda nową myśl, każdy punkt planu.