Zestaw A

1. Lipidy błonowe - wymień i krótko omów.

(wykłady i Internet)

-fosfoglicerydy - pochodne kwasu fosfatydowego zbudowanego z glicerolu, reszt 2 kwasów tłuszczowych i kwasu fosforowego, wśród nich kardiolipina, występująca w błonie wewnętrznej mitochondrium,

-fosfatydylocholina - jest konieczna do wzrostu komórek, zmiany lokalizacji lub składu kw. tłuszczowych. Jej brak lub niedobór jest sygnałem do apoptozy. Sama jest substratem do syntezy choliny,

-fosfatydyloetyloamina - połowa występuje w formie plazmalogenów - stanowi ochronę przed stresem oksydacyjnym (UV),

-fosfatydyloseryna - Wiąże niektóre enzymy (np. fosfolipazę C), jest także konieczna do fuzji błon,

-fosfatydyloniozytol - Jest źródłem IP₃,DG ,

-sfingomielina - wiąże się z białkiem zakotwiczonym GPI, stanowi źródło sfingozyny i ceramidu. Te ostatnie odgrywają rolę w zjawiskach reakcji na różne szkodliwe bodźce zewnętrzne.

-cholesterol - mający cz. hydrofilną mniejszą od hydrofobowej, (kształt porównywany do stożka) prowokuje tworzenie micelli odwróconych. Powoduje on także usztywnienie błony.

2. Transport sprzężony - znaczenie, rodzaje i przykłady

(„Podstawy biologii komórki”)

Transport sprzężony pozwala na wykorzystanie gradnientu stężenia jednych jonów/cząsteczek do transportu drugiego rodzaju jonów/cząseczek wbrew ich gradnietnowi stężeń. Gdy brakuje jednej ze współtransportowanych substancji nie następi transport drugiej.

Rodzajami transportu sprzężonego jest:

- symport - gdy obie substancje są transportowane w tym samym kierunku,

-antyport - gdy substancje są transportowane w przecienych kierunkach.

Przykłady:

-symport glukoza/Na+ w jelitach - pozwala na wchłanianie glukozy z jelit po posiłku bezcukrowym,

-symport cukier/Na+, aminokwas/Na+ w nerkach,

-antyport H+/Na+ - pozwala na regulację pH, w regulacji poziomu pH w komórkach.

- pompa Na+/K+ - kontroluje objętość komórki; utrzymuje rónowagę osomtyczną, jest niezbędna dla pobudzenia nerwów i mięśni;

3. Dlaczego w leczeniu nowotworów stosuje się leki destabilizujące lub stabilizujące mikrotubule?

(„Podstawy biologii komórki”)

Utrzymywanie równowagi między wiązaniami i uwalnianiem podjednostek mikrotubul umożliwia utrzymanie wrzeciona podziałowego, które będąc rusztowaniem z mikrotubul ukierunkowuje chromosomy podczas mitozy, pozwalając ma podział komórek. Także inaktywacja lub destrukcja wrzeciona podziałowego zabija dzielącą się komórkę. Komórki nowotworowe, które dzielą się znacznie szybciej niż większość innych komórek można więc uśmiercić stosując leki antymitotyczne stabilizujące lub destabilizujące mikrotubule. Leki te są pochodnymi kolchicyny i taksolu.

4. Receptory metabotropowe

(„Podstawy biologii komórki”)

(Ale co receptory?)

Posiadają one miejsce wiązań dla ogromnie różnorodnych cząsteczek sygnałowych, którymi są hormony, neurotransmitery i mediatory lokalne. Dla każdej z tych cząsteczek istnieje odmienny receptor lub zespół receptorów.

Receptory metabotropowe mają strukturę opartą na siedmiokrotnym przejściu heliksów pojedynczego łańcucha polipeptydowego przez dwuwarstwę lipidową.

Działanie: Gdy zewnątrzkomórkowa cząsteczka sygnałowa wiąże się z receptorem metabotropowym, receptor zmienia konformację co umożliwia oddziaływanie z białkiem G, umieszczonym po cytozolowej stronie błony.

5. Przygotowanie mięśnia do badań w ME

(materiały na ćwiczenia od pana z grzywką z ksero)

1. Pobranie materiału (wycinek 1mm x 1mm x 1mm):

- przyżyciowo podczas operacji lub biopsji

-pośmiertnie, nie dłużej niż 3 min po ustaniu pracy serca.

2. Utrwalanie I:

za pomocą mieszanki nośnika (buforu fosforanowego lub kakodylowego) i substancji utrwalającej (paraformaldehydu i/lub aldehydu glut arowego), imersynjnie, w temp. 4 st. lub pokojowej, 2 godziny.

3. Płukanie - w substancji, która była nośnikiem, czas: 24 godziny.

4. Utrwalanie II:

za pomocą 1-2% roztworu czterotlenku osmu w wodzie destylowanej lub buforze fosforanowym, impresyjnie, w temp. pokojowej, 2 godziny.

5. Odwodnienie: w roztworach alkoholu etylowego o rosnącym stężeniu.

6. Przeprowadzenie przez płyny pośrednie: aceton, tlenek propylenu.

7. Zatapianie w żywicach syntetycznych:

- przepajanie w roztworze rozpuszczalnika i żywicy (24 godziny),

- umieszczenie materiału w kapsule z płynną żywicą,

- polimeryzacja w podwyższonej temperaturze (72 godziny).

8. Krojenie ultramikrotomem

9. Kontrastowanie: octan uranylu, cytrynian ołowiu.

6. Zasady barwienia w immunocytochemii.

(ćwiczenia)

Zasady barwienia w immunocytochemii opierają się na wykorzystaniu tworzenia kompleksów antygen-przeciwciało. Wykorzystuje się przeciwciała monoklonalne lub poliklonalne. Są one znakowane przez substancje takie jak: fluorochromy, enzymy, ferrytyna, złoto. Wyróżniamy typy reakcji immunocytochemicznych:

- bezpośrednie (antygen + przeciwciało pierwotne + znacznik),

- pośrednie (antygen + przeciwciało pierwotne + przeciwciało wtórne + znacznik).

7. Dlaczego glikokaliks ułatwia przemieszczanie sie komórki?

(„Podstawy biologii komórki”)

Oligosacharydy glikokaliksu mogą łączyć się ze sobą różnymi typami wiązań i w różnych sekwencjach, co sprawia, że są ogromnie różnorodne. Wyspecjalizowane w rozpoznawaniu oligosacharydów białka transbłonowe - lektyny wiążą określone typy oligosacharydów pozwalając na przywarcie komórki do np. ściany naczynia krwionośnego i następnie przejście przez nie. Znaczącą rolę odgrywa w tym procesie śliskość komórki, co jest zapewnione przez pochłanianie wody przez oligosacharydy i polisacharydy glikokaliksu.

8. Budowa komórki magazynującej wapń.

(własne przemyślenia, Internet)

Dobrze rozwinięta SER, posiadająca białka ATP-azę odpowiedzialną za transport jonów Ca2+ i kalsekwestrynę odpowiadającą za utrzymanie Ca2+ w siateczce. (myślałam też nad połączeniami typu neksus, ale nie jestem pewna)

9. Dlaczego po działaniu ligandu z jonów Na, Ca i K do komórki przechodzą tylko Na?

(rozkmina)

Stężenie jonów Na+ na zewnątrz komórki jest większe niż wewnątrz, stąd są one transportowane przez białka transportu biernego do wnętrza komórki. Zaś jony Ca++ i K+ mają stężenie większa wewnątrz komórki, dlatego przy transporcie biernym nie będą napływać do wnętrza komórki, ale na zewnątrz.

10.Apoptoza i nekroza - podobieństwa i różnice 

(„Podstawy biologii komórki”, Inernet, wykłady)

-Apoptoza i nerkoza prowadzą do śmierci komórki.

-Apoptoza wywołuje śmierć planowaną, związaną ze zużyciem komórki. Nerkoza jest śmiercią nieplanową i niszczy komórki niezużyte, zdrowe.

-Zjawisko apoptozy jest niezbędne do utrzymania homeostazy przez utrzymanie prawidłowej ilości komórek, ponieważ namnażanie jest szybsze niże degradacja, nerkoza natomiast prowadzi do patologii homeostazy w postaci stanu zapalnego, a nawet martwicy lub gangreny,

- Apoptoza jest procesem naturalnym, regulowanym przez organizm na skutek ubytku sygnałów pozytywnych, a zwiększeniu negatywnych (wzrost ilości wolnych rodników, akumulacji białek o nieprawidłowej strukturze, zahamowanie transmisji mRNA)., zaś nerkoza jest regulowana przez czynniki zewnętrze, np.: patogeny, niedotlenie, brak substancji odżywczych, toksyny, stres w postaci toksyn, promieniowania UV.

- W procesie apoptozy błona pozostaje nieprzepuszczalna, w nerkozie jest przepuszczalna.

- Końcowym produktem apoptozy są ciałka apoptyczne, które nie pozwalają na wydostanie się organelli do przestrzeni międzykomórkowych, brak ich w nerkozie, gdzie zawartość komórki wydostają się swobodnie do istoty międzykomórkowej.

Zestaw B

1. Wyjaśnić pojęcie asymetryczności błony komórkowej.

(Internet , bo nie chciało mi się przepisywać, ani wymyślać ;))

Największą asymetrią cechuje się błona komórkowa, znacznie mniejszą np. błony endoretikulum. Przejawem różnic asymetrii są na przykład różnice w szybkości ruchów międzybłonowych (flip-flop) pomiędzy poszczególnymi błonami. Obie monowarstwy dwuwarstwy lipidowej charakteryzują się różnym składem fosfolipidów, co wywołuje także różnice w ładunku błony. Sfingomielina oraz fosfatydylocholina występują w dużej większości na niecytozolowej powierzchni błony, natomiast fosfatydyloetanolamina oraz fosfatydyloseryna po stronie wewnętrznej. Glikolipidy występują tylko po stronie pozacytozolowej. Ma to związek z ich miejscem powstawania. Drzewko cukrowcowe jest dołączane do lipidu w świetle aparatu Golgiego, a nie występują żadne flipazy pozwalające na przejście glikolipidu do drugiej części. Fosfolipidy inozytolowe uczestniczą w przekaźnictwie komórkowym - stąd ich obecność w monowarstwie cytozolowej. Cholesterol również jest rozmieszczony asymetrycznie. Jest charakterystyczny dla zewnętrznej części błony komórkowej - ta monowarstwa jest znacznie sztywniejsza. Na płynność wpływają także fosfolipidy cholinowe - jako znacznie bardziej nasycone. Duża ilość ujemnej fosfatydyloseryny w warstwie cytozolowej wpływa na ładunek ujemny wnętrza komórki.

Na asymetrię błony biologicznej poza asymetrią dwuwarstwy wpływa także charakterystyczne zorientowanie białek błonowych oraz obecność glikokaliksu.

2. Dlaczego ryby żyjące w morzu arktycznym mają w lipidach błony dużo wiązań nienasyconych?
(„Podstawy biologii komórki” i rozkmina)

Każde podwójne wiązanie nienasycone wytwarza małe zgięcie hydrofobowego ogona, które utrudnia upakowanie tego ogona względem innych. Z tego powodu dwuwarstwy lipidowe są tym bardziej płynne im więcej zawierają nienasyconych wiązań. Ponieważ w ocenie arktycznym jest niska temperatura, co obniża płynność błony, w błonach ryb występuje dużo wiązań nienasyconych by tą płynność podwyższyć, mimo niskiej temperatury.

3. Dlaczego nośnik porównujemy do promu, a kanał do pomostu?

(„Podstawy biologii komórki” i dedukcja własna ;))

Białko kanałowe jest porównywalne do mostu ponieważ gdy jest otwarte transportowane są przez nie cząsteczki dostatecznie małe i niosące odpowiedni ładunek. Transportowane są cząsteczki jedna za drugą. Natomiast białko nośnikowe przenosi pojedyncze cząsteczki i tylko te, które pasują do miejsca wiązania na białku nośnika.

4. Uwarunkowanie transportu glukozy.

(„Podstawy biologii komórki”)

Glukoza może być transportowana:

-biernie - gdy występuje nośnik glukozy, mogący przybierać konformacje gdy eksponuje miejsce wiązania glukozy wewnątrzm bądź na zwenątrze komórki, transport odbywa się zgodnie z gradnietem stężeń, warunkiem transportu na zewnątrz komórki w wątrobie jest działanie hormonu -glukagonu,

-aktywnie- za pomocą symporty Na+/glukoza, warunkiem jest występowanie wysokiego gradientu stężenia Na+, glukoza jest transportowana przeciwnie gradietnowi stężeń.

5. Czy jak aktyna w filamentach nibynóżek przestanie polimeryzować to ruch będzie możliwy?

(„Podstawy biologii komórki”)

Nie, ponieważ polimeryzacja aktyny jest odpowieniedzialna za pierwszy etap ruchu pełzakowatego. Nibynóżki zaiwrają sieć przestrzenną filamentów aktynowych, których końce plus są umiejscowione blisko błony komórowej. Koniec plus polimeryzuje i tym samym popycha błonę komórkową do przodu nie uszkadzając ją, stwarza tym samym nowe regiony kory aktynowej, które w dalszych etapach są zakotwiczane i komórka zostaje popchnięta do przodu.

6. Podstawowe różnice pomiędzy regulacją endokrynną i parakrynną.

(„Podstawy biologii komórki”)

Cząsteczkami sygnałowymi w regulacji endokrynowej są hormony, zaś w parakrynowej mediatory lokalne. Sygnały endokrynowe są wydzielane do krwioobiegu i są szeroko rozprzestrzeniane w obrębie ciała, zaś sygnały parakrynowe są uwalniane przez komórkę do płynu zewnątrzkomórkowego w jej sąsiedztwie i działają miejscowo.

7. Podstawowe cechy komórek macierzystych.

(„Podstawy biologii komórki”, Internet)

Komórki macierzyste nie są ostatecznie zróżnicowane i mogą dzielić się bez końca. Ich zadaniem nie jest pełnieni określonych funkcji, ale produkcja komórek, które w przyszłości będą te funkcje pełniły. Wyróżniamy komórki macierzyste:

-somatyczne:

Są to komórki występujące w tkankach dorosłych organizmów. Dzielimy je na:

• multipotentne - takie, które mogą dać początek kilku różnym typom komórek, z reguły o podobnych właściwościach i pochodzeniu embrionalnym

• unipotentne, inaczej komórki prekursorowe, mogą różnicować tylko do jednego typu komórek.

- embrionalne:

Są to komórki występujące w płodzie. Dzielimy je na:

• totipotentne - takie, które mogą ulec zróżnicowaniu do każdego typu komórek, w tym komórek tworzących łożysko, pochodzą od zygoty,

• pluripotentne - takie, które mogą dać początek każdemu typowi komórek dorosłego organizmu z wyjątkiem komórek łożyska, pochodzą od blastocysty.

Komórki embrionalne mają większy potencjał niż somatyczne, ponieważ hodowane In vitro są w stanie wytworzyć każdy typ komórek, zaś komórki somatyczne są przystosowane do różnicowania się w jeden typ, bądź, co najwyżej kilka.

8. Zasady barwienia histochemicznego.

(ćwiczenia)

Pozwalają na identyfikację w komórkach i tkankach określonych substancji chemicznych oraz enzymów przez reakcję substancji w komórkach z substancją wprowadzoną. Produkt musi być widoczny, a więc barwny, lub fluoryzujący, lub elektronowo gęsty oraz nierozpuszczalny. Zachodzące reakcje są bezpośrednie, dwu- lub kilkuetapowe. Barwinki są wiązane na drodze oddziaływań elektrostatycznych lub chemicznych lub poprzez rozpuszczanie barwników w związkach zawartych w komórkach.

9. Jak zrobić preparat z komórki mięśniowej do mikroskopu fluorescencyjnego.

(ćwiczenia i własna rozkmina, nie jestem pewna co do tej rozkminy)

1. Pobranie materiału (wycinek 1cm x 1 cm x 1cm, lub 2cm x 0,5 cm x 0,5 cm):

- przyżyciowo podczas operacji lub biopsji,

-pośmiertnie, jak najkrócej od ustania pracy serca.

2. Utrwalanie I:

za pomocą roztworów utrwalaczy:

-prostych: formalina, alkohol, aceton,

-lub złożonych: płyn Bouina, AFA.

3. Płukanie - w substancji, która była rozpuszczalnikiem utrwalacza (woda lub alkohol etylowy), czas: 12-18 godzin.

4. Odwodnienie: w roztworach alkoholu etylowego o rosnącym stężeniu.

5. Przeprowadzenie przez płyny pośrednie: ksylen.

6. Zatapianie w parafinie:

- przepajanie w roztopionej parafinie przez kilka godzin,

-utwardzenie przez obniżenie temp. bloczka parafinowego.

7. Krojenie mikrotomem.

8. Barwienie fluorochromami

9. Zamykanie balsamem kanadyjskim, DPX.

10. Ułożenie na szkiełku.

10. Model komórki sekrecyjnej, produkującej wydzielinę białkową. 

(„Podstawy biologii komórki”)

Występuje w niej obok szlaku konstytutywnego, szlak egzocytozy regulowanej. Występuje tu bogato rozwinięte Aparaty Golgiego, które sortują i pakują białka w pęcherzyki sekrecyjne, które następnie odpączkowują z sieci trans i są transportowane w kierunku błony komórkowej, w pobliżu której się gromadzą. Gdy komórka zostanie pobudzona przez sygnał zewnątrzkomórkowy fuzjują one z błoną uwalniając białka na zewnątrz komórki.

Zestaw C

1. Scharakteryzuj metodę parafinową. (ćwiczenia)

Zalety: - dobrze zachowana struktura

- wysoka jakość obrazu pod mikroskopem elektronowym

Wady: - długotrwała procedura przygotowania

• wypłukane lipidy

• znaczenie zmieniona biologiczna funkcjonalność i struktura białek

Preparaty przepaja się w parafinie (najpierw o niższej, a później o wyższej temperaturze topnienia) przez kilka godzin.

2. Funkcje struktur błoniastych w komórce. (wykłady)

• podział wewnętrzny

• połączenia między komórkami

• eksport i import cząsteczek (przez błony i z użyciem błon)

• oddzielenie od środowiska

• odbieranie informacji

• zdolność ruchu i ekspansji

3. Pompa sodowo-potasowa, a skład chemiczny po obu stronach błony; wymień funkcje pompy w przewodzeniu nerwowym chyba tam jeszcze było (Sawicki, wykłady)

[Tu wydaje mi się, że po prostu trzeba opisać działanie pompy i wtedy z tego wyjdzie, jak zmienia się skład chemiczny]

Błona komórkowa po stronie środowiska naładowana jest dodatnio, a po stronie cytozolu ujemnie. Działanie pompy sodowo-potasowej polega na zmianie konformacji. Kiedy jest „otwarta” na wewnętrzną powierzchnię błony, hydrolizuje ATP do ADP i Pi i ulega fosforylacji. Jednocześnie wiąże do swojej powierzchni Na+. Fosforylacja zmienia cząsteczkę ATP-azy powodując jej „otwarcie” na zewnętrzną powierzchnię błony. Na+ są uwalniane, a z cząsteczką ATP-azy wiąże się K+. Jednocześnie następuje defosforylacja ATP-azy, zmiana konformacji jej cząsteczki i powrót do stanu „otwarcia” po wewnętrznej stronie błony. W wyniku zmiany konformacji cząsteczki ATP-azy są transportowane na zew.(gdzie ich stężenie jest duże) 3 jony Na+, a do wnętrza komórki K+ (gdzie ich stężenie jest duże).

4. Zależność między składem dwuwarstwy lipidowej, a jej płynnością. (wykłady)

• liczba węglowodorów (CH2) w łańcuchach węglowych (zwiększa)

• liczba podwójnych wiązań (zwiększa)

• liczba cholesterolu (jego obecność zapobiega zmianom płynności w warunkach obniżonej temp.)

5. Korzyści z istnienia dwóch dróg sygnalizacji: endokrynowej i nerwowej.

( Internet, „Seminaria z cytofizjologii”)

Główne sposoby komunikacji międzykomórkowej to droga hormonalna (endokrynowa) i nerwowa. Układy te różnią się szybkością i precyzją działania. Układ nerwowy przewodzi informacje bardzo szybko i jest w stanie wskazać nawet pojedyncza komórkę jako odbiorcę sygnału dzięki zakończeniom synaptycznym. Układ endokrynowy działa wolniej, a na jego sygnały reagują wszystkie komórki posiadające receptor odpowiadający danemu hormonowi. Wykorzystuje on płyny ustrojowe do pokonywania dużych odległości i reguluje podstawowe procesy życiowe.

6. Czy po usunięciu mikrotubul z aksonu komórki nerwowej możliwa jest działalność synapsy chemicznej? (Internet, wykłady)

Nie, ponieważ mikrotubule biorą udział w transporcie wyznaczając szlaki przesyłania np. pęcherzyków(przy wsparciu białek motorycznych, które wykorzystując energię hydrolizy ATP usprawniają ruch wzdłuż mikrotubul, skracając tym samym czas potrzebny na transport). Transportują one materiały syntetyzowane w perikarionie, a niezbędne w aksonie.

7. Jaka metoda do wykrycia dehydrogenazy bursztynianowej (enzym) w materiale z mięśnia, opisać. (ćwiczenia)

Enzymy wykrywa się dzięki reakcjom cytochemicznym - oparte są na uwidocznieniu produktów ich aktywności - wykrywany enzym musi być czynny; do środowiska wprowadzamy substrat, który ulega przemianie w barwny lub elektronowo gęsty strąt.

Przygotowujemy preparat metodą mrożeniową,. Jej etapy to:

• pobieranie materiału

• utrwalanie

• płukanie

• krioprotekcja

• zamrażanie

• krojenie przy pomocy kriostatu

• barwienie

• zamykanie

8. Znaczenie termoregulacyjne tkanki tłuszczowej brunatnej. (Cichocki)

[heloł, toż to już tkanki łączne! O_o]

Komórki tkanki tłuszczowej brunatnej reagują głównie na stres wywołany oziębieniem. Częściowe rozprzęgnięcie utleniania i fosforylacji w mitochondriach (w czym uczstniczy białko integralne błony wewnętrznej - termogenina, tworzące dodatkowe kanały protonowe) powoduje, iż znaczna część energii zamiast zmagazynowania w ATP uwalniana jest w formie ciepła.

9. Jak zmienia się skład po dwóch stronach błony po wprowadzeniu komponentu białkowego. (wykłady)

Komponent białkowy może się stać:

• białkiem transportującym (np. pompą Na+/K+)

• białkiem wiążącym - wiąże wewnątrzkomórkowe filamenty aktyny z białkami substancji wewnątrzkomórkowej

• receptorem - wiąże zewkom. PDGP i w konsekwencji wytwarza wewkom. Sygnały powodujące wzrost i podział komórki

• enzymem - katalizuje wytwarzanie wewkom. Cyklicznego AMP w odpowiedzi na sygnał zewkom.

10. Dlaczego działający na kom. tlenek azotu nie wymaga receptorów? (wykłady, Internet)

Ze względu na niewielkie rozmiary cząsteczki i lipofilowość, tlenek azotu łatwo przenika przez błony biologiczne bez pośrednictwa układów transportujących.

[taka dygresja z wykładów - coby błysnąć wiedzą: Tlenek azotu powoduje relaksację m.gładkiego, uwalnia się na skutek nitrogliceryny i działa m.in. jako neurotransmiter - tego nie ma na slajdach, ale ja mam to w notatkach z wykładów]

Zestaw D

1. Scharakteryzować metodę mrożeniową. ( ćwiczenia)

Technikę mrożeniową stosuje się w histochemii i immunocytochemii. Krioprotekcja tkanek w roztowrze sacharozy, utwardzania materiału dokonuje się poprzez jego zamrożenie, a kroi się przy pomocy kriostatu (od -25C do -50C)

Wady: - struktura materiału częściowo uszkodzona na skutek mrożenia

- grubsze preparaty i gorsza jakośc obrazu niż w przypadku preparatów parafinowych
Zalety: - dobrze zachowany skład chemiczny

• krótsza procedura przygotowania niż w technice parafinowej

2. Jaką metodą byś zbadała tłuszcz w wątrobie, opisz ją. (ćwiczenia)

Tłuszcz w wątrobie można zbadać dzięki metodom cytochemicznym z użyciem Sudanu III i IV, czerni sudanowej lub czerwieni oleistej. Preparat przygotowuje się metoda parafinową:

• pobieranie materiału

• utrwalanie w celu zatrzymania procesów życiowych w komórce (utrwalacze: proste np. alkohol, aceton albo złożone np. płyn Bouina; sposoby utrwalania: immersyjne(obwód szybciej, potem środek), perfuzyjne (na odwrót))

• płukanie - usunięcie nadmiaru utrwalacza ( w wodzie albo w alkoholu etylowym)

• odwadnianie - usunięcie wody, w alko o rosnącym stężeniu

• przeprowadzanie przez płyny pośrednie - usunięcie alko i resztek wody, w ksylenie

• zatapianie w parafinie

• krojenie (rotacyjne, saneczkowe)

• zamykanie (balsamem kanadyjskim)

3. Scharakteryzuj błonę elementarną (Internet, wykłady)

Pojęcie błony elementarnej po raz pierwszy wprowadził Robertson. Składa się ona z dwóch szeregów cząsteczek fosfolipidów, których grupy hydrofobowe skierowane są do wnętrza warstwy, a grupy hydrofilowe na zew. Jej grubość wynosi ok. 4-6 nm. Funkcje białek błonowych są rozmaite w zależności od rodzaju - transport substancji, reakcja na bodźce, rozpoznawanie antygenów etc. Różne typy błon elementarnych charakteryzują się odmiennym, specyficznym składem lipidów. Błony elementarne różnych organelli mogą występować w różnym układzie np. błonę komórkowa tworzy pojedyncza błona elemntarna, natomiast bł. mitochondrium składa się z dwu warstw.

4. Odpowiedź szybka i wolna komórki - mechanizm. (wykłady)

Zewnątrzkomórkowa cząsteczka sygnałowa przyczepia się do receptora pow. komórki. Przy odpowiedzi szybkiej wewkom. szlak sygnalizacyjny prowadzi do zmiany funkcji białek, a wolnej - zostaje zmieniona ekspresja genu. Odpowiedź szybka trwa od sekundy do kilku minut, natomiast wolna od minuty do kilku godzin. W wyniku obu odp. zostaje zmieniony mechanizm cytoplazmatyczny, a co za tym idzie - zmiana zachowania komórki.

5. Po czym rozpoznać pod mikroskopem komórki ulegające apoptozie? (wykład)

Umierająca komórka oddziela się od sąsiadujących. Pojawiają się deformacje komórki, z których najbardziej typowymi są pojawiające się i znikające pęcherzykowate uwypuklenia cytoplazmy. Widoczny jest wzrost gęstości komórki wynikający z kondensacji cytoplazmy i obkurczania organelli. Kondensacja chromatyny widoczna jest na obrzeżach jądra, jak również następuje zanik porów jądrowych i jąderka. W kolejnej fazie następuje rozpad kom. na ciałka apoptyczne - otoczone błoną i zawierające różne organelle o nienaruszonej strukturze, rozszerzanie i połączenie ER z bł. kom. Usuwanie ciał apoptycznych przez fagocyty - brak objawów stanu zapalnego.

6. Jak komórka zapobiega zbędnemu rozprzestrzenianiu się cząsteczek sygnałowych z miejsca, gdzie są potrzebne - wydzielanie parakrynowe. (wykłady)

Cząsteczki sygnałowe w wydzielaniu parakrynowym mają bardzo krótki okres trwania i są szybko degradowane po uwolnieniu z komórek. Są one rozkładane przez enzymy zewnątrzkomórkowe lub szybko pobierane przez sąsiednie komórki docelowe.  

7. Dlaczego błona jest asymetryczna (wykłady, Sawicki)

[nie wiem, czy tu przypadkiem tez nie było, że jest asymetryczna, a też płynna - to wtedy chodzi o to, że część hydrofilna odpowiada za asymetrię (bo tam są te fosfolipidy), a hydrofobowa za płynność]

Asymetria dwuwarstwy lipidowej spowodowana jest głównie rozmieszczeniem fosfolipidów - w zew. warstwie znajdują się głównie fosfatydylocholina i glikolipidy, a w wew. - fofatydyloseryna i fosfatydyloinozytol. Na zew. warstwie znajduje się także glikokaliks (białko+ sacharydy). Znaczenie ma również rozmieszczenie białek integralnych i cholesterolu.

8. Podobieństwa i różnice symportu i antyportu. (wykłady, net)

• oba są transportem sprzężonym (aktywnym)

• w obu transportowane dwie cząsteczki są

• antyport - w tym przeciwnym kierunku, symport - w tym samym

• transport za pomocą białek

• jony lub małe cząsteczki

• przykłady symportu to przenośnik Na+/glukoza, a antyportu wymiennik Na+/Ca2+ (nie pompa sodowo-potasowa! [tak jest napisane na wikipedii]

9. Opisać mechanizm powstawania i wzrostu kropli tłuszczu (przetłumaczone z wykładów- net)

• Kropla tłuszczu powstaje w obrębie siateczki endoplazmatycznej przez pączkowanie lub odrywanie od końcówki błony

• Powiększa się

• Fuzja małych kropli

• Utrzymywanie kontaktu z RE

• Fuzja/Fizja z RE

• Synteza lipidów

• Transport z RE

10. Dlaczego mitochondria w kom. mięśniowych serduszka mają dużo grzebieni. (wykłady)

Grzebienie tworzone są z błony wewnętrznej mitochondrium, a ta zawiera białka działające w reakcjach oksydacyjnych w czasie transportu elektronów przez łańcuch oddechowy. Serce zaś jest bardzo aktywne i ma duże zapotrzebowanie na tlen, stąd duża ilość grzebieni.

All rights reserved by Ruda&Kaja ;)

Uszy do góry!

Życie nie jest naszym wrogiem!

zesramy się, a nie damy się!

]:->

---