POLITECHNIKA WROC£AWSKA INSTYTUT FIZYKI  | 
Sprawozdanie z æwiczenia nr 59 
  | 
  | 
Piotr Leszczyñski  | 
Temat:Badanie propagacji fali elektromagnetycznyj w zakresie mikrofal.  | 
  | 
Wydzia³ Elektroniki Rok I  | 
Data:94.04.06  | 
Ocena:  | 
1. Wstêp.
Doœwiadczenie to polega³o na badaniu zjawisk falowych (interferencja, dyfrakcja, odbicia itp.) w zakresie mikrofalowym. W sk³ad uk³adu doswiadczalnego wchodzi³y: nadajnik emituj¹cy falê elektromagnetyczn¹ przy pomocy klistronu refleksowego, odbiornik wyposarzony w diodê detekcyjn¹, detektor punktowy bed¹cy ostrzow¹ diod¹ pó³przewodnikow¹, stolik pomiarowy wyposarzony w k¹tomierz oraz podzia³kê milimetrow¹, zasilacz i woltomierz.
2. Pomiar charakterystyki kierunkowej anteny.
Doswiadczenie mia³o na celu wyznaczenie zmiany mocy fali z zale¿noœci od odczylenia od lini prostej (rysunek:N-nadajnik, O-odbiornik, -k¹t odchylenia).
2.1. Tabela pomiarów.
[]  | 
f() [V]-napiêcie odpowiadaj¹ce mocy fali  | 
0  | 
0.0230  | 
2.5  | 
0.0223  | 
5  | 
0.0206  | 
7.5  | 
0.0190  | 
10  | 
0.0172  | 
12.5  | 
0.0150  | 
15  | 
0.0129  | 
17.5  | 
0.0111  | 
20  | 
0.0087  | 
22.5  | 
0.0069  | 
25  | 
0.0050  | 
27.5  | 
0.0038  | 
30  | 
0.0029  | 
32.5  | 
0.0022  | 
35  | 
0.0015  | 
37.5  | 
0.0010  | 
40  | 
0.0007  | 
Uwaga:w tabeli nie podano niedok³adnoœci przy¿¹du poniewa¿ zak³ócenia panuj¹ce w sali labolatoryjnej (odbicia, interferencje itp.) wprowadza³y trudny do wyznaczenia b³¹d, wiêkszy od niedok³adnoœci przy¿¹du.
2.2. Wykres zale¿noœci mocy fali od odchylenia od linii prostej.
3. Pomiar wspó³czynnika transmisji fali.
Doœwiadczenie mia³o na celu wyznaczenie wspó³czynnika transmisji fali przes³ony z dielektryku oraz przes³ony z przewodnika ze wzoru: ![]()
, (rysunek:N-nadajnik,       O-odbiornik).
3.1. Tabela wyników.
  | 
pomiar bez przes³ony  | 
pomiar z przes³on¹ z dielektryka  | 
pomiar z przes³on¹ z przewodnika  | 
U[V]  | 
0.0230  | 
0.0128  | 
0  | 
3.2. Obliczenia wspó³czynnika transmisji
-dla dielektryka:   ![]()
-dla przewodnika:  ![]()
4. Wyznaczanie wspó³czynnika za³amania pryzmatu.
Doœwiadczenie mia³o na celu wyznaczenie wspó³czynnika za³amania pryzmatu ze wzoru:![]()
, gdzie -k¹t odchylenia, a -k¹t ³ami¹cy pryzmatu wyznaczony z obrysu pryzmatu. W doœwiadczeniu =191.
4.1. Tabela pomiarów i wyników.
Lp.  | 
[]  | 
  | 
1  | 
10.5  | 
-0.45  | 
2  | 
9  | 
1.05  | 
3  | 
10  | 
0.05  | 
4  | 
10.5  | 
-0.45  | 
5  | 
10  | 
0.05  | 
6  | 
10.5  | 
-0.45  | 
7  | 
10  | 
0.05  | 
8  | 
10  | 
0.05  | 
9  | 
10  | 
0.05  | 
10  | 
10  | 
0.05  | 
Wartoœci œrednie  | 
10.05  | 
0.14  | 
Wynik  | 
=101  | 
  | 
Uwaga:za b³¹d pomiaru przyjêto niedok³adnoœæ przurz¹du(1).
4.2. Obliczenia wspó³czynnika za³amania.
![]()
4.3. Obliczenia b³êdu wspó³czynnika za³amania.
![]()
4.4. Wynik: n=1.50.24
4.5. Pomiary dokonane za pomoc¹ detektora punktowego.
-bez pryzmatu: U=0.0016
-wierzcho³ek pryzmatu zwrócony w kierunku nadajnika: U=0.0003
-wierzcho³ek pryzmatu zwrucony w kierunku detektora: U=0.0011
W wypadku gdy wierzcho³ek pryzmatu zwrócony jest w kierunku detektora fala pada na niego pod ma³ym k¹tem i tylko niewielka jej czêœæ ulega odbiciu. Natomiast gdy wierzcho³ek zwrócony jest w kierunku nadajnika fala pada pod du¿ym k¹tem i w wiêkszej czêœci jest odbijana. Oprócz tego w obu wypadkach zachodzi zjawisko t³umienia fali.
5. Wyznaczanie rozk³adu promieniowania za przes³on¹ z dwiema szczelinami.
Celem doœwiadczenia by³ pomiar d³ugoœci emitowanej fali ze wzoru: ![]()
, gdzie M-rz¹d widma interferencyjnego, d-odleg³oœæ miêdzy szczelinami (70mm), M-k¹t wystêpowania M-tego pr¹¿ka interferencyjnego. W doœwiadczeniu pierwszy pr¹¿ek interferencyjny wystêpowa³ nie dla k¹ta równego 0 (jak wynika³oby to z rozwa¿añ teoretycznych), lecz dla k¹ta 0. Powodowaæ to mog³o nieprostopad³e ustawienie szczeliny lub niedoskona³oœæ samego nadajnika. Poprawke tê uwzglêdniono w poni¿szych obliczeniach. 
5.1. Tabela pomiarów i wyników.
Lp  | 
0 []  | 
0  | 
1 []  | 
1  | 
M []= =1-0  | 
M= 0+1  | 
1  | 
2  | 
0.1  | 
35  | 
-3.3  | 
  | 
  | 
2  | 
2.5  | 
-0.4  | 
30  | 
1.7  | 
  | 
  | 
3  | 
1.5  | 
0.6  | 
30  | 
1.7  | 
  | 
  | 
4  | 
2.5  | 
-0.4  | 
31  | 
0.7  | 
  | 
  | 
5  | 
2  | 
0.1  | 
32  | 
-0.3  | 
  | 
  | 
6  | 
2  | 
0.1  | 
32  | 
-0.3  | 
  | 
  | 
Wartoœci œrednie  | 
2.1  | 
0.16  | 
31.7  | 
0.8  | 
29.6  | 
0.96  | 
Wynik  | 
0=21  | 
  | 
1=321  | 
  | 
M=302  | 
  | 
Uwaga:za b³¹d pomiaru przyjêto niedok³adnoœæ przyz¹du(1)
5.2. Obliczenia d³ugoœci fali
![]()
5.3. Obliczenia b³êdu d³ugoœci fali
![]()
5.4. Wynik:=351.4mm
6. Wyznaczanie d³ugoœci fali z rozk³adu fali sto³¹cej.
Celem doœwiadczenia by³o wyznaczenie d³ugoœci fali emitowanej   korzystaj¹c   ze    wzoru:   ![]()
,  gdzie    rM-odleg³oœæ M-tej strza³ki.
6.1. Tabela pomiarów i wyników.
Lp  | 
r1 [mm]  | 
r1  | 
r2 [mm]  | 
r2  | 
1  | 
137  | 
0.7  | 
154  | 
0.7  | 
2  | 
138  | 
-0.3  | 
156  | 
-1.3  | 
3  | 
138  | 
-0.3  | 
154  | 
0.7  | 
4  | 
138  | 
-0.3  | 
155  | 
-0.3  | 
5  | 
137  | 
0.7  | 
155  | 
-0.3  | 
6  | 
138  | 
-0.3  | 
154  | 
0.7  | 
Wartoœci œrednie  | 
137.7  | 
0.22  | 
154.7  | 
0.34  | 
Wynik  | 
r1=1381mm  | 
  | 
r2=1551mm  | 
  | 
Uwaga:za b³¹d pomiaru przyjêto niedok³adnoœæ przy¿¹du(1mm).
6.2. Obliczenia d³ugoœci fali.
![]()
6.3. Obliczenia b³êdu d³ugoœci fali.
![]()
6.4. Wynik:=344mm
7. Dyskusja b³êdów.
W najwiêkszej mierze b³edy w wykonanych pomiarach wynika³y z za³yceñ panuj¹cych w sali labolatoryjnej. Zak³ucenia te mog³y braæ siê z odbiæ fal od przedmiotów znajduj¹cych siê w sali, z interferenci fal itp. W niektótych pomiarach b³êdy te by³y niemo¿liwe do oszacowania z powodu zbyt du¿ej ileœci pomiarów jakie nale¿a³oby wykonaæ.