Neurologia, wykład VIII 23.04.08

• Hemiangoblastoma:

• guz pierwotny, występuje u dorosłych w tylnym dole czaszkowym

• w 20% występuje jako część objawów choroby Hippel - Lidu (?)

• może współistnieć erytrocytoza

• może występować w obrębie rdzenia kręgowego (1,5-2,5% wszystkich guzów rdzeniowych)

• trudny do zróżnicowania z rakiem jasnokomórkowym

• 1-2,5 % wszystkich guzów wewnątrzczaszkowych

• szczyt występowania 3-4 dekada życia

• w 85% przypadków występuje w móżdżku

• czaszkogardlak:

• umiejscowienie - przedni, górny brzeg przysadki, z komórek nabłonkowych przetrwałego przewodu czaszkowo-gardłowego

• budowa - lito-torbielowaty, torbiel z zawartością kryształów cholesteroli

• nie ulega złośliwej degeneracji, biologicznie złośliwy ze względu na trudności w leczeniu

• w 50% obecność zwapnień

• szczyt występowania - I, II, V, VI dekada życia, 50% u dzieci

• trudne do zoperowania ze względu na sąsiedztwo wielu bardzo ważnych struktur

• wrażliwy na radioterapię i specjalny antybiotyk

• przerzuty nowotworowe

• najczęściej pochodzą od raka płuc

• martwica komórek w miejscu guza

• różne następstwa np., niedowłady, afazja

• krótki termin przeżycia mimo operacji

• torbiel koloidowa

• guz łagodny

• powoduje wodogłowie

• zaburzenia pamięci po operacji (bardzo głębokie), nie pamięta się tego co było przed chwilą

NEUROCHIRURGICZNE PROBLEMY ZWIAZANE Z LECZENIEM TETNIAKÓW MÓZGU (SAH)

• 2-8% populacji doznaje krwawienia oponowo-mózgowego z powodu pękniętego tętniaka

• stosunek tętniaków krwawiących do niekrwawiących =-5 : 3

• szczyt występowania 55-60 r.ż., 15-45 r.ż. - 40%, dzieci - 2%

• śmiertelność 50-60% w pierwszych dniach po krwawieniu, 105 umiera przed dotarciem do szpitala

• częstsze występowanie wiosną i jesienią

• 30% tętniaków krwawi podczas snu

• w USA rocznie 28000, w Polsce 3-3,5 tyś

1. epidemiologia:

• ryzyko ponownego krwawienia 15-20% w ciągu 2 tygodni

• 88% tętniaków objawia się krwawieniem (!)

• 8% daje objawy guza mózgu (!)

• 4% wykrytych tętniaków jest przypadkowe

• 5% napady padaczkowe, guzy mózgu, objawy psychogenne

• 95% choroby naczyniowe

• 80% udary niedokrwienne (41% przyczyna nieznana, 21% uszkodzenia małych tetniczek, 16% zator kardiogenny, 11% uszkodzenia ścian dużych naczyń mózgowych)

2. przyczyny SAH

• pęknięte tętniaki

• naczyniaki

• angiopatie w obrębie CUN

• uszkodzenia tętnic dogłowowych np. szyjnej

• rozdarcie małych, powierzchownych naczyń

• zakrzepica zatok opony twardej

• koagulopatie, skaza krwotoczna

• samoistny krwotok okołośródmózgowy

• udar przysadki

• przyczyna nieznana 14-22%

1. mechanizmy uszkodzenia:

• uszkodzenie błony sprężystej i mięśniowej i pękanie lub tworzenie się tętniaka w miejscu najmniejszego oporu ściany naczyń

• choroby genetyczne uwarunkowane - zespół Ehlersa - Damlosa, zespół Morfana, neurofibromatoza typ I

1. nawroty krwawienia:

• 4% w pierwszym dniu

• 15-205 w ciągu 2 tygodni

• 50% w ciągu 6 miesięcy

• najwyższe ryzyko krwawienia ponownego w ciągu pierwszych 6 godzin po SAH

1. objawy:

• ból głowy

• wymioty

• bóle karku

• omdlenie

• napad padaczkowy

• światłowstręt

• uszkodzenie naczyń czaszkowych - podwójne widzenie

• opadnięcie powieki

• bóle pleców

1. czynniki ryzyka:

• nadciśnienie

• miażdżyce

• palenie tytoniu

• alkohol

• środki antykoncepcyjne

• narkotyki

1. najczęstsze przyczyny śmierci po SAH:

• bezpośredni efekt krwawienia - 25%

• skurcz naczyniowy - 32%

• ponowne krwawienie - 18%

• wodogłowie - 4%

• krwiak śródmózgowy - 5%

• powikłania pooperacyjne i ogólnomedyczne - 11%

• 66% nie powraca do stanu funkcjonalnego z przed krwawienia

1. lokalizacja

• 70-80% przednia część koła tętniczego Willisa

• 5-15% - tylna część koła tętniczego Willisa

2. timing:

• określa najlepszy termin chirurgicznego leczenia krwawiących tętniaków naczyń mózgowych:

• okres wczesnej chirurgii - obejmuje czas leczenia operacyjnego do 72h po krwawieniu (najlepszy)

• okres pośredniej chirurgii - operacje między 4 a 10 dniem po krwawieniu (średnio, obkurczone naczynia)

• okres odległej chirurgii - po 10 dniach od krwawienia (komfortowe warunki dla chirurga, nie ma obrzęku, łatwo dotrzeć na miejsce)