Gabriela Matusiewicz II rok fizjoterapia gr. I
Zaburzenia seksualne u kobiet
Zdrowie seksualne od wieków postrzegane było w duchu religijnym, jako zdolność do prokreacji. Stąd uznawano powszechnie za jego atrybut ogólną sprawność seksualną oraz brak zaburzeń seksualnych. W dzisiejszych czasach coraz większy wpływ na pojmowanie zdrowia seksualnego mają normy medyczne oraz kulturowe doceniające wartość zmysłowości i przyjemności płynących z nie zaburzonej reakcji seksualnej.
Na stan zdrowia seksualnego mają wpływ następujące czynniki:
) biologiczne (fizjologiczne, patofizjologiczne),
) medyczne (stosowane terapie i leki),
) psychiczne, społeczne, religijne.
Z badań wynika, ze znaczący odsetek populacji ma problemy we współżyciu seksualnym. Następstwem zaburzeń seksualnych jest wiele negatywnych następstw. Są nimi: zaburzenia zdrowia psychicznego (psychosomatyczne, depresyjne, nerwicowe, itp.); poczucie małej wartości; konflikty i napięcia w relacjach partnerskich; drażliwość w kontaktach międzyludzkich. Z tego samego badania wynika, ze tylko 6% badanych z zaburzeniami seksualnymi korzysta z pomocy lekarzy. Na pytanie - dlaczego problemy w życiu seksualnym nie były ujawnione lekarzowi? - 30% badanych podało, ze „to nie jest poważny problem”, 9% - „dobrze mi tak jak jest”; a 6% czeka, aż problem sam minie. Dla 12% badanych zaburzenia seksualne są „normalne, gdy człowiek się starzeje”. Dla lekarzy rodzinnych ważna może być informacja, ze 13% badanych chciałoby się leczyć u nich. Na pytanie - czy kiedykolwiek zadawał pytania na temat seksu? - aż 79% mężczyzn i 67% kobiet odpowiedziało, że nigdy
Prześledźmy teraz dokładnie najczęstsze zaburzenia seksualne kobiet.
ZABURZENIA ORGAZMU
Orgazm kobiety - jest to różnorodny, przejściowy szczyt odczuwania intensywnej przyjemności powodującej zmieniony stan świadomości zazwyczaj połączony z niezależnymi od woli rytmicznymi skurczami dna miednicy, z towarzyszącymi skurczami zwieraczy cewki i odbytu oraz z miotomią powodującą wystąpienie przekrwienia związanego z podnieceniem seksualnym (często częściowym) i dobrostanem psychicznym. Orgazm, zwany też szczytowaniem to najbardziej satysfakcjonująca faza reakcji seksualnej kobiety. W reakcji seksualnej wyodrębniamy 4 kolejne fazy: ( Model linearny Masters - Johnson)
podniecenie,
plateau,
orgazm i
rezolucja
Podniecenie seksualne inicjuje reakcję seksualną i stopniowo narasta.
Objawem podniecenia jest erekcja brodawek, narastające napięcie mięśniowe niektórych partii ciała, przyspieszenie oddechu, akcji serca, wzrost ciśnienia krwi, nabrzmienie łechtaczki oraz pojawienie się wydzielania dopochwowego - tzw. lubrykacja. Podniecenie przechodzi w pewnym momencie w fazę plateau.
Faza plateau u kobiety ma miejsce, gdy oddech staje się szybki, tylna część pochwy ulega poszerzeniu, macica się prostuje, zaś inne reakcje z poprzedniej fazy utrzymują się na niezmienionym poziomie. Orgazm jest kulminacją reakcji seksualnej. Pojawiają się skurcze określonych grup mięśniowych, narasta kulminacja częstotliwości oddechu, akcji serca i ciśnienia. Bodźce towarzyszące szczytowaniu obejmują cały organizm człowieka, choć najsilniej są wyrażone w okolicach narządów płciowych. Następują rytmiczne skurcze mięśni związanych z narządem płciowym, powiększają się sutki, narasta przekrwienie i obrzęk warg sromowych mniejszych, itd. Orgazmowi towarzyszy największe nasilenie podniecenia i doznawania seksualnego. Po zakończeniu szczytowania następuje rezolucja
Napięcie seksualne ulega powoli redukcji i może stopniowo ustąpić. U mężczyzn odprężenie następuje zwykle szybciej, niż u kobiet.
Orgazm deklaruje 92% aktywnych seksualnie Polek. W tym - 87% kobiet przeżywa orgazm w trakcie stosunku pochwowego, 69% przez pobudzanie łechtaczki, 30% w kontaktach oralnych, 27% w trakcie pieszczot piersi, 6% poprzez pobudzanie się strumieniem wody. Jednak w całej populacji kobiet brak orgazmu występuje dość często, z różnych przyczyn i w różnym stopniu. Najczęstsze przyczyny to lęk, brak poczucia bezpieczeństwa, niezdolność do wystarczającego odprężenia się. Także stałe bądź chwilowe złe nastawienie do partnera. Inną przyczyną może być zbyt wczesny wytrysk nasienia u partnera, przez co stosunek trwa zbyt krótko.
Specyfiką orgazmu kobiet, w porównaniu z mężczyznami jest to, że orgazm u pań jest zjawiskiem nabytym a niewrodzonym. U kobiet w większym stopniu, niż u mężczyzn osiąganiu orgazmu sprzyja optymalna sztuka miłosna partnerów dostosowana do specyfiki „erotycznej mapy ciała” kobiety, udany związek partnerski i akceptacja własnej osoby i roli kobiecej. Ilustrują to w pewnym stopniu wyróżniane niekiedy typy orgazmu: uogólniony, lokalny, długotrwały, wielokrotny, wyobrażeniowy, afektywny, ekstatyczny. Znacznie bardziej złożone są drogi prowadzące do orgazmu: stymulacja łechtaczki, pochwy, innych stref erogennych; duże znaczenie ma dobra kurczliwość mięśnia łonowo-guzicznego (Kegla) i dobry ogólny stan zdrowia.
ORGAZM ZBYT WCZESNY
Orgazm zbyt wczesny to niezdolność do opóźnienia szczytowania wystarczającego do zadowolenia z kontaktu seksualnego.
Orgazm (szczytowanie) pojawia się wbrew woli kobiety, wcześniej niż ona tego pragnie. Kobieta nie jest w stanie jest w stanie kontrolować momentu orgazmu. Toteż szczytowanie pojawia się przed stosunkiem, w trakcie wprowadzania członka do pochwy; po krótkim czasie trwania stosunku (najczęściej już po kilku, kilkunastu ruchach frykcyjnych).
W większości przypadków przyczyną zburzenia są czynniki psychogenne.
Wymienia się np. obniżony próg generowania odruchu szczytowania, co może wnikać z tzw. „męskiego typu reaktywności seksualnej (szybko rosnące podniecenie, szczytowanie); jak też z nadpobudliwości seksualnej. Ważną przyczyną mogą być zakodowane nawyki - np. nawyk szybkiego szczytowania, który wynika z zachowań masturbacyjnych i towarzyszącego tym zachowaniom pośpiechu, chęci ukrywania masturbacji, poczucia wstydu i leku wiążących się z masturbowaniem się. Inna przyczyną są zespoły maniakalne. Jeszcze innego rodzaju czynnikiem nadmiernie przyśpieszającym szczytowanie są leki pobudzające seksualnie.
ORGAZM OPÓŹNIONY
Średnio, co 10 kobieta na świecie cierpi na trwałe lub okresowe opóźnianie się orgazmu w czasie normalnej aktywności seksualnej.
Z badań epidemiologicznych na populacji kobiet w wieku 40-80 lat wynika, że zaburzenie to ujawnia 7,4% kobiet z Europy Pn, 11,3% z Europy Południowej, 16,3% z krajów Azji W, 25,9% Azji Pd-W i 10,6% z krajów Bliskiego Wschodu. W Polsce na trwałe lub okresowe opóźnianie się orgazmu skarży się 17% kobiet. W tym 21% w wieku do 24 roku życia, 26% w wieku 35-44 lat.
Wśród przyczyn opóźniania się szczytowania wymienia się
-zaburzenia hormonalne i inne choroby
-zbyt niskie ciśnienie tętnicze krwi
-leki o działaniu hamującym seksualnie
-menopauzę
-rutynę i monotonię w sztuce miłosnej
-zaburzenia w relacjach partnerskich
-zmęczenie, niedobór snu, stresy
BRAK ORGAZMU - ANORGAZMIA
Ustalono, że w światowej populacji kobiet - w wieku 40-80 lat - brak orgazmu, czyli anorgazmia dotyka 2 na każde 10 kobiet.
Przykładowo, anorgazmię wykryto u 16,9% kobiet z Europy Północnej i 23,8% z Europy Południowej. W Polsce nie przeżywa orgazmu ok. 8% populacji kobiet i najczęściej dotyczy to kobiet w wieku 46-59 lat, samotnych, z podstawowym wykształceniem.
Brak orgazmu rozpoznajemy, gdy:
-orgazm nie występuje, chociaż kobieta osiąga w trakcie kontaktu podniecenie seksualne
-kontakt seksualny przebiega prawidłowo pod względem czasu trwania i pobudzania
Nie ma podstaw do rozpoznania anorgazmii w przypadku, gdy:
-kobieta w trakcie kontaktu nie była podniecona seksualnie
-czas trwania kontaktu był zbyt krótki
-kobieta i (lub jej partner traktują jako 'normalny' wyłącznie orgazm osiągany w trakcie
stosunku pochwowego, natomiast kobieta zdolna jest do osiągania orgazmu w innych
formach pobudzania seksualnego.
Różnorodne są formy zaburzenia orgazmu u kobiet.
Anorgazmia może mieć charakter pierwotny - orgazm nigdy nie był przez kobietę przeżywany, bez względu na typ stymulacji, również w czasie snu, masturbacji. Zaburzenie mogło jednak powstać w przeszłości, a orgazm był już przeżywany (zaburzenie wtórne). Anorgazmia może mieć charakter ogólny (brak orgazmu jest niezależny od osoby partnera i typu pobudzania) Może również mieć charakter sytuacyjny (dotyczy współżycia z daną osobą); lub występuje na jawie, ale jest w trakcie snu.
Wśród typowych przyczyn organicznych anorgazmii wyróżniamy:
-zaburzenia anatomiczne, wady wrodzone, zmiany poporodowe,
-hipotonia, brak kurczliwości mięśnia Kegla
-zaburzenia hormonalne (hiperprolaktynemia, niedobór testosteronu i estrogenów, nadczynność i niedoczynność tarczycy, podwyższony poziom progesteronu)
-zaburzenia neurologiczne, cukrzyca, zapalenie stawów., Infekcje, nowotwory
-menopauzę
-uzależnienia, leki o działaniu hamującym seksualnie
OZIĘBŁOŚĆ SEKSUALNA
Inne nazwy zaburzenia to: osłabienie pożądania, hipolibidemia, oziębłość, seksualna anoreksja.
Z badań międzynarodowych wynika, że oziębłość seksualna spowodowana brakiem lub utratą pożądania seksualnego jest często spotykana i obejmuje 25-37% populacji kobiet. W Polsce dotyczy 1 na 10 kobiet - w wieku do 24 lat; i 7 na 10 - w wieku powyżej, 45 lat.
Objawy oziębłości seksualnej.
Zaburzenie cechuje brak zainteresowania tematami seksualnymi, niechęć do myślenia na ten temat, okresowe lub trwałe zubożenie fantazji erotycznych i co najważniejsze brak czy ograniczenie potrzeb seksualnych.
Wśród typowych przyczyn organicznych oziębłości wyróżniamy:
- zaburzenia hormonalne: obniżony poziom testosteronu, estrogenów u kobiet, podwyższony poziom protaktyny, nadczynność i niedoczynność tarczycy.
- choroby: nowotworowe cukrzyca, choroby krążenia, wątroby, infekcyjne, nerek, depresje
- uzależnienia
- leki: psychotropowe, antyandrogenne, przeciwnadciśnieniowe; betablokery
NADMIERNY POPĘD SEKSULNY
To zaburzenie znane jest również pod mianem:
erotomania, uzależnienie od seksu, nimfomania, satryriasis, kompulsywność seksualna. Obejmuje blisko co 10 dorosłą osobę (od 5 do 17% populacji), z przewagą mężczyzn.
Uzależnienie od seksu to chorobliwe nasilenie zainteresowań i aktywności seksualnej, kiedy te potrzeby dominują nad innymi.
Uzależnienia to stanowi sens życia i wywołuje poszukiwanie wciąż nowych partnerów i podejmowanie aktywności seksualnej, w każdej sytuacji nawet w niesprzyjającej.
Jakie są przyczyny uzależnienia od seksu?
Wśród przyczyn uzależnienia od seksu wyróżniamy najczęściej następujące uwarunkowania psychiczne: ucieczka w reakcje pozorowane, patologia rodzinna, urazy seksualne w dzieciństwie i w młodości, nadmiemy rygoryzm lub liberalizm wychowawczy czy obyczajowy, inne uzależnienia , np. zawodowe uzależnienia od seksu
POCHWICA
Objawem pochwicy jest skurcz mięśni otaczających pochwę, co powoduje zamknięcie wejścia do pochwy. Wprowadzenie członka do pochwy jest niemożliwe lub bolesne. Skurcze mięśni są spastyczne, odruchowe, niezależne od woli. Pochwica jest jedną z przyczyn nieskonsumowanego małżeństwa (matrimonium non consumatum).
Przyczynami zamknięcia wejścia do pochwy są biologiczne i patofizjologiczne zmiany w narządach płciowych. Najczęstsze z nich to: gruba błona dziewicza, patologiczne zmiany w zewnętrznych narządach płciowych (owrzodzenia, otarcia, przeczulica) oraz zmiany zanikowe w pochwie, stany zapalne
Pochwica może być spowodowana również czynnikami psychicznymi:
Podłożem psychogennym skurcz mięśni otaczających pochwę wywołany lękiem przed defloracją, ciążą, stosunkiem, mężczyznami. Przyczyną skurczu mięśni może być zaburzenie identyfikacji z rolą kobiecą, osobowość niedojrzała, zaburzone relacje partnerskie, doświadczenie seksualnej przemocy, wykorzystania. Ponadto: zaburzenia osobowości, konfliktowe relacje z ojcem negatywne postawy wobec mężczyzn, nieśmiałość partnera, postrzeganie partnera jako mało męskiego
BÓL POCHWY - DYSPEREUNIA U KOBIET
to stały lub okresowy ból narządów płciowych kobiety przed stosunkiem, w czasie jego trwania lub po nim. Zaburzenie dotyczy co 10 kobiety, a jego częstość gwałtownie narasta po menopauzie.
Typowymi lokalizacjami bólu są:
srom, przedsionek pochwy i pochwa.
Dyspereunia u kobiet może mieć również podłoże psychogenne.
Udokumentowano stały lub okresowy ból narządów płciowych kobiety przed stosunkiem wskutek zaburzonych relacji partnerskich, urazów i szoków seksualnych, błędnej sztuki miłosnej, praktyk masochistycznych, depresji, zaburzeń osobowości, zaburzeń obsesyjno kompulsywnych, rygoryzmu religijnego.
AWERSJA SEKSUALNA
Czym jest awersja seksualna?
Awersja seksualna ma miejsce wówczas, gdy perspektywa kontaktu seksualnego z partnerem powoduje niechęć, obawę, bądź lęk w stopniu wystarczającym, by unikać tej seksualnej aktywności, lub, jeśli dochodzi do niej, pojawiają się negatywne uczucia i niezdolność do przeżywania przyjemności. Niechęć do partnera może być również spowodowana lękiem przed brakiem sprawności seksualnej.
Jakie są przyczyny niechęci do kontaktu seksualnego?
Typowe przyczyny awersji seksualnej to: zaburzone relacje partnerskie, reakcja na zdradę, partnera, zaniedbania higieniczne, następstwo długotrwałych zaburzeń seksualnych partnera, proponowanie przez partnera nieakceptowanych form aktywności seksualnej, rygoryzm religijny i wrogość do seksu, do partnera, do ciała, płci.
ZESPÓŁ WDOWY
Występuje on u osób w średnim wieku, które miały dłuższą przerwę w życiu seksualnym, co może być przyczyną wstecznych zmian zanikowych wynikających z nieczynności narządów płciowych. Zdarza się, że po dłuższej przerwie we współżyciu osoby te poznają kogoś, chcą ponownie nawiązać kontakty seksualne, a tu okazuje się, że im się nie udaje. Partnerka ma wówczas problem z osiągnięciem wilgotności pochwy. Obniża się również kurczliwość mięśni, co powoduje, że doznania seksualne są dla niej i jej partnera trudno osiągalne. Skutkiem może być też wydłużony czas osiągania reakcji podniecenia, kobieta często w ogóle może nie osiągać orgazmu. U kobiety, która przez długi okres nie ma partnera, a chciałaby mieć jeszcze dziecko, masturbacja może w tym przypadku sprzyjać rozrodczości, a poza tym - o czym nie wszyscy wiedzą - ułatwiać oczyszczanie dróg rodnych.
1. LECZENIE ZABURZEN SEKSUALNYCH - PODSTAWY - Prof. dr hab. med. Zbigniew Lew-Starowicz
3. http://www.pfm.pl/u235/navi/199163