Zabawy tradycyjne
Coraz częściej w przedszkolach bawimy się z dziećmi w zabawy tradycyjne.
To dobrze, ponieważ poprzez zabawy tradycyjne stymulujemy rozwój
czynności motorycznych, sensorycznych, społecznych, intelektualnych
i językowych dzieci przedszkolnych.
Dzieci uczestnicząc w zabawach tradycyjnych:
- poznają jej przebieg,
- przyswajają sobie zasady zabawy,
- muszą umieć przewidywać,
- uczą się cierpliwie czekać na swoją kolej,
- uczą się naśladować wybranego przewodnika zabawy,
- uczą się podejmować decyzje,
- poznają tradycyjne zabawy polskie,
- uczą się przy okazji o regionach naszego kraju. ….
Oto wybrane przykłady zabaw:
Koło młyńskie
Koło młyńskie za cztery reńskie
Kółko nam się połamało
Cztery reńskie kosztowało
A my wszyscy bęc!
Połączone koło wiruje przy śpiewie. Przy słowie „bęc” dzieci padają
na podłogę, trzymając się za ręce. Następnie wstają i zabawa
zaczyna się na nowo.
Lata ptaszek po ulicy
Lata ptaszek po ulicy
Szuka sobie ziarn pszenicy
A ja sobie stoję w kole
I wybieram kogo wolę.
A ty ptaszku, spiesz się spiesz.
Kogo lubisz tego bierz!
Koło wiruje przy śpiewie. Wybrane dziecko - ptaszek stojące w jego
środku dobiera sobie partnera do tańca. Później następuje zmiana.
Wstał niedźwiedź zuchwały
Stary niedźwiedź mocna śpi
Stary niedźwiedź mocno śpi
My go nie budzimy, bo się go boimy
Jak się zbudzi będzie zły!
Pierwsza godzina niedźwiedź śpi
Druga godzina niedźwiedź chrapie
Trzecia godzina niedźwiedź łapie!
Koło wędruje przy śpiewie. Wybrane dziecko - niedźwiedź kuca w środku
koła z zasłoniętymi oczami. Niedźwiedź budzi się przy słowach piosenki
„trzecia godzina niedźwiedź łapie” i zaczyna gonić uciekające dzieci.
Złapane dziecko jest niedźwiedziem. Zabawa trwa nadal.
Ojciec Wirgiliusz
Ojciec Wirgiliusz uczył dzieci swoje
A miał ich wszystkich sto dwadzieścia troje
Hejże dzieci, hejże ha, hejże ha, hejże ha
Róbcie wszystko to co ja, to co ja, to co ja.
Połączone koło wiruje przy śpiewie. Jedno z dzieci stoi w środku koło
- jest ojcem Wirgiliuszem. Wykonuje gest lub ruch, który naśladuje
reszta dzieci. Następnie wybiera innego Ojca Wirgiliusza i zabawa
trwa nadal.
Mam chusteczkę haftowaną
Mam chusteczkę haftowaną, co ma cztery rogi.
Kogo kocham, kogo lubię rzucę mu pod nogi.
Tej nie kocham, tej nie lubię, tej nie pocałuję.
A chusteczkę haftowaną tobie podaruję.
Dzieci ustawione w kole. Jedno z nich jest na środku z chusteczką w ręku.
Dziecko obraca się w przeciwnym kierunku niż koło. Na słowa „tej nie
kocham, tej nie lubię, tej nie pocałuję.” - macha chusteczką w kierunku
dzieci. Na koniec piosenki daruje wybranemu dziecku chusteczkę
i zabawa trwa nadal.
W poniedziałek rano
W poniedziałek rano kosił ojciec siano
Kosił ojciec kosił ja, kosiliśmy obydwa.
W środku koła wybrane dziecko jest ojcem i wykonuje gesty
odpowiednie do słów piosenki. Dzieci w takt melodii naśladują
ruchy ojca. W następnych zwrotkach dzieci kolejno zmieniają
dni tygodnia i czynności „grabił”, „suszył”, „ zwoził”.
Konopki
Bawmy się w konopki, w konopki
Ale małe snopki, ale małe snopki
Hop hop, mało nas i ty Kasiu chodź do nas.
Koło krąży przy śpiewie. Dwoje dzieci wiruje w środku. Po każdej
zwrotce przyłącza się do nich dziecko wymienione po imieniu w piosence.
Nie chcę cię …
Nie chcę cię, nie chcę cię, nie chcę cię znać
Chodź do mnie, chodź do mnie rączkę mi daj
Prawą mi daj, lewą mi daj i już się na mnie nie gniewaj.
Prawą mi daj, lewą mi daj i już się na mnie nie gniewaj.
Dzieci ustawione parami do siebie. Na słowa „nie chcę cię, nie chcę cię,
nie chcę cię znać” wykonują ręką gest wskazujący odejście i odsuwają się
od siebie. Na słowa „chodź do mnie, chodź do mnie rączkę mi daj”
przysuwają się do siebie jednocześnie wskazują ręką gest „chodź”.
Podają sobie ręce jak w piosence i obracają się dookoła.
Nitko
Nitko, nitko, hej niteczko
Zwijaj mi się równiuteńko
W ładny kłębek mi się zwiń
Tylko mi się nie rozerwij.
Nitko, nitko , hej niteczko
Rozwijaj się równiuteńko
W ładne kółko się rozwiń
Tylko mi się nie rozerwij.
Dzieci ustawione w szeregu trzymają się za ręce. Jedno prowadzi.
Rząd zwija się podczas śpiewania wokół niego. Gdy dzieci śpiewają
drugą zwrotkę, rząd się rozwija.
Karuzela
Chłopcy, dziewczęta, dalej śpieszmy się
Karuzela czeka wzywa nas z daleka
Starsi już poszli, a młodsi jeszcze nie.
Hej hop sa sa jak ona szybko mknie
Hej dalej, dalej do zabawy śpieszmy się.
Dzieci tworzą dwa koła, jedno wewnątrz drugiego. Koła poruszają się
w przeciwnych kierunkach cwałem bocznym. Nauczycielka inscenizuje
piosenkę w dowolny sposób.
Mało nas
Mało nas, mało na do pieczenia chleba
Jeszcze nam, jeszcze nam Pawła tu potrzeba
Dużo nas, dużo nas do pieczenia chleba
Więc już nam, więc już nam Pawła nie potrzeba.
Zabawa podobna do „Bawmy się w Konopki”. Gdy koło jest ostatecznie
duże wówczas dzieci wymieniane z imienia odłączają się.
Nie chcę cię
Nie chcę cię, nie chcę cię, nie chcę cię znać! (dzieci stojąc twarzami do siebie odpychają się na niby)
Chodź do mnie, chodź do mnie, rączkę mi dać! (dzieci zapraszają się gestem do zabawy)
Prawą mi daj, lewą mi daj (podają sobie prawą rękę)
I już się na mnie nie gniewaj! 2x Podają sobie lewą rękę i obracają się dookoła)
Dwóm tańczyć się zachciało
Dwóm tańczyć się zachciało, zachciało, zachciało (dzieci w parach, ze skrzyżowanymi rękoma, tańczą obracając się))
Lecz im się nie udało, fari, fari, faro.
Kłócili się ze sobą, ze sobą, ze sobą, (dzieci zatrzymują się i delikatnie pociągają się za ręce)
Ja nie chce tańczyć z Tobą, fari, fari, faro (dzieci wykonują gest odpychania się od siebie)
Poszukam więc innego, innego, innego, (dzieci rozchodzą się i szukają innego partnera)
Do tańca zdolniejszego, fari, fari, faro. (dzieci tańczą z nowym partnerem)
Jawor, jawor
Jawor, jawor
Jaworowi ludzie
Co wy tu robicie?
Budujemy mosty
Dla pana starosty.
Tysiąc koni przepuszczamy,
A jednego zatrzymamy. 2x
Przebieg: Dwoje dzieci staje naprzeciw siebie, podnoszą w górę ramiona i chwytają się za ręce. Pod ich uniesionymi rękoma przechodzą parami pozostali uczestnicy zabawy.
Przy słowach: …a jednego zatrzymamy - dzieci opuszczają ręce, łapiąc jedną z par. Złapane osoby tworzą „nowy most”.
Rączki do góry
Rączki do góry, nóżki prościutkie. (dzieci podnoszą ręce w górę, następnie opuszczają je, wskazując nogi)
A tak się bawią dzieci malutkie. (dzieci spacerują wkoło, trzymając się za ręce)
Piłeczki skaczą prosto do góry. (dzieci podskakują)
A tak po niebie pływają chmury. (dzieci zakreślają rękoma kręgi na górze)
Każdy się robi taki malutki. (dzieci przykucają)
To, proszę państwa, są krasnoludki. (dzieci łączą dłonie nad głową - jest to czapka krasnoludka)
Laurencja
Laurencjo moja, Laurencjo ma
Ach, kiedyż znowu spotkamy się?
W poniedziałek!
Ach, żeby to już poniedziałek był
I ja przy swojej Laurencji żył
Laurencjo ma!
Laurencjo moja, Laurencjo ma
Ach, kiedyż znowu spotkamy się?
We wtorek!
Ach, żeby to już poniedziałek, wtorek był
I ja przy swojej Laurencji żył
Laurencjo ma!
Dzieci, trzymając się za ręce i śpiewając, poruszają się dookoła.
Nauczycielka podaje nazwę dnia tygodnia, a dzieci powtarzają ją zatrzymując się i przykucając. Po każdym odśpiewaniu piosenki nauczycielka wypowiada nazwy dni tygodnia wymienione wcześniej i dodaje następną. Dzieci wyliczają je kolejno, za każdym razem kucając.
Kółko graniaste
Kółko graniaste,
Czworokanciaste
Kółko nam się połamało
Cztery grosze kosztowało
A my wszyscy, a my wszyscy
Bęc, bęc, bęc, bęc!
Dzieci trzymając się za ręce i śpiewając, poruszają się dookoła. Przy słowach: A my wszyscy bęc, bęc, bęc, bęc - upadają na podłogę
Balonik
Baloniku mój malutki
Rośnij duży, okrąglutki
Balon rośnie, że aż strach,
Przebrał miarę, no i… trach!
Dzieci trzymają się za ręce, tworząc koło. Wypowiadają słowa wierszyka i jednocześnie cofają się. Koło robi się coraz większe, aż się rozpada i dzieci upadają na podłogę.
Łabędzie
Po szerokim stawie, stawie (Dzieci tańczą w kole, trzymając się za ręce.)
Pływają łabędzie (2x) (Zbliżają się do środka koła i oddalają.)
Kto pary nie złapie (Dobierają się parami)
Ten niezdarą będzie 2x
Mamy, mamy (Wskazują na dziecko, które nie znalazło pary)
Niezdarę takiego (2x)
Co nie umiał złapać (Tańczą nadal w parach)
Przyjaciela swego 2x
Julianka
Moja Julianko
Klęknij na kolanko
Podeprzyj się w boczki
Chwyć się za warkoczyki
Umyj się, uczesz się
I wybieraj kogo chcesz
Dzieci stoją w kole i śpiewają. Dziecko w środku - Julianka - wykonuje kolejno czynności wymienione w piosence, następnie wybiera inne dziecko na swoje miejsce.
Różyczka
Stoi… (imię dziecka) w czerwonym wieńcu. (dzieci spacerują dookoła, w środku koła jedno dziecko w wianku na głowie)
My się kłaniamy jako książęciu (dzieci przystają i kłaniają się)
Ty, … (imię dziecka), dobrze wiesz, dobrze wiesz, dobrze wiesz (dzieci klaszczą, a dziecko w środku wybiera inne dziecko i przekazuje mu wianek)
Kogo kochasz, tego bierz, tego bierz.
(Imię dziecka) chce pojechać w daleki świat
…. (imię dziecka) chce pojechać hen, w szeroki świat
Ale mama głośno płacze, że już … (imię dziecka) nie zobaczy
...(imię dziecka) się odwróci i do mamy wróci.
Dzieci stoją w kole, zwróceni plecami do środka. Na słowo: Wróci wymienione dziecko zwraca się twarzą do środka i tańczy. Nauczycielka wymienia kolejno wszystkie dzieci, aby pod koniec zabawy były zwrócone przodem do koła.
2