mgr Karolina Jędrek Częstochowa, luty 2009r.

Zakład Psychologii; W-345

Konsultacje: czwartek 13.00-15.00

PROGRAM ZAJĘĆ Z PRZEDMIOTU:

PSYCHOLOGICZNE FAZY ROZWOJU CZŁOWIEKA- ĆWICZENIA

dla studentów studiów zaocznych

Ramowy program ćwiczeń przygotowany dla potrzeb kierunku: Pedagogika Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie.

Realizacja programu przewiduje: studia zaoczne - 30 godzin ćwiczeń

Przedstawiony program obejmuje zagadnienia dotyczące rozwoju psychicznego człowieka w całym cyklu życia jednostkowego człowieka- od poczęcia do naturalnej śmierci.

Celem dydaktycznym jest poznanie przez studentów procesów rozwojowych w ciągu życia człowieka. Materiał przeznaczony na ćwiczenia koncentruje się wokół charakterystyki zmian w rozwoju poszczególnych funkcji i sfer psychicznych w ciągu życia.

CELE ĆWICZEŃ

1. Poznanie i zrozumienie przez studentów mechanizmów rozwojowych w ciągu całego życia człowieka.

2. Zapoznanie z tematyką przebiegu rozwoju fizycznego i motorycznego w poszczególnych okresach rozwoju człowieka.

3. Zapoznanie z tematyką przebiegu procesów poznawczych, emocjonalnych i osobowościowych procesów aspekcie rozwojowym.

4. Wyposażenie studentów w elementarne umiejętności z zakresu obserwacji i diagnozy rozwojowej.

5. Zachęcanie studentów do samodzielnej pracy i studiowania literatury fachowej.

TREŚCI PROGRAMOWE ĆWICZEŃ

1. Pojęcie rozwoju psychicznego człowieka i jego prawidłowości

2. Rozwój ontogenetyczny i filogenetyczny. Okresy i fazy rozwoju człowieka. Tempo i rytm rozwoju.

3. Neuropsychologiczne aspekty rozwoju jednostki. Rola odruchów bezwarunkowych i warunkowych w rozwoju

4. Charakterystyka psychofizycznego rozwoju dziecka w okresie prenatalnym

5. Metody badania psychologicznego

6. Przebieg rozwoju psychoruchowego małego dziecka we wczesnym dzieciństwie- okres niemowlęcy i poniemowlęcy

7. Rozwój procesów poznawczych i orientacji w otoczeniu (spostrzeżenia, uwagi, mowy, myślenia)

8. Rozwój emocjonalny, społeczny i moralny

9. Rozwój działania: charakterystyka aktywności człowieka w zabawie, twórczości, nauce i pracy

10. Okres przedszkolny i dojrzałość szkolna dziecka

11. Młodszy wiek szkolny

12. Okres adolescencji

13. Charakterystyka stadiów dorosłości człowieka: wczesna dorosłość, wiek średni i starzenie się.

Uwagi o realizacji programu:

Realizacja programu opiera się na uczestnictwie studentów w ćwiczeniach i samodzielnym studiowaniu przedstawionej literatury. W programie ćwiczeń przewiduje się samodzielne wykonanie przez studentów pracy- prezentacji okresu rozwojowego.

Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest:

• aktywny udział w ćwiczeniach, dyskusji

• Projekt: przygotowanie i przedstawienie prezentacji multimedialnej dotyczącej okresu rozwojowego

• pozytywny wynik kolokwium zaliczeniowego

• systematyczny udział w zajęciach ćwiczeniowych - dopuszczalna jedna nieobecność nieusprawiedliwiona (1nieobecność nieusprawiedliwiona jest dozwolona- pozostałe usprawiedliwione zwolnieniem lekarskim lub treści omawiane na zajęciach zaliczone na konsultacjach).

Literatura

Literatura podstawowa (wymagana do zaliczenia):

Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa. Zysk i S-ka

Birch, A., Malim, T. (1998). Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości. Warszawa: PWN.

Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (2001). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. T.2. Warszawa: PWN.

Strelau, J. (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. t.1., R7 i R8. Gdańsk: GWP.

Literatura rozszerzająca omawiane zagadnienia:

Bieleń, B. (1983). Rozwój myślenia dzieci 6-7 letnich. Warszawa.

Bryant, P.E., Colman, A.M. (1997). Psychologia rozwojowa. Poznań: Zysk i S-ka.

Erikson, E. (2002). Dopełniony cykl życia. Poznań: DW „Rebis”.

Fijałkowski, W. (1983). Dar rodzenia. Warszawa.

Fijałkowski, W. (2002). Jestem od poczęcia. Częstochowa: Biblioteka Niedzieli.

Franus, E. (1987). Rozwój niemowlęcia. Warszawa.

Franus, E. (1974). Sprawdziany rozwoju dziecka. Warszawa.

Franus, E. (1979). Rozwój dziecka w wieku poniemowlęcym. Warszawa.

Franus, E. (1979). Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa.

Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (2001). Psychologia rozwoju człowieka. T.1. Warszawa: PWN.

Hurlok, E. (1985). Rozwój dziecka. Warszawa

Kendall, P. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk: GWP.

Kielar-Turska, M. (2000). Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia. W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki. t.1. Gdańsk: GWP. s.324-332.

Kornas-Biela, D. (1988). Psychologiczne uwarunkowania i konsekwencje sztucznego przerywania ciąży. W: Przegląd psychologiczny. 1988 t XXXI nr 2. Wrocław: PAN.

Kornas-Biela, D. (1993). Wokół początku życia ludzkiego. Warszawa: Wydawnictwo „Nasza Księgarnia”.

Pastuszka, J. (1981). Starość człowieka. Rozważania psychologiczne. Sandomierz.

Piaget, J. (1966). Studia z psychologii dziecka. Warszawa.

Piaget, J. (2005). Mowa i myślenie u dziecka. Warszawa.

Pietrasiński, Z. (1990). Rozwój człowieka dorosłego. Warszawa: PWN.

Schaffer, R. (2006). Psychologia dziecka. Warszawa:PWN.

Susułowska, M. (1989). Psychologia starzenia się i starości. Warszawa: PWN.

Tuner, J., Helms, D. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: WSiP.

SEMESTRALNY PLAN ZAJĘĆ

Terminy zajęć
Ćw1.28II	Ćw2.14III	Ćw3.28III	18IV	9V	23V	6VI	20VI	4VII	Ćw10.7VII-zaliczenie
Zajęcia organizacyjne			Ćw.4-9						Zaliczenie- wpisy od godz. 8 W-345
Literatura do przygotowania
-Koncepcja rozwoju psychospołecznego E. Ericssona (Birch, Malim, 1998); -Periodyzacja okresów rozwojowych (Strelau, 2000, R8)	-Strelau, 2000, R7, R8; -Birch, Malim,1998, R1; -Bee;2004, R1i R2	Kolokwium godz. 7.30 1 pytanie opisowe-zakres materiału ćw1i2	Prezentacje multimedialne w Power Point- prezentacje przygotowane w grupach						Na ocenę końcowa składa się: -Obecność na zajęciach i aktywność, -wynik kolokwium z 28III -ocena z prezentacji multimedialnej - jedno pytanie przy zaliczeniu końcowym z treści omawianych w prezentacjach

Projekt: Prezentacje multimedialne w Power Point- prezentacje przygotowane w grupach (studenci dzielą się na 6 grup przygotowujących Projekt- Prezentacja multimedialna w programie PowerPoint (maksymalnie 20 slajdów) zaprezentowana i omówiona na zajęciach wg kolejności :

18IV	9V	23V	6VI	20VI	4VII
Grupa1	Grupa2	Grupa3	Grupa4	Grupa5	Grupa6
Temat: Okres prenatalny	Temat: Wczesne dzieciństwo	Temat: Wiek przedszkolny	Temat: Młodszy wiek szkolny i Okres adolescencji	Temat: Wczesna Dorosłość i Średnia Dorosłość	Temat: Późna dorosłość
Literatura -Bee;2004, R.3i4 - Harwas-Napierała, Trempała, 2001, T2, s.17-42	Literatura -Bee;2004, R.6 - Harwas-Napierała, Trempała, 2001, T2, s.47-77	Literatura - Harwas-Napierała, Trempała, 2001, T2, s.83-121	Literatura -Bee;2004, R.10iR12 - Harwas-Napierała, Trempała, 2001, T2, 130-197	Literatura -Bee;2004, R.15 i R16 - Harwas-Napierała, Trempała, 2001, T2, s.202-229, s.234-257	Literatura -Bee;2004, R.18i R19 - Harwas-Napierała, Trempała, 2001, T2, s.263-287
Zwrócić szczególną uwagę na: Wcześniak, noworodek, Poród i narodziny, Skale oceny noworodka, Odruchy, czynniki teratogenne, najważniejsze etapy rozwoju dziecka w okresie prenatalnym	Zwrócić szczególną uwagę na: Wiek niemowlęcy, wiek poniemowlęcy, teoria przywiązania, rozwój własnego ja	Zwrócić szczególną uwagę na: Prawidłowości rozwojowe w okresie przedszkolnym, dojrzałość szkolna- próby badawcze	Zwrócić szczególną uwagę na: -typy związków w młodszym wieku szkolnym, rozwój tożsamości w adolescencji	Zwrócić szczególną uwagę na: Prawidłowości rozwojowe w okresach wczesnej i średniej dorosłości, kryzys wieku średniego, role życiowe	Zwrócić szczególną uwagę na: Prawidłowości rozwojowe, Praca w późnym okresie dorosłości, Fazy przechodzenia na emeryturę, Etapy przeżywania żałoby, fazy umierania

Uwaga!

Każda z grup oprócz prezentacji multimedialnej przygotowuje konspekt prezentacji- w 2 egzemplarzach.

Projekt- każda z grup oddaje prowadzącemu:

- płytkę z prezentacją -Opisaną wg wzoru: np. Grupa nr 7

Temat: Okres prenatalny

Nazwiska i Imiona

osób przygotowujących prezentację:

- konspekt w 2 egzemplarzach (maksymalnie 2 strony, czcionka 12 Times New Roman,

Interlinia 1,5, marginesy 2,5)

1

---