BASIC TRAUMA LIFE SUPPORT
[PODSTAWOWE ZABIEGI RATUJĄCE ŻYCIE W STANACH URAZOWYCH]
Wstępne Badanie Urazowe
Ocena Wstępna ...Miejsca Zdarzenia
BSI - BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE
BEZPIECZEŃSTWO MIEJSCA ZDARZENIA
Liczba poszkodowanych
Dodatkowa pomoc
Mechanizm --> urazu [Author:wk]
Ocena Wstępna ... --> Pacjenta[Author:wk]
Ogólne wrażenie
Stan --> przytomności [Author:wk]
- STABILIZACJA KRĘGOSŁUPA
A - drożność dróg oddechowych -ew. udrożnienie
B - ocena --> oddychania [Author:wk] - ew. wspomaganie
- --> TLENOTERAPIA[Author:wk]
C - krążenie - tętno, ew. reanimacja, skóra, zatrzymanie dużych krwotoków
Ustalenie --> priorytetów [Author:wk] - czy pacjent jest w stanie krytycznym, czy wymaga interwencji terapeutycznych [ew. Load & --> Go[Author:wk] ]
Szybkie Badanie Urazowe ...
Głowa - widoczne rany
Szyja - rany, deformacje, bolesność, wypełnienie żył szyjnych, --> JVD[Author:wk] , tchawica
- KOŁNIERZ SZYJNY
Klatka piersiowa - szmery oddechowe, --> wypuk[Author:wk] , tony --> serca[Author:wk] , --> DCAP[Author:wk] , --> BTLS[Author:wk] , --> TIC[Author:wk]
Brzuch - rany, miękki - twardy, wzdęty, tkliwy
Miednica - rany, TIC
--> Uda [Author:wk]
Podudzia - ..., --> PMS[Author:wk]
Ramiona
- DESKA
Plecy
- PODJĘCIE DECYZJI LOAD & --> GO[Author:wk]
Wywiad SAMPLE [można zbierać w czasie badania]
Przy zaburzeniach świadomości - ocena neurologiczna --> [Author:wk]
... lub Badanie Miejscowe
Badanie miejscowe
Wywiad SAMPLE [jeśli wydaje się być potrzebny]
Pomiary funkcji życiowych
Zarządzić postępowanie
Transport
Badanie Szczegółowe [ --> w drodze [Author:wk] do szpitala za wyjątkiem pacjentów stabilnych]
Wywiad SAMPLE [jeśli wcześniej nie zbierano]
Pomiary funkcji życiowych - RR, T., oddechy
Badanie neurologiczne - stan świadomości, GCS, źrenice i ich reakcja, ruchy, czucie na obwodzie ciała; i.v. 2 mg naloxon przy podejrzeniu przedawkowania --> narkotyków[Author:wk] , pomiar glikemii u wszystkich nieprzytomnych
Głowa
Szyja
Klatka piersiowa
Brzuch
Miednica
Kończyny dolne
Kończyny górne
Unieruchomienie złamań i ponownie PMS
Badanie Dalsze
Czy nastąpiły zmiany samopoczucia ? Czy nastąpiły zmiany świadomości ?
Czy nastąpiły zmiany ABC ?
Szyja, Klatka piersiowa, Brzuch
Czy nastąpiły zmiany w stwierdzonych wcześniej obrażeniach ?
Kontrola wcześniej wykonanych interwencji
PODSTAWOWE ZABIEGI RATUJĄCE ŻYCIE W STANACH URAZOWYCH
(BASIC TRAUMA LIFE SUPORT)
Wstępne Badanie Urazowe
Ocena Wstępna Miejsca Zdarzenia
BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE!
BEZPIECZEŃSTWO MIEJSCA WYPADKU!
Liczba poszkodowanych
Dodatkowa pomoc
Mechanizm urazu
Ocena Wstępna Pacjenta
Ogólne wrażenie
Stan przytomności ogólny (przytomny, nieprzytomny, reaguje na głos, na ból)
STABILIZACJA RĘCZNA KRĘGOSŁUPA (drugi ratownik)
A-drożność dróg oddechowych, ew. udrożnienie
B - ocena oddychania, ew. wspomaganie
TLENOTERAPIA!
C - krążenie - badanie tętna, skóry - ew. reanimacja, zatrzymanie dużych krwotoków
Ustalenie priorytetów - czy pacjent jest w stanie krytycznym, czy wymaga interwencji terapeutycznych, czy wymaga szybkiego transportu („Natychmiast Ładuj I Szybko Jedź” - z powiadomieniem szpitala w drodze)
na miejscu wypadku wolno tracić czas tylko na: podłączenie tlenu, unieruchomienie kręgosłupa, wstępne zaopatrzenie dróg oddechowych, wspomaganie oddechu, reanimację krążeniowo - oddechową, zaopatrzenie dużych krwawień zewnętrznych, zaopatrzenie otwartych ran klatki piersiowej, stabilizację cepowatej klatki piersiowej, obarczenie odmy prężnej i unieruchomienie obiektów przenikających do ran.
Szybkie Badanie Urazowe … lub
Głowa - widoczne rany i krwiaki
Szyja - rany, deformacje, bolesność, wypełnienie żył szyjnych, ułożenie tchawicy
KOŁNIERZ SZYJNY!
Klatka piersiowa - szmery oddechowe, wypuk, tony serca, DCAP (deformacje, urazy, otarcia, penetracje), BTLS (oparzenia, tkliwość, rany, obrzęk), TIC (tkliwość, niestabilność, trzeszczenia)
Brzuch - rany, miękki-twardy, wzdęty, tkliwy, ew. pomiar obwodu
Miednica - rany, TIC
Uda
Podudzia - …, PMS (na obwodzie: puls, ruchy i czucie)
Ramiona, Przedramiona
DESKA!
Plecy (przy przekładaniu na deskę)
Ustalenie priorytetów - czy pacjent jest w stanie krytycznym, czy wymaga interwencji terapeutycznych, jeśli tak, to „Ładuj I Szybko Jedź”
Wywiad (można zbierać w trakcie badania) wg schematu SAMPLE:
Symptomy, Alergie, Medykamenty brane na stałe, Przeszłość chorobowa, L-ostatni posiłek, E-zdarzenia tuż sprzed wypadku)
Przy zaburzeniach świadomości - ocena neurologiczna
… lub Szybkie Badanie Miejscowe, (jeśli uraz dotyczy wyłącznie ograniczonego odcinka)
Badanie Miejscowe, z uwzględnieniem PMS
Wywiad SAMPLE, (jeśli wydaje się być potrzebny)
Pomiary przyrządowe funkcji życiowych - RR, tętno, oddechy, saturacja krwi, EKG, …
Zarządzenie postępowania terapeutycznego
Transport, (jeśli potrzebny)
Badanie Szczegółowe ( w drodze do szpitala po 5 - 10 minutach, z wyjątkiem pacjentów stabilnych)
Wywiad SAMPLE
Pomiary przyrządowe funkcji życiowych - RR, tętno, oddechy, saturacja krwi, EKG, …
Badanie neurologiczne - stan świadomości, GCS, źrenice i ich reakcje, ruchy, czucie na obwodzie ciała, u wszystkich nieprzytomnych pomiar glikemii, przy podejrzeniu przedawkowania narkotyków i.v. 2 mg naloxon
Głowa
Szyja
Klatka piersiowa
Brzuch
Miednica
Kończyny dolne
Kończyny górne
Unieruchomienie złamań i ponowna ocena PMS
Badanie Dalsze (w czasie transportu, po następnych 10 minutach)
Czy nastąpiły zmiany samopoczucia?
Czy nastąpiły zmiany świadomości?
Czy nastąpiły zmiany w ABC
Szyja, Klatka Piersiowa, Brzuch,..
Czy nastąpiły zmiany w stwierdzonych wcześniej obrażeniach?
Kontrola wykonanych wcześniej interwencji - rurka intubacyjna, wkłucie, opatrunek, unieruchomienie, …
--> uogólniony lub miejscowy, potencjalnie zagrażający życiu, „wysokoenergetyczny”
przerwać ją może tylko niedrożność GDO lub brak krążenia
„Tu pogotowie. Co się stało?” - AVPU [przytomny, reaguje na głos, na ból, nieprzytomny]
jeśli oddechy płytkie lub mniej niż 12/m. -
sztuczna wentylacja
każdemu z zaburzeniami oddychania, stanu świadomości, we wstrząsie, z mnogimi obrażeniami; lepiej każdemu
niebezpieczny mechanizm; po utracie przytomności, zaburzenia oddychania, silny ból, zaburzenia perfuzji - w wywiadzie lub badaniu
na tym etapie jeśli: zaburzenia świadomości, oddychania, krążenia - wstrząs lub niekontrolowany krwotok, złe wrażenie ogólne z podejrzeniem dodatkowych obrażeń, mechanizm urazu ciężki, wysokoenergetyczny
poszerzenie żył szyjnych
odbarczenie odmy prężnej, gdy ma: objawy odmy pr. [ściszenie szmerów, wypuk bębenkowy, poszerzenie żył szyjnych, asymetria tchawicy]niewydolność oddechową i sinicę, wstrząs, ew. nieprzytomny +
tamponada serca [triada Becka]: ściszenie tonów serca, spadek RR, poszerzenie żył szyjnych; czasem zanik tętna na szczycie wdechu; szmer pęcherzykowy symetryczny !
deformacje, urazy, otarcia, penetracje
oparzenia, tkliwość, rany, obrzęk
tkliwość, niestabilność, trzeszczenia
zł. obu ud grozi wstrząsem - L&G
puls, ruchomość, czucie
na tym etapie jeśli: urazy klatki piersiowej [cepowata, odma prężna,, rana, krwiak opłucnej], tkliwy i wzdęty brzuch, niestabilna miednica, zł. obu ud
symetria i reaktywność źrenic, pt GCS; dgn ew. wgłobienia: nieprzytomny, szerokie źrenice, wzrost ciśnienia z bradykardią, prężenia,
Symptomy, Alergie, Medykamenty, Przeszłość chorobowa, Last ostatni posiłek, Events zdarzenia poprzedzające wypadek
na miejscu wypadku wolno tylko wykonać:
wstępne zaopatrzenie dróg oddechowych
podłączenie tlenu
unieruchomienie kręgosłupa szyjnego
wspomaganie oddechu
reanimację krążeniowo - oddechową
zaopatrzenie dużych krwawień
zaopatrzenie otwartych ran klatki piersiowej
stabilizację cepowatej klatki piersiowej
odbarczenie odmy prężnej
unieruchomienie obiektów penetrujących
Eye [otwieranie oczu]: spontaniczne 4, na głos 3, na ból 2, brak 1; Verbs [odpowiedź słowna]: logiczna 5, splątana 4, nieadekwatna 3, dźwięki niezrozumiałe 2, brak 1; Movements [odp. ruchowa]: spełnia polecenia 6, ruchy celowe 5, ruchy obronne 4, zgięcie na ból (odkorowany) 3, wyprost na ból (odmóżdżony) 2, brak 1.; max. 15 pt
źrenice szpilkowate, poniżej 12 oddechów /min
wykonywać zawsze, gdy: stan pacjenta ulega zmianie, wykonana jest interwencja terapeutyczna, po każdym przeniesieniu pacjenta, u pacjentów w stanie krytycznym co 5 min., u innych co 15 min.