Interferencja retroaktywna- to zapominanie dawniejszej informacji pod wpływem nabywania nowej, rejestrowanie nowych śladów pamięciowych zkłóca przechowywanie wcześniejszych informacji.
Interferencja proaktywna- to z kolei zapominanie nowej informacji pod wpływem wcześniejszej wiedzy. Czyli jest to sytuacja, gdy stara wiedza i stare reakcje przeszkadzają w uczeniu nowych.
Interferencja retroaktywna polega na wypieraniu starych skojarzeń nowymi, natomiast proaktywna - na utrudnionym "zagnieżdzaniu" się skojarzeń w miejscach zajętych przez inne elementy.
15.
. krótkotrwała - trwa przeważnie 15-30sek. bez koncentracji. STM - świeża (pierwotna).
; Inf. znajdująca się w pamięci krótkotrwałej nie opuszcza pola świadomości. Ma ona ograniczoną pojemność (7 (+-2)elem). Istotną rolę w p. krótk. odgrywają powtórki wew., które z jednej strony pozwalają przedłużyć żywotność inf., z drugiej zas ułatwiają przejscie tych inf. do pamięci trwałej. Inf. które są w p. krótkotrwałej i które zapominamy to inf. utracone bezpowrotnie.
3. długotrwała - może przechowywać informację bardzo długo. LTM - trwała; dzieli się na
semantyczną (ogólna wiedza pojęciowa o świecie) i epizodyczną (wspomnienia przeżyć danej jednostki). Jest procesem działającym najwolniej. Zwykle jest tak że inf. nadal znajduje się w magazynie pamięciowym, a problem polega na tym, ze nie potrafimy uzyskać dostępu do niej
16. Różnice między tłem, a figurą wg Rubina:
Figura ma pewien kształt, tło zaś jest bezkształtne.
Tło wygląda jakby rozprzestrzeniało się za figurą jako coś ciągłego, nie przerywanego przez figurę.
Figura wydaje się być wyciągnięta ku przodowi, tło zaś wygląda jakby było z tyłu.
Figura ma charakter rzeczy, tło jest nieukształtowanym materiałem.
Figura silniej się narzuca, jest łatwiej zapamiętywana i wydaje się bardziej sensowna.
Figura wydaje się być jaśniejsza od tła.
Podział pola percepcyjnego występuję także w spostrzeganiu słuchowym (tło-akompaniament, melodia-figura).
19.Rodzaje receptorów( jest to układ o jednym wejściu i wyjściu informacyjnym i stanowi go wyspecjalizowane do odbioru określonego wymiaru sensorycznego zakończenie wypustki nerwowej zwanej neuronem)
Podział ze względu na kryterium styczności obiektu z org.:
-eksteroreceptory( na powierzchni org. odbierające bodźce z otoczenia) dzielimy je na
A) teloreceptory (odbiera bodźce oddalone od org. węchowe, wzrokowe, ruchowe)
B) kontaktoreceptory: (skórne, smak)
-interoreceptory ( we wnętrz org. odbierają bodźce z wnętrza organizmu)
A) wisteroreceptory( receptory trzewne, znajdują się w narządach wew. Odbierają bodźce związane ze stanem tych narządów - w naczyniach krwi, jelitach, wątrobie i trzustce)
B)proprioreceptory( odbierają wrażenia związane z działaniem i położeniem narządów ruchu-w stawach, ścięgnach, mięśniach)
Wskazówki postrzeganej głębi- nie da się odpowiedzieć na pytanie czy jest to zdolność wyuczona czy wrodzona. Niektórzy myślą, że jest wyuczona. Najprawdopodobniej chodzi tu o predyspozycję wrodzona do spostrzegania głębi.
20.Teoria bramkowania-proces polegający na hamowaniu odpowiedzi na silne bodźce poprzez wcześniejszą ekspozycję na słabszy bodziec o podobnym zabarwieniu. U osób ze schizofrenią proces ten jest zaburzony, w wyniku czego osoby takie mają trudności z procesem habituacji i specyfikacja” filtrowaniem” docierającej do nich informacji.
22. Funkcje uwagi:
Selekcjonowanie bodźców docierających do jednostki
Ukierunkowanie procesów poznawczych
Określanie wielkości wykorzystywanych zasobów poznawczych na realizację różnych zadań
Ad1. Funkcja selekcjonująca
-rozwiązanie, jakie pojawiło się podczas ewolucji
-olbrzymia liczba bodźców, z których część nie ma znaczenia i reagowanie na nie byłoby stratą energii, albo powodowałoby pominięcie ważnego sygnału
-Bodźców jest zbyt wiele, więc konieczna jest ich selekcja
Trzy rodzaje selekcji:
Pierwotna- czyli selekcja bodźców odbieranych przez narządy zmysłowe, nie jesteśmy zanalizować wszystkich bodźców jakie do nas docierają (oko- 126 milionów receptorów „odbierających” wrażenia i tylko 1 milion włókien w nerwie wzrokowym „wyprowadzających” wrażenia do mózgu)
Wtórna- występuje w procesach pamięciowych, zachodzi między pamięcią krótkotrwałą i trwałą. Pamięć trwała nie jest w stanie odebrać wszystkich bodźców przesyłanych przez pamięć krótkotrwałą. Ograniczenie- szybkość kodowania informacji w pamięci trwałej. Informacje są kodowane w postaci semantycznej (jednostka rejestruje ich znaczenie), wymaga to umieszczenia informacji w sieci poznawczej do której pasują napływające dane. Jeśli dane pokrywają się tymi, które już istnieją w p. Trwałej, jednostka nie rejestruje ich ponownie. Mniejsza szybkość podczas kodowania informacji nowych, skrajnym przypadkiem jest zjawisko amnezji funkcjonalnej, dotyczące ofiar traumatycznych przeżyć. Świadczą o tym także badania Wagenaara (pamiętniki).
Mechanizmy selekcji wtórnej są opisywane przez Linsday i Norman.
Jest ona również przedmiotem zainteresowania tzw. Teorii wczesnej selekcji (Bradbent, Treisman)
Trzeciego rzędu
Pojawia się ona wtedy, gdy jednostka korzystając z informacji zawartych w pamięci trwałej, przygotowuje plan działania. Wybrane informacje przesuwane są do pamięci operacyjnej, która bezpośrednio steruje jakimś zachowaniem.
Ad2. Funkcja ukierunkowująca
-uwaga poszukuje informacji mogących się przydać przy rozwiązywaniu różnych problemów
-oddzielenie od pewnego rodzaju rzeczy, po to by efektywnie radzić sobie z innymi
-podział uwagi na centralną i peryferyczną (metafora snopa światła)
-koncepcja uwagi intensywnej i ekstensywnej (Kolańczyk)
-uwaga intensywna -mały zasięg, duża dokładność
-uwaga ekstensywna- duży zasięg, mała dokładność
Uwaga ekstensywna + paracelowa motywacja= twórczość, kreatywność
Ad 3. Funkcja określająca ilość zasobów
-decyduje ile energii przeznaczyć na wykonanie zadania
-duże zaangażowanie przy zadaniach ważnych (czyli wywołujących duże napięcie emocjonalne)
O tym ile zasobów decyduje:
wymagania zadania
wielość zasobów jakimi dysponuje dana jednostka
stopień przeuczenia zadania, czyli na ile czynności podczas wykonywania zadania są zautomatyzowane
Zjawisko przydzielania zasobów poznawczych, w pewnych sytuacjach wszystkie zasoby poznawcze można skoncentrować na wykonaniu jednego zadania.
23.Wrazenia są pierwotne a spostrzeżenia wtórne- co to oznacza?.
Wrażenia- są to odbierane elementarne cechy zmysłowe zarejestrowane w wyniku odbioru danych sensorycznych, doświadczeń, recepcja prostych właściwości bodźców tj. jasności, kolor, głośność. Podstawę wrażeń tworzy mechanizm wrodzony przetwarzania sensorycznego.
Spostrzeżenie nie jest prosta sumą wrażeń, jest to konfiguracja tworzona wg pewnych strategii. Jest procesem tworzenia reprezentacji obiektu na podst. Danych(inf.) uzyskanych z narządów zmysłowych (zmysłów) oraz z inf. będących w pamięci.
Wniosek- oznacza to ze spostrzeżenia SA tworzone na bazie wrażeń które są pierwotne i stanowią pierwotną bazę.
Transfer umiejętności w psychologii jest to przenoszenie umiejętności, przyzwyczajeń i odruchów nabytych w ramach nauki jednej z dziedzin na inną. Transfer ten może dawać zarówno pozytywny efekt, przyspieszając proces nauki jak i negatywny - utrudniając zmianę przyzwyczajeń i odruchów potrzebą do nabycia nowej umiejętności.
TRANSFER- zjawisko przenoszenia wprawy, gdy uprzednio opanowana sprawność wpływa na uczenie się nowego materiału lub czynności.
Człowiek uczy się cały życie; na uczenie się rzeczy nowych wpływa uczenie się uprzednie. Transfer odgrywa ogromna rolę w życiu człowieka: wpływa na zdobywanie sprawności motorycznej i intelektualnej, ale także determinuje emocje i charakter osobnika.
Rodzaje transferu
SPECYFICZNY - to sytuacja, w której wpływ uprzedniego doświadczenia przejawia się w sposób bezpośredni.
NIESPECYFICZNY (ogólny) - przeniesienie wprawy z pewnej sytuacji na inną, pozornie z nią związaną.
transfer pozytywny - gdy ćwiczenie w jednej czynności sprzyja opanowaniu innej, obserwujemy pozytywny efekt transferu.
transfer negatywny - ćwiczenie w jednej czynności utrudnia opanowanie innej czynności.
transfer obojętny - ćwiczenie w jednej czynności nie oddziałuje na opanowanie innej czynności.