Cele badań:
Eksploracja
Opis
Wyjaśnianie
Błędy wg Babbie'go
Bł. ekologiczny - wyniki badań grupy odnosimy ad persona, przenosimy na poziom indywidualny
Redukcjonizm - na podstawie indywidualnych cech nie możemy wnioskować o cechach grupy
Schemat badań:
Określamy problem badawczy (stosunek młodzieży, mieszkającej na osiedlach do dopalaczy), problemem badawczym jest pytanie, na które jeszcze nie ma odpowiedzi
Uszczegóławiamy problem badawczy: motywacje, oczekiwania wobec… itp.
Hipotezy, propozycja twierdzenia naukowego:
- bliskość miejsca sprzedaży ma znaczenie na częstotliwość zażywania
- na zażywanie dopalaczy ma wpływ otoczenie rówieśnicze
Operacjonalizacja
Zadajemy pytania za pomocą wskaźników pozwalających określić np. stosunek; - czy wyszłabyś za Murzyna? (rasizm)
Zdefiniowanie segmentu badawczego w taki sposób, żebyśmy mogli go przebadać
W temacie szczególnym kierujemy się w kierunku różnic itp., a nie wartościowania typu lepsze/gorsze
Unikajmy terminu „ wpływ”, bo może znacznie utrudnić nasz proces badawczy
Nie badamy jaka część, odsetek, bo to jest jedno z narzędzi, a nie temat (problem badawczy); problem badawczy nie powinien być stawiany w formie pytania; problem powinien być sformułowany jak najbardziej ogólnie, by potem można było określać problematykę szczegółową
Jeżeli chcemy znać motywacje osób „ A”, to pytamy osoby „ A”
Pojęcia powinny mieć charakter intersubiektywny
Jeżeli badamy problem solidarności, to w pierwszym punkcie musimy dokonać konceptualizacji (stworzyć taką definicję na tropie której wykonamy badania)
Zad. Konceptualizacja terminu - alkoholizm
Zmienne wg Malikowskiego:
Jednostkowe i grupowe (pewne cechy/zmienne odnoszą się personalnie lub w odniesieniu do grupy)
Jednowymiarowe vs wielowymiarowe (zmienna jednoznaczna (np. płeć, wzrost) vs terminy, na które składa się wiele czynników (np. solidarność))
Dwuwartościowe/dychotomiczne vs wielowartościowe (np. płeć vs kolor oczu)
Zmienne zależne vs zmienne niezależne ( np. pogoda(niezależna) nastrój(zależna))
Błędy popełniane przy budowaniu definicji:
Definiowanie czegokolwiek przez przeczenie (nie ma więzi - zanik więzi)
Nie tłumaczyć zjawisk przez pryzmat błędnego koła
Klarowność!
Uwaga na koniunkcję
Definiowanie realne i definiowanie nominalne
Realne - zczytujemy pewne cechy przedmiotu, odniesienie do rzeczywistości, proste wyliczenie togo co widzimy, co jest namacalne i empirycznie sprawdzalne
Nominalne - ustala znaczenie definiendum
Definicja
Definicja operacyjna - wskazuje operacje, którymi zbadamy zjawisko, określa pewne zjawiska, których zajście przesądza o zajściu interesującego nas zjawiska; pytajmy o ilość, o określoną wartość; ile razy; jak często; ile godzin
Skale pomiaru zmiennych
Grupa krwi - nominalna, zarobki - ilorazowa, rasa - nominalna, miejsce zajęte w maratonie - interwałowa, poglądy polityczne - nominalna, posiadanie roweru - nominalna, stosunek do aborcji - nominalna (p), liczebność województwa - ilorazowa, długość wyroku sądowego - ilorazowa, zainteresowania muzyczne - nominalna
Jeżeli z ilorazowej chcemy zrobić porządkową, to wartość wyrażamy w przedziale
Zdecydowanie tak, tak, zdecydowanie nie, nie - badanie natężenia - skala porządkowa (p)
Badanie:
Zadowolenie ze studiów
Zadowolenie z prowadzącego
Zadowolenie z pań z dziekanatu
Zadowolenie ze studentów
Wskaźnik (indicato) - zjawisko (indicatum)
Wskaźnikiem zjawiska I, nazywamy takie zjawisko W, którego zaobserwowanie pozwala nam z większym od przeciętnego prawdopodobieństwem stwierdzić, że jednocześnie zaszło zjawisko I.
RASIM |
WIĘZI SPOŁECZNE |
POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA |
Ilość bójek pomiędzy białymi i czarnymi |
Ilość wizyt sąsiedzkich |
Częstotliwość sytuacji, w których czujemy się bezpiecznie |
Ilość białych z wyższym wykształceniem |
Ilość osób mówiących sobie dzień dobry |
Ilość wyjść po zmroku |
Ilość wizyt u lekarzy innej rasy, |
Ilość organizowanych imprez osiedlowych |
Częstotliwość patrolowania twojej okolicy przez policjantów |
Ilość książek wypożyczonych o tematyce dot. odmiennych kultur |
Jak często udzielasz pomocy sąsiedzkiej |
Deklarowana ilość zamykanych zamków w drzwiach od mieszkania |
Trafność i rzetelność pomiaru:
Trafność teoretyczna
Trafność treściowa - treścią wskaźnika jest treść tego, co chcemy zbadać
Trafność empiryczna
Rzetelność - jeżeli dokonujemy dwa razy pomiaru tego samego zjawiska, tym samym narzędziem, to wynik musi być taki sam
MOC WSKAŹNIKA
MOC ODRZUCENIA - odrzucenie zjawisk, które nas nie interesują (MO)
MOC ZAWIERANIA - będzie zawierał wszystkie zjawiska, które chcemy zbadać + inne
INDEKS
Pozwala owskaźnikować dowolną cechę
Proste sumowanie wskaźników, danej odp. przypisujemy wartość liczbową
Np. prawdziwa kobieta anatomicznie (biust - 1, cykl menstruacyjny -1, brak - 0)
SKALA
Kolejne obszary się nawarstwiają, jeżeli respondent udziela odpowiedzi, która sytuuje go na trzecim poziomie, to jednocześnie przyjmujemy że dwa poprzednie poziomy także akceptuje
Rodzaje skal: Lickerta, Thurstone'a, Gutmmona, dyferencjał semantyczny, skala dystansu społecznego Bogardiusa
Skala Lickerta - badanie natężenia, ma umiejscowić stosunek w danej kwestii
Zdecydowanie tak, raczej tak, nie mam zdania, raczej nie, zdecydowanie nie
Dyferencjał semantyczny - wybór między dwoma przeciwstawnymi opcjami, np.
Jaką wolisz suknię ?
Białą ecru
gładką koronkową
prostą na kole
długą krótką
z rękawem gorset
z trenem bez trenu
Skale dystansu społecznego Bogardiusa
Jak blisko jesteś/ możesz się dopuścić do relacji z odmieńcem?
ARAB - czy zgadzasz się żeby:
Był turystą w twoim kraju?
Przebywał czasowo?
Był obywatelem?
Mieszkał w twoim mieście?
Był sąsiadem?
Był kolegą?
Był mężem córki?
Hipotezy
T - deszcz jest opadem atmosferycznym
H - jeśli na niebie są chmury, to będzie padał deszcz
Hipoteza - wskazuje na pewną możliwą relację, to zawsze relacja
Teza - stwierdzenie naukowe, które coś stwierdza, potwierdzone badaniami
Hipoteza powinna być - czytelna, sprawdzalna, jednoznaczna (konkretna), nie może być wartościująca
Hipotezy ogólne - stwierdzają istnienie zależności, związku, relacji między zmiennymi
Hipoteza kierunkowa - kierunek zależności, jeśli zwiększa się X, to Y także się zwiększa
KWESTIONARIUSZ
Regulatory - zdobyte informacje, możliwość udzielenia odpowiedzi, możliwości ankietera
Atuty i minusy ankiety
Pytania kwestionariusza mają być krótkie, zwięzłe, pytania nie mogą być podwójne, sugerujące, nie mogą uciekać od schematu
Pytania mogą dotyczyć wiedzy, faktów (porządkują pewne rzeczy), opinii/ postaw
Są pytania otwarte i zamknięte
Plusem jest standaryzacja, łatwe zliczanie odpowiedzi, szybkość, precyzja wypowiedzi, zczytywanie odpowiedzi, sugerujemy odpowiedź
Pytanie filtrujące - pozwala respondentowi pominąć pytania, które go nie dotyczą
Strategie pytań - metoda lejka i odwróconego lejka
Metryczka - pytanie o fakty, np. chodzenie do teatru:
mężczyzna/kobieta
dochody
wiek
miejsce zamieszkania
wykształcenie
Kodowanie - przyporządkowanie odpowiednim odpowiedziom liczb
0 - nie dotyczy
Trzeba pamiętać - u góry respondenci, pionowo, które pytanie
Eksperyment
- sztuczne warunki
Obserwacja
Jawna - obecność osoby modyfikuje zjawisko
Ukryta - poznać surowy stan zjawiska - „ tajemnicy klient”
OBSERWACJA |
UCZESTNICZĄCA |
NIEUCZESTNICZĄCA |
JAWNA |
Np. uczęszczanie badacza do gimnazjum |
Np. kontrola, audyt |
UKRYTA |
Obserwacja od środka, uczestniczymy w życiu grupy, która z tego nie zdaje sobie sprawy |
Badacz obserwuje obiekt ale się nie ujawnia |
Populacja (zbiorowość) - próba
Parametr - statystyka
DOBÓR PRÓBY
Losowy (propabilistyczny) |
Nielosowy (niepropabilistyczny) |
Reprezentatywna ( wszyscy mają takie same szanse dostania się do próby) |
Niereprezentatywność (elementy populacji nie mają jednakowych szans znalezienia się w próbie) |
OPERT - lista co możemy losować |
- kula śniegowa - docieramy do osoby i prosimy by wskazała kolejne |
Konceptualizacja - ustalenie znaczenia pojęcia
operacjonalizacja
krzesło
przedmiot służący do siedzenia
Definiens
definiendum
to
Przyjemność z uczęszczanie na zajęcia
Liczba obecności na zajęciach
Jak często chodzisz na zajęcia?
Od sformułowań ogólnych ku konkretnym pytaniom, wskaźnikom